در نشست نمایندگان کارکنان مخابرات با دبیرکل خانه کارگر مطرح شد؛
مخابرات آرای قانونی را بلوکه می‌کند/ تمام مشکلات از «خصوصی‌سازی» است
در اولین نشست همگرایی نمایندگان نیروهای مختلفِ شرکت مخابرات ایران، مطالبات اصلی کارکنان مخابرات مطرح شد؛ عدم اجرای طبقه‌بندی قانونی، تاخیر در پرداخت حقوق و بی‌توجهی به پرسنل، مهم‌ترین مطالبات مشترک کارگران مخابرات است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، نهم خرداد اولین نشست هم اندیشیِ نمایندگان تشکل‌های صنفی کارکنان شرکت مخابرات ایران با حضور علیرضا محجوب (دبیرکل خانه کارگر) و نصرالله دریابیگی (دبیر اجرایی خانه کارگر مازندران) در محل خبرگزاری کار ایران برگزار شد.
در این نشست، برای اولین بار نمایندگان کارکنان شرکت مخابرات ایران (کارگزاران مخابرات روستایی، کارکنان رسمی و کارکنان قراردادی) از پنج استان کشور، در راستای برقراری اتحاد صنفی و مطالبه‌گری مشترک حضور یافتند.
نمایندگان کارکنان شرکت مخابرات ایران ضمن انتقاد از عدم واریز حقوق اردیبهشت ماه و کاستی گرفتن تمام مزایای مزدی، از دغدغه‌ها و مشکلات خود گفتند؛ این فعالان صنفی از عدم پایبندی به قانون، مشکلات درمانی و قطع شدن بیمه تکمیلی ۱۷۴ هزار نفر از پرسنل مخابرات سراسر کشور و اجرایی نشدن طرح طبقه‌بندی عادلانه انتقاد کردند. مصائبی که در نهایت در پایان این میزگرد ازسوی حاضران و علیرضا محجوب به عنوانِ «عوارضِ دامنگیر به دلیل خصوصی‌سازی بدون ضابطه) جمع‌بندی شد. مشروح گفتگوهای این نشست را در زیر می‌خوانید:
حسن قربانزاده، دبیر کانون انجمن‌های صنفی کارگری مراکز مخابرات روستایی کشور:
این اولین دیدار مشترک کارگزاران مخابرات روستایی، کارکنان رسمی و قراردادی مخابرات است و امیدواریم با همفکری و همراهی یکدیگر به مطالبات مشترک دست پیدا کنیم. در حال حاضر ما با یک خلاء عمده در قوه مقننه مواجهیم، جای خالی نمایندگانی که حامی کارگران باشند و خواسته‌های آن‌ها را پیگیری کنند، به خوبی احساس می‌شود. برخی نمایندگان مجلس علیرغم ادعای انقلابی بودن، چندان توجهی به مسائل و مشکلات کارگران به عنوان اصلی‌ترین پایه‌های انقلاب ندارند؛ ما دو تجمع اعتراضی مقابل مجلس شورای اسلامی برگزار کردیم اما متاسفانه رئیس فراکسیون کارگری مجلس در میان کارگران حضور نیافت؛ با هزار دردسر چند تن دیگر از نمایندگان مجلس را به میان خود آوردیم تا لااقل صدایمان را بشنوند اما تا امروز که در خدمت شما هستیم، هیچ اقدام علمی برای رفع مشکلات پرسنل مخابرات برنداشته‌اند. در واقع نمایندگان به عنوان ناظران اجرای قانون، به وظایف نظارتی خود عمل نکرده‌اند.
ما پرسنل مخابرات «مر قانون» را می‌خواهیم؛ کارگزاران روستایی، کارکنان رسمی و حتی شرکتی‌ها، فرقی نمی‌کند، همگی طالب اجرای قانون هستیم؛ آیین نامه استخدامی مخابرات که بعد از خصوصی‌سازی سال ۸۸ مصوب شده، بایستی بی‌کم و کاست اجرایی شود. امروز مخابرات حتی لباس کار و کفش کار به پرسنل خود نمی‌دهد. مزایایی مانند حق جذب را به پرسنل نمی‌پردازد و بیمه تکمیلی کارکنان، نواقص و کاستی‌های بسیار دارد.
