شما هوادار نیستید: سال سیاه

به گزارش ایلنا، با نزدیک شدن به پایان سال، فرصتی مغتنم برای ارزیابی عملکردها و درس‌آموزی از اشتباهات فراهم شد. در این میان، فوتبال به عنوان پرطرفدارترین و پرحاشیه‌ترین ورزش جهان، جایگاه ویژه‌ای در این بازبینی دارد؛ رشته‌ای که با جذابیت‌های بی‌بدیل و هیجان وصف‌ناپذیر خود، قلب میلیون‌ها نفر را در سراسر دنیا به تپش درمی‌آورد.متأسفانه، در سالی که گذشت، این هیجان و عشق به فوتبال، با رویدادهای تلخ و دردناکی همراه بود که کام هواداران را تلخ و چهره این ورزش محبوب را خدشه‌دار کرد. سالی که نه تنها شاهد افت کیفی بازی‌ها بودیم، بلکه صحنه‌های خشونت، توهین و رفتارهای غیرانسانی در استادیوم‌ها و پیرامون آنها، بیش از پیش نمایان شد. این اتفاقات ناگوار، نه‌تنها آسیبی جدی به اعتبار فوتبال ایران وارد کرد، بلکه سلامت روانی و جسمی هواداران را نیز به خطر انداخت. به جرأت می‌توان گفت که سال گذشته، یکی از سیاه‌ترین سال‌های تاریخ هواداری فوتبال در ایران بود.

آغاز یک فاجعه: توهین‌های اصفهان و تبعات آن

آغاز این سلسله وقایع ناگوار، به حاشیه‌های دیدار پرسپولیس و سپاهان در هفته بیست و پنجم لیگ برتر بازمی‌گردد. متأسفانه در این بازی، شاهد رفتارهای زشت و توهین‌های باورنکردنی از سوی تماشاگران منتسب به سپاهان بودیم. انتشار ویدیوهای توهین‌آمیز علیه بانوان هوادار تیم پرسپولیس، موجی از اعتراضات را در میان جامعه فوتبال و فعالان حقوق زنان برانگیخت. این اتفاق ناگوار، واکنش‌های گسترده‌ای را به همراه داشت و منجر به صدور رأی محرومیت از حضور تماشاگران مرد در بازی‌های بعدی دو تیم شد.

تبریز؛ سنگ تمام بی‌احترامی

هنوز از شوک اتفاقات بازی پرسپولیس و سپاهان بیرون نیامده بودیم که در هفته دوم لیگ برتر، شاهد صحنه‌های تأسفبار دیگری در دیدار پرسپولیس و تراکتور در تبریز بودیم. انبوهی از توهین‌ها، پرتاب سنگ و لیزر به سمت بازیکنان و داوران، فضایی ناخوشایند و غیرقابل تحمل را در ورزشگاه ایجاد کرد. این حجم از خشونت و بی‌احترامی، نشان از وجود یک بیماری عمیق در فرهنگ هواداری فوتبال ایران داشت.

دربی اراک؛ تکرار تلخی‌ها با شدتی کمتر

اتفاقات شهرآورد رفت تهران که به دلیل بازسازی ورزشگاه آزادی در اراک برگزار شد، اگرچه بشدت دیدار تبریز نبود، اما باز هم شاهد پرتاب سنگ و توهین از سوی برخی تماشاگران بودیم. این اتفاقات نشان داد که ریشه‌های این معضل عمیق‌تر از آن است که تصور می‌شد و نیازمند راهکارهای اساسی و بلندمدت است.

فاجعه‌ای در فولادشهر: مرگ یک هوادار ملوان

در هفته چهارم لیگ برتر، خبر ناگواری از فولادشهر رسید؛ روزی که سپاهان در دیداری خانگی پذیرای ملوان بود. در شرایطی که بازی روند معمول خود را طی می‌کرد، یکی از هواداران ملوان در دقیقه ۲۵ دچار مشکل قلبی شد اما ناظر بازی به دلیل رعایت موارد قانونی که جای بحث و تأمل دارد، اجازه استفاده از آمبولانس کنار زمین را نمی‌دهد تا این هوادار با اندکی تأخیر راهی بیمارستان شود. متأسفانه با وجود امدادرسانی اورژانس و بیمارستان شهید مطهری فولادشهر، احیای این هوادار ملوان موفقیت‌آمیز نبود و او بر اثر سکته قلبی درگذشت.

 پرتاب سنگ‌ به قصد چشم و جان هوادار

اما دردناک‌ترین و تکان‌دهنده‌ترین اتفاق سال، این‌بار و در جریان هفته هفدهم لیگ برتر فوتبال ایران و در جریان بازی پرسپولیس و تراکتور رقم خورد؛ دیداری که می‌توان آن را بدترین بازی از نظر جو هواداری از سوی تماشاگران هر دو تیم قلمداد کرد اما اوج فاجعه در این بازی آنجا بود که به دلیل پرتاب سنگ‌ از سوی هواداران تراکتور، یک تماشاگر جوان پرسپولیسی چشم راست خود را از دست می‌دهد و یک هوادار دیگر نیز با آسیب جدی از ناحیه سر و جمجمه مواجه می‌شود. این فاجعه انسانی، نه‌تنها قلب جامعه فوتبال را به درد آورد، بلکه هشداری جدی در خصوص خطرات خشونت در ورزشگاه‌ها بود.

آسیب‌دیدگی شدید هوادار دیگری نیز در این بازی، عمق فاجعه را دوچندان کرد.

متأسفانه، اینها تنها بخشی از رویدادهای تلخی بود که در سال گذشته شاهد آن بودیم. آبی و قرمز و زرد و سبز هم ندارد، همه باهم در خلق چنین فاجعه‌هایی سهیم بودند.

به زعم کارشناسان و متخصصان حوزه جامعه‌شناسی، فوتبال پدیده‌ای اجتماعی و فراگیر است که مخاطبان بسیاری را از فرهنگ‌ها و طبقات مختلف اجتماعی به خود جلب می‌کند. متأسفانه جامعه ما بنا به دلایلی از جمله تربیت نادرست فرزندان، اثرپذیری نادرست از فضای مجازی و سایر موارد و بروز اثرات آن در حوزه ورزش دچار مشکلاتی شده که بازتاب‌های آن نگران‌کننده است، چراکه بارها مشاهده شده این واکنش‌ها به خشونت کلامی و فیزیکی هم منجر شده و خسارت‌های جبران‌ناپذیری در برداشته است.

ایجاد فرهنگ صحیح هواداری و احترام متقابل به یکدیگر و فعالیت صحیح کانون هواداران باشگاه‌ها نقشی اساسی در کاهش چنین آسیب‌هایی در ورزشگاه‌ها دارد.