«قراردادهای سفیدامضا» همچنان معضلی بی‌پایان!
علیرغم راه اندازی سامانه جامع روابط کار، همچنان کارفرمایان در تدوین قراردادهای شغلی کارگران تخلف می‌کنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، «بعد از پایان هر سه ماه، یک قرارداد از پیش نوشته شده مقابل ما کارگران می‌گذارند و از ما می‌خواهند امضا کنیم یعنی به زور و جبر باید امضا کنیم…» کارگر یکی از شرکت‌های خدماتی بیمه در تهران با بیان این مطلب از «به رسمیت نشناخته شدنِ خواست و اراده کارگر در امر تنظیم قراردادهای کار» انتقاد می‌کند و می‌گوید: برای کارفرما، قانون کار و کارگر هیچ محلی از اعراب ندارد، هر طور که بخواهند قراردادها را تنظیم می‌کنند و کارگران در حکم ماشین امضا هستند که باید پایان فصل یا پایان سال، قراردادهای ناعادلانه را امضا کنند و انگشت بزنند تا کارفرما خیالش راحت شود که دیگر امکان شکایت وجود ندارد.
این کارگر می‌گوید: علاوه بر قراردادی که هیچ نقشی در نوشتن آن نداشتیم، آخر هر سال، برگه‌ای را امضا می‌کنیم که در آن نوشته شده همه حق و حقوق خود را گرفته‌ام و هیچ مطالبه‌ای ندارم؛ این در حالیست که هنوز عیدی پایان سال ما را نداده اند؛ اما این برگه تسویه حساب را مجبوریم هم امضا کنیم و هم به اجبار انگشت بزنیم…
شفاف‌سازی و قانونمندسازی قراردادهای شغلی کارگران تا امروز به هیچ کجا نرسیده است؛ با وجود رونمایی از سامانه جامع روابط کار و الزام ظاهری کارفرمایان به بارگذاری یک نسخه از قرارداد قانونی در این سامانه، هنوز کارفرمایان با ترفندهای مختلف، کارگران را برای امضای قراردادهای غیرقانونی زیر فشار می‌گذارند.
کارگر شرکت بیمه می‌گوید: در قرارداد نوشته شده، اضافه کار و تعطیل کاری براساس اصول قانونی محاسبه و پرداخت می‌شود اما در واقعیت، ما تا هر ساعتی که کار باشد باید در دفتر بمانیم بدون اینکه ریالی اضافه کار به ما پرداخت کنند.…
به گفته وی، قراردادها کاملاً صوری است و هیچ گفتگو و چانه زنی‌ای بر سر مفاد و جزئیات آن، بین کارفرما و کارگران صورت نمی‌گیرد؛ کارفرما فعال مایشاء است و هرچه بخواهد همان بی‌شرط و شروط محقق می‌شود.
موضوع قراردادهای صوری و امضای اجباری در پایان فصل و پایان سال، فقط یک بخش ماجراست؛ در برخی از کارگاه ها، کارفرما ابتدای کار، یک قرارداد کار سفید مقابل کارگر می‌گذارد و به او می‌گوید «اگر کار می‌خواهی باید امضا کنی و انگشت بزنی»؛ کارگر هم چون راه به جایی ندارد، از روی جبر تمکین می‌کند؛ پر کردن بندهای این قرارداد که از پیش امضا شده، براساس خواست و اراده کارفرما صورت می‌گیرد، کارگر هیچ نقشی در چگونگی آن ندارد.
امضا گرفتن به جبر و برخلاف اراده کارگران، مسیر احقاق حق کارگران را مسدود کرده و آنها را در مسیر مطالبه گری با محدودیت مواجه کرده است.
کارگری که سال تمام شده ولی هنوز عیدی خود را نگرفته اما امضا داده که هیچ حق و حقوقی ندارد، می‌گوید: اگر سال جدید مرا نخواهند و عیدی مرا هم ندهند، بازهم راه به جایی ندارم، من را تحت فشار گذاشتند و اجباراً امضا دادم که هیچ دینی بر گردن کارفرما نیست.
