پاسپورت با طعم تمشک! / استثمار کارگرانی که توت‌ها را روانه‌ی سوپرمارکت‌های انگلیسی می‌کنند

به گزارش خبرنگار ایلنا، طبق تحقیقاتی که نشریه گاردین انجام داده است؛ به نظر می‌رسد کشاورزان پرتغالی به صورت غیرقانونی، طولانی‌تر از مدت زمان معین ساعت کار روزانه و با حقوقی کمتر از حقوق میانگین، در حال چیدن توت‌ها برای سوپرمارکت‌های بزرگی همچون مارکس و اسپِنسِر، وِیترُز و تِسکو هستند.

کارگرانی که نمی‌خواستند نام آن‌ها فاش شود تا از مجازات کارفرما در امان بمانند، عنوان کردند: «ساعات درج شده در فهرست فیش واریزی اغلب کمتر از مدت زمان واقعی است که کارگران کار می‌کنند.»

اغلب این کارگران از جنوب شرقی آسیا هستند و شاکله اصلی صنعت ۲۰۰ میلیون دلاری صادرات توت را تشکیل می‌دهند که بیش از ۱۰ هزار مهاجر را به خدمت گرفته است.

این کارگران را قانون مهاجرتی به این کشور کشانده است که به اتباع بیگانه همه کشورها اجازه برخورداری از حقوق قانونی (و در نهایت دریافت تابعیت دائم) از طریق استخدام در صنایع گوناگون به صورت تمام وقت و پرداخت مالیات می‌دهد.

هنگامی که آن‌ها در آرزوی داشتن آنچه هستند که برخی به تمسخر «پاسپورت با طعم تمشک» می‌نامند، بسیاری از مهاجران از این واهمه دارند که با تغییر شغل، اقامت آن‌ها باطل شود علی رغم آنچه که آن‌ها، آن را وضعیتی استثمارگونه توصیف می‌کنند.

آلبِرت ماتوس رئیس دفتر منطقه‌ای حقوق مهاجران سازمان همبستگی با مهاجرت می‌گوید: «کمبود نیروی کار پرتغالی در زمین‌های توت غیرمنتظره نیست زیرا هیچ کسی نمی‌خواهد یک برده در سرزمین خودش باشد.»

نشریه گاردین در دو مرحله بازدید میدانی در ماههای سپتامبر و نوامبر ۲۰۲۱، با بیش از ۴۰ زن و مرد هندی و نپالی گفتگو کرد که به صورت مستقیم یا از طریق شرکت‌های میانجی در مزارع اُدِمیرا، منطقه‌ای در جنوب پرتغال؛ مملو از رستوان‌های جنوب آسیایی و صرافی‌های بین المللی مشغول به کار بودند.

مدارک ارائه شده به نشریه گاردین نشان می‌دهد کارگرانی که یا دستمزدی کمتر از حق واقعی دریافت یا بیشتر از میانگین ساعات کار روزانه کار کردند، در یک نسبت حداقلی در سه مزرعه‌ای مشغول به کار بودند که توت‌ها را به سوپرمارکت‌های اروپایی از طریق شرکت فروشنده توت دِریسکول واقع در کالیفرنیا عرضه می‌کنند.

میانگین حقوق کارگران در بخش کشاورزی در آن منطقه، ۶۸۰ یورو در ماه در سال ۲۰۲۱ است اما نشریه گاردین، ۱۴ فیش واریزی از ماه مِی به بعد را مشاهده کرده است که علی الظاهر حاکی از این است درآمد کارگران با میانگین حقوق جامع در کشور پرتغال، ۶۶۵ یورو در ماه برای سال ۲۰۲۱ است.

لوُزوُمُرانگو شرکت پرتغالی تولید میوه‌های نَرم عنوان کرد: «احتمال دارد که دستمزد کارگران پیش پیش پرداخت شده باشد.»

