دکتر قدمعلیسرامی:
آموزگاری اولین درس مکتب حافظ است
نویسنده، شاعر و پژوهشگر ایرانی در حوزهٔ زبان فارسی و عضو هیئت امنای بنیاد فردوسی بعد از آموزگاری، آمیزگاری با معنای سازگاری را دومین درس مکتب حافظ عنوان کرد و آمازگاری به مفهوم هدفمند بودن را سومین درس دانست.
وی ادامه داد: حافظ شاعر بزرگی است که با دست باز با مخاطبش روبهرو میشود و مردی است که اعتقاد دارد باید در جهان درخت دوستی نشاند، و دشمنی را در حد نهالی میداند که قابل ریشهکن شدن میباشد.
سرامی، با اشاره به تدریس بیش از هزار ساعت حافظ در دانشگاههای کشور گفت: حافظ مهمترین عنصر برای زندگانی و بزرگترین آموزگار را زمان میداند.
وی افزود: طبیعت کار خود را بلد هست و هرگز خزان را مستمر نمیکند چنانچه زمستان را کوتاهتر از فصلهای دیگر تقدیم کرده است.
این پژوهشگر ایرانی در حوزهٔ زبان فارسی با تاکید بر مفهوم تلورانس با بیان این مطلب که هرآنچه داریم و نداریم نسبی است، ادامه داد: وقتی همه به درد نقصانمندی گرفتاریم چرا با یکدیگر کنار نیاییم؟
وی با اشاره به شعر موسی و شبان مولوی، تاکید کرد: همهی جهان برای وصلکردن خلق شده است و این فقط مختص پیامبران نیست.
سرامی با تاکید بر نگارش دو هزار صفحه درخصوص شاهنامه و ایراد هزار ساعت سخنرانی در این حوزه تصریح کرد: در هیچ کجای شاهنامه سروش ایزدی بیش از یکبار برای هیچ موجودی نیامده مگر در قصهی کشتن ضحاک، که دو بار از کشتن چون اویی که میلیونها جوان ایرانی را کشته بود، منع میکند.
وی بعد از آموزگاری، آمیزگاری با معنای سازگاری را از دیگر درسهای مکتب حافظ عنوان کرد و آمازگاری به مفهوم هدفمند بودن را سومین درس دانست.
سرامی ضمن بیان شعری از ملکالشعرای بهار مبنی بر "پافشاری و استقامت میخ سِزَد ار عبرت بشر گردد هر چه کوبند بیش بر سر او پافشاریش بیشتر گردد" گفت: بر هرآنچه که تامل کنی، سرمستی خواهید یافت و قطعا دست خالی نخواهید ماند.
استاد و مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی نیز حافظ را اوج شعر فارسی دانست و اظهار کرد: از رودکی تا خواجهکرمانی هرآنچه باید در شعر حافظ یافت میشود.
بهرام پروین گنابادی با اشاره به بازدید ویکتور امانوئل سوم پادشاه آلبانی از نمایشگاهی نقاشی و انتقاد وی از اوضاع روستای نقاشیشده گفت: در واکاوی آثار هنری نباید به انطباق با واقعیت اندیشید، و بر همین اساس کولریچ، اصل تعلیقِ ناباوری (suspension of disbelief) را پی نهاد.
وی تصریح کرد: چه آنگاه که به تماشای تابلویی میایستیم و چه آنزمان که رمان میخوانیم، باید در عین اینکه همواره به ذهن بسپاریم که جهانِ مخلوق هنرمند، جهانی ذهنی و غیرواقعی و بالمال «دروغین» است، در عین حال هرگز نباید آن را بافتهای یکسره باورنکردنی بیانگاریم.
بهرام پروین ذهن و زبان را یکی و متناسب با یکدیگر عنوان و تصریح کرد: حافظ اوج زبان فارسی است و هرچه بکاوید در آن مییابید.
پروین گنابادی تعریف شعر را از نگاه قدما و بر مبنای تجربه، الهامی از جهان دیگر دانست و گفت: مبنای شعر از جهان ماورایی است و شاعر با کلام خویش آن را میپروراند و شاعرانی چون نظامی گنجوی، انوری و اخوان ثالث از پیروان این نظر هستند و شعر را حاصل شعور نبوی میدانند.
وی با بیان این مطلب که بیش از شش تذکره، حافظ را لسانالغیب میدانند گفت: فال زدن به حافظ همان تعلیق ناباوری است با این رویکرد که حافط، امید را تلقین میکند.
پروین رمز فال گرفتن را، زمان مناسب آن دانست و تصریح کرد: زمانی که از گذشته بریده و به آینده هیچ نگاهی نداشته باشید و کاملا در "اکنون" به سر ببرید، "وقت" فال و درک "حال" میباشد.
وی با بیان این مطلب که حافظ جهت القای هر موردی بر خواب تاکید داشته است، افزود: اگر به لحاظ فلسفی، اخلاق شاخص ایرانیان را بکاوید، کمآزاری و بیآزاری است و حافظ این ارزش را از خواب خود نقل و برای عموم باورپذیر میکند.
سعید رضادوست که اجرای این نشست را به عهده داشت در ابتدای برنامه، شعر را محمل انتقال اندیشه دانست و گفت: حافظ یک دردشناس و طبیب جامعهی ایران است و کسی است که هم درد را و هم درمان را نشان داده است.
وی رغبت به تفال به دیوان حافظ را به دلیل همدرد بودن مردم با وی عنوان کرد.
اجرای موسیقی سنتی، پخش کلیپی از محمدرضا شجریان، غزلخوانی توسط مریم اکبرپور یکی از شاعران جزیره و تفال به حافظ از دیگر بخشهای این برنامه بودند.
نشست "شاعر بی خانقاه" به مناسبت روز بزرگداشت حضرت حافظ با مشارکت "خانه اندیشمندان علوم انسانی"، و با حضور مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش و معاونان و مدیران سازمان و استقبال خود مردم ادبدوست در سالن رازی مرکز همایشهای بینالمللی خلیج فارس برگزار شد.