معلمان از مصائب خود می‌گویند

به گزارش خبرنگار ایلنا، معلمان سال ۹۷ را با مشکلات زیادی پشت سر گذاشتند، البته مشکلاتی که همچنان لاینحل باقی ماقی مانده است و در راستای همین مشکلات بود که  دست به اعتراض زدند، تا جایی که برخی از آنها دست از آموزش کشیده و حتی به کلاس درس نرفتند. وزیر آموزش و پرورش پس از این اتفاقات گفت در صدد برطرف کردن مشکلات معلمان هستیم و امیدواریم با طرح رتبه بندی فرهنگیان این مشکلات حل شود، اما معلمان نباید کلاس درس را رها می‌کردند. در هر حال مشکلات این قشر کماکان پابرجاست و با شروع هفته گرامیداشت معلم،  وعده وعیدهای زیادی از سوی مسئولان شنیده می‌شود که بعضا در حد حرف باقی می‌ماند و روی وعده‌های سال‌های گذشته تلمبار می‌شود. 

نمی‌توانیم روی صندوق ذخیره فرهنگیان حساب کنیم

 بعضا به ما کالاهایی را می‌‎دهند که خیلی وقت است مانده و به نظر می آید؛ چون کسی را ندارند تا به آنها بفروشند، در آخرین لحظه به ما اعلام می‌کنند که می توانیم کالاها را دریافت کنیم، تازه آن هم به قیمت بازار نه ارزان‌تر.

حقوق اندک معلمان کفاف گذراندن زندگی آنها را نمی‌دهد، طوری که برخی معلمان مرد سراغ شغل دوم رفته‌اند، اما پاسخ آموزش و پرورش در قبال این مساله همیشه یک چیز است، «بودجه نداریم.» برخی هم معتقدند بودجه‌ای که باید صرف  آموزش و پرورش، حقوق معلمان، تجهیز کردن مدارس و... شود، صرف مراکز آموزشی می‌شود که فعالیت‌‌شان به نوعی موازی‌کاری با فعالیت آموزش و پرورش است. با وجود این شرایط اغلب معلمان به این باور رسیده‌اند که اهمیتی که باید به آنها داده نمی‌شود و به نوعی جایگاه اجتماعی واقعی خود را ندارند، در حالی که در کشورهای توسعه‌یافته شغل معلمی از جمله شغل‎های برتر است و تسهیلات ویژه‌ای به معلمان تعلق می‌گیرد.

فاطمه تقویان معلم مدرسه نرگس که درس عربی را در پایه هفتم و هشتم تدریس می‌کند و به عنوان معلم نمونه در استان تهران شناخته شده است، درباره دغدغه‌های معلمان به خبرنگار ایلنا گفت: مشکلات اقتصادی معلمان همیشه هست و مساله جدیدی نیست، اما این ارتباطی به دانش‌آموز ندارد، از این رو معلم باید وظیفه خودش را به لحاظ آموزشی انجام دهد. ما معلمان مشکلات زیادی داریم و حق مسلم خودمان را می‌خواهیم؛ حق هر معلمی این است که به موقع حقوقش را دریافت کند. چرا باید پاداش بازنشستگان را طی چند نوبت با تاخیر پرداخت کنند؟ به هر حال این پول حق معلم است و دوست دارد به  موقع به دستش برسد، قطعا برای آن پول برنامه‌ریزی کرده‌اند، اما باید بعد از بازنشستگی دائما در حال پیگیری باشند تا به پول و حقشان برسند.

معلم نمونه استان تهران درباره اینکه معلمان کمکی دریافت نمی‌کنند، گفت: ما نه می‌توانیم روی صندوق ذخیره فرهنگیان حساب کنیم  و نه اطمینانی به تعاونی مسکن داریم. معلمان فقط به صرف علاقه کار می‌کنند وگرنه کمکی دریافت نمی‌کنند. باور کنید بعضا به ما کالاهایی را می‌‎دهند که خیلی وقت است مانده و به نظر می‌آید، چون کسی را ندارند تا به آنها بفروشند، در آخرین لحظه به ما اعلام می‌کنند که می‌توانیم کالاها را دریافت کنیم، تازه آن هم به قیمت بازار نه ارزان‌تر.

او اضافه کرد:‌ معلمان جایگاه واقعی خود را در کشور ندارند، حتی به این فکر نمی‌شود که چه تدبیری در نهایت برای فرهنگیان باید اندیشید. بالاخره معلمان با شرایط سخت تدریس می‌کنند و باید همه مسائل آنها پیگیری شود.

این معلم به مطالبات خود از آموزش و پرورش و درخواست برای ارائه فرصت مطالعاتی به معلمان اشاره کرد و گفت: در گذشته به معلمان ماموریت به تحصیل می‌دادند به این صورت که آنها علاوه بر حفظ جایگاه کاری خودشان، فرصت مطالعاتی هم داشتند. پیش‌تر معلمان حدود دو سال زمان داشتند که درس بخوانند و بعد مجددا کارشان را از سر بگیرند، اما الان این فرصت، محدود به شرایط خاصی است و شامل همه معلمان نمی‌شود.