کارگری که در یکی از مزارع با حقوق دریافتی کمتر از میانگین رسمی کار و سر ماه، هر چقدر درآمد دارد، برای والدینش به هند حواله می‌کند، گفت: «قبل از اینکه به اینجا بیایم، فکر می‌کردم پرتغال برای کار خوب است. اما حالا، من به سرعت کار می‌کنم ولی آن‌ها دستمزدی به من نمی‌دهند. اگر من پولی برای خانواده‌ام نفرستم، آن‌ها هیچی برای خوردن نخواهند داشت و این برای من مشکل است.»

نشریه گاردین همچنین ۷ فیش واریزی را مشاهده کرد که علی‌الظاهر نشان می‌داد به آن‌هایی که بیش از مدت زمان معین ساعات کاری اجازه کار داده می‌شد، در مزارع متعلق به دِریسکول کار می‌کردند. یکی از کارگران با توجه به فیش واریزی بیش از ۳۰۰ ساعت در ماه کار کرده بود درحالیکه براساس قوانین پرتغال در اُدِمیرا، کارگران حداکثر تا سقف ۶۰ ساعت در هفته مجاز به کار بودند.

یک کارگر دیگر مزرعه‌ای متعلق به دِریسکول ادعا کرد که کارفرمایانش، ماه اُکتبر سال گذشته او را اخراج کردند برای اینکه مخالفت کرد تا در زمان مرخصی هفتگی‌اش کار کند. او افزود که آن‌ها، از در اختیار قرار دادن مدارک مربوط به خوداظهاری وی برای دریافت مزایای بیکاری امتناع ورزیدند.

سرپرست یکی از مزارع که به نظر می‌رسید به کارگران حقوق پرداختی کمتر از میانگین رسمی می‌دهد، گفت که مقصد نهایی توت‌های آن‌ها، قفسه‌های سوپرمارکت‌های بزرگی همچون مارکس و اسپِنسِر، وِیترُز و تِسکو است.

لوُزوُمُرانگو اظهار کرد: «پرورش دهندگان توت آن‌ها که حداقل دو مزرعه‌ای را شامل می‌شوند که آن‌ها را در زمره پرداخت حقوق کمتر از میانگین رسمی نام بردید یا آنجایی است که کارگران ادعا می‌کنند بیش از مدت زمان معین ساعت کاری به کار واداشته شده‌اند، محصولاتشان را به سوپرمارکت‌های انگلیسی عرضه می‌کنند.»

شرکت باغ‌های توت، محموله‌های توت دِریسکول را به دست سوپرمارکت‌های انگلیسی می‌رساند.

اینطور که به نظر می‌رسد ساعات کار طولانی و حقوق ناچیز مشاهده شده در فیش‌های واریزی، حاکی از نقض استانداردهای رفاهی برای کارگران در سوپرمارکت‌های مارکس و اسپِنسِر، وِیترُز و تِسکو و شرکت تامین کننده آن‌ها، دِریسکول است.

سوپرمارکت‌های مارکس و اسپِنسِر، وِیترُز و تِسکو عضو سازمان قریحه تجارت اخلاق مدارانه (ETI) هستند که به صراحت می‌گوید حقوق و مزایای کارگران باید متناسب با استاندارهای قانونی یک کشور یا استانداردهای معین شده در یک صنعت پرداخت شود؛ هر کدام که میانگین حقوقی بالاتری دارد.

اساسنامه اصلی سازمان قریحه تجارت اخلاق مدارانه همچنین عنوان می‌کند که کارگران نباید به هیچ وقت بیش از ۶۰ ساعت در هفته کار کنند مگر اینکه قانون کشوری اجازه دهد و توافقنامه‌ای جمعی در مذاکره بدون قید و شرط و آزاد با سازمان‌های کارگری برای بخشی مشخص از نیروی کار به امضا رسیده باشد.

کارگران مزرعه در گفتگو با گاردین، همچنین از استانداردهای حفظ سلامت و امنیت موجود در مزارع ابراز نگرانی کردند.

