دبیرکل حزب اسلامی کار در گفتگو با ایلنا:
محجوب برای پست وزارت کار میتواند موفقتر عمل کند/ نیازمند وزیری آگاه در حوزه اقتصاد و روابط کار و عدالتجو هستیم
حسین کمالی گفت: وزیر کار باید عدالتخواه و عدالتجو باشد. گرسنگی و فقر طبقات محروم باید برای او مهم باشد. لازمه این امر آن است که فرد بیدردی انتخاب نشود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، انتخاب وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای دولت چهاردهم یکی از موضوعاتی است که در روزهای اخیر مهمترین موضوع بحث محافل اجتماعی، سیاسی، تشکلهای صنفی، کارگری و بازنشستگی کشور و همچنین صاحبنظران حوزه کار و تامین اجتماعی و مقامات با سابقه این حوزه بوده است. در این رابطه حسین کمالی (نماینده ادوار مجلس، وزیر کار دولتهای سازندگی و اصلاحات و دبیرکل حزب اسلامی کار ایران) توضیحاتی پیرامون شاخصهای انتخاب وزیر کار و چرایی حمایت حزب اسلامی کار از علیرضا محجوب برای تصدی این پست در دولت چهاردهم ارائه داد.
شاخصههای وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطلوب
وی درباره شرایط کسانی که میخواهند عهدهدار سکان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی شوند، توضیح داد: افرادی که میخواهند عهدهدار پست وزارت کار شوند، باید با شرح وظایف و نقش این وزارتخانه آشنایی کامل داشته باشند. پذیرش مسئولیت مدیریت یک موسسه بدون آشنایی و اطلاع نمیتواند مفید و موثر واقع شود. در حقیقت پذیرش مسئولیت وزارت کار، پذیرش مسئولیت نیمی از جمعیت کشور در بسیاری از زمینهها است. در حوزههایی مثل اشتغال، آموزش، روابط کار و تامین اجتماعی، بهزیستی و فعالیتهای اقتصادی این وزارتخانه، فرد باید شناخت کافی داشته باشد. تلقی بنده این است که برخی افراد که امروزه بهعنوان گزینه برای این وزارتخانه معرفی میشوند، آشنایی کافی با این وزارتخانه و مسئولیتهای آن ندارند. شاید اگر این آشنایی وجود داشت، در این صحنه حضور پیدا نمیکردند.
کمالی ادامه داد: وزارت کار یک نقش چندوجهی و اساسی در اقتصاد کشور دارد. یعنی از لحاظ بنگاهداری نقش مهمی را برعهده دارد و از نظر روابط کار، نقشی تعیینکننده و اساسی دارد. همچنین در حوزه بیمه و تامین اجتماعی نقشی محوری دارد. در حوزههایی مثل رسیدگی به معلولان، آسیبدیدگان و کودکان کار و همچنین آموزش کار و انتقال تکنولوژیهای آموزشی و تطبیق دنیای امروز با دنیای فردا از منظر فناوری، وزارتخانه تعاون، کار و رفاه اجتماعی مسئولیت دارد تا ایران را در زمره کشورهای پیشرفته قرار دهد. این درحالی است که از نظر روابط خارجی نیز این وزارتخانه باید بتواند با کشورها ارتباط برقرار کند و وزرای کار دیگر کشورها را شناخته و ارتباطات دو یا چندجانبه را برقرار کند و بتواند با از آنها کمک بگیرد و کمک بدهد. یک نوع مبادله اطلاعات و همکاری دوطرفه باید توسط وزیر کار سامان یابد.
