ناگفتههایی درباره اوتیسم؛ هر آنچه باید بدانید

اختلال اوتیسم، یکی از پیچیدهترین اختلالات عصبی است که بر نحوه تعامل، یادگیری و رفتار افراد تأثیر میگذارد؛ اگرچه اوتیسم قابل درمان نیست، اما با مداخلات درمانی میتوان علائم آن را بهبود بخشید و کیفیت زندگی فرد را افزایش داد.
کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است علائمی مانند مشکل در برقراری ارتباط چشمی، عدم پاسخ به نام، مشکلات در درک زبان بدن و بیان احساسات، دشواری در ایجاد و حفظ دوستیها، عدم علاقه به بازیهای گروهی و رفتارهای تکراری مانند تکان دادن دستها یا اصرار بر روالهای خاص را از خود نشان دهند. علائم اوتیسم معمولاً در اوایل کودکی، بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی مشهود است.
سابقه خانوادگی، جهشهای ژنتیکی، فرزندآوری در سنین بالا، وزن کم هنگام تولد، قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین و سموم محیطی، سابقه عفونتهای ویروسی و قرار گرفتن جنین در معرض داروهای والپروئیک اسید یا تالیدومید از علل اوتیسم عنوان شده است.
این در حالیست که سید جواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی کشور با بیان این که اختلال طیف اوتیسم رو به گسترش است، گفته که این رشد میتواند به دلیل غربالگریها و سیستم دقیق تشخیصی باشد و یا به دلیل شرایط بروز این طیف و یا هردو باشد این در حالی است که در همین دوره ما با کاهش میزان اکثر معلولیتها از جمله جسمی حرکتی، ذهنی، شنوایی و … مواجه بودهایم.
رئیس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اینکه تشخیص طیف اوتیسم در دوره طلایی از اهمیت بسیار ویژهای برخوردار است، گفت: بر مبنای سن تشخیص، زیر سه سال بحث مداخلات بهنگام طلایی مطرح می شود که در آمریکا مداخلات لازم برای طیف اوتیسم از ۲.۵ سالگی آغاز می شود، ولی در کشور ما متاسفانه سن مداخله بالای ۴ سال و نزدیک به شروع سن تحصیلی است که اگر تا ۷ سالگی تشخیص و مداخله در مورد طیف اوتیسم انجام نگیرد، پس از آن تقریبا امکان مداخله موثری را نخواهیم داشت.
تشخیص کودکان دارای اوتیسم از ۱۸ ماهگی
زهرا نوع پرست مدیرکل دفتر توانبخشی حرفهای و توانپزشکی سازمان بهزیستی کشور در گفتوگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه طیف اوتیسم از خفیف تا شدید را در بر میگیرد گفت: افرادی دارای اختلال شدید یا متوسط ، جامعه هدف سازمان بهزیستی را تشکیل میدهند که بر اساس آمارها حدود ۵۰۰۰ کودک دارای طیف متوسط یا شدید اوتیسم از خدمات سازمان در حال استفاده هستند.
وی ضمن اشاره به اینکه از سن ۱۸ ماهگی، کودکان دچار اوتیسم قابل تشخیص هستند اظهار کرد: بسیاری از افرادی که دچار اختلال طیف خفیف هستند شاید نیازی به خدمات حمایتی و آموزشی سازمان نداشته باشند؛ اینها حتی در کنار ما و محیطهای اداری، کاری، بیمارستانها و مدارس و … میتوانند حضور داشته باشند و فعالیت کنند.
مدیرکل دفتر توانبخشی حرفه ای و توانپزشکی سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به این که آیا افراد دارای طیف خفیف میتوانند تحت پوشش خدمات بهزیستی قرار گیرند؟ گفت: این دسته از افراد اصلا نیازی ندارند به بهزیستی مراجعه کنند چرا که میتوانند همچون سایر افراد، عادی زندگی کنند.
پیشگیری از اختلالات طیف اوتیسم با استفاده از غربالگری
نوعپرست درخصوص پیشگیری از این اختلال با استفاده از غربالگری توضیح داد: اگر منظور جلوگیری از این اختلال با غرالگری است باید گفت خیر غربالگری نمیتواند جلوگیری کند بلکه پیشگیری میکند لذا با تشخیص زودهنگام و مداخله بهموقع میتوانیم از طیف اوتیسم جلوگیری کنیم.
وی درباره حمایتهای بهزیستی از ۵۰۰۰ مددجوی دارای اختلال اوتیسم تحت پوشش بهزیستی گفت: ۵۰۰۰ نفر از افراد شناسایی شده در مراکز روزانه در حال دریافت خدمات هستند که این خدمات به صورت صبح و بعد از ظهر به صورت آموزشی و توانمندبخشی ارائه میشود. شدت اختلال برخی از این افراد که بیشتر است، بستههای مراقبتی دریافت میکنند. این در حالیست که ممکن است برخی از اینها و یا خانوادهشان نظر بضاعت مالی نیازمند دریافت مستمری و کمک هزینههای بهداشتی، اشتغال، مسکن و … سازمان باشند که در اختیارشان قرار میگیرد هرچند ارائه خدمات آموزشی و توانبخشی در حوزه تخصصی ما است اما اختلال اوتیسم، اختلالی همهجانبه است و در سطح جهانی هم، معلولیت شناخته میشود.
وی در خصوص پوشش بیمهای خدمات افراد دارای اوتیسم نیز گفت: سازمانهای بیمهگر بخشی از خدمات را تحت پوشش قرار میدهند و این افراد بنابر پوشش بیمه پایه و تکمیلی خود میتوانند از بیمههایشان استفاده کنند که البته این بخش زیر نظر وزارت بهداشت و ارگان متولی است.