۴۰ هزار صیاد در انتظار ورود به لیست مشاغل سخت/زندگی یک چهارم جمعیت استان به صید بستگی دارد

به گزارش خبرنگار ایلنا، بخش قابل توجهی از مردم بوشهر نانشان را از اعماق دریا و سخاوت آب‌های نیلگون خلیج همیشه فارس به دست می‌آورند. 8 شهرستان از 10 شهرستان بوشهر با دریا و دریانوردی سر و کار دارند و نسل به نسل، تور امیدشان را به خلیج فارس می‌اندازند و راضی هستند به همان میزان روزی‌ای که خدای دریاها سر سفره‌شان می‌گذارد. آمار حکایت از این دارد که:‌‌ «یک چهارم جمعیت بوشهر از طریق صید، صیادی و صنایع وابسته،‌ جبنی و تبدیلی کسب روزی می‌کنند.» این آمار را محمد کارگر (عضو هیئت مدیره تعاونی‌های صیادی بوشهر) به خبرنگار ایلنا می‌دهد و به 936 کیلومتر مرز مشترک دریایی استان بوشهر با خلیج فارس اشاره می‌کند و می‌گوید:‌‌ حدود 40 هزار نفر صیاد حرفه‌ای دارای کارت صیادی در سطح استان وجود دارند که در شناورهای قایق و لنج کار می‌کنند.

کاهش شدید ذخایر دریایی، روزگار صیادان بوشهری را سخت کرده

به گفته او «صیادی» نقش بسیار تعیین‌کننده و منحصر به فردی در اشتغال و اقتصاد مردم بوشهر دارد؛ حتی صیادان در قالب همین صیادی بود که به وقتش جانانه مرزبانی مرزهای کشور را نیز انجام داده‌اند و در دوران دفاع مقدس اقدام به انتقال نیرو، مهمات و آذوقه به مناطق جنگی کرده‌اند و در این راه شهید و جانباز داده‌اند. اما امروز صیادان بوشهری روزی‌شان دستخوش ناملایمتی‌هایی شده است که یک سر آن به «کاهش شدید ذخایر دریایی» می‌رسد.

عضو هیئت مدیره تعاونی‌های صیادی بوشهر به توضیح این مسئله می‌پردازد و می‌گوید: مهمترین چالش در حوزه صیادی استان بوشهر و شاید کشور، ‌کاهش شدید ذخایر دریایی است که تاثیر بسیار مهمی در معیشت جامعه صیادی بر جای گذاشته به گونه‌ای که امروز جامعه صیادی با چالش مواجه شده است.

صیادان غیرقانونی، سهم صیادان رسمی را به تاراج می‌برند

او لرزه‌نگاری‌های پیاپی و اکتشافات پی در پی نفت و گاز در بستر دریا، افزایش تعداد شناورهای صیادی و گستردگی ادوات صیادی را ازجمله عوامل متعددی می‌داند که موجب کاهش شدید ذخایر دریایی شده است و توضیح می‌دهد: این عوامل موجب برهم خوردن اکوسیسم دریایی و نابودی صیدگاه‌ها و انقراض برخی از آبزیان شده است.

کارگر در تکمیل توضیح خود اضافه می‌کند: جامعه صیادی مصرانه خواهان تعدیل شناورهای صیادی است زیرا متاسفانه شناورهای قایق بدون هویت یا تفریحی که باید فعالیت تفریحی داشته باشند و از شمول صیادی خارج هستند، به شغل صیادی می‌پردازند و همین مورد باعث می‌شود که سهم صیادان قانون‌مند ما توسط این شناورها به‌طور غیرقانونی صید شود که انی مسئله موجب نارضایتی شدید و اعتراض جامعه صیادی شده است.

7 سال پیگیری برای قرارگیری در مشاغل سخت و زیان‌آور

همین سختی‌های طبیعی و همچنین تحمیلی به صیادان است که شغلشان را خاص و سخت کرده؛ «سختی» که تاکنون در قانون کار برایشان لحاظ نشده است. عضو هیئت مدیره تعاونی‌های صیادی بوشهر در این زمینه نیز توضیح می‌دهد: از بیش از 7 سال پیش پیگیری کردیم که صیادی به عنوان شغل سخت و زیان‌آور مورد تایید سازمان تامین اجتماعی قرار بگیرد که این کار تا حدود زیادی انجام شده است.