وزیر اسبق کار و امور اجتماعی جمهوری اسلامی ایران خاطرنشان کرد: در حوزه روابط کار، وزیر کار باید حقوق کارفرما و کارگر را بشناسد و در حوزه قانونگذاری و مقررات آشنایی داشته باشد. وزیر باید بداند هرکدام از اینها اگر در نقطه آسیبپذیری قرار گیرند، چه سرنوشتی در انتظار کشور خواهد بود. وزیر کار باید صبر و حوصله داشته باشد و با گروههای آسیبدیده و معترض به خوبی تعامل و مذاکره کند. یعنی وزیر کار باید انسانی صبور و بهدور از هیجانزدگی باشد. یک تصمیم ساده وزیر کار اگر نسنجیده باشد، میتواند چندین هزار میلیارد تومان بار مالی برای کشور ما ایجاد کند. همچنین عدم تصمیمگیری درست وزیر میتواند به نیروی کار ما آسیب وارد کند.
دبیرکل حزب اسلامی کار ایران تصریح کرد: در مباحثی مانند همسانسازی، وزارت کار هنوز نتوانسته کار را به مرحله اجرا برساند. در حوزه مزد وفاق حاصل نشده و به تصمیمی رسیدهاند که سه جانبه نیست و یک طرف از سه ضلع یعنی نمایندگان کارگری، تصمیم درباره مزد را نپذیرفتند. در این شرایط ما وزیری میخواهیم که بتواند تعامل سازنده داشته باشد و کارها را به سرانجام برساند.
وی تاکید کرد: وزیری که بتواند سه جانبهگرایی را رعایت کرده و نقش باید دولت در مقایسه با سایر شرکای اجتماعی در سطح مساوی قرار گیرد. در فضای سه جانبهگرایی، دولت، کارفرمایان و کارگران باید به یک میزان نقش داشته باشند و تصمیماتی که توسط آنها گرفته میشود، باید براساس مقررات بینالمللی سه جانبهگرایی واقعی باشد. به این معنا که در زمینه سهجانبهگرایی باید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از وضعیت کنونی خود خارج شود.
کمالی در ادامه خاطرنشان کرد: وزارتخانه کار، تعاون و رفاه اجتماعی هم از نظر فنی و حرفهای و همچنین از نظر مقرراتی که وضع میکند و از جهت اجرای طرح طبقهبندی مشاغل در افزایش بهرهوری در اقتصاد کشور نقش پراهمیتی ایفا خواهد کرد. شخصی که در این حوزهها میتواند موثر واقع شود، شخصیت حقوقی وزارت و درواقع همان شخص وزیر است. وزیر میتواند از طریق اتخاذ روشهای آموزشی و سیاستهای درست، در افزایش تولید ناخالص داخلی کشور مفید واقع شده و بهرهوری را افزایش دهد.
وی اضافه کرد: سیاستهایی که در وزارت کار تعقیب میشود، سیاستهای حمایتی از نیروی کار است. قانون کار، قانون حداقلها است و نه قانون حداکثرها! به این معنا، وزیر باید تعصبی روی اجرای حداقلها باتوجه به قانون کار داشته باشد. متاسفانه این تعصب در برخی از وزیرانی که در گذشته و در دولتهای مختلف بودند، دیده نمیشد. به نظر میرسد وزیر باید نسبت به این امر توجه ویژه داشته باشد. وزیر کار باید عدالتخواه و عدالتجو باشد. گرسنگی و فقر طبقات محروم باید برای او مهم باشد. لازمه این امر آن است که فرد بیدردی انتخاب نشود. وزیر کار باید بتواند نسبت به طبقات ضعیف جامعه، به شکلی اقدام کند که فاصله طبقاتی را کاهش دهد. باید طبقات مرفه را افزایش داده و طبقات فقیر را به حداقل ممکن برساند. وزیر باید تلاش کند که وضعیت سفرههای کوچکشده امروز مردم تغییر یافته و این سفرهها بزرگتر شوند.
او تاکید کرد: وزیر کار باید به تکنولوژیهای روز و پیشرفتهای این حوزه آگاه باشد. وزیر نباید نسبت به اتفاقات حوزه فناوری در دنیا بیخبر باشد. وزیر باید سازوکارهای وزارت کار و ابزارهای آن را شناخته و بتواند با تحولات بین المللی هماهنگ کند. اینکه وزیر فکر کند وزیر بودن یعنی اشغال یک صندلی و مدیریت یک ساختمان که در آن مستقر است، یک فاجعه اقتصادی و اجتماعی رقم خواهد بود و این روش قطعاً راه به جایی نمیبرد.