تقویان معلم نمونه مدرسه دخترانه نرگس با تاکید بر پرداخت به موقع حقوق معلمان گفت: معلم چه حق تدریسی باشد چه قراردادی باید حقوقش را به موقع دریافت کند. این همه معطلی برای دریافت حقوق چه دلیلی دارد؟

زمان کم تدریس معلم را مجبور به آموزش فشرده می‌کند

مشکل بسیاری از معلمان زمان کم برای تدریس با توجه به حجم زیاد کتاب‌ها است.

مریم ناصری معلم متوسطه اول پایه هفتم و هشتم در رشته تجربی که به عنوان معلم نمونه منطقه‌ای انتخاب شده است، با اشاره به دغدغه‌های خود به خبرنگار ایلنا گفت: من معلم منطقه یک هستم و شرایط در مدرسه ما به نسبت مدارس محله‌های پایین تهران مهیاتر است. من معلم علوم تجربی هستم و نیاز دارم که حتما برای آموزش لوازم و تجهیزات آزمایشگاهی مدرسه فراهم باشد. در برخی از مدراس که کوچک‌ترند و یا بودجه کافی ندارند، متاسفانه تجهیزات آزمایشگاهی نیز وجود ندارد و این مساله روند آموزشی علوم تجربی را با مشکل مواجه کرده است.

وی با اشاره به اینکه ما انتظار داریم تجهیزات آموزشی و آزمایشگاهی تامین شود، گفت: من گاهی اوقات به دانش آموزان می‌گویم که خودشان وسایل مورد نیاز برای دروس آزمایشگاهی را بیاورند، زیرا اگر امکانات لازم نباشد طبیعتا مفهوم درس به خوبی برای دانش آموز جا نمی افتد و همیشه دانش آموزان با این مساله مشکل دارند. از طرف دیگر ما واقعا برای دروس تخصصی آزمایشگاهی مثل درس علوم نیروی متخصص نداریم تا جایی که معلمان ادبیات و ریاضی بعضا علوم درس می‌دهند در صورتی که هر درسی نیاز به معلم تخصصی خودش دارد. به همین دلیل ما با افت شدید نمره در پایه هفتم مواجه هستیم، زیرا یک سری دروس در پایه ششم برای او به خوبی جا نیفتاده است و حالا الان به مشکل برخورده‌اند.

معلم متوسطه اول پایه هفتم و هشتم اضافه کرد: یکی از دیگر از مسائلی که فکر می‌کنم مشکل بسیاری از معلمان است، زمان کم برای تدریس با توجه به حجم زیاد کتاب‌ها است. حجم دروس در پایه هفتم و هشتم زیاد است و ما به نسبت زمانی که در نظر گرفته شده مجبوریم آموزش فشرده داشته باشیم، به طور کل ساعت های درسی برای ما واقعا معضل است. انجام حضور و غیاب و دیدن تکالیف دانش‌آموزان زمان می‌خواهد، دیگر چه برسد به انجام دروس آزمایشگاهی و عملی که نیازمند وقت بیشتر است.

ناصری ادامه داد: من همیشه در پایان ترم مجبور می‌شوم برای جبران کلاس‌هایی که زمان کم آورده از معلمان دیگر کمک بگیرم تا ساعت کلاسشان را در اختیار من قرار بدهند. به عنوان مثال من زمان مورد نیازم را گاهی از کلاس درس تفکر سبک زندگی می‌گیرم درست است که این درس خوبی است، اما گاهی آموزش و پرورش می‌خواهد یک کاری را درست کند، اما بقیه کارها را خراب می‌کند.

وی با اشاره به مطالبات معلمان از آموزش و پرورش گفت: درخواست من این است که وسایل آزمایشگاهی و زمان کافی برای آموزش این دروس را در نظر بگیرند. ما نیاز داریم که تجهیزات آزمایشگاهی به صورت دولتی تهیه شود. زمانی که خواستیم تجهیزات بخریم، قیمت آنها نسبت به ماه قبل دو برابر شده بود و اگر این تجهیزات به صورت دولتی تهیه شود، ما بهتر میتوانیم روند آموزش را پیش ببریم.

این معلم نمونه با بیان اینکه معلمان نیازمند وقت بیشتری برای آموزش هستند، گفت: در مدارس دولتی حتی وقتی برای برنامه‌های فوق برنامه هم نمی‌دهند، ولی در مدارس غیردولتی اینطور نیست، آنها حتی تا شش ساعت هم می‌توانند برای دروس مختلف کلاس فوق برنامه در نظر بگیرند، طبیعی است به دلیل اینکه آنها پول می‌گیرند.

