پوکر قهرمانی پرسپولیس بدون یک سنت
برخلاف انتظاری که از قهرمان میرود، در فوتبال ایران شرایط برای تیم صدرنشین و قهرمان از نظر مالی چندان مساعد پیش نمیرود.
به گزارش ایلنا، پرسپولیس برای چهارمین بار متوالی قهرمان لیگ شد. اگر تصور درآمدی هنگفت از این چهار قهرمانی در ذهنتان وجود دارد، بهتر است سریعاً آن را فراموش کنید زیرا در لیگ برتر فوتبال ایران با ساز و کار خاص برگزاریاش و محدودیتهایش در درآمدزایی، چنین تصوری تنها یک خیال دور است.
در فوتبال دنیا چه خبر است؟
از ۱۰۰٪ درآمد یک تیم فوتبال، بخش عمده آن شامل درآمد ناشی از حق پخش، تبلیغات محیطی، اسپانسرشیپ و فروش بازیکن میشود. موارد سه و چهار موضوعیت این مطلب نیست، اما کمی ریزتر و مصداقیتر از دو مورد اول حرف میزنیم. در پرمیرلیگ با بالاترین گردش مالی سالیانه در جهان، مکانیسم تقسیم درآمدها بدین شرح است: درآمد ناشی از تبلیغات محیطی و حق پخش بینالمللی بطور مساوی میان هر ۲۰ تیم تقسیم میشود اما درآمد ناشی از حق پخش داخلی، ۵۰٪ آن بطور مساوی، ۲۵٪ آن براساس رتبه تیمها در جدول پایانی و ۲۵٪ آن براساس میزان پخش بازی تیمها در شبکههای تلویزیونی و تعداد هواداران آنها تقسیم میشود. مطابق این مکانیسم، منچسترسیتی در فصل گذشته با ۱۵۰ و لیورپول با ۱۵۲ میلیون یورو بالاترین درآمد ناشی از حق پخش و تبلیغات محیطی را داشتند. این نکته را مدنظر داشته باشید که سهم این تیمها از درآمد تبلیغات محیطی تنها ۵ میلیون یورو بوده و این خود گویای آن است که بخش عمده درآمد این دو تیم از راه حق پخش بوده است. در لالیگا هم کم و بیش شرایط مشابهی حکمفرماست، با این تفاوت که در لالیگا علاوه بر درآمد حق پخش داخلی، درآمد حق پخش خارجی هم با همان مکانیسم ۲۵،۲۵،۵۰ تقسیم میشود و این مسأله اختلاف میان درآمد تیمهای بالای جدول و پرطرفدار را با تیمهای پایین جدول از شهرهای کوچکتر و با هوادار بینالمللی کمتر افزایش میدهد.
در فوتبال ایران چه خبر است؟
درآمد ناشی از حق پخش به عنوان اصلیترین منبع درآمد بزرگترین تیمهای اروپایی در ایران معادل صفر است! در مورد درآمد ناشی از تبلیغات چهار لایه محیطی! اطراف زمین مسابقات هم در دو سال اخیر هیچ شفافیتی صورت نگرفته است. تنها مشخص است که از ۱۰۰٪ این درآمد، ۲۰٪ سهم سازمان لیگ، فدراسیون فوتبال و هیأتهای فوتبال استانها شده و از ۸۰٪ باقیمانده، ۴۰٪ به شکل مساوی بین تیمها تقسیم میشود و ۴۰٪ بقیه تنها براساس رتبه تیمها تقسیم میشود (زیرا تخمین دقیقی از میزان هواداران تیمها وجود ندارد.) اینکه سهم تیم قهرمان از این ۴۰٪ چقدر است، بر کسی روشن نیست و سازمان لیگ هم توضیح مشخصی در این باره نداده، اما مطابق محاسبات فرضی سایت «بازار ورزش» بر اساس درصدی که به تیم قهرمان در لیگهای معتبر دنیا تخصیص داده میشود، درآمد پرسپولیس از راه حق پخش طی قهرمانی در لیگ ۱۸ام کمتر از ۵ میلیارد تومان بوده است. بررسیهای فوق یک نکته را عیان میکند؛ تا زمانی که تکلیف اصلیترین جریان تغذیه کننده مالی تیمهای فوتبال -حق پخش- روشن نشود، تیمها باید دور درآمد کافی از فوتبال را خط بکشند زیرا در اغلب موارد همین درآمد چند میلیاردی تیمها از راه تبلیغات محیطی هم تحت عنوان بدهی به سازمان لیگ به حساب تیمها نمیرسد. بدون درآمد حق پخش، شتاب حرکت تیمهای ایرانی در سراشیبی سقوط هر روز افزایش مییابد.