صفر تا صد بازار و چشم‌انداز بازار جهانی صید و آبزی‌پروری

به گزارش ایلنا، در عصر حاضر کدام چهره فعال اقتصادی در هر حوزه کسب و کار است که نداند اطلاعات یعنی قدرت و تحلیل دقیق و درست اطلاعات و داده‌های به روز که از طریق گردآوری، ارزیابی، تجزیه و تحلیل و انتشار اطلاعات به روز حاصل می‌‌آید تا چه اندازه چشم و چراغ فعالان عرصه تولید و تجارت است." گلوب‌فیش" GLOBEFISH از جمله پروژه‌های مالی است که در سال 1984 میلادی با کمک تعدادی از اهداکنندگان در بخش شیلات سازمان خواروبار ملل متحد (فائو) ایجاد شد تا آمار و تحلیل تجارت و بازار روز انواع ماهیان و محصولات شیلاتی پرمصرف در گوشه و کنار جهان را به سرمایه‌گذاران یا دست‌اندرکاران این بخش مهم کشاورزی ارائه کند. اطلاعاتی که به لطف همّت تحلیلگران گلوب‌فیش، به تسهیل و تسریع تبادل اطلاعات بین صاحبان صنعت غذاهای دریایی، دولت‌ها، دانشگاه‌ها و سهامداران بازار این صنعت می‌انجامد. اقدامی ارزشمند که هدف افزایش مستمر شفافیت در بخش شیلات با ارائه اطلاعات قابل دسترس مرتبط با تجارت، به ویژه در کشورهای در حال توسعه و کشورهای در حال گذار مانند ایران را دنبال می‌کند. در این گزارش تفصیلی پیش رو که به همت همکاران اتحادیه تولید و تجارت آبزیان به زبان پارسی بازگردان شده و در اختیار این رسانه کارآفرینی کشور قرار گرفته، با برخی ویرایش‌های روزنامه‌نگاری، در اختیار فعالان مشتاق شیلات ایران قرار می‌گیرد.

********************************

انتظار می‌رود تولید و تجارت رشد کمّی داشته باشد و مصرف ماهی به دلیل تقویت تقاضا به سطح سال 2018 بازگردد. انتظار می‌رود تولید جهانی ماهی در سال 2022 با 1,2 درصد افزایش به 184,1 میلیون تن برسد. پیش‌بینی می‌شود که تولید آبزی‌پروری به میزان 2,6 درصد رشد کند که مشخصا از رشد3,3 درصدی  سال‌های 2015 تا 2020 کم تر است. قیمت‌های بالای سوخت، سهمیه‌های پایین‌تر در مناطق صیادی مهم و آب‌وهوای نامساعد در مناطق کلیدی ماهیگیری، همگی به کاهش سرعت صید کمک کرده‌اند و پیش‌بینی می‌شود ماهیگیری از دریاها با کاهش 0,2 درصدی به 92,1 میلیون تن برسد.

با وجود افزایش اندک حجم تجارت، تورم و قیمت‌های بالا به افزایش سریع درآمد تجاری منجر شد و حجم تجارت جهانی به 193,5 میلیارد دلار افزایش یافت که 10,7 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت. بخش عمده‌ای از این افزایش از اکوادور، چین و نروژ بوده است که انتظار می‌رود صادرات این کشورها با 20 درصد افزایش به 8,1 میلیارد دلار برسد. اکوادور از افزایش تولید، سود زیادی برد و موقعیت خود را به عنوان صادرکننده برتر جهانی تثبیت کرد. تولید در سال 2021 به بیش از 1 میلیون تن رسید و پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش 30 تا 35 درصدی برای سال 2022 است. قیمت‌های بین‌المللی ماهی سالمون در ماه مه به بالاترین حد خود در ده سال گذشته رسید، که همراه با قیمت‌های بالای ماهیان خشکی، درآمدهای صادراتی نروژ را 18 درصد افزایش داد. برای واردات، ایالات متحده آمریکا و چین که مجموعاً 36 درصد از ارزش واردات را تشکیل می‌دهند، به ترتیب شاهد رشد 13 درصدی و 11 درصدی واردات بودند. اتحادیه اروپا به عنوان بزرگترین بازار از نظر ارزش شاهد کاهش حجم واردات بود ولی ارزش واردات آن یک درصد رشد کرد.

در سطح جهانی، کاهش هزینه‌های مصرف‌کنندگان واقعی نقش مهمی در حاکم شدن قیمت نفت‌خام و حمل و نقل ایفا کرده است. شاخص برنت برای نفت خام اکنون کمتر از قبل از حمله روسیه به اوکراین است. هزینه‌های حمل و نقل پس از ثبت کاهش شدید در اواسط سال 2022 تا حدودی تثبیت شده است، اگرچه تورم و رشد ضعیف اقتصادی چشم‌انداز تقاضا را نامطمئن ساخته است. هر دوی این تحولات فشار صعودی بر قیمت ماهی را کاهش داده است.

در سپتامبر 2022، دولت نروژ برنامه‌ای برای وضع مالیات 40 درصدی برای بیشتر شرکت‌های پرورش ماهی "سالمون" وضع کرد که این امر با مخالفت شدید فعالان این صنعت مواجه شد و موجی از شوک را در بازار ایجاد کرد. صرف نظر از توافق نهایی، اختلال قابل‌توجهی برای صنعت برای سال 2023 پیش‌بینی شده بود، که با توجه به نقش نروژ به عنوان صادرکننده اصلی ماهی سالمون، پیامدهای قابل‌توجهی برای بازارهای بین‌المللی خواهد داشت.

شاخص قیمت ماهی

 فائو بین ژانویه تا سپتامبر 2022 افزایش 6,8 درصدی را ثبت کرد. بیشترین افزایش مربوط به صید ماهیان وحشی بود، با افزایش 34 درصدی  قیمت ماهی کاد و افزایش 98 درصدی سطحزیان ریز. قیمت‌های آبزیان ‌پرورشی بین ماه‌های می و ژوئن افزایش یافت، اما کاهش بعدی قیمت‌ها برای گونه‌هایی مانند ماهی سالمون و میگو باعث شد که شاخص آبزی‌پروری در سپتامبر به 6 درصد کمتر از سطح ژانویه برسد. گربه ماهی(Pangasius)  گونه‌ای عمدتاً پرورشی است و در پی افزایش تقاضا با جایگزینی این ماهی با ماهی‌های کمیاب و گران قیمت ماهی کاد و هداک(haddock)  روند افزایشی قیمت کنترل شد.

 سرپایان

تقاضای کم

در طول همه‌گیری کویید -19، تقاضا عمدتاً به دلیل این واقعیت که صنعت گردشگری در اروپا تقریباً تعطیل شده بود ضعیف‌تر بود،. با بازگشت اوضاع به حالت عادی، تقاضا در تعدادی از بازارها به میزان قابل توجهی بهبود یافت که منجر به افزایش قیمت‌ها شد.

اختاپوس

در سال 2020، صید جهانی اختاپوس به 377,818 تن رسید. چین 27,8 درصد و کشورهای غرب آفریقا (مراکش و موریتانی) 24 درصد از این میزان را به خود اختصاص داده‌اند. سایر تولیدکنندگان بزرگ عبارتند از مکزیک (9,2 درصد از کل)، ژاپن (8,6 درصد از کل) و جمهوری کره (5,1 درصد از کل). در طول سه سال گذشته (2018-2020) کل صید کمتر از 380 هزار تن بوده است.

به نظر می‌رسد یک راه حل برای وضعیت تنگاتنگ عرضه این است که می‌توان پرورش اختاپوس را شروع کرد و چندین گروه تاکنون روی این موضوع کار کرده‌اند. در طول سال‌ها، عرضه اختاپوس و ماهی مُرکّب کاهش یافته است. در تلاش برای افزایش ذخایر، چندین گروه در حال آماده شدن برای شروع تولید سرپایان از طریق آبزی‌پروری هستند، اما با مقاومت شدید گروه‌های مدافع حقوق حیوانات و محیط زیست مواجه می‌شوند. یک شرکت اسپانیایی قصد دارد حدود 3 هزار تن اختاپوس را در تاسیسات آبزی‌پروری خود در جزایر قناری تولید کند. انتظار می‌رود این عملیات در سال 2023 آغاز شود، اما با مخالفت گسترده از سوی بخش‌های مختلف مواجه است.