ما کارکنان مخابرات برای دستیابی به هر کدام از حقوق خود باید طرح شکایت کنیم، این مسیر ما را مستهلک کرده است؛ چرا برای گرفتن حقوق‌مان که جزو دیون آمره است، باید مدام شکایت کنیم. اکنون ده روز از ماه خرداد گذشته اما هنوز شرکت مخابرات حقوق اردیبهشت پرسنل خود را واریز نکرده است؛ می‌گویند نقدینگی نداریم. امروز شرکت مخابرات ایران نه تنها به اهداف توسعه‌ای در شهر و روستا دست نیافته بلکه در قبال کارکنان خود نیز مرتکب قانون‌گریزی و اجحاف می‌شود، حتی حداقل‌ها را نمی‌پردازند.
برای نمونه، طرح طبقه‌بندی برای کارگزاران مخابرات روستایی قرار بود اجرا شود اما علیرغم رای دیوان عدالت و آرای حل اختلاف، سال آغاز به کار را ۹۴ در نظر گرفته‌اند یعنی سوابق قبل از آن را نیست و نابود کرده‌اند درحالیکه از سال ۸۸ رای هیات عمومی دیوان عدالت را گرفته‌ایم. وضعیت معیشتی کارگزاران مخابرات روستایی به شدت وخیم است؛ با حقوق زیر ۶ میلیون تومان امروز چطور می‌توان زندگی کرد؛ حتی همان را سر وقت نمی‌پردازند؛ امروز یکی از کارگزاران مخابرات روستایی در تماس تلفنی می‌گفت «دیگر حتی پول نان خریدن از نانوایی را ندارم»!
امروز حتی مجلس شورای اسلامی که باید خانه ملت باشد، باید حامی کارگران باشد، با مدیران قانون گریز مخابرات همراه است؛ نمایندگان یک گام کوچک برنداشته‌اند تا مدیران مخابرات را به اجرای قانون مجبور سازند. مخابرات مدعی است پول ندارد حقوق اردیبهشت پرسنل را بپردازد اما اگر واقعاً پول ندارند، چطور همایش خانوادگی در مشهد برگزار می‌کنند؛ چرا دسته جمعی به جزیره کیش می‌روند؛ پس پول دارند، خوب هم دارند، اما فقط برای خودشان!
ما هم قانون کار را داریم هم آیین نامه استخدامی مخابرات را داریم و هم آرای دیوان عدالت را؛ اما متاسفانه هیچکدام در شرکت مخابرات اجرا نمی‌شود.
ایرج حلال خور، رئیس انجمن صنفی کارگران مخابرات استان تهران:
در سال ۸۵ سیاست‌های اجرایی اصل ۴۴ قانون اساسی ابلاغ شد اما متاسفانه الزامات این ابلاغیه در رابطه با خصوصی‌سازی مخابرات رعایت نشده است. یک بند از این ابلاغیه در مورد نظارت بر حسن اجرای خصوصی‌سازی است اما در پرونده خصوصی‌سازی مخابرات، هیچ نظارتی اعمال نشده است. قانون بر مسئولیت تضامنی کارفرمای مادر تاکید دارد اما در مورد پرسنل شرکت مخابرات، گویا هیچ مسئولیتی در کار نیست؛ هر جور بخواهند با نیروها رفتار می‌کنند.
آیین نامه استخدامی مخابرات بعد از تصویب فقط در دو سال ۹۰ و ۹۱ اجرایی شد و بعد جلوی اجرای ان را گرفتند. به هیچ کدام از تعهدات این آیین نامه علیرغم آمره و الزام‌آور بودن پایبند نماندند.
امروز پرسنل مخابرات - فرقی نمی‌کند چه نوع قراردادی داشته باشند - مشکلات فراوان دارند؛ برای نمونه بیمه تکمیلی پرسنل ایرادات بسیار دارد؛ من به شخصه مدتی در بخش قراردادها کار می‌کردم و به چشم دیده‌ام که در قراردادهای بیمه تکمیلی بخشی تحت عنوانِ حسن انجام کار وجود دارد اما هرگز اجرایی نمی‌شود. قرارداد شرکت‌های بیمه گزار منقضی می‌شود بدون اینکه به تعهدات خود در قبال بیمه‌شدگان عمل کرده باشند و البته بازخواست یا پیگیری‌ای در کار نیست. ۲۰ درصد هزینه بیمه تکمیلی از حقوق کارگران مخابرات کاسته می‌شود و ۸۰ درصد را قرار است مخابرات بپردازد اما چون این سهم پرداخت نمی‌شود، بیمه‌گزار تکمیلی خدمات مناسب به کارگران ارائه نمی‌دهد.
