بازهم اجحاف در حق بازنشستگان کارگری؛
با اجرای همسان‌سازی «عدالت مزدی» محقق نشد/ ۴ میلیون تومان کجا و دو میلیون و ۸۰۰ هزار تومان کجا؟!
بازنشستگان کارگری می‌گویند: اجرای همسان‌سازی به شیوه‌ی تبعیض‌آمیز، فاصله‌ی میان دستمزد کارگران بازنشسته و سایر بازنشستگان را افزایش داده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، تبعیض میان بازنشستگان (علیرغم اینکه همه گروه‌های بازنشستگی کشور، کمتر از سبد معیشت حداقلی دستمزد ماهانه دارند) عارضه‌ای است که از اسفندماه سال قبل و فروردین ماه سال جاری، علایم خود را نشان داد؛ در اسفندماه، اعضای کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی در بررسی لایحه بودجه ۹۹، دولت را مکلف کردند که کف ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومانی را برای بازنشستگان زیرمجموعه خود (بازنشستگان صندوق‌های کشوری و لشگری) مرعی دارد.
ریشه تبعیض کجاست؟!
با این حساب از ابتدای امسال، بازنشستگان کشوری بیشتر از ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان دریافتی ماهانه داشته‌اند؛ این در حالیست که حداقل مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی بعد از سه ماه انتظار در تیرماه با ۲۶ درصد افزایش به ۲ میلیون و ۸۰ هزار تومان رسید!
بعد از اعلام میزان افزایش مستمری کارگران بازنشسته، اعتراضات گسترده به ناکافی بودن مزد، عدم اجرای ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی و ماده ۴۱ قانون کار و همچنین تفاوت میان دریافتی بازنشستگان صندوق‌های مختلف، قرار شد فاصله‌ی بیش از ۷۰۰ هزار تومانی دریافتی کارگران بازنشسته و بازنشستگان دولت، با اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان کارگری پر شود؛ منتها به نظر می‌رسد این ترفند هم نتوانسته چاره‌ساز باشد و تبعیض را از میان بردارد.
در مردادماه، سازمان تامین اجتماعی با دریافت ۳۲ هزار میلیارد تومان اعتبار، همسان‌سازی را کلید زد؛ نتایج چندان رضایت‌بخش نبود؛ مستمری بازنشستگان حداقل‌بگیر با ۳۰ سال سابقه به ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان و مستمری بازنشستگانی که ۳۵ سال سابقه داشته‌اند به ۳ میلیون تومان رسید؛ در عین حال، بازنشستگان سخت و زیان‌آور، از کارافتادگان و بازماندگان، بارها اعلام کردند که از نحوه اجرای همسان‌سازی رضایت ندارند و باید در فرمول‌های آن تجدیدنظر شود؛ کما اینکه بازنشستگان سایر سطوح نیز از افزایش ناچیز مستمری‌های خود و کم شدن فاصله با حداقل‌بگیری بارها انتقاد کردند.
تبعیض در اجرای همسان‌سازی
اما مساله به همینجا ختم نشد؛ دولت در تابستان امسال اعلام کرد قرار است همسان‌سازی حقوق بازنشستگان کشوری با ۱۰ هزار میلیارد تومان اعتبار از مهرماه اجرایی شود؛ حالا قرار است این بازنشستگان در حقوق مهرماه خود اضافات همسان‌سازی را دریافت کنند؛ در عین حال، مسئولان وزارت کار خبر داده‌اند با اجرای همسان‌سازی برای بازنشستگان کشوری (که برای این گروه از بازنشستگان به نظر می‌رسد همسان‌سازی بیشتر در ژانر و مفهوم همسان‌سازی می‌گنجد چراکه با اجرای آن هر بازنشسته ۹۰ درصد شاغل همتراز خود دریافتی خواهد داشت) هیچ بازنشسته‌ای زیر ۴ میلیون تومان دریافتی ماهانه نخواهد داشت.
دهم مهرماه، محمد شریعتمداری، وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی درخصوص حقوق بازنشستگان کشوری، اظهار کرد: به وجود طبقات شغلی متفاوت، یک تفاهم‌نامه‌ای بین سازمان امور استخدامی و رئیس سازمان برنامه و بودجه امضا شده که به ما ابلاغ کردند تا بر اساس مدل مطرح شده همسان‌سازی را اجرا کنیم.