Pacma، حزب اسپانیایی برای حیوانات  (Partido Animalista)، به دلایلی به این توسعه اعتراض می‌کند   Pacma ادعا می‌کند که دولت منطقه ای جزایر قناری مخالف این توسعه است، اگرچه مقامات از این طرح‌ها دفاع کرده اند Pacma همچنین ادعا می‌کند که این پروژه منجر به مشکلات زیست محیطی جدی می‌شود و بر اساس یک رژیم غذایی گوشتخواری که اختاپوس دارد، به صید بیش از حد و شیوه‌های ماهیگیری ناپایدار دامن می‌زند.

تجارت

واردات اختاپوس ژاپن بین سال‌های 2015 تا 2020 به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته و از 50,927 تن در سال 2015 به 37,752 تن در سال 2020 رسید. با این حال، در سال 2022، واردات در شش ماهه نخست سال میلادی مجدداً به 18,031 تن افزایش یافت (12,8بیشتر در مقایسه با 2021). بیشتر واردات اختاپوس ژاپن از مراکش، موریتانی، چین و ویتنام انجام می‌شود. به نظر می‌رسد دلیل اصلی کاهش واردات، تضعیف یِن واحد پول ملی ژاپن باشد.

در حالی که واردات اختاپوس ژاپن رو به کاهش است، واردات کره‌ همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است. واردات در نیمه اول سال 2022 در مقایسه با مدت مشابه در سال 2021 اندکی کاهش یافت و از 35,090 تن در سال 2021 به 32,713 تن در سال 2022 رسید. تامین‌کنندگان اصلی اختاپوس کره کشورهای  چین، ویتنام و تایلند بودند. قیمت‌های وارداتی در جمهوری کره در سال 2022 افزایش یافت. برای واردات اختاپوس منجمد کوچک، قیمت‌ها در نیمه اول سال 28 درصد نسبت به قیمت‌های نیمه اول سال 2021 افزایش یافت.

ماهی مُرکّب

صید جهانی ماهی مُرکّب به طور قابل توجهی کاهش یافته و از 3,1 میلیون تن در سال 2000 به 2,9 میلیون تن در سال 2020 رسیده است. یکی از راه حل‌های این امر آبزی‌پروری است، اما پرورش ماهی مُرکب دشوار است. در 60 سال گذشته، دانشمندان تلاش کرده‌اند تا سیستم پرورشی ماهی مرکب را ایجاد کنند، اما به موفقیت چندانی نرسیده‌اند. با این حال، اکنون گروهی از دانشمندان در موسسه علم و فناوری اوکیناوا یک سیستم پرورش ماهی مرکب را ایجاد کرده‌اند که ممکن است موفقیت‌آمیز باشد و به اندازه کافی ارزان و مقرون به است تا بتواند با ماهی مرکب وارداتی رقابت کند. این گروه ادعا می‌کند که توانسته چرخه زندگی کامل ماهی مرکب را کنترل کند.

دانشمندان مؤسسه علم و فناوری اوکیناوا،  10 نسل از ماهی مرکب بیضی شکل (Sepioteuthis lessoniana) را پرورش داده‌اند و با یک شریک تجاری کار می‌کنند و در عین حال با 5 یا 6 نفر دیگر نیز در تماس هستند. با این حال، با قیمت پایین ماهی مرکب، پرورش این آبزی در حال حاضر سودآور نیست.

اتاق ملی ماهی مرکب جامبو پرو، CAPECAL (Camara Peruana Calamar Gigante)، و موسسه دریایی این کشور (IMARPE)، توافق نامه‌ای را برای ترویج صید پایدار ماهی مرکب جامبو (Dosidicus gigas) امضا کرده‌اند.

صیادی ماهی مرکب جامبو به یکی از مهم‌ترین صیادی‌های پرو برای مصرف مستقیم انسان تبدیل شده است و یکی از بزرگترین صیادی‌های سنتی در جهان است. بر اساس گزارش  CAPECAL، صید ماهی مرکب جامبو در اقیانوس آرام به حدود 900 هزار تن در سال می‌رسد که حدود 500 هزار تن آن در پرو صید شده است.

تجارت

صادرات ماهی مرکب ایلکس آرژانتین در نیمه اول سال 2022 نسبت به مدت مشابه در سال 2021 با 14 درصد افزایش به 115 هزار و 135 تن رسید. از نظر ارزش، صادرات از 205,6 میلیون دلار در نیمه اول سال 2021 به 245,3 میلیون دلار در همین مدت دوره در سال 2022  افزایش یافت (+17 درصد). بنابراین میانگین قیمت صادرات با 4,1 درصد افزایش به 2,13 دلار در هر کیلوگرم رسید.

واردات ماهی مرکب و cuttlefish که یک نرم تن دریایی شناگر شبیه ماهی مرکب پهن است) به آمریکا در نیمه اول سال 2022 نسبت به نیمه اول سال 2021 به طرز چشمگیری افزایش یافت. کل واردات از 32,086 تن به 44,620 تن (+39,1 درصد) افزایش یافت. تأمین‌کنندگان اصلی چین (13,092 تن یا 29,3 درصد کل)، هند (6,502 تن، 14,6 درصد کل) و آرژانتین (5,500 تن، 12,3 درصد از کل) بودند.

واردات ماهی مرکب ایالات متحده مدت‌هاست که از زمان افت در سال 2015 مجددا یک روند صعودی داشته است. از سال 2016 تا 2018 واردات به طور پیوسته افزایش یافته، اما پس از آن برای چند سال (البته با فراز و نشیب) تا اواسط سال 2021 که واردات از نو شروع به افزایش قابل توجهی کرد، رکود داشت.

واردات cuttlefish و ماهی مرکب ژاپن در نیمه اول سال 2022 ادامه یافت و از 67 هزار و 781 تن در این دوره در سال 2020 به 72 هزار و 169 تن در سال 2021 و به 77 هزار و 760 تن در سال 2022 رسید. بزرگ‌ترین تامین‌کننده با اختلاف، چین بود که 61 درصد از کل را به خود اختصاص داد و پس از آن پرو با 12,5 درصد قرار گرفت.

از سوی دیگر واردات cuttlefish و ماهی مرکب چین 14,1 درصد در این دوره نسبت به سال 2021 کاهش یافته است. واردات از 196022 تن در نیمه اول سال 2021 به 168400 تن در مدت مشابه سال 2022 کاهش یافته است. بزرگ‌ترین تامین‌کنندگان به ترتیب اندونزی، ایالات متحده آمریکا و پاکستان بودند.

صادرات cuttlefish و ماهی مرکب چین دوباره به شدت افزایش یافت و از 247,767 تن در نیمه اول سال 2021 به 310,797 تن در مدت مشابه در سال 2022 (+25,4 درصد) رسید. بزرگ‌ترین بازارها ژاپن، تایلند و جمهوری کره بودند. با این حال، واردات cuttlefish و ماهی مرکب کره در نیمه اول سال 2022 با 13 درصد کاهش به 73,079 تن رسید

چشم‌انداز

عرضه اختاپوس احتمالاً در ماه‌های آینده میلادی کم خواهد بود، اما با پایان فصل گردشگری اروپا، تقاضا کاهش می‌یابد. همچنین انتظار می‌رود عرضه ماهی مرکب محدود باشد و قیمت‌ها که از اواسط سال 2021 به‌طور پیوسته افزایش یافته‌اند، احتمالا مجددا تا حدودی افزایش یابند.

تجارت بین‌المللی پس از همه‌گیری کووید-19 نشانه‌هایی از بهبود را نشان داده است، اما همچنان فراز و نشیب‌هایی وجود دارد. اکنون انتظار می‌رود که تجارت تثبیت شود و رشدی در بازارهای اصلی وجود داشته باشد.

مصرف اسپانیایی سرپایان، امسال به دلیل بازگشت گردشگران به این کشور دوباره افزایش یافته است. واردات ماهی مرکب از 123,138 تن در نیمه اول سال 2021 به 143,919 تن در نیمه اول سال 2022 افزایش یافت. بنابراین، کشور در مسیر وضعیت “عادی” قرار دارد. طبق معمول، جزایر فالکلند (مالویناس) تأمین کننده اصلی و پس از آن پرو و مراکش بودند.

به طور کلی، قیمت ماهی مرکب در اروپا از اواسط سال 2021 به طور پیوسته در حال افزایش بوده است. به نظر می‌رسد قیمت‌ها در ماه‌های اخیر با سرعت بیشتری افزایش یافته است.