دبیرکل حزب اسلامی کار اضافه کرد: وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید در صندوقهای بازنشستگی نوعی حرکت جدی اصلاحی داشته باشد تا از خطر ورشکستگی صندوقها خارج شویم و به وضعیت بهتری برسیم. برای این امر راهکارهای متعددی وجود دارد که البته وزیری که انتخاب میشود، حتما باید این راهکارها را جستجو و بررسی، و در رابطه با آنها نظرخواهی اجتماعی و نخبگانی کند. در این حوزه نباید مشکلات انباشته شوند.
وی تصریح کرد: اینکه این روحیه را داشته باشیم که بتوانیم کار جمعی کنیم، باید از ویژگیهای وزیر کار باشد. علاوه بر این وزیر باید تعاونیها را بشناسد و بتواند تعاونیهای کارآمد و مدرن را شکل دهد و تعاون را بهعنوان یکی از سه شکل فعالیت اقتصادی در کشور، به حدی توسعه دهد که بتواند در جایگاه خودش قرار گیرد. اکنون تعاون یک بخش فراموش شده در اقتصاد ایران است. اکنون اگر کسانی تعداد محدودی تعاونی را در کشور حفظ کردند، بیشتر بخاطر امتیازاتی است که در این ارتباط برای تعاونیها درنظر گرفته شده وگرنه تعاون به مثابه بخش مهم اقتصادی و چیزی شبیه به کشور سوئد، در ایران امروز وجود ندارد.
کمالی با اشاره به موضوع مزد و تعیین آن اظهار کرد: مزد کارگری آنقدر نارسا و ناکافی است که کارگران با حداقلهای ممکن تنها زنده هستند و زندگی نمیکنند. این مانند آن است که شما به قدری به یک درخت کم آبی بدهید که تنها خشک نشود! در این شرایط درخت رشد نخواهد داشت و تنها زنده میماند. در حال حاضر، سهم مزد در قیمت تمام شده به گونهای است که کارگران زندگی خوبی ندارند و تنها زنده باقی ماندهاند و این درمورد افراد شاغل است. گاهی همین حداقلها نیز وجود ندارد. برای مثال، درباره بیکاران، شرایط بدتر از همین وضعیت است.
وی افزود: وزیر باید این مسائل را حس کرده و پیگیر این امور باشد. در رابطه با برخی مسائل مثل بیماریهای صعبالعلاج در محیط کار و کارهای سخت و زیان آور و خطرناک، شاهد این هستیم که بسیاری از افراد سالانه جان خود را در این مشاغل از دست میدهند. در این شرایط وزیر کار باید احساس مسئولیت کرده و در این حوزه به اصلاح ساختاری وضعیت بپردازد. همه این نقشهایی که وزیر کار باید ایفا کند، اموری است که وزیر کار باید به آنها آشنایی کافی داشته باشد.
چرایی مطلوب بودن علیرضا محجوب بهعنوان گزینه تصدی پست وزارت کار
وزیر اسبق کار افزود: در شرایط فعلی هر وزیری که انتخاب شود، باید قانون را اجرا کند. افراد نمیتوانند برمبنای سلایق شخصی خود عمل کنند. درمورد آقای محجوب، باید بگوییم شخصیت آرام بوده و معمولاً اهل ماجراجویی و اتخاذ تصمیمات تند و غیرقابل پیشبینی نیست. ایشان معمولا حساب شده تصمیم گرفته و عمل میکند.
