جهان تا سال ۲۰۹۰، ۳۰ برابر خشک‌تر می‌شود/ انسان‌ها مقصرترین در تغییر اقلیم

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، بنفشه زهرایی در نشست حاشیه‌ای پانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی آب و تاسیسات فاضلاب که با موضوع تغییر اقلیم و اصول سازگاری با کم‌آبی برگزار شد اظهار داشت: تغییر اقلیم و گرمایش جهانی از اواخر قرن 19 آغاز شده و پیش‌بینی می‌شود در آینده نیز ادامه یابد که اثر الان ذوب یخچال‌ها بالا آمدن سطح دریاها بوده است و دلیل اصلی آن نیز افزایش گازهای گلخانه‌ای بوده است.

وی با بیان اینکه تلاش‌های جهانی تتاثیری در کاهش روند تغییر اقلیم نداشته است افزود: حتی افزایش co2 روند شدیدتری داشته است نتیجه اینکه دمای سطح زمین از سال 1920 با شدت زیادی افزایش یافته و تغییری نکرده است.

مدیرکل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره‌وری آب و آبفای وزارت نیرو با بیان اینکه سطح منابع برف و یخ به شدت کاهش یافته است، خاطرنشان کرد: علت آن افزایش تجمع گازهای گلخانه‌ای در جو زمین بوده است.

وی یادآور شد: افزایش گازهای گلخانه‌ای باعث شده پنلی در سازمان ملل تشکیل شود که کار آن هدایت مطالعات است. مهمترین دستاوردی که تاکنون حاصل شده اینکه تغییر اقلیم غیرقابل انکار است و بررسی دمای هوا این مدعا را اثبات می‌کند به طوری که از سال 2000 به بعد 16 تا 17 سال از گرمترین سال‌ها طی این مدت بوده است.

وی ادامه داد:  از سال 1930 به این طرف همیشه دمای هوا بیش از متوسط است که نشان دهنده روند افزایشی دما است. گرمایش جهانی به طور واضح مشخص است و هیچ راهی برای تغییر این روند جز کاهش گازهای گلخانه‌ای وجود ندارد.

وی با اشاره به بررسی بزرگترین کشورهای آلوده کننده هوا تصریح کرد:‌ طبق بررسی‌ها کشورهای اروپایی تا دهه هشتاد روند افزایشی آلایندگی را داشته‌اند اما بعد از آن شروع به کاهش گازهای گلخانه‌ای کرده‌اند آمریکا هیچ تغییری در میزان کاهش آلایندگی نداشته است به دلیل اینکه همواره توسعه اقتصادی در  این کشور بالا بوده است و علت مخالفت با کنوانسیون جهانی نیز همین است. چین نیز به تنهایی کل دنیا را نابود کرده به طوری که از دهه 80 به بعد نه تنها آلایندگی را محدود نکرده بلکه نسبت به 30 تا 40 سال گذشته بیشتر هم شده است.

زهرایی ادامه داد: سهم آلایندگی خاورمیانه نیز با توجه به میزان جمعیت و خاک و سوخت‌های فسیلی که مصرف می‌شود قابل توجه است به طوری که بساری از کشورهای خاورمیانه افزایش دما، افت بارش افزایش تعداد طوفان‌ها و گرد و غبار را تجربه کرده‌اند.

وی با بیان اینکه مشکل دیگر تغییر اقلیم تغییر در الگوی بلایا است افزود: مثلا آتشفشان‌ها و زلزله‌ها تعدد وقوع داشته‌اند اپیدمی بیماری‌هایی که توسط حشرات ایجاد می‌شود روند مثبت داشته که ناشی از گرم شدن هوا است خشکسالی‌ها نیز فوق العاده افزایش  یافته است.

این مقام مسئول در وزارت نیرو ادامه داد: افزایش تعدد روزهای گرم و جریان هوای داغ، آتش سوزی جنگل‌ها افزایش مرگ و میر افراد مسن، افزایش بارش شدید و سیلاب، رانش زمین، آلودگی آب و اراضی کشاورزی نیز از جمله اثرات تغییر در اقلیم است.

وی همچنین گفت:  افزایش فراوانی خشکسالی، افزایش بارش موسمی و افزایش وزش باد نیز موید تغییر الگوی بلایا است.

وی گفت: در حال حاضر سهم بارش سبک کاهش یافته رژیم‌ها طوری شده که میزان بارش کاهش یافته و نمی‌تواند منابع زیرزمینی را تغذیه کند به طور کلی بارش‌های سالانه کاهش نیافته ولی تغییر رژیم زیاد بوده یعنی برف به باران و بارش‌های سنگین به بارش‌های سبک تبدیل شده و باعث شده اثر زیادی روی منابع آب ایران داشته باشد.

وی یادآور شد: تعداد روزهای تر بیشتر شده ولی اثری روی منابع آب ندارد.

وی با تاکید بر اینکه تغییرات اقلیم در جوامع مختلف متفاوت است و نمی‌توان نسخه کلان پیچید، تصریح کرد: به طور کلی از تبعات تغییرات اقلیمی اینکه تا 2050 میزان منابع اب قابل بهره‌براری بین 10 تا 30 درصد کاهش می یابد. مثلا برای خلیج فارس پیش بینی افزایش بارش‌های تابستانه و کاهش بارش‌های زمستانه را داریم که این رقم تا 30 درصد است و اثر فوق‌العاده‌ای بر منابع آب ایران گذاشته است.

زهرایی با بیان اینکه تا سال 2090 سطح خشکسالی شدید 10 تا 30 برابر افزایش می‌یابد افزود: متوسط تداوم خشکسالی دو تا شش برابر و فراوانی وقوع خشکسالی تا دو برابر بیشتر می‌شود.

وی با اشاره به عوامل فیزیکی موثر در ایجاد کم‌آبی اظهار داشت: خشکی طبیعی، تغییرات آب و هوایی، نبود ظرفیت‌ ذخیره در آبخوان‌ها از جمله این عوامل است.

وی به عوامل انسانی وقوع خشکسالی نیز اشاره کرد و توضیح داد: نبود ساختار سازمانی مناسب، نبود ساختار قانونی، نبود ظرفیت فنی و تخصصی، فساد در نهادهای مدیریت کننده منابع آب، کاربری نامناسب اراضی، سبک زندگی پرآب‌طلب، سرمایه‌گذاری ناکافی برای آب، سرمایه‌گذاری و توسعه بیش از حد زیرساخت‌ها، مجانی بودن و یا کم بودن قیمت آب از جمله عوامل انسانی وقوع تغییر اقلیم هستند.

وی همچنین سیاست‌های خودکفایی غذایی، محبوبیت سیاسی اجتماعی ناشی از تخصیص آب یا توسعه زیرساخت‌های هیدرولیکی و نبود قراردادهای بین‌الملل در حوزه آبریز مشترک را از جمله دیگر عوامل انسانی تغییر اقلیم برشمرد.