پودر و روغن ماهی

پرو بیشتر ماهیگیری را متوقف می‌کند، تقاضای چین کاهش می‌یابد

سهمیه‌های بالاتر در اقیانوس اطلس شمالی و تولید بیشتر در شیلی باعث تقویت ذخایر جهانی پودر ماهی و روغن ماهی شده است که به دلیل صید کم در پرو کاهش یافته است. چین نیمی از واردات جهانی پودر ماهی را در سال 2021 به خود اختصاص داده است، اما جاری شدن سیل و سایر اختلالات در تولید آبزی پروری تقاضا را در سال جاری کاهش داده است.

تولید

ماهیگیری آنچووی 2022 در پرو، که منبع بیشتر عرضه جهانی پودر ماهی و روغن ماهی است، به دلیل آب و هوای بد و صید زیاد بچه ماهیان، دچار شکست‌های مداوم شده است. ماهیگیری در منطقه اصلی شمال تا مرکز کشور در اواخر جولای ممنوع شد و 84 درصد از سهمیه 2,8 میلیون تنی را پر کرد. صید بالای ماهیان جوان به این معنی است که بازده روغن، 2 درصد از کل صید بود که بسیار کمتر از حد معمول یعنی 3 درصد است. صید در جنوب کماکان کم است و تنها 13 درصد از 486,000 تنی صید شده است. کاهش صید و بازده روغن ماهی در پرو معادل 6,7 درصد کاهش در عرضه جهانی پودر ماهی، 12,7 درصد از عرضه جهانی روغن ماهی تاثیر داشته است.

افزایش صید تولیدکنندگان ثانویه (ایالات متحده آمریکا، دانمارک و نروژ) تا حد زیادی کمبود عرضه پرو را جبران کرد. صید ایسلند در نیمه اول سال به 380 هزار تن افزایش یافت که 84 درصد نسبت به سال گذشته بیشتر بود. این عدد عمدتاً به دلیل افزایش هفت برابری سهمیه کاپلین به 870 هزار تن بود.

تجارت

افزایش قابل توجه تقاضا باعث شد چین نیمی از واردات پودر ماهی را در سال 2021 به خود اختصاص دهد. این تقاضا به دلیل شرایط آب و هوایی نامناسب برای پرورش‌دهندگان ماهی و ذخایر بزرگ پودر ماهی در انبارها اندکی کاهش یافته است. در نیمه اول سال 2022، چین 873 هزار تن پودر ماهی وارد کرد که 77 هزار تن کمتر از مدت مشابه سال 2021 بود، اما همچنان 308 هزار تن بیشتر از شش ماهه اول سال 2020 بود.

پس از کاهش 21 درصدی سال به سال در سه ماهه اول 2022، نروژ، بازار اصلی روغن ماهی، شاهد افزایش واردات در سه ماهه دوم با واردات 52 هزار تن بین آوریل و ژوئن بود. قیمت‌های بالای روغن ماهی پرو، تقاضا برای منابع جایگزین را افزایش داده است، به طوری که واردات نروژ از پرو از 33400 تن در نیمه اول سال 2021 به 16200 تن در مدت مشابه سال 2022 کاهش یافته است. ایسلند اکنون تامین‌کننده اصلی بازار نروژ است و 19200 تن روغن ماهی صادر می‌کند.

قیمت

قیمت پودر ماهی در ماه آوریل با 1600 دلار در تن CIF ) پرو، 65 درصد پروتئین) به اوج خود رسید. قیمت پودر ماهی از آن زمان کم و بیش پایدار مانده است.

قیمت روغن ماهی همچنان در حال افزایش است و در ماه سپتامبر به 3700 دلار در هر تن برای روغن خوراکی پرو رسید. این نزدیک به دو برابر قیمت کشور پرو در این زمان در سال گذشته است. منابع روغن ماهی اقیانوس اطلس شمالی بسیار ارزشمند هستند، چرا که در رقابت‌پذیری خود با افزایش سهمیه‌ها در گونه‌های کلیدی که به عرضه کمک می‌کند. متوسط قیمت واردات روغن ماهی خوراکی در بنادر اروپای شمالی 3000 دلار در هر تن بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل 50 درصد افزایش داشت.

چشم‌انداز

در یک سال معمولی، کشور پرو نزدیک به نیمی از عرضه جهانی پودر ماهی و یک سوم عرضه روغن ماهی را تولید خواهد کرد. به این ترتیب، عقب‌نشینی‌هایی که امسال ماهیگیری آنچووی با آن مواجه شد، تأثیر قابل توجهی بر بازار جهانی داشته است. اگر صید با سهمیه‌های افزایش یافته در اقیانوس اطلس شمالی مصادف نمی‌شد، این موارد بسیار بارزتر بود. مالیات پیشنهادی بر مزارع ماهی سالمون در نروژ احتمالاً کاهش پیش‌بینی شده قبلی در تولید را تشدید می‌کند و در نتیجه تقاضا در بازار اولیه روغن ماهی را محدود می‌نماید.

ماهیان کَفزی

ماهیان کفزی در سال 2023 اندکی کاهش یافته است

به نظر می‌رسد روند نزولی در سال 2022 اندکی کمتر از روند سال 2021 باشد. چشم انداز سال 2023 کاهش جزئی بیشتری در عرضه را پیش‌بینی می‌کند. انتظار می‌رود ماهی آتلانتیک و ماهی هداک به ترتیب به حدود 930 هزار تن و 308 هزار تن برسند، در حالی که انتظار می‌رود روند ماهی  Saithبه 307 هزار تن افزایش یابد.

سایته (Pollachius virens) گونه ای از ماهیان دریایی از تیره پولاک پولاکیوس است. عموماً در ایالات متحده به آن "پولاک" می‌‎گویند.

تأمین

به نظر می‌رسد تأمین ماهیان کفزی در سال 2022 کمی کمتر از سال 2021 بوده است. انتظار می رود ماهی آتلانتیک به تقریبا 1,1 میلیون تن، هداک به حدود 304 هزار  تن و ماهی پولاک به حدود 345 هزار تن برسد. در مجموع، این میزان برای سال 2022 به 1,7 میلیون تن می‌رسد که در مقایسه با سال 2021 حدود 75 هزار تن کاهش نشان می‌دهد.

بازارها

بازار اتحادیه اروپا برای برآورده کردن تقاضای خود برای این ماهی‌ها به شدّت به واردات وابسته است. مطالعه اخیر منتشر شده توسط "انجمن پردازشگران و بازرگانان ماهی اتحادیه اروپا" به این نتیجه رسید که این وابستگی برای بیشتر گونه‌ها در حال افزایش است. میزان تقاضای ماهی‌های سفید در اتحادیه اروپا در سال 2021 میلادی 2 میلیون و 563 هزار تن برآورد شده که 2 میلیون و 397 هزار تن (94 درصد) آن وارد شده است.

البته وابستگی واردات از گونه‌ای به گونه دیگر متفاوت است. برای ماهی کاد، تخمین زده می‌شود که بازار اتحادیه اروپا در سال 2021 بالغ بر 891 هزار تن بوده که وابستگی به واردات حدود 95 درصد بوده و در حال رشد است. بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان ماهی کاد به اتحادیه اروپا نروژ (36 درصد واردات)، ایسلند (24 درصد) و فدراسیون روسیه (17 درصد) بودند.

حدود 169 هزارتن ماهی saithe (نوعی پولاک) برای بازار اتحادیه اروپا تأمین شد که وابستگی به واردات کمی کمتر بود، 88 درصد، و تأمین‌کنندگان اصلی ایسلند (39 درصد)، نروژ (33 درصد) و فارو (14 درصد) بودند.

برای این بازار 516 هزار تن ماهی هیک تأمین شد. وابستگی به واردات اتحادیه اروپا 87 درصد تخمین زده شده و تأمین‌کنندگان اصلی، نامیبیا (38 درصد)، آفریقای جنوبی (18 درصد) و آرژانتین (17 درصد) بودند.

اتحادیه اروپا به ماهی آلاسکا پولاک نیاز دارد، وابستگی به واردات این ماهی 100 درصد بود. واردات اتحادیه اروپا حدود 808 هزار تن آلاسکا پولاک در سال 2021 بوده است و تأمین‌کنندگان اصلی آن، ایالات متحده آمریکا (38 درصد)، چین (35 درصد) و فدراسیون روسیه (25 درصد) بودند.

هداک یک‌گونه نسبتا کوچک برای مصرف‌کننده اروپایی است.تقاضای بازار اتحادیه اروپا 45 هزار تن در سال تخمین زده می‌شود و وابستگی به واردات 67 درصد است. تأمین‌کنندگان عمده نروژ (52 درصد)، فدراسیون روسیه (18 درصد) و ایسلند (13 درصد) هستند.