وی ادامه داد: رابطه آقای محجوب با گروههای کارفرمایی نیز رابطه خوبی است. براساس آن چیزی که به بنده گفته شده، شخصیتهای مرجع در اتاقهای اقتصادی موجود کشور به نوعی از ایشان بهمنظور تصدی پست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی حمایت میکنند. نگرانیای از بابت وزارت ایشان وجود ندارد. اتفاقا به یاد داریم که کسانی که تکنوکرات بودند، نکاتی را مطرح کردند که موافق نظر ایشان نبوده اما در عین حال ایشان سالها در مرجع قانونگذاری کشور یعنی مجلس بوده است. ایشان با بسیاری از مشکلات جامعه کارگری آشناست. بسیاری از کارخانههای کشور و واحدهای صنعتی و کشاورزی کشور را میشناسد و با شرایط کارگر و کارفرمای این واحدها آشنایی دارد. اینها همه مزیت است. این موضع ایشان را نسبت به سایرین ممتاز میکند و متمایز از فردی است که بهعنوان وزیر کار وارد این حوزه شود، ولی حتی یکبار هم یک مزرعه صنعتی را از نزدیک ندیده باشد.
وی تاکید کرد: آقای محجوب به اندازه کافی تجربه برای قرار گرفتن در صحنه را دارد. درحال حاضر ایشان در ارتباط با مراجع علمی که زیرمجموعه خانه کارگر هستند یا با خانه کارگر کار میکنند، هنوز ارتباط علمی دارد و از این ظرفیت میتواند کمک و بهره بگیرد.
دبیرکل حزب اسلامی کار تصریح کرد: وقتی پدر خانوادهای خرج خانواده را تنظیم میکند، میتواند دو مسیر را پیش بگیرد. اولین راه این است که خرج خانواده را به نحوی کنترل کند و از هر راهی آن را محدود کند و دوم اینکه بهدنبال راههایی برای افزایش درآمد خانواده بگردد تا رفاه خانواده تامین شود. فردی که نمیتواند تغییر و تحول ایجاد کند، میگوید درآمد من به این میزان است و حالا خانواده باید نیازهای خود را کنار بگذارد و مخارج خویش را به نسبت این میزان درآمد ثابت و بدون تغییر تنظیم کند. در مقابل پدری وجود دارد که میگوید که من کار بیشتری میکنم و شما نیز بهعنوان اعضای خانواده کمک کنید تا درآمد خانوار بالا رود تا رفاه بیشتری نصیب شود. حالا نیز برخی مدیران هر وقت از نظر درآمد و بودجه دچار مشکل میشوند، به سراغ کم کردن حقوقِ حقوقبگیران و کاستن از مستمری بازنشستگان و عدم رعایت برخی قوانین میروند.
وی خاطرنشان کرد: به این ترتیب برخی مدیران، تاوان ناتوانی خود را متوجه کسانی میکنند که باید حقوقی دریافت کرده و مستمری بگیرند و متقاضی حداقلی از زندگی بهتر هستند و آنان را در مضیقه قرار دهند تا چرخ اقتصاد بچرخد. چنین مدیرانی قدرت اینکه بتوانند تحولی ایجاد کنند تا منابع و سودی را نصیب صندوقهای بازنشستگی کنند تا بازنشستگان بتوانند حقوق بیشتر بگیرند را ندارند. چون این توان مدیریت و تغییر ساختاری وجود ندارد، تلاش میشود که کمتر به بازنشستگان حقوق و به کارگران مزد بدهند. وقتی برخی نتوانند برای افزایش درآمد و بهبود چرخه تولید اصلاح ساختاری انجام دهند، وضعیت واحدهای تولیدی بهتر شود و سود بیشتری دریافت شود و کارگر حقوق بهتری بگیرد، در نبود مزیت و رقابت و بهرهوری فشار روی کارگر و بازنشسته کشور میآید تا چرخه تولیدی بچرخد. این یک سیاست بازدارنده است!
کمالی در ادامه بیان کرد: تصور اینجانب این است که آقای محجوب در مسائل اقتصادی را تا حد خوبی مطالعه داشته و فرد نسبتاً با دانشی است. در حوزه روابط کار نیز ایشان صاحب نظر بوده و کار کرده است. محجوب میتواند بهعنوان یک انسان تحصیل کرده که فضا را میشناسد، موفقتر عمل کند و دستاوردهای بهتری را برای مجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی رقم بزند.