تنها مشکلی که این بین وجود دارد، به گفته او بحث کسورات 4 درصدی است که کارفرما به عنوان صاحب شناور باید پرداخت کند. کارگر به تشریح این مسئله می‌پردازد و می‌گوید: برای کارفرما به دلیل داشتن مشکلات اقتصادی و نداشتن درآمد کافی مقدور نیست که سهم 4 درصدی خود را پرداخت کند.

بازنشستگی پیش از موعد،‌ خواسته صیادان بوشهری

او در تکمیل توضیح خود اضافه می‌کند: در این رابطه جلسات متعددی با مقامات عالی استان، ‌کشور و رئیس سازمان تامین اجتماعی کشور داشته‌ایم و آنها نیز قول داده‌اند که از محل طرح تحول سلامت با توجه به معیشت سخت صیادان و مشکلات اقتصادی دولت به نوعی کمک کرده و این 4 درصد را تقبل کنند.

کارگر امیدوار است که صیادان که کار بسیار سخت و زیان‌آوری دارند و دچار پیری زودرس ناشی از سختی کار،‌ رطوبت و شرجی و گرمی هوا می‌شوند به‌طور قانونی مشمول این امتیاز شوند و بتوانند پیش از موعد بازنشسته شوند.

چشم امید صیادان به تدبیر دولت برای تامین سهم 4 درصدی کارفرما

اما اینکه دولت و مسئولان تاکنون چه اقدامی برای جبران 4 درصد سهم کارفرما کرده‌اند، سوالی است که عضو هیئت مدیره تعاونی‌های صیادی بوشهر اینگونه به آن پاسخ می‌دهد: هنوز پاسخی برای این 4 درصد نگرفته‌ایم که دلیل‌ آن هم ناتوانی مالی دولت و کسری‌های متعدد بودجه و نبود اعتبارات لازم است.

او با تاکید بر اینکه با این حال با قوت از طریق نمایندگان مجلس و کمیسیون‌های مختلف پیگیر این مسئله هستند، تصریح می‌کند: پیگیریم تا از طریق تقسیم بودجه‌ای که انجام می‌شود سازمان تامین اجتماعی، وزارت تعاون،‌ کار و رفاه اجتماعی در این رابطه اقداماتی انجام دهد اما با وجود قول‌هایی که به ما داده‌اند هنوز نتیجه ملموسی نگرفته‌ایم.

 کارگر، افزایش نهادهای صیادی،‌ ابزار و ادوات صیادی، هزینه‌های سفرهای دریایی شناورها، وام‌های با بهره زیاد و نداشتن درآمد کافی را از دیگر چالش‌ها و مشکلات صیادان بوشهری بیان می‌کند و می‌گوید: از آنجا که صیادان از قدیم از مرزهای ایران در حوزه خلیج فارس، ‌شمال و جنوب ایران حفاظت کرده‌اند و به عنوان سنگربان‌های کشور به شمار می‌روند، می‌طلبد که دولت و مقامات عالی کشور و استان در سطح کلان نسبت به حل مشکل جامعه مرزبان و مولد جامعه صیادی رسیدگی ویژه کرده و اقدام عملی و ملموسی در این راستا داشته باشد.

مشاغل وابسته زیادی متاثر از حرفه صیادی است

کارگر امیدوار است که با توجه ویژه دولت به این جامعه زحمت‌کش و لحاظ حقوق حقه آنها، انگیزه‌ای که امروز از صیادان برای ادامه کار در این شغل از بین رفته است، دوباره به آنها بازگردانده شود. به ویژه اینکه از قبل صیادی مشاغل جانبی زیادی همچون سوخت و آب‌رسانی، تامین یخ، امور اداری و اجرایی، ‌ادوات صیادی،‌ شناورسازی،‌ صنایع تبدیلی و وابسته به صیادی و... نیز ایجاد شده‌اند و از این راه روزی کسب می‌کنند.

او از این توضیح خود اینگونه نتیجه می‌گیرد که: وجود مشاغل وابسته و جانبی فراوان به حرفه صیادی بیانگر اهمیت جامعه صیادی و اقتصادی این شغل است که لزوم توجه بیشتر و ویژه‌تر به آنها را می‌طلبد.

گفتگو: ندا علیزاده