لابستر( شاه میگو)

در سال 2021، صیادان لابستر یا همان شاه میگو -که البته بیشتر شبیه خرچنگ است تا میگو!- در فلوریدا 2132 تن به ارزش 42,4 میلیون دلار برداشت داشتند. صید در سال 2022 می‌تواند به میزان قابل توجهی کمتر باشد. توفان در بدترین زمان برای صیادان خرچنگ رخ داد. سه ماه اول فصل صید خرچنگ، که از اواخر جولای یا اوایل آگوست شروع می‌شود و در مارس یا آوریل به پایان می‌رسد، معمولا بیشترین حجم را به همراه دارد.

بازارها و تجارت

تجارت جهانی لابستر در نیمه اول سال 2022 نسبت به نیمه اول سال 2021 اندکی کاهش یافت. کل واردات با 2,8 درصد کاهش به 72 هزار و 715 تن رسید. دو واردکننده بزرگ، ایالات متحده آمریکا و چین، به ترتیب 8,8 و 4,6 درصد کاهش داشتند، در حالی که واردات به اسپانیا 66,2 درصد افزایش یافت.

واردات ایالات متحده در این دوره از30 هزار و 504 تن در سال 2021 به 27 هزار و 809 تن در سال 2022 کاهش یافت. 88,7 درصد از واردات ایالات متحده از کانادا بود. از سوی دیگر، صادرات ایالات متحده از 6850 تن در نیمه اول سال 2021 به 7477 تن در مدت مشابه در سال 2022 افزایش یافت. چین بازار غالب بود و حدود 45 درصد از صادرات لابستر آمریکا را در این دوره به خود اختصاص داد.

واردات چین در نیمه اول سال 2022 نسبت به مدت مشابه در سال 2021 میلادی 4,6 درصد کاهش یافت. واردات از کانادا با 17,3 درصد کاهش به 9314 تن رسید در حالی که واردات از ویتنام به شدت افزایش یافت، از 365 تن در نیمه اول سال 2021 به 4099 تن در مدت مشابه در سال 2022 رسید و واردات از ایالات متحده آمریکا تقریباً 40 درصد کاهش یافت و به فقط 1764 تن رسید.

کانادا بزرگ‌ترین صادرکننده لابستر،کاهش 2,8 درصدی در صادرات خود در نیمه اول سال داشته است. صادرات لابستر زنده کانادا به چین پس از همه‌گیری کووید -19 دوباره در حال افزایش است. تقاضا در چین بهبود یافته است، به ویژه با لغو محدودیت‌های COVID در پکن و شانگهای، اما صادرات به چین کمی دست و پاگیر شده است. الزامات برچسب‌گذاری جدیدی وجود دارد که باید کاملاً رعایت شود و همچنین الزامات ردیابی. علاوه بر این، رقابت از سوی تأمین‌کنندگان اروپایی و آسیایی نیز قوی‌تر شده است.

در نیمه اول سال 2022، کانادا 9800 تن خرچنگ زنده را به چین صادر کرد، در حالی که این رقم به ایالات متحده آمریکا 15 هزار و 100 تن بود. به نظر می‌رسد که قیمت‌های پرداختی توسط واردکنندگان چینی کمتر از قیمت‌های پرداخت شده توسط واردکنندگان آمریکایی بوده است، حتی اگر ارزش کل صادرات به چین بالاتر (61 میلیون دلار) از ارزش صادرات به ایالات متحده آمریکا (35,7 میلیون دلار) باشد. این تفاوت‌ها می‌تواند ناشی از نحوه گزارش حمل و نقل و نوسانات ارز باشد و ممکن است تصویر را مخدوش کند.

در حالی که واردات به بازارهای اصلی (ایالات متحده آمریکا و چین) در این دوره اندکی کمتر بود، واردات به اتحادیه اروپا 23,5 درصد افزایش یافت و از 9203 تن در سال 2021 به 11365 تن در سال 2022. رسید. یکی از دلایل این امر ممکن است این باشد که اروپا محدودیت‌های کووید – 19 را زودتر لغو کرده، در حالی که محدودیت‌ها در ایالات متحده آمریکا و به ویژه در چین هنوز به قوت خود باقی است. این امر بر صرف غذا در رستوران‌ها و در نتیجه مصرف خرچنگ تأثیر می‌گذارد.

چشم‌انداز

منابع تأمین کننده لابستر تا حدودی نامشخص است، اما منابع از نیوانگلند نسبتاً خوب بوده است. در نتیجه، قیمت‌ها برای برداشت اندکی کاهش یافته و فراوری‌ها شاهد کاهش ظرفیت خود بوده‌اند. با این حال، عرضه لابستر صخره‌ای از فلوریدا در نتیجه توفان "ایان"، به طور جدی کاهش یافته است.

در حالی که انتظار می‌رفت تقاضا در چین بسیار خوب باشد، محدودیت‌های کووید -19 تأثیر منفی داشت. به دلیل این محدودیت‌ها که هنوز به قوت خود باقی است، غذا خوردن در خارج از خانه همچنان در چین محدود است و بر تقاضای خرچنگ تأثیر می‌گذارد.

با تقاضای نسبتاً پایدار در چین و ایالات متحده آمریکا و تقاضای رو به رشد در اروپا، به نظر می‌رسد چشم‌انداز متفاوت باشد، البته با فراز و نشیب‌های موجود به طور کلی قیمت‌ها در اروپا افزایش یافته است،. با بازگشت زندگی به حالت عادی تقریباً در بیشتر بازارها، می‌توان انتظار داشت که تقاضا دوباره افزایش یابد. با این حال، چشم‌انداز اقتصاد جهان ممکن است تأثیر منفی بر تقاضا برای اقلام لوکس مانند لابستر داشته باشد.

قیمت لابسترهای آمریکایی در بازار اروپا تا پایان سال 2020 به روند صعودی خود ادامه می‌دهد، اگرچه این قیمت از اوایل تا اواسط سال 2021 کاهش داشت. از آن زمان، قیمت‌های وارداتی لابستر دریایی آمریکا در اروپا بالا و ثابت بوده است. تورم در بسیاری از کشورهای اروپایی بیداد می‌کند و ممکن است فروش را تا حدودی کاهش دهد.

می‌توان انتظار داشت که قیمت‌ها همچنان بالا باقی بماند و عرضه‌های کمتر در ماه‌‍‌های ابتدایی سال 2022 به این معنی است که این قیمت‌ها می‌توانند افزایش بیشتری پیدا کنند.

سی‌باس و سی‌بریم

با دست و پنجه نرم کردن پرورش دهندگان با هزینه‌ها، قیمت‌ها افزایش می‌یابد

فروش قوی در بازارهای اصلی در طول تابستان به افزایش تقاضا برای "سی‌باس" کمک کرده است، در حالی که همچنان مقدار زیادی ماهی "بریم" در بازار وجود دارد. اگرچه پرورش دهندگان همچنان با هزینه‌های بالایی برای نهاده‌ها مواجه هستند قیمت‌های هر دو ماهی بالا است و برداشت محصول در سال 2022 به میزان قابل توجهی افزایش یافت.

تولید

به نظر می‌رسد افزایش قیمت ماهی باس در سال 2021 با واکنش هماهنگ کشاورزان در منطقه مدیترانه همراه بوده است. جهش قابل توجهی در تولید برای سال 2022 پیش‌بینی می‌شود که به میزان 15 هزار تن (6 درصد) ماهی بیشتر در مقایسه با سال 2021 در سال جاری از مزرعه خارج می‌شود که (6 درصد) کمتر از اوج خود در سال 2019 است.

یونان انتظار دارد در سال 2022 از دو گونه باس و سی‌بریم برداشت داشته باشد. تقاضای شدید در بازارهای کلیدی مانند ایتالیا، جایی که یونان به ترتیب 40 و 50 درصد از سهم بازار باس و سی‌بریم را در اختیار دارد، به تولیدکنندگان برای افزایش سطح ذخیره‌سازی کمک کرده است. انتظار می‌رود بازده این دو گونه در سال 2022 به نزدیک به 150 هزار تن برسد که 12 درصد افزایش نسبت به سال 2021 نشان می‌دهد.

کرواسی به طور پیوسته ذخایر باس دریایی خود را افزایش داده است و اکنون به اندازه ایتالیا تولید می‌کند که این یک شاهکار چشمگیر برای کشوری است که، تنها یک پانزدهم ایتالیا جمعیت دارد.