سه سرپرست که هر کدام مسئول مدیریت تیمی شامل ۴۰ تا ۷۵ توت چین در دو مزرعه بودند، عنوان کردند که آن‌ها هیچ وقت تمرینات آموزش‌های کمک اولیه را ندیدند و نمی‌دانند که چطور از جعبه کمک‌های اولیه موجود در محل استفاده کنند. مدارک ارائه شده به گاردین نشان می‌داد این دو مزرعه، محموله‌های توت را از طریق دِریسکول به سوپرمارکت‌های اروپایی عرضه می‌کنند.

دو کارگر مشغول به کار در مزارع متعلق به دِریسکول ادعا می‌کنند آن‌ها با وجود اینکه به بستری شدن در بیمارستان در پی بروز واکنش‌های شدید حساسیت به نیش زنبور نیاز داشتند، ظاهرا دوباره به ادامه کار در نزدیکی یک دوجین کندوی عسل واداشته شدند. یکی از کارگران می‌گوید بعد از اینکه به رئیس‌اش شرح وضعیت داد، از او خواسته شد تا به نصب کندوهای عسل در مزارع ادامه دهد علی‌رغم خطری که در کمینش بود. او گفت: «من می‌ترسم.» تا جایی که او اطلاع دارد، هیچ داروی ضدحساسیتی در این محل به جز پاراستامول و ضدعفونی کننده‌ها پیدا نمی‌شود.

باغ‌های توت، سوپرمارکت‌های مارکس و اسپِنسِر، وِیترُز و تِسکو عنوان کردند که آن‌ها به سرعت این ادعاها را پیگیری می‌کنند و هر اقدامی لازم باشد را انجام می‌دهند تا اطمینان یابند که استانداردهای آن‌ها در زمینه رفاه کارگران زیر پا گذاشته نمی‌شود.

سخنگوی دِریسکول گفت: «پرورش‌دهندگان ملزم به رعایت قوانین محلی و استانداردها، در مباحث حقوق‌ها، اضافه‌کاری‌ها و حفظ بهداشت و امنیت محل کار هستند. مجموعه‌ای از ملزومات با ذکر جزئیات در ضمائم قرارداد پرورش‌دهندگان آورده شده است که به طور مشخص به ملزوماتی همچون نیروی کار با مهارت، فراگیری طرز استفاده از جعبه کمک‌های اولیه و مواردی از این دست اشاره می‌کند. اگر هر یک از پرورش‌دهندگان مستقل مجموعه در تناقض با استانداردهای شرکت و یا چهارچوب قوانین محلی دست به عمل بزند، دِریسکول اقدامات اصلاحی را تعریف کرده است که در مواردی که‌ عدم انطباق شدت می‌یابد، می‌تواند منجر به فسخ قرارداد یک طرفه همکاری از سوی دِریسکول شود.»

این سخنگو افزود: «تمام پرورش‌دهندگان ادِمیرا در فصل آغازین سال جدید مورد حسابرسی دقیق‌تری قرار خواهند گرفت و این کار با همکاری مقامات محلی و کشوری، دولت، سازمان‌های مردم نهاد مهاجرتی و اتحادیه پرورش‌دهندگان انجام می‌شود تا راه‌های ارتباطی امنی برای منع و محکومیت سوءاستفاده و تعرض به حقوق افراد ایجاد کند.»

لوُزوُمُرانگو خاطرنشان کرد که هر عملی برخلاف آنچه که در بندهای مرامنامه و قانونش آمده است را محکوم می‌کند و از طریق دستگاه اجرایی خودش و قوای حسابرسی خارج از شرکت، به نظارت بر فعالیت تولیدکنندگان ادامه می‌دهد و آن را با مهارت آموزی، آگاه‌سازی و اقدامات اطلاعاتی همراه خواهد کرد تا بدین صورت از بروز این موقعیت‌ها جلوگیری و آن‌ها را که اطاعت نمی‌کنند، اصلاح نماید.