مساله بعدی، صندوق رفاهی کارکنان است؛ ما از قدیم یک صندوق ۶ درصدی داشته‌ایم که ۶ درصد هرماه کارکنان می‌پردازند و ۶ درصد شرکت مخابرات؛ این صندوق برای ارائه تسهیلات مناسب به کارکنان ایجاد شده تا در مواقع ضروری پرسنل بتوانند وام بگیرند اما با کمال تاسف از این صندوق نیز بدون اذن ما سهامدارن، برداشت کرده‌اند، مبالغ سنگینی هم برداشت کرده‌اند.
در حال حاضر، کارگران با ۳۰ سال سابقه را تهدید به قطع همکاری می‌کنند و آن‌ها را به بازنشستگی اجباری وامی‌دارند؛ درحالیکه قانون کار اجازه می‌دهد یک کارگر در صورت داشتن شرایط تا ۳۵ سال به فعالیت خود در کارگاه ادامه دهد و اتفاقاً حقوق بازنشستگی این نیروها با ۳۵ روز حقوق پرداخت می‌شود اما شرکت مخابرات به قانون کار و بایدهای آن التزام عملی ندارد.
نماینده نیروهای قراردادی مخابرات مازندران:
ما قراردادی‌ها مشکلات‌مان علیحده است؛ علیرغم قول و قرار اولیه و آنچه در آیین نامه استخدامی آمده هرگز نتوانستیم رسمی شویم؛ نیروهایی هستند که ۲۲ سال است به صورت قراردادی کار می‌کنند و هنوز رسمی نشده‌اند درحالیکه طبق قانون، باید بعد از سه سال رسمی می‌شدند؛ اول که استخدام شدیم، کلی آزمون و مصاحبه و گزینش را پشت سر گذاشتیم به امید اینکه بعد از سه سال رسمی مخابرات شویم و از همه امکانات رسمی‌ها برخوردار، اما حالا می‌بینیم که تمام معادلات‌مان به هم ریخته است چون عملاً زیر قول‌شان زده‌اند.
باباعلی احمدی، عضو هیات مدیره شورای اسلامی کار کارگران مخابرات استان مازندران:
شرکت مخابرات اصولاً تشکل‌های صنفی و نقش مشارکتی آن‌ها را به رسمیت نمی‌شناسد؛ باور می‌کنید ما سیزده سال است حتی یک جلسه با هیات مدیره مخابرات نداشته‌ایم؛ حتی یک نشست رودررو نداشته ایم؛ بنابراین کارفرما به هیچ وجه از خواسته‌ها و مطالبات ما آگاه نیست و اساساً توجهی به این خواسته‌ها ندارد.
مطالبات اصلی را دوستان گفتند اما یک مساله دیگر بحث ایثارگران مخابرات و بلاتکلیفی آنهاست؛ تبدیل وضعیتِ ایثارگران مخابرات علیرغم تاکید قانونی در قانون بودجه ۱۴۰۰ هنوز اجرایی نشده است؛ اینها باید استخدام رسمی می‌شدند اما نشدند. حکم قانون اجرایی نمی‌شود؛ ما در مخابرات فرزندان شهدا را داریم که معوقات بر زمین مانده دارند و قانون در موردشان اجرایی نشده است.
ما آرای بسیاری به نفع خود در دست داریم؛ در سال‌های قبل، بارها از دیوان عدالت و هیات‌های حل اختلاف رای گرفته‌ایم اما هیات مدیره مخابرات، آرای قانونی را بلوکه می‌کند و از اجرای آن‌ها سرباز می‌زند؛ در کجا دیده‌اید یک کارفرما به رای قضایی که کارگر در دست دارد، بی‌اعتنا باشد؟
مشکلات بسیار است؛ یکی همانطور که همکاران گفتند، بحث بازنشستگی اجباری است؛ دیگری عدم پرداخت به موقع حقوق و دستمزد پرسنل است که در این شرایط اقتصادی به شدت مشکل ساز شده است؛ مساله بعدی، عدم تبدیل ودیعه مردم به سهام است؛ قرار بود در جریان خصوصی‌سازی مخابرات، مردم سهامدار شوند اما نشدند؛ به این قرار قانونی هم عمل نکردند.