نرخ تورم سالانه در سراسر اتحادیه اروپا به نزدیک به 10 درصد رسیده است، نرخی که از دهه 1980 مشاهده نشده است. این موضوع بر کل زنجیره ارزش تأثیر گذاشته است و همه از مصرف‌کنندگان گرفته تا خرده فروشان در تلاش برای متعادل کردن مجدد قیمت‌ها هستند. هزینه خوراک به طور متوسط 70 درصد از هزینه‌های پرورش‌دهندگان باس و بریم را تشکیل می‌دهد، و با افزایش سرسام آور قیمت غلات و روغن ماهی در ماه‌های اخیر، پرورش‌دهندگان برای تأمین این هزینه‌ها با مشکل مواجه شده‌اند.

در حالی که تورم یک موضوع همیشگی در کشور ترکیه بوده و در این کشور که تولید‌کننده پیشرو جهانی "سی‌باس" و "سی بریم" است، اکنون اوضاع از بد به بدتر تبدیل شده است. نرخ تورم سالانه ترکیه در ژوئیه نزدیک به 80 درصد بود (در مقایسه با 20 درصد در این زمان در سال گذشته) که بر بی‌ثباتی اقتصاد افزود، اگرچه کاهش مداوم ارزش لیر ترکیه تا حدودی به رونق صادرات این کشور به اتحادیه اروپا کمک کرده است.

تجارت

بازار اروپا شاهد بوده است که واردات باس و بریم از سطح قبل از همه‌گیری در بازارهای کلیدی فراتر رفته است. تقاضا در ایتالیا، واردکننده اصلی باس و بریم، در نیمه اول سال 2022 با افزایش واردات از یونان و کرواسی، بازار را ثابت نگه داشته است. تجارت در ماه مه به اوج خود رسید و حجم سی‌باس 8 درصد نسبت به مدت مشابه در سال 2021 افزایش یافت.

در بازارهای کوچک‌تر مانند اسپانیا و فرانسه، واردات هر دو گونه نیز در کل افزایش یافت. مجموع عرضه برای این دو بازار در نیمه اول سال 2022 به 19 هزار و 900 تن افزایش یافت که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 21 درصد رشد داشت. عرضه بیشتر از یونان و ترکیه، بیشتر این رشد را به خود اختصاص داده است.

قیمت

تقاضای شدید، قیمت‌ باس را در نیمه اول سال 2022 افزایش داد. در مرکامادرید، قیمت باس در تابستان به بالاترین حد خود رسید، ماهی‌های سایز متوسط در اواسط ژوئیه 6,80 یورو در هر کیلوگرم فروخته می‌شد، این در حالی است که در جولای 2021، قیمت ماهی 5,60 به ازای هر کیلوگرم بود.

به دنبال تقاضای سریع در طول دوره زمستان، قیمت ماهی‌ سی‌بریم در بیشتر سایزها در نیمه اول سال 2022 افزایش یافته است و ماهی‌های سایز متوسط به قیمت 5,60 یورو به فروش رسید که به نسبت سال گذشته که  4,80 یورو بود افزایش نشان می‌دهد. ماهی‌های بزرگ‌تر قیمت‌های نامنظمی از خود نشان دادند، زیرا از 7,10 در هر کیلوگرم در ژانویه 2022 به 5,50 یورو در اوایل ماه مه کاهش یافتند و مجددا در اواسط ژوئیه به 7,20 یورو رسیدند.

چشم‌انداز

انتظار می‌رود عرضه باس حداقل تا سال آینده میلادی محدود بماند، در حالی که تولید بریم به راحتی در دسترس خواهد بود. در حالی که سطح تولید از سال 2020 در حال افزایش است، کمبود عرضه ترکیه همچنان در بازار احساس می‌شود و انتظار می‌رود عرضه 1,5 درصد کمتر از سطح سال 2019 باشد. در حالی که قیمت‌ها بالا هستند، بیشتر سود ناشی از افزایش‌ قیمت به سمت کاهش حاشیه‌های سود پرورش‌دهندگان می‌رود که اکنون به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته است.

میگو

چین بزرگ‌ترین واردکننده میگو در جهان شد

افزایش عرضه میگوی پرورشی، اکوادور را از ژانویه تا سپتامبر 2022 در رأس تجارت جهانی میگو نگه داشت. در این دوره، چین با واردات بیشتراز اکوادور و ایجاد شکاف در عرضه بیشتر با تولیدکنندگان آسیایی، از ایالات متحده آمریکا به عنوان برترین بازار وارداتی پیشی گرفت.

عرضه

هزینه نهاده‌های آبزی پروری (خوراک، سوخت و حمل و نقل) به طور قابل‌توجهی در سال 2022 افزایش یافت و باعث ایجاد مشکلاتی برای پرورش‌دهندگان میگو در سراسر جهان شد. با این وجود، تولید و صادرات میگوی پرورشی در آسیا در سه ماهه دوم و سوم سال 2022 که فصل اصلی پرورش در این منطقه است، متوسط بود. از نظر گونه، میگوی وانامی در روند عرضه غالب بود. افزایش تولید میگوی ببری سیاه پرورشی در آسیا، پس از سال‌ها تولیدات کم، قابل توجه بود.

تقاضا و قیمت میگو در بازارهای عمده در طول ژانویه تا آگوست نسبتاً ثابت بود. از سپتامبر، قیمت میگو در تجارت بین‌المللی شروع به ضعیف شدن کرد و به سطوح پایینی در ماه اکتبر رسید که برای بسیاری از پرورش‌دهندگان برای ادامه تولید، به‌ویژه در آسیا، سودآور نبود. در هند، پرورش‌دهندگان میگو به دلیل کاهش قیمت در بازار، ذخیره استخرها را کاهش دادند و کارخانه‌های فرآوری نیز فرآوری صادراتی را کاهش داده‌اند. این روند در آسیای جنوب شرقی (ویتنام، اندونزی، تایلند) نیز مشابه است.

تولید میگوی پرورشی از نوامبر تا فوریه/ مارس در آسیا به صورت فصلی کم خواهد بود. در آمریکای لاتین، اکوادور که بزرگ‌ترین تولیدکننده میگوی پرورشی است، رشد تولید میگوی پرورشی همچنان ادامه دارد و تولید بیش از یک میلیون تن در سال 2022 پیش‌بینی می‌شود.

در ایالات متحده آمریکا، توفان یان، سواحل جنوب غربی فلوریدا را به شدت تحت تاثیر قرار داد و کشتی‌های صید میگو و تاسیسات بندری را نابود کرد. عمده‌فروشان ماهی در ایالات متحده با مشکلات ناشی از توفان، از جمله محموله‌های مربوط به فلوریدا و سایر مکان‌هایی که توفان به آن‌ها آسیب وارد کرده، دست و پنجه نرم می‌کنند.

در آرژانتین، تورم بالا، نرخ ارز نامطلوب، و افزایش هزینه صیادی، صنعت میگوی آرژانتین را تحت تاثیر قرار داده است. ذخایر فروخته نشده میگوی آرژانتین و همچنین در بازارهای اصلی اروپا به دلیل تقاضای کم در رقابت با "وانامی" پرورشی زیاد است. این منجر به کاهش قیمت‌ها، به ویژه برای میگوهای سایز بزرگ شده است و صادرات به بازارهای اروپایی تا حدودی کاهش یافته است.

تجارت بین‌المللی

به طور کلی تجارت میگو در سراسر جهان در نیمه اول سال 2022 روند مثبتی را ادامه داد. در بیشتر بازارها، واردات در مقایسه با مدت مشابه در سال 2021 بیشتر بود.

صادرات

افزایش تولید میگوی پرورشی در سال 2022 (به ویژه وانامی) در آسیا و آمریکای لاتین به افزایش تقاضای جهانی برای میگو در سال 2022 کمک کرد. در میان صادرکنندگان پیشرو، اکوادور و ویتنام بالاترین نرخ رشد را در دوره بررسی ژانویه تا ژوئن 2022 بدست آوردند. هند و اندونزی به سختی روند مثبت خود را حفظ کردند. صادرات تایلند، چین و آرژانتین کاهش یافت.

در این دوره، شکاف عرضه بین دو صادرکننده برتر، اکوادور و هند، افزایش یافت، زیرا اولی سهم بازار خود را در چین، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا و بسیاری از بازارهای دیگر افزایش داد. اکوادور همچنین صادرات میگوی پوست کنده خام و میگوی پخته شده را به بازارهای غربی افزایش داد.

واردات

از ژانویه تا ژوئن 2022، مجموع واردات میگو در 5 بازار پیشرو در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، 13 درصد افزایش یافت و به 1,36 میلیون تن رسید.