وی با بیان اینکه ۹۰ درصد حقوق خالص دریافتی کارکنان بازنشسته را در همین چارچوب پرداخت می‌کنیم، گفت: تغییر گسترده‌ای درپرداخت حقوق بازنشستگان داشتیم که ۸۴ درصد رشد پیدا کرده است و پرداخت ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان به بالای ۴ میلیون تومان خواهد رسید و از همین مهرماه اجرا می‌شود.
بعد از رسانه‌ای شدن این خبر و انتشار اظهارات وزیر کار، بازنشستگان تامین اجتماعی یا همان کارگران بازنشسته بارها با ایلنا تماس گرفتند و از ادامه روند تبعیض‌آمیز انتقاد کردند. به گفته‌ی این بازنشستگان، چرا در نتایج همسان‌سازی هم تبعیض وجود دارد؟ آنها می‌گویند: چرا همسان‌سازی بازنشستگان دولت با همسان‌سازی ما کارگران بازنشسته فرق دارد؟ چرا حداقل مستمری آنها به ۴ میلیون تومان رسیده و برای ما فقط ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان؟! ۴ میلیون تومان کجا و ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان کجا؟! دلیل اینهمه تبعیض و نابرابری چیست؟!
بازنشستگان کارگری با انتقاد از فرمول‌های همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی که البته خود مسئولان امر بارها اعلام کرده‌اند «همسان‌سازی» نیست و «متناسب‌سازی» است؛ می‌گویند: چرا برای کارگران بازنشسته به گونه‌ای همسان‌سازی را اجرایی نکردند که هر بازنشسته ۹۰ درصد شاغل همتراز خود دریافتی داشته باشد؟! روش‌ها و فرمول‌هایی که برای ما اجرایی شد، گنگ و مبهم است و نمی‌دانیم این فرمول‌ها چگونه عمل می‌کنند!
اصلاحات عملی نشد!
در عین حال، علیرغم وعده‌های زیرپوستی و حتی صریح مبنی بر تجدیدنظر در فرمول‌های همسان‌سازی برای گروه‌هایی از بازنشستگان ازجمله بازنشستگان سخت و زیان‌آور، تا امروز که مهرماه نیز به نیمه رسیده، خبری از اصلاحات وعده داده شده نیست؛ نه در فرمول‌ها تجدیدنظر کردند و نه به انتقادات گسترده وقعی نهادند. همه چیز مثل سابق و بر همان روال قبل است.
یک بازنشسته معدن در این رابطه با بیان اینکه "دیگر کی می‌خواهند اصلاحات را اعمال کنند" می‌گوید: در مرداد و شهریور بارها اعلام شد قرار است حداقل در همسان‌سازی بازنشستگان سخت و زیان‌آور تجدیدنظر شود؛ اما کو؟! هیچ خبری نشد؟! اگر قرار است دو ماه آخر سال اصلاحات را اعمال کنند، باید بگوییم با این تورم افسارگسیخته، برای بازنشسته هیچ فایده‌ای نخواهد داشت.
با همه‌ی اینها، مشکل اساسی در جای دیگری است؛ در واقع، حل مساله معیشت بازنشستگان به صورت ساختاری و اساسی، نه در اجرای همسان‌سازی یا متناسب‌سازی، بلکه در عمل و پایبندی به قوانین بالادستی دستمزد است. این نکته‌ای است که همه فعالان صنفی بازنشستگان نیز بر سر قبول آن با یکدیگر تفاهمِ تام دارند. برای نمونه، کاظم فرج‌اللهی (فعالان صنفی کارگران شاغل و بازنشسته) در این رابطه به الزامات صریح ماده ۴۱ قانون کار و ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی اشاره می‌کند و می‌گوید: در هر دوی این مواد قانونی بر لزوم تطابق مزد و مستمری با هزینه‌های ماهانه‌ی زندگی یا همان مولفه‌ی «سبد معیشت خانوار» تاکید شده است؛ که اگر در همان فروردین مزد و مستمری برابر با سبد معیشات ۴ میلیون و ۹۴۰ هزار تومانی تعیین می‌شد، امروز کارگران بازنشسته دربدرِ چگونگیِ اجرای همسان‌سازی یا متناسب‌سازی نبودند و پیگیر جلسات کشدار اصلاحات نمی‌شدند!
به هر روی، به گفته‌ی یک بازنشسته‌ی سخت و زیان‌آور به نام «محمدی»، دولتی‌ها باید پاسخ دهند چرا دریافتی کارگران بازنشسته با هزار فرمول و بعد از ماه‌ها انتظار، فقط ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است اما دریافتی کارکنان بازنشسته‌ی دولت، حداقل ۴ میلیون تومان؟!
