یک فعال صنفی کارگران ساختمانی:
تخصیصِ ۱۹۰ هزار ظرفیت آزاد برای بیمه‌ی ساختمانی‌ها/حقوق استادکاران زیر خط گرسنگی‌ست
هادی ساداتی از ایجاد ظرفیت‌های آزاد برای بیمه کارگران ساختمانی خبر داد و اذعان کرد: دستمزد کارگران در این بخش ثابت مانده‌است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، بیکاری این روزها گریبان کارگران ساختمانی را گرفته‌است؛ فرقی نمی‌کند کارگر ساده باشی یا صاحب تخصص و مهارت و به اصطلاح «استادکار» باشی، در هر صورت، رکود گسترده، فرصت شغلی چندانی برایت باقی نمی‌گذارد؛ علاوه بر بیکاری، بحث بیمه‌ی کارگران ساختمانی نیز با چالش‌ها و دشواری‌های بسیاری مواجه است.
هادی ساداتی (نایب رئیس کانون سراسری انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی سراسر کشور) در ارتباط با پیشینه‌ی بیمه‌ی کارگران ساختمانی در سال‌های گذشته و توافقات جدیدی که در این زمینه صورت گرفته، می‌گوید: از سال ۸۹ روند بیمه کارگران ساختمانی آغاز شد و آخرین سهمیه‌ای که اعلام شد به پایان سال ۹۶ برمی‌گردد. در این مدت، در مجموع یک میلیون و دویست هزار نفر از کارگران ساختمانی توانستند از خدمات بیمه‌ی تامین اجتماعی بهره‌مند شوند. در این بین، پرونده‌ی تعدادی از اینها به علت شاغل نبودن در بخش ساختمان و سوءاستفاده از بیمه ساختمانی‌ها، مختومه اعلام شد و تعداد دیگری نیز با تغییر شغل، بیمه‌شان قطع شد. تقریباً حدود ۱۹۰ هزار نفر از کل بیمه‌شدگان از چرخه بیمه خارج شدند؛ غیر از این تعداد، باقی در چرخه بیمه یا بیمه پرداز هستند، یا بازنشسته و تعدادی نیز مستمری از کارافتادگی یا احتمالاً فوت دریافت می‌کنند.
مذاکرات با تامین اجتماعی به نتیجه رسید
انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی معتقدند این سهمیه‌ی آزاد شده، که ظرفیت کمی هم نیست بهتر است بلااستفاده نماند و به کارگران متقاضی اختصاص داده شود. ساداتی در ارتباط با این مطالبه می‌گوید: درخواست ما این بود که ظرفیت‌های مختومه برگشت داده شود و افراد متقاضی جایگزین شوند. در روزهای گذشته در مذاکراتی که با مدیران تامین اجتماعی داشتیم، خوشبختانه به نتیجه رسیدیم و دستورالعمل بازگشت ظرفیت مختومه‌ها را از مدیرعامل تامین اجتماعی گرفتیم و قرار شد متقاضیان واجد ثبت نام جایگزینِ مختومه‌ها شوند.
وی با اشاره به الکترونیکی شدن روند بیمه تاکید کرد: ثبت نامِ کارگران ساختمانیِ واجد شرایط بایستی حتما از طریق «سامانه‌ی خدمات رفاهی» انجام شود و اگر ثبت نام در این سامانه انجام نشود، متقاضی در لیست انتظار قرار نمی‌گیرد. دستورالعملی نیز در روزهای گذشته، در همین هفته جاری توسط تامین اجتماعی تدوین شده که بعد از عید فطر به استان‌های مختلف ابلاغ می‌شود. براساس این دستورالعمل، که ظرفیت‌ها را مشخص کرده، همه استان‌ها باید از سامانه استفاده کنند. وزارت کار و تامین اجتماعی دیگر روند سنتی بیمه را نمی‌پذیرند و اجازه نمی‌دهند که مثل قبل کارها انجام شود.
امتیاز «خاص» برای کارگران ساختمانی
به گفته‌ی ساداتی، با استفاده از این «برنامه الکترونیکی» بازرسی‌های بیمه‌ای توسط انجمن‌های صنفی از طریق سامانه صورت می‌گیرد و قابل ردگیری و نظارت دقیق است بنابراین «پالایش» دقیق‌تر انجام می‌شود. حتی واریز حق بیمه‌ها نیز از طریق سامانه قابل رویت است و اطلاعات دقیق و به‌روز در اختیار تامین اجتماعی قرار می‌گیرد.