واردات میگوهای نیمه فرآوری شده (میگوی پوست کنده) و میگوی فرآوری شده (سوخاری شده و غیره) در بازارهای غربی و ژاپن در این مدت افزایش یافت که بیشتر توسط ویتنام، تایلند، اندونزی و چین عرضه می‌شد. صادرات میگوی پوست کنده خام نیز از اکوادور افزایش یافته است.

از ابتدای پاییز، واردات ایالات متحده آمریکا و اروپا کاهش یافته است، جایی که ذخایر در زنجیره تأمین محلی زیاد بود.

ایالات متحده آمریکا

بخش خدمات غذایی ایالات متحده با زمان‌های چالش‌برانگیز مرتبط با قیمت‌های بالای سوخت، افزایش هزینه‌های حمل و نقل، تورم و…. دومین سه ماهه متوالی بدون رشد تولید ناخالص داخلی مواجه شد که بر هزینه‌ها در زنجیره تأمین، افزایش زمان لجستیک و مشکلات ذخیره‌سازی تاثیر گذاشت. با این حال، فروش توانسته زنده بماند در حالی که قیمت عمده فروشی میگو به طور قابل ملاحظه‌ای ثابت مانده است و تقاضای مصرف‌کننده را در مقایسه با سایر ماهی‌ها و محصولات شیلاتی ثابت نگه می‌دارد. تقریباً بدون هیچ محدودیتی، غذاخوری‌ در فضا‌های باز به یک اصل جدانشدنی اساسی در صنعت پذیرایی ایالات متحده تبدیل شده است.

در نیمه اول سال 2022، واردات میگوی ایالات متحده 9 درصد افزایش یافت و به 441 هزار و 299 تن رسید که ارزش آن 4,2 میلیارد دلار بود. از این مقدار 41 درصد میگوی پوست کنده خام، 32 درصد میگوی با پوست خام و 26 درصد محصولات فرآوری شده بود. در میان صادرکنندگان برتر، هند و اندونزی سهم بازار خود را به اکوادور، ویتنام و تایلند در طول دوره بررسی واگذار کردند.

اتحادیه اروپا

همزمان با بازگشایی تجارت رستوران و پذیرایی از سال گذشته، تقاضای مصرف‌کنندگان برای میگو در بازار اتحادیه اروپا به میزان قابل‌توجهی افزایش یافت. واردات از 400 هزار تن (+11 درصد)، با احتساب تجارت درون اتحادیه اروپا، طی ژانویه تا ژوئن 2022 فراتر رفت. اسپانیا، فرانسه، دانمارک، هلند، ایتالیا، آلمان و بلژیک بزرگ‌ترین واردکنندگان بودند.

واردات از منابع غیر اتحادیه اروپا در این مدت 296 هزار و 407 تن (+15,7 درصد) بوده است. بزرگترین تأمین‌کنندگان اکوادور، هند، گرینلند، ویتنام و آرژانتین بودند.

در بازار، میگوی قرمز کامل آرژانتینی در رقابت شدید با "وانامی" است. دومی قیمت بهتری ارائه می‌دهد. بازار اصلی میگوی آرژانتینی، اسپانیا، در حال تغییر به سمت وانامی است. انبارهای بالای سردخانه میگوی آرژانتینی، علاوه بر تضعیف قدرت خرید خریدار، فضای نامطلوبی در بازار ایجاد می‌کند.

اروپا – اتحادیه غیر اروپایی

واردات همچنین در بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی (+12,8 درصد؛ 38878 تن) و سوئیس (30,3 درصد به 4560 تن) افزایش اما در نروژ (11- درصد؛ 8090 تن) کاهش یافت. روند واردات در اوکراین (-61 درصد؛ 3648 تن) و فدراسیون روسیه به دلیل درگیری‌های مداوم بین این دو کشور نوسان داشت. در نیمه اول سال 2022، صادرات میگو از آرژانتین به فدراسیون روسیه به دلیل تحریم مالی روسیه 84 درصد کاهش یافت.

چین

تقاضای مصرف‌کنندگان برای میگو در خرده فروشی و تجارت غذا در بازار چین قوی بود و شکاف‌های عرضه به طور فزاینده‌ای از طریق واردات برطرف شد. تولید داخلی میگوی پرورشی به طور کلی طی ماه‌های آوریل تا اکتبر افزایش یافت.

در سال 2022، واردات با 25,8 درصد افزایش به 370,123 تن در نیمه اول سال رسید. میگوی اکوادوری بخش عمده (60 درصد) سهم بازار چین را داشت و پس از آن هند (12,5 درصد)، ویتنام (6 درصد)، کانادا (3,6 درصد) و گرینلند (3 درصد) قرار گرفتند.

تا سه ماهه سوم سال 2022، مجموع واردات با 51,6 درصد افزایش به  661 هزار و 822 تن رسید که چین را به بزرگ‌ترین واردکننده میگو در جهان تبدیل کرد. این حجم  225 هزار و 133 تن بیشتر از ژانویه تا سپتامبر 2021 بود. اکوادور سهم بازار 60 درصد خود را (395 هزار تن) حفظ کرد و شکاف را با سایر صادرکنندگان میگو افزایش داد. عرضه میگوی پرورشی و دریایی از سایر تأمین‌کنندگان (هند، ویتنام، اندونزی، ایران، عربستان سعودی، کانادا، گرینلند، آرژانتین) افزایش یافت. این حرکت غیرمعمول و تاثیر آن بر بازار جهانی، نیاز به توجه دارد، زیرا واردات آمریکا نیز در این مدت به 646 هزار و 30 تن رسیده است.

ژاپن

تقاضا برای میگو در طول سال 2022 در ژاپن پایین ماند، به ویژه برای میگوی خام، اما محصولات با ارزش بالاتر رتبه بالاتری داشت. واردات طی ژانویه تا ژوئن 2022، 96 هزار و 555 تن (+2,3 درصد) بوده که شامل 61 درصد میگوی خام و 33,5 درصد میگوی فرآوری شده است. در مقایسه با مدت مشابه در سال 2021، واردات میگوی خام کاهش یافت (- 2 درصد؛ 63065 تن) اما برای میگوی فرآوری شده (+ 12 درصد؛ 32380 تن) که از تایلند، ویتنام، اندونزی و چین تهیه می‌شد، افزایش یافت.

مرزهای ژاپن برای گردشگران خارجی تقریباً به مدت 2 سال و نیم تا سپتامبر 2022 بسته باقی ماند و بر تقاضای میگوهای نیمه فرآوری شده (میگوی تمپورا نیمه فرآوری شده، میگوی دم با پوست خام) که عموماً در تجارت رستوران مورد نیاز است تأثیر گذاشت.

سایر

در درازای سال 2022، بازارهای منطقه‌ای آسیای جنوب شرقی و اقیانوس آرام، روند تقاضای مثبتی را در تجارت خرده فروشی و پذیرایی داشتند. واردات میگوی تازه و منجمد برای مصرف داخلی در جمهوری کره، تایوان، استرالیا، نیوزیلند، مالزی، سنگاپور در دوره بررسی افزایش یافت. در طول سال 2022، قیمت‌های خرده فروشی میگو در مقایسه با قیمت‌های صادراتی در بازارهای غربی بالا باقی ماند.

واردات میگوی منجمد برای فرآوری صادراتی نیز در ویتنام و تایلند در دوره بررسی سال 2022 افزایش یافت.

قیمت

به طور معمول، قیمت میگوی پرورشی در آسیا در طول دوره تولید اصلی (اردیبهشت تا سپتامبر) تنظیم و تا اکتبر ثابت می‌شود. با این حال، امسال قیمت میگو از اواسط سپتامبر در تجارت بین‌الملل شروع به کاهش کرد و با توجه به افزایش هزینه‌ نهاده‌های آبزی‌پروری، پایین‌ترین حد سود به پرورش‌دهندگان رسید.

چشم‌انداز

طی 4 تا 5 ماه آینده تولید میگوی پرورشی در آسیا به صورت فصلی پایین خواهد بود. در هند، پیش‌بینی می‌شود که تولید "وانامی" در سال 2022 به 800 هزار تن کاهش یابد. در آسیای جنوب شرقی، تایلند، ویتنام و اندونزی نیز انتظار می‌رود که تولید در مقایسه با سال 2021 اندکی کاهش یابد.

با توجه به صادرات ثابت ماهانه اکوادور در سال 2022، تولید میگوی پرورشی در این کشور احتمالاً 30 تا 35 درصد افزایش می‌یابد.