ناصری معلم متوسطه اول پایه هفتم و هشتم اظهار داشت:‌ با همه این مشکلات معلمی برای ما عشق است و اگر عشق نباشد کار کردن در این حرفه دشوار خواهد بود، آن هم با نسل دهه هشتاد که به چیزهای کوچک اصلا قانع نیستند و ما باید هم پای آنها باشیم. ما معلمانِ نسل دهه هشتاد علاوه بر اینکه درسمان را می‌دهیم باید به لحاظ روحی و اخلاقی نیز با دانش آموزان کنار بیایم. به نظر من تا زمانی که فضای روحی و عاطفی لازم به وجود نیاید نمی‌توانیم شرایط را برای تدریس مهیا کنیم از این رو همیشه به همکارانم توصیه می‌کنم سعی کنند ارتباط روحی و عاطفی خوبی با دانش آموزان خود برقرار کنند.

باید دغدغه معلمان را کم کنیم 

باید وضعیت مالی معلمان مطلوب باشد تا آنها مجبور نشوند برای رفع احتیاجات به کارهای دیگری روی بیاورند و بعد خسته به کلاس‌های درس بروند.

صحبت‌های این دو معلم نمونه که شاید حرف معلمان دیگر هم باشد، به مجلس منتقل شد و محمد قمی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار ایلنا، در خصوص تلاش مجلس برای مرتفع کردن مشکلات معلمان توضیح داد: با توجه به اینکه در هفته کارگر و هفته گرامیداشت معلم هستیم این روز را به هر دو قشر کارگر و معلم تبریک می‌گویم. کارگران و معلمان به لحاظ اقتصادی وضعیت مشترکی با هم دارند و هر دو قشر حقوق اندکی دریافت می‌کنند.

وی ادامه داد: این در حالی است که معلمان باید فارغ از معاش به فکر معاد جامعه نیز باشند. آنها باید آینده را بسازند و خیالشان از بابت حقوق و دستمزد راحت باشد. به طور مثال به قُضات حقوق و مزایای خوب می‌دهند، چون می‌گویند قاضی باید راضی باشد تا مشکلی برای پرونده‌ها پیش نیاید.

قمی با تاکید بر بهبود شرایط اقتصادی معلمان گفت: باید وضعیت مالی معلمان مطلوب باشد تا آنها مجبور نشوند، برای رفع احتیاجات به کارهای دیگری روی بیاورند و بعد خسته به کلاس‌های درس بروند. به هر حال آ‌نها مجبورند که شغل دوم و سوم داشته باشند و این اصلا خوب نیست. باید دغدغه معلمان را کم کنیم، از این رو دولت و مجلس باید به فکر این باشند که در حقوق و دستمزد تغییراتی به وجود بیاورند. به عنوان مثال یک نفر در وزارت نفت یا وزارت امور خارجه  با همان مدرک و سابقه‌ای که معلمان هم دارند کار می‌کند، اما ‌چند برابر یک معلم حقوق می‌گیرند. از این رو این مساله با عدالت سازگار نیست.

این نماینده مجلس ادامه داد: برای اینکه شرایط موجود با عدالت سازگار باشد، باید حقوق و دستمزد معلمان را بالا برد. برخی می‌گویند معلمان زیاد هستند، معلمان زیادند اما زیادی نیستند. اگر برخی فکر می‌کنند با پول دادن به معلمان نقدینگی در کشور زیاد می‌شود پس بهتر است به معلمان حق مسکن، حق اولاد، کمک هزینه، بُن و یا تسهیلات غیر نقدی بدهند تا بتوانند از طریق آنها یک سری اجناس را تهیه کنند. مجلس این تسهیلات را در نظر دارد، اما خیلی کم است.

قمی در پاسخ به این سوال که وعده‌های داده شده چه زمانی به مرحله اجرا خواهد رسید؟ گفت: این گفتار مقدمه عمل است. در حال حاضر جو خوبی در مجلس پیش آمده و تقریبا نمایندگان مجلس به دغدغه‌های معلمان بیشتر از  قبل پی‌برده‌اند. سال گذشته بحث کارانه معلمان یا رتبه بندی مطرح شد، البته بودجه‌ای هم برای رتبه بندی در نظر گرفتند، اما کم بود. مجلس بنا دارد که وارد این مقوله شود و رتبه بندی معلمان را به اجرا در آورد تا وضعیت اقتصادی معلمان مطلوب شود.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مجلس به دنبال این است تا کاری برای معلمان انجام دهد، گفت: مقدار زیادی از کارهای رتبه بندی انجام شده، ولی اینکه اجرای آن چه زمانی باشد، فعلا مشخص نیست. در حال حاضر هم مجلس و هم وزارت آموزش و پرورش به شدت دنبال اجرای طرح رتبه بندی هستند و مجلس نیز حساسیت لازم را روی این قضیه دارد.