او ادامه می‌دهد: این سامانه اطلاعات بیمه‌شدگان سنوات قبل را در اختیار تامین اجتماعی قرار می‌دهد. سال‌های قبل که روند بیمه سنتی بود، پالایش‌ها دستی انجام شده و خیلی دقیق نیست؛ در حال حاضر امکان پالایش مجددِ بیمه‌شدگان سال‌های قبل فراهم است و ممکن است مجدداً از طریق این پالایش‌ها تعدادی حذف شوند و ظرفیت آزادِ بیمه ایجاد شود که مدیرعاملِ سازمان تامین اجتماعی وعده داده این ظرفیت‌های جدید نیز در اختیار متقاضیان جدید بیمه قرار بگیرد. این امتیازی است که به کارگران ساختمانی داده شده تا به جای هر فرد حذفی، یک نفر جدید پس از طی روند کار اضافه می‌شود.
مشکل دیگری که کارگران ساختمانی بیمه‌شده با آن مواجه هستند، افزایش «حق بیمه» است. کارگران می‌گویند دستمزدمان در سال جدید بالا نرفته ولی حق بیمه پرداختی زیاد شده. ساداتی در مورد دستمزد کارگران ساختمانی توضیح می‌دهد: دستمزدهای کارگران ساختمانی نیز مشمول مصوبات شورای عالی کار است به این ترتیب که کارگران ساختمانی براساس استانداردهای سازمان فنی و حرفه‌ای به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ گروه اول واجدانِ کارت مهارت درجه سه هستند که همان «حداقل‌بگیر» محسوب می‌شوند که بایستی همان ۱۹.۵ درصد افزایش مزد حداقل‌بگیران برای این گروه اعمال شود. گروه دوم، واجدانِ کارت مهارت درجه دو هستند که به آنها «کمک-استادکار» گفته می‌شود و افزایش دستمزدشان بایستی براساس نرخ افزایش مزدِ سایر سطوح، اعمال شود و گروه سوم، واجدان کارت مهارت درجه یک یا همان استادکاران هستند که آنها نیز طبق قانون، مشمول سایر سطوح مزدی می‌شوند.
حقوق استادکاران زیر خط گرسنگی است
درباره اینکه آیا افزایش دستمزدها در سال جدید اعمال شده یا خیر؛ ساداتی پاسخ می‌دهد: طبق این برآوردها، حقوق یک استادکار حدود دومیلیون تومان تعیین شده که البته این دومیلیون تومان هنوز هم خیلی کم است و باید گفت نه تنها زیر خط فقر است بلکه، زیر خط فقر مطلق یا همان «خط گرسنگی» هم هست؛ حق بیمه‌ی سهم کارگر نیز در سال جدید حدود ۱.۵ برابر شده‌است و کارگران باید این مبلغ را ماهانه بپردازند؛ درحالی‌که دستمزد کارگران بخش ساختمان، در عمل افزایش نیافته و بسیاری از کارگران با دستمزد سال قبل و حتی دستمزد سه سال قبل مجبور به کارند.
ساداتی همچنین در پاسخ به این سوال که چرا قانون افزایش مزدی اعمال نمی‌شود، به رکود حاکم در بخش ساختمان اشاره می‌کند: در بخش ساختمان رکود وحشتناکی حاکم است؛ کار کم است و نیروی کار زیاد؛ درنتیجه کارگران مجبورند با دستمزدهای بسیار پایین مشغول به کار شوند؛ از طرف دیگر، مشکل اتباع بیگانه را هم داریم که حاضرند با دستمزدهای بسیار ناچیز کار کنند و ارزش نیروی کار را پایین می‌آورند. طبیعی‌ست که در این شرایط دستمزدها سقوط می‌کند و کارفرماها همان دستمزدهای قبل را می‌پردازند؛ مثلاً اگر یک کارگر دیوارچین در سال قبل روزی صد هزار تومان دستمزد می‌گرفت؛ امسال هم همان مقدار را می‌گیرد، ولو اینکه خیلی از استادکاران مجبور می‌شوند به پایین‌تر از این مبلغ هم رضایت بدهند؛ مبلغی که فقط کفاف نان و پنیر خالی را می‌دهد. در وضعیت فعلی کارگرانی را داریم که دستمزد واقعی‌شان، روزانه هفتاد هزارتومان است ولی از ناچاری با روزی سی و پنج هزار تومان سر کار می‌روند.
این فعال صنفی کارگران ساختمان در پایان با انتقاد مجدد از رکود حاکم در بخش ساختمان گفت: وضعیت بخش مسکن روز به روز بدتر می شود؛ در سال‌های گذشته هرچه توانستیم فریاد زدیم، اما فریادرسی نداشتیم؛ به نظر می‌رسد مسئولان بخش ساختمان و نیروی کار این بخش را به امان خدا رها کرده‌اند و فکری به حال این اوضاع نابسامان نمی‌کنند.