نصرالله دریابیگی، دبیر اجرایی خانه کارگر مازندران:
در بسیاری از مشکلات کارگری، ما خودمان مقصریم؛ سر خصوصی‌سازی‌ها و هدفمندی یارانه‌ها، خیلی‌ها سکوت کردند؛ حتی برخی تشکل‌های کارگری بی‌صدا ماندند؛ بنابراین بی‌محابا به پیش تاختند و اوضاع را به اینجا رساندند؛ ما از اول با این مدل خصوصی‌سازی مشکل داشتیم و می‌دانستیم که عاقبتش زیر پا گذاشتن حقوق پرسنل و مردم خواهد بود.
وقتی کارگر مخابرات به موقع حقوق نمی‌گیرد یا مزایای مزدی‌اش قطع می‌شود، یعنی مدیران مخابرات به شعارها و اهداف انقلاب پایبندی ندارند؛ در خصوصی‌سازی براساس ابلاغیه اصل ۴۴ قرار بوده کارگر وضعش بهتر شود و عدالت تحقق پیدا کند اما به گونه‌ای کار را پیش بردند که بی‌عدالتی بیشتر شد.
در این مسائل، بخشی از تقصیر بر گردن ماست که مطالبه‌گری نکردیم؛ با هم متحد نشدیم؛ وقتی آمدند پرسنل را در مخابرات چند شاخه کردند، هرکدام از این شاخه‌ها، از دیگران دور افتاد؛ اگر در کنار هم مطالبه‌گری می‌کردیم امروز شرایط بهتر بود؛ دوم اینکه ما کارگران کنار هم نایستادیم تا از حقوق قانونی و سیاسی خود دفاع کنیم؛ به نماینده واقعی خودمان برای رفتن به مجلس شورا رای ندادیم؛ به آدم‌های سالم و متدین رای ندادیم؛ آن‌ها را کنار گذاشتیم؛ مجلس افتاد دست ثروتمندان و سرمایه‌داران و نمایندگان اتاق‌های بازرگانی؛ حالا همان افراد، همان‌هایی که سال ۶۷ با تصویب قانون کار مخالف بودند، با حقوق کارگران مخالفت می‌کنند؛ فردا در همین شرکتِ مخابرات هم می‌گویند چون زیرمجموعه دولت است باید مزد فقط ده درصد زیاد شود!
این بی‌حقوقی ناشی از استیلای تفکری است که حامی ثروتمندان و سرمایه داران است؛ ثروت‌های بادآورده به دست آورده‌اند و حالا می‌گویند عادلانه نیست حقوق کارگر زیاد شود؛ در حالیکه همان ۵۷ درصد و ۳۸ درصدِ مصوب شورایعالی کار، بازهم حدود ۴ میلیون تومان از سبد معیشت حداقلی کمتر است؛ چرا مدیران دولتی این چنین بی‌پروا قانون‌گریزی می‌کنند.
علیرضا محجوب، دبیرکل خانه کارگر:
ما در زمان نمایندگی مجلس و از همان ابتدا با خصوصی‌سازی مخالف بودیم؛ سه بار مساله را در مجلس به رای گذاشتیم و هر بار چون حامیان طرف مقابل بیشتر بودند، با فاصله کمی عقب ماندیم؛ در واقع مشکل اول، همان خصوصی‌سازی است؛ همه این کاستی‌ها و نواقص در شرکت مخابرات به خصوصی‌سازی برمی‌گردد آنهم خصوصی‌سازی بد، نادرست و خلاف مسیر قانونی.
در خصوصی‌سازی نهادی مانند مخابرات که با زندگی همه مردم طرف است، نمی‌توان نقش دولت را به صفر رساند و دولت را کامل حذف کرد؛ خیلی‌ها از جمله بنده با افزایش تعرفه‌های مخابراتی برای تامین نقدینگی مخابرات، موافق نیستیم چون افزایش تعرفه‌ها بار سنگینی بر دوش تمام مردم می‌اندازد؛ راه‌حل، حضور مسئولانه‌ی دولت است؛ دولت باید حاضر باشد و به تعهدات خود عمل کند.