برای میگوهای صید شده در دریا، صنعت آرژانتین انتظار دارد قیمت‌ها در ماه‌های آینده با افزایش تقاضا تثبیت شود.

واردات زیاد چین تأیید می‌کند که این کشور برای جشن‌های سال نو میلادی و قمری در سال 2023، زمانی که تقاضای مصرف‌کننده به طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد، منابع زیادی را تامین کرده است.

واردات فراوان ایالات متحده آمریکا در 9 ماه اول سال، ممکن است واردات از آسیا را در طول ماه اکتبر تا دسامبر کاهش دهد و منابع آتی را از منبع عرضه نزدیک‌تر – اکوادور – تهیه کند.

واردات در اتحادیه اروپا احتمالا محافظه‌کارانه خواهد بود، زیرا یورو در برابر دلار آمریکا ضعیف باقی می‌ماند.

در بخش عرضه، اکوادور نسبت به تأمین‌کنندگان آسیایی در هر سه بازار (چین، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا) از مزیت نسبی برخوردار خواهد بود. صیادان میگوی آرژانتینی، صیدهای پایین‌تری را در سال 2022 نسبت به سال 2021 پیش‌بینی می‌کنند. ذینفعان، سطح صید را کاملاً رضایت‌بخش نمی‌دانند، زیرا کشتی‌ها 36 درصد کمتر از مدت مشابه در سال 2020 صید داشتند. علاوه بر این، فعالیت واحدهای فرآوری میگو ممکن است برای مدتی به دلیل کمبود مواد خام بین فصول مختل شود.

سطحزیان ریز

کل سهمیه ماهی ماکرل نروژ برای سال 2022 بالغ بر 284 هزار و 539 تن است. صادرکنندگان نروژی علاوه بر ماهی ماکرل منجمد که از سال‌ها قبل به صورت کانتینری حمل می‌شود، اخیراً ماهی ماکرل تازه را از طریق هوایی به ژاپن ارسال می‌کنند،. تا پایان سپتامبر 2022، حدود 146 هزار تن ماهی ماکرل از نروژ به ژاپن صادر شده است.

بزرگترین بازارها چین (18,5 درصد از کل، از نظر حجم)، جمهوری کره (16,4 درصد از کل) و اتحادیه اروپا (11,7 درصد از کل) بودند.

واردات ماهی ماکرل منجمد کامل چین در نیمه اول سال 2021 نسبت به سال 2020 به میزان قابل توجهی کاهش داشت، اما در نیمه اول سال 2022 اندکی بهبود یافت. واردات از 36660 تن در سال 2021 به 39239 تن در مدت مشابه در سال 2022 رسید. نروژ، 22,9 درصد کاهش در حجم ثبت کرد، در حالی که هر دو کشور ایرلند و جزایر فارو افزایش های مهمی را ثبت کردند.

واردات کامل ماهی ماکرل منجمد کشور کره در هشت ماهه اول سال 2022 نسبت به سال گذشته اندکی کاهش یافت و در مجموع به 37,323 تن رسید. از این میزان، 86,2 درصد (32171 تن) از نروژ بوده است. همچنین بالاترین قیمت واردات را با میانگین 2,48 دلار در هر کیلوگرم داشت، در حالی که برای ماهی ماکرل منجمد وارداتی از فدراسیون روسیه تنها 0,89 دلار به ازای هر کیلوگرم پرداخت شد.

ماهی هرینگ

واردات ماهی هرینگ منجمد اقیانوس آرام کره در نیمه اول سال 2022 نسبت به مدت مشابه در سال 2021 افزایش چشمگیری داشته است. واردات در شش ماهه اول سال 2021 به 6647 تن بود، در حالی که در مدت مشابه سال 2022 به 20 هزار و 558 تن رسیده است. فدراسیون روسیه 97,5 درصد از این واردات را به خود اختصاص داده است.

صادرات ماهی هرینگ منجمد روسیه با رشد چشمگیر 65,8 درصدی از 50,154 تن در نیمه اول سال 2021 به 83,265 تن در نیمه اول سال 2022 افزایش یافت. چین 60 درصد از سهم صادرات ماهی هرینگ  منجمد روسیه را در نیمه اول سال 2022 به خود اختصاص داد. دومین بازار بزرگ (جمهوری کره) نیز از رکود در سال 2021 بهبود یافت.

طی شش ماه اول سال، صادرات ماهی هرینگ نروژی به 142 هزار و 155 تن با ارزش فوب 1,8 میلیارد کرون (171 میلیون دلار آمریکا) رسید. این کاهش از نظر حجم 15 درصد و از نظر ارزش تنها 3,6 درصد بوده است. متوسط قیمت صادراتی از 11,11 کرون (1,06 دلار آمریکا) به ازای هر کیلوگرم در سال 2021 به 12,63 کرون (1,20 دلار آمریکا) به ازای هر کیلوگرم در سال 2022 افزایش یافت.

واردات ماهی هرینگ آماده/کنسرو شده آلمان به کاهش نسبتاً ملایمی ادامه داد و در نیمه اول سال در مقایسه با 22,691 تن در نیمه اول سال 2021 به 21,673 تن رسید.

مصرف ماهی هرینگ در آلمان در طول همه‌گیری کووید-19 به سرعت افزایش یافت، اما با برداشته شدن محدودیت‌های همه‌گیری کاهش یافت. با این حال، اکنون نشانه‌هایی وجود دارد که مصرف ماهی هرینگ ممکن است دوباره در حال افزایش باشد؛ چرا که افزایش چشمگیر قیمت انرژی و غذا، موجب شده مصرف‌کنندگان به دنبال گونه‌های ماهی با قیمت پایین‌تر باشند.

کاپِلین ( Capelin)

خُردماهی از ماهیان کوچکی است که به عنوان خوراک ماهیان بزرگ‌تر در دریاها زندگی می‌کند. زیستگاه خردماهی اقیانوس اطلس و اقیانوس یخ‌بسته شمالی است

موسسه تحقیقات دریایی و آب شیرین ایسلند (MFRI) کاهش قابل‌توجهی در ماهیگیری کاپِلین در آب‌های ایسلند برای فصل 2022/2023 توصیه کرده است. برای فصل 2021/2022، MFRI  در ابتدا کل صید مجاز (TAC)400 هزار تن را پیشنهاد کرد، اما بعداً این مقدار را به 904 هزار تن اصلاح کرد که در مرحله بعد به 869 هزار و 600 تن کاهش یافت.

برای فصل 2022/2023، موسسه تحقیقات دریایی و آب شیرین ایسلند عدد 400 هزار تن را پیشنهاد کرد. اما دوباره، آن‌ها این توصیه را در طول سال به 218 هزار و 400 تن کاهش دادند. این نشان دهنده کاهش 75 درصدی نسبت به سال 2021/2022 است.

دانشمندان روسی و نروژی بر سر کاهش جزئی سهمیه کاپلین دریای بارنتس برای سال 2023 توافق کرده‌اند. ذخایر کاپلین در 12 ماه گذشته رشد بسیار کمی داشته است و در نتیجه پیشنهاد کردند که صید از 70 هزار تن در سال 2022 به 62 هزارتن در سال 2023 کاهش یابد. این سهمیه بین فدراسیون روسیه و نروژ با 40 درصد برای فدراسیون روسیه (24800 تن) و نروژ 60 درصد (37200 تن) تقسیم شده است. فدراسیون روسیه و نروژ به گفتگوهای خود در مورد سهمیه ماهیگیری با وجود درگیری در اوکراین ادامه می‌دهند.

آنچوی و ساردین

در خاور دور روسیه، صید ساردین ایواشی حدود 10 درصد بیشتر از برداشت یک سال پیش بود. در درازای هفت ماه اول سال 2022، برداشت ساردین ایواشی روسیه به 45 هزار و 600 تن رسید.

نخستین فصل آنچوی در پرو در پایان جولای به پایان رسید و در مجموع 2,34 میلیون تن برداشت داشت. این 84 درصد از سهمیه (2,79 میلیون تن) را تشکیل می‌دهد. (توضیح تکمیلی ایلنا: ساردین‌ها دارای گوشت سفید صورتی هستند و اغلب با کمی بیرون زدگی فک پایینی شناخته می‌شوند)

چشم‌انداز

در صورت رعایت توصیه‌های ICES ممکن است عرضه ماهی ماکرل در سال آینده کمتر شود. با این حال، افزایش عرضه جک ماکرل از شیلی ممکن است سهم بازار را در برخی بازارها، در درجه اول اروپا، به خود اختصاص دهد.

