نگاهی بر تولید انار در استان کردستان؛
یاقوتهایی که نان را بر سر سفرهها میآورد
اورامان انار دارد، اناری با کیفیت که هر دانهاش روزی را روانه خانوارها میکند. / بالا بودن هزینه حمل و نقل، هزینه کارگر، بستهبندی و ضعف در بازاریابی، گوشهای از سختی و دغدغههای باغداران اورامانی است.
ایلنا: برای رسیدن به بزرگترین انارستان کردستان باید خود را به دست جادهها سپرد تا به اورامان از توابع شهرستان سروآباد(در ۶۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مریوان و ۱۷۰ کیلومتری سنندج)؛ جایی که امواج سرخ انار تو را به خود فرا میخوانند، رسید.
در این جادههای پر پیچ و خم و بعد از پشت سر گذاشتن راهی بس طولانی، به منطقهای میرسیم که اسم آن را اورامان تخت نهادهاند، عنوانی که به هیچ وجه بیانگر وضعیت منطقه نیست، چرا که این منطقه نه تنها تخت نیست بلکه با شیبی تند و وجود کوههای سر به فلک کشیده چشم هر بینندهای را نوازش میکند.
اورامان یکی از دیدنیترین مناطق استان کردستان است که در تولید انار، انگور و گردو سرآمد استان کردستان به شمار میرود، اما آنچه این منطقه را به عنوان شهری نمونه و دارای محصولات باغی اشتهار داده است یاقوتهای به هم پیوسته است که در کل منطقه و حتی استانهای همجوار شهرت زیادی دارد.
اورامان، بزرگترین انارستان استان کردستان است که چشمها را به خود خیره کرده؛ درختان اناری که چنان یک دریای سرخ و سبز، بیکرانهاند و نگاه نمیتواند خود را به انتهایشان برساند.
آری اورامان انار دارد، اناری با کیفیت که هر دانهاش روزی را روانه خانوارها میکند؛ مردمان این دیار هرساله با به پایان رسیدن مهر ماه و آغاز ماه آبان با همکاری اعضای خانواده اقدام به برداشت آن میکنند.
از وجب به وجب این خاک کوهستانی و صعبالعبور اناری توسط مردمانی زحمت کش تولید میشود به شیرینی عسل؛ این مردم علاوه بر استفاده از انار به عنوان میوهای سرشار از ویتامین، بخشی از برداشت آن را تبدیل به رب انار، آب انار، سس انار و سرکه انار میکنند، همچنین از پوست آن برای رنگرزی و دباغی نیز بهره میگیرند.
ملس، انار شیرین، انار ترش، مزله، کارالی، رباب نی ریز،، از ارقام اصلی انار اورامان است که همه ساله درصد قابل توجهی از آن به شهرهای مختلف ایران و حتی کشورهای همسایه به ویژه کردستان عراق صادر میشود.
دلالان، چوب حراج بر دسترنج باغداران زدهاند
محمد سعید، باغ دار زحمت کش ۴۳ سالهای است که از کودکی در کنار پدر خود، زمین سخت را بیل زده، نهال کاشته، به وقت آبیاری از خواب خوش شبانگاهیاش زده و به وقت برگ ریزان با دست دانه دانه انارها را از شاخه چیده است.
وی میگوید: در حال حاضر بهترین و مرغوبترین نوع انار کردستان در منطقه اورامان تولید میشود که باید از این ظرفیت منحصر به فرد استفاده کرد.
این باغدار اورامی، از زحماتی که باغداران این شهر برای کاشت محصول انار در منطقه متحمل شدهاند حرف میزند و یادآور میشود: بالا بودن هزینه حمل و نقل، هزینه کارگر، بستهبندی و ضعف در بازاریابی، گوشهای از سختی و دغدغههای باغداران اورامانی است که این عوامل سبب شده تا دلالان از این وضعیت به نفع خود استفاده کرده و با قیمتی ارزان چوب حراج را بر دسترنج باغداران بزنند.
وی با تاکید بر ضرورت حمایت متولیان برای ایجاد بازار مناسب در داخل استان ادامه میدهد: متأسفانه در برخی مواقع مجبور میشویم برای عرضه محصول خود در کنار جادههای بین شهری بساط کنیم.
او در پایان سخنانش خاطرنشان میکند: چنین مشکلاتی به طور حتم در استانهای دیگر کشور نیز مشترک است، بنابراین علاوه بر مسئولان استانی، مسئولان کشوری نیز باید برای رفع این مشکلات برنامهریزی صحیح داشته باشند.
گذر زمان یک سال دیگر را برای باغداران اورامی رقم میزند، سالی سرشار از تلاش، زحمت و خون دل خوردن و پرداخت هزینههای بالای آبیاری، کود حیوانی، شخم زدن(کولیدن) و…
به راستی که این باغداران نیازمند حمایتی حقیقی و جاودانهٔ بیش از بیش مسئولانند، حمایتی که امیدی مضاعف را در دل آنان پرورش دهد.