یادم هست ما در سازمان بین‌المللی کار نیز با خصوصی‌سازی مخالفت کردیم؛ گروهی همفکر داشتیم؛ در واقع ۶۰ یا ۷۰ درصد نمایندگان کارگری کشورهای مختلف با ما همفکر و مخالف خصوصی‌سازی بودند؛ آن وقت آمدند به ما گفتند نمونه‌های موفق از خصوصی‌سازی هم داریم؛ ما را به مالزی بردند و خصوصی‌سازی مخابرات آنجا را نشان دادند؛ در آنجا ۲۱ سال زمان گذاشته بودند از سال ۹۹ میلادی تا ۲۰۲۰ که سهام مخابرات به تدریج واگذار شود؛ در سال ۹۹ که ما شاهد بودیم، فقط ۶ درصد سهام را به کارگران و ۶ درصد دیگر را به بنگاه‌های خیریه داده بودند و باقی سهام همچنان دست دولت بود؛ به این معنا که دولت حضور داشت و همان وزارت مخابرات سابق هنوز مشغول به کار بود؛ دولت نباید حضورش قطع شود و یک دفعه کل سهام را بدهند برود!
متاسفانه در ایران، این ذهنیت در مورد خصوصی‌سازی حاکم است که حسن قلی و حسین قلی بیایند، همه چیز را به تندی و یکباره بگیرند و بروند، آنهم بدون نظارت، بدون طی شدن یک پروسه تدریجی و با محو کامل و آنی دولت. با قطعیت بگویم هیچ کجا در هیچ کشوری چنین کارهای ناپخته و زیان آوری را به نام خصوصی‌سازی مرتکب نشده‌اند. همه جا واگذاری سهام به تدریج انجام می‌شود؛ در مالزی ۲۱ سال زمان گذاشتند برای بیرون رفتن دولت؛ دولت یک شبه به میدان نیامده که یک شبه برود.
ما البته از اساس با خصوصی‌سازی مخالف هستیم اما در این مدل خصوصی‌سازی در ایران، اشتباهات زیادی رخ داده و همه اعتراضات و نارضایتی‌های امروز محصول همان سیاست‌های غلط خصوصی‌سازی است. شما در مخابرات این اشتباهات را با گوشت و پوست خود لمس کرده‌اید؛ در گذشته قبل از واگذاری، گستره‌ی مخابرات یک دهم امروز نبود اما شان و کرامت پرسنل ده برابر امروز بود. ما سال‌ها با خصوصی‌سازی مخابرات در مجلس مخالفت کردیم اما در اقلیت بودیم و طرف مقابل قدرت داشت و متاسفانه نشد.
اما همین که امروز کارکنان رسمی، قراردادی و کارگزاران روستایی مخابرات با هم متحد شده‌اید، اتفاق بسیار مبارک و میمونی است؛ این کار را باید خیلی زودتر انجام می‌دادید. اتحاد قدم اول است اما فکر اینکه خیلی زود به نتیجه برسید و همه مطالبات برآورده شود را کنار بگذارید؛ باید با قدرت مطالبه‌گری کنید؛ امروز حدود نوزده مطالبه اساسی در این نشست طرح شد؛ باید با هم جلو بروید که موفق شوید؛ از همه ابزارهای مطالبه‌گری استفاده کنید؛ مطالبات مختلف راه‌های متفاوتی برای حصول دارند؛ بعضی با رای دیوان به نتیجه می‌رسد، بعضی با رایزنی و برخی از راه‌های دیگر. زمانبندی کنید و ببینید هر مطالبه‌ای از کدام مسیر قابل پیگیری است؛ خانه کارگر نیز هرکجا که بتواند به هر شیوه‌ای که ممکن باشد، کمک می‌کند و همیشه کنار شماست. این جلسه، معارفه است و هنوز در ابتدای راه هستیم؛ راه طولانی است اما شک نداشته باشید که با اتحاد و مشارکت حداکثری، تمام اهداف قابل دستیابی است.
