مسوول ساماندهی اشیای تاریخی قلعه شوش:
نگهداری اشیا در انبارهای مخروب به مواد باستانی آسیب زده است
فصل هفتم ساماندهی اشیای باستانی ونوشتاری انبار شده در قلعه شوش آغاز شد.
مسوول ساماندهی اشیای تاریخی فرهنگی قلعه شوش با اشاره به برخی دخالتهای غیرکار‌شناسانه در بایگانی اشیا قلعه شوش و از بین رفتن انبوهی از داده‌های لایه نگاری گفت: غفلت در نگهداری اشیا در انبارهای مخروب و مرطوب سبب آسیب شدید به مواد باستانی شده بود.
به گزارش ایلنا، عباس علیزاده مسوول ساماندهی اشیای تاریخی فرهنگی قلعه شوش و باستان‌شناس پیشکسوت از آغاز فصل هفتم ساماندهی اشیای باستانی ونوشتاری انبار شده در قلعه شوش خبر داد.
وی با بیان اینکه این کار پژوهشی در ۶فصل گذشته توسط عبدالمجید ارفعی درقالب شناسایی، خواندن و ساماندهی ۲هزارو ۷۰۰ آجر نوشته انجام گرفت، افزود: کاردر پایگاه شوش بسیار فرا‌تر از نجات، طبقه بندی و تاریخ گذاری اشیاء درانبارهای قلعه شوش است، زیرا شوش در جهان باستان از اهمیتی ویژه برخوردار ومهم‌ترین شهر ایران باستان بوده است.
علیزاده با اشاره به مسکونی بودن منطقه خوزستان از هزاره هشتم پیش از میلاد تصریح کرد: تاپایان دوره ساسانی در ایران خوزستان مهم‌ترین نقش را در شکل گیری دهکده‌های اولیه، پیچیدگی‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، و شهرنشینی داشته است.
این باستان‌شناس افزود: گرچه گام‌های نخستین این تحولات دوران ساز در کانونهای جمعیتی دیگر مانند چغابنوت، چغامیش و ابوفندوه برداشته شد، اما هیچکدام تداوم فرهنگی شوش که از هزاره پنجم مستقر شده را نداشته‌اند.
این استاد ایرانی دانشگاه شیکاگو تصریح کرد: به همین دلیل شوش یکی از معدود مکان‌های باستان است که پس از گذشت ۶هزارو ۴۰۰ سال هنوز به حیات خود ادامه می‌دهد.
علیزاده خاطر نشان ساخت که افزون بر این، شوش برای حدود ۴ هزارسال پایتخت سلسله‌های سیاسی در ایران بوده و به
همین دلیل در تاریخ جایگاهی رفیع دارد، با وجود این، بی‌دقتی هیات‌های فرانسوی تا ۴۵ سال پیش سبب تخریب آثارمعماری و باستان‌شناختی فراوان در این شهر باستانی شده است.
این باستان‌شناس اظهار داشت: اگرچه با آمدن ژان پرو باستان‌شناس فرانسوی تراژدی تخریب شوش توسط اسلاف وی تا اندازه‌ای زیاد توسط او و همکارانش مهارشد، اما حجم عظیم کار هیات باستان‌شناسی فرانسه و ترک ناگهانی این هیات در ۱۳۵۸ سبب شده تا انبوهی از مواد و داده‌های باستان‌شناسی که برخلاف دوران پیش از ژان پرو به گونه‌ای روشمند و علمی کاوش و ثبت شده بود در انبارهای شوش از دسترس پژوهشگران محلی، ملی و بین المللی دور بماند.
وی افزود: گذشته از این چند بار دخالتهای غیر کار‌شناسانه سبب شده بود که نه تنها نظم بایگانی این اشیا آشفته شود و انبوهی از داده‌های لایه نگاری ازمیان برود، بلکه غفلت در نگهداری اشیا در انبارهای مخروب و مرطوب سبب آسیب شدید به مواد باستانی شده بود.
شوش پایگاه پژوهش بین المللی
این باستان‌شناس پیشکسوت در ادامه کار گروه پژوهش را تنهابه نجات اشیا و تاریخ گذاری آن‌ها محدود ندانست و افزود: ازین رو این گروه با همکاری مسقیم نیروهای پراستعداد محلی در نظر دارند تا شوش را به یک پایگاه پژوهشی در سطح بین المللی و همسنگ بامهم‌ترین کانونهای پژوهش باستان‌شناسی اروپایی و آمریکایی مبدل سازند.
به گفته علیزاده پس از تشکیل و ساماندهی چنین کانون پژوهشی در شوش، موادباستان‌شناختی و آرشیوی برای پژوهشگران و دانشجویان فراهم خواهد شد تابنیاد کتاب‌ها و مقاله‌های علمی و رساله‌های گوناگون فوق لیسانس و دکتراشود.
به گفته وی بعد دیگر برنامه شامل بازسازی و گسترش موزه شوش با موادی است که در دسترس است و سال هاست در دهلیزهای قلعه شوش در اسارت هستند.
علیزاده اظهار داشت: با توجه به اهمیت شوش و غنای مواد باستانی آن، موزه شوش باید پس از موزه ملی بهترین و علمی‌ترین موزه در ایران باشد زیرا موزه شوش، اشیای آن و به ویژه توصیف‌های همراه تنها راهی است که به تپه‌های خاکی این کانون مهم باستانی و تاریخی جان داده و آن را نه تنها برای اهالی خوزستان بلکه برای گردشگران ملی و بین المللی و حتی پژوهشگران زنده خواهدکرد.
وی تصریح کرد: در انجام این طرح بزرگ آموزش و تقویت نیروهای با استعدادمحلی در اولویت است و تا امروز با گذشت دو ماه دانش نیروهای محلی شوش به شدت افزایش یافته است به گونه‌ای که پس از پایان کار اعضای این گروه می‌توانند به شایستگی این مرکز را اداره کنند.
این باستان‌شناس پیشکسوت همچنین گفت: با توجه به نکاتی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، طرح‌های پیشنهادی برنامه ساماندهی انبارهای قلعه شوش و ایجادیک بنیاد پژوهشی بر پایه مواد باستانی وتقویت موزه شوش و ارتقای آن به سطحی جهانی در دستور کار است.
وی افزود: تهیه فهرستی از تمامی اشیا در انبار‌ها، تاریخگذاری، و پی بردن به محل کشف آن‌ها، مستند نگاری اشیا و سفال‌ها از راه طراحی و عکس برداری درتهیه شناسنامه باستانی و تاریخی و همچنین تهیه یک بانک اطلاعاتی کامپیوتری که بتوان در محیط آن تمام دادهای باستان‌شناختی و نوشتاری را داده‌پردازی کرد ضروری است.
به گفته این استاد ایرانی دانشگاه شیکاگو ایجاد یک سایت اینترنتی که شامل اطلاعاتی در باره مرکز پژوهشی و شرایط کار در این مرکز باشد، انتقال اشیابه مخزن‌های تازه تأسیس در بخش جنوبی موزه و تأسیس سالن مطالعه در کنار آنبرای پژوهشگران به منظور دسترسی مستقیم به مدارک مادی و نوشتاری، پرورش وآموزش یک کادر آکادمیک بومی که بتواند در آینده به پیشبرد، غنا، و ادارهاین کانون مبادرت ورزد وبسط و گسترش موزه شوش با طرح و موازین بین المللی وغناسازی آن با برخی از مواد در انبارهای قلعه شوش نیز از دیگر طرح‌های پیشنهادی در این زمینه است.