پیش‌بینی می‌شود سهمیه ماهی هرینگ در اقیانوس اطلس شمالی نیز کمتر باشد، بنابراین ممکن است عرضه برای این محصول محدودتر شود.

با این حال، انتظار می‌رود که تقاضا برای ماهی‌های ارزان ‌قیمت مانند سطحزیان ریز افزایش یابد، زیرا وضعیت اقتصادی در بسیاری از کشورهای اروپایی دشوار است و در نتیجه قیمت‌های انرژی و مواد غذایی به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. بنابراین، انتظار می‌رود قیمت ماهی ماکرل بالاتر باشد، اما قیمت ماهی هرینگ ثابت بماند. در سال آینده میلادی به طور قابل توجهی کاپلین کمتری در بازار وجود خواهد داشت، زیرا ایسلند، نروژ و فدراسیون روسیه سهمیه‌های خود را کاهش داده‌اند. از آنجایی که بیشتر این گونه به سمت تولید پودر ماهی می‌رود، تأثیر آن بر بازار مواد غذایی محدود خواهد بود.

تیلاپیا

با وجود بالا رفتن قیمت، تقاضا برای ماهی تیلاپیا بهبودیافته

انتظار می‌رود تولید جهانی تیلاپیا در سال 2022 بین 2 تا 4 درصد افزایش یابد. تیلاپیا اخیراً با عرضه پایدار و قیمت نسبتاً پایین خود در بازار بین‌المللی محبوبیت پیدا کرده است. انتظار می‌رود رشد تقاضا در آمریکای شمالی و اتحادیه اروپا و گسترش پرورش ماهی تیلاپیا در آسیا و آمریکای لاتین، شبکه تجارت را گسترش دهد و از فروش ماهی تیلاپیا به تدریج در بازار ایالات متحده آمریکا کاسته شود.

بازار و تجارت

آسیا

قیمت ماهی تیلاپیای چین در نیمه اول سال همزمان با صادرات جزئی2022 ثبات نداشت. برای ماهی فرآوری شده در طول تعطیلات، در روز اول ماه مه بیشترین تقاضا‌ها در کارخانه‌ها در این دوره ایجاد شد و حجم کمتری را به بازارهای خرده‌فروشی و صادراتی اختصاص داد.

صادرات تیلاپیای کامل منجمد نسبت به مدت مشابه سال قبل 5 درصد کاهش یافت. بازارهای آفریقایی مانند بورکینافاسو (افزایش 16 درصدی در حجم و 25 درصد ارزش نسبت به سال قبل) و ساحل عاج (کاهش 35 درصدی از نظر حجم و افت 32 درصدی از نظر ارزش نسبت به سال قبل) همچنان ادامه دارد. بازارهای ثانویه مهم برای ماهی تیلاپیای منجمد چین، با وجود افزایش سرمایه‌گذاری در تولید تیلاپیا داخلی در کشورهای آفریقایی است.

چین سهم خود را در بازار ماهی منجمد در اروپا به دست آورده است و صادرات به فرانسه، هلند، ایتالیا و سوئد در سه ماهه دوم سال به بالاترین حد خود در سه سال گذشته رسیده است. این به احتمال زیاد به دلیل قیمت‌های بالاتر و منابع متغیر برای بسیاری از گونه‌های محبوب سفید ماهیان است و تیلاپیا در حال تبدیل شدن به یک جایگزین محبوب برای این ماهیان گران قیمت است.

کشور‌های دیگر مثل، تایلند، ویتنام و اندونزی در حال افزایش تولید هستند و احتمالاً در سال‌های آینده به عنوان تولیدکنندگان جایگزین قوی ظاهر خواهند شد. تایلند و ویتنام صادرات تیلاپیای کامل منجمد خود را به ایالات متحده در سه ماهه دوم سال 2022 تقریباً دو برابر کردند. با افزایش تولید، مصرف داخلی نیز افزایش یافته است.

آمریکای لاتین

تولید در آمریکای لاتین با بهره‌گیری از نزدیکی به بازار ایالات متحده و نرخ ارز مطلوب به گسترش خود ادامه می‌دهد. کلمبیا و هندوراس همچنان بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان فیله تیلاپیا منجمد به بازار ایالات متحده هستند که نشان دهنده بهبود کارآمد در تولید تیلاپیا در این مناطق است. در برزیل، تیلاپیا حدود 98 درصد از صادرات آبزی‌پروری برزیل را تشکیل می‌دهد. شرکت تحقیقات کشاورزی برزیل (EMBRAPA) گزارش داد که 4,862 تن ماهی تیلاپیا به ارزش 14,1 میلیون دلار در نیمه اول سال 2022 صادر شده است. برزیل به عنوان یک رقیب قوی در بازار منجمد تیلاپیا ظاهر شده است و صادرات در نیمه اول سال 575 درصد نسبت به سال 2021 افزایش نشان داده است.

ایالات متحده آمریکا

طبق گزارش اداره ملی اقیانوسی و جوی (NOAA)، کل واردات ماهی تیلاپیا ایالات متحده در نیمه اول سال 2022 به 89,104 تن رسید که 9,7 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشت. چین با صادرات 58,571 تن در شش ماهه اول سال، بزرگ‌ترین تأمین کننده بازار ماهی تیلاپیا در ایالات متحده شد.

حدود 90 درصد از واردات فیله منجمد ایالات متحده از چین تأمین می‌شود و پس از آن کلمبیا به عنوان دومین تأمین‌کننده بزرگ (7650 تن به ارزش 45,9 میلیون دلار) و هندوراس به عنوان سومین تأمین‌کننده بزرگ (3,9 هزار تن به ارزش 35 میلیون دلار) قرار دارند. تعرفه‌های گمرکی بر کالاهای چینی سهم فزاینده‌ای از واردات از تولیدکنندگان ثانویه مانند برزیل، تایلند و ویتنام را داشته و آنان را تشویق کرده که فروش ماهی تیلاپیا کامل منجمد به ایالات متحده را به ترتیب 431، 110 و 136 درصد نسبت به سال قبل افزایش دهند.

قیمت

قیمت در محل مزرعه چینی برای تیلاپیا کامل به بالاترین حد در 5  سال گذشته رسید. در گوانگدونگ، که نزدیک به 40 درصد از تولید ماهی تیلاپیا چین را به خود اختصاص می‌دهد، ماهی تیلاپیای زنده 500 تا 800 گرم به قیمت 10,58 یوان به ازای هر کیلوگرم (1,47 دلار آمریکا به ازای هر کیلوگرم) به فروش می‌رسد که نسبت به سال گذشته 14 درصد افزایش داشته است. در بازار داخلی ایالات متحده، نرخ تورم بالاتر از متوسط در دسته غذاهای دریایی منجر به جهش قیمت در فروش غذاهای دریایی تازه و منجمد شده است، به طوری که میانگین هزینه ماهی تیلاپیا در نیمه اول سال 2022 بیش از 20 درصد افزایش یافته است. قیمت واردات منجمد و تازه فیله به ایالات متحده آمریکا در این سه ماهه به ترتیب 23 و 8 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافت. متوسط قیمت فیله ماهی تیلاپیا منجمد در برزیل 5,46 دلار در هر کیلوگرم ذکر شده است، در حالی که فیله تازه به قیمت 5,26 دلار به فروش می‌رسد.

چشم‌انداز

با وجود افزایش قیمت‌ها، رشد تولید و تقاضای جهانی مثبت برای محصولات تیلاپیا انتظار می‌رود. تولید چین همچنان بخش عمده بازار جهانی را تأمین می‌کند اما سایر تولیدکنندگان نوظهور در آسیا و آمریکای لاتین نیز به دلیل تولید رو به رشد و امتیازات تعرفه‌ای نسبت به چین رقابت فزاینده‌ای دارند. علاوه بر بازار آمریکای شمالی، تقاضای تیلاپیا در اتحادیه اروپا نیز به دلیل افزایش قیمت سایر گونه‌های غذاهای دریایی در بازار جهانی رو به افزایش است. انتظار نمی‌رود اوج تاریخی قیمت در سه ماهه دوم 2022 ادامه یابد، اگرچه روند قیمتی مثبت پیش‌بینی می‌شود که این امر اعتماد زیادی به بازار تیلاپیا ایجاد می‌کند. در همین حال، مذاکرات تجاری بین ایالات متحده آمریکا و چین تأثیراتی را بر بازار نشان خواهد داد، به طور بالقوه بازار تیلاپیا با عرضه‌کنندگان قوی نوظهور تغییر خواهد کرد و هزینه‌های تولید ماهی تیلاپیا در چین افزایش می‌یابد.