تنها 4 درصد زباله مازندران بازیافت می‌شود/ سیاست‌های تشویقی و فرهنگی برای تفکیک زباله از مبداء مازندران افزایش یابد

به گزارش خبرنگار ایلنا از ساری، امروزه خرید و فروش ضایعات به شغلی پر درآمد برای برخی از مردم تبدیل شده است و این در حالی است که برای مدیریت پسماند و تفکیک زباله از مبداء، علی رغم تذکرات مهم و ویژه کارشناسان ذیربط، چاره اندیشی مناسبی توسط مسئولان و مردم انجام نشده است.

هر چند امروزه ضایعات به یکی از شغل‌های پردرآمد تبدیل شده است اما برخی از مسئولان از کنار این سرمایه‌های مهم و پول‌های انباشته به راحتی عبور کرده و تنها به جمع آوری و دفن آن و جلوگیری از حاشیه سازی در حوزه پسماند بسنده کرده‌اند.

برای این منظور و بایدهای تفکیک زباله از مبداء، به سراغ مجید پیروی عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، دانشیار مهندسی شیمی و رییس کارگروه پسماند و اتاق فکر استان مازندران رفتیم تا بار دیگر  از او راجع به این موضوع سئوال کنیم.

وی با اشاره به تولید بیش از 3 هزار و 150 تن زباله در استان مازندران گفت: این آمار در فصول مختلف و در زمان هایی که با پیک مسافر روبرو هستیم تا 6 هزار تن در روز هم می رسد که آمار بالایی است.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با اشاره به وجود این مقدار زباله در مازندران با اشاره به روش های امحاء زباله اظهار کرد: دفن بهداشتی، زباله سوز ها و کمپوست از روش های معمول برای امحاء زباله است که دفن بهداشتی زباله در مازندران با شبهاتی روبرو است و در بسیاری از موارد دفن بهداشتی نداریم و وجود شیرابه ها و آلودگی های مختلف دیگر بر معضلات افزوده است.

پیروی با اشاره به روش زباله سوز در امحاء زباله در مازندران یادآور شد: هم اکنون دو زباله سوز ساری و نوشهر در حال ساخت و تجهیز است که زباله سوز نوشهر با 80 درصد پیشرفت فیزیکی و ساری با 40 درصد پیشرفت در حال ساخت و تجهیز است و زباله سوز قائمشهر هم محل بحث است.

وی گفت: در گذشته شاید با روش معمولی دفن زباله، به راحتی زباله ها دفن و از مشکلات مختلف جلوگیری می شد؛ اما امروزه با تکامل زندگی بشر، زباله ها هم پیشرفته تر شده و روش های معمول گذشته جوابگو نیست و باید از تکنولوژی استفاده شود که استفاده از تکنولوژی زباله سوز و کمپوست تا حد بسیار بالایی می تواند از مشکلات زباله جلوگیری کند اما پیش زمینه همه این موارد، تفکیک زباله از مبداء است که نباید فراموش شود.

تفکیک زباله از مبداء مغفول مانده است

رئیس کارگروه پسماند مازندران بیان داشت: امروزه آنچه در بحث زباله، مغفول مانده است؛ تفکیک زباله از مبداء است.

پیروی افزود: در تفکیک زباله از مبداء، زباله های فسادپذیر از فساد ناپذیر جدا شده و در کمپوست تبدیل به کود یا انرژی می‌شوند و در واقع تفکیک زباله از مبداء، تصفیه پذیری بعد را اسان کرده و همچنین درآمد اقتصادی مناسبی را هم ایجاد می کنند .

وی اضافه کرد: فرهنگ‌سازی و بستر‌سازی مناسب برای تفکیک زباله‌ها از مبداء از مسائل مهم و اساسی است که باید در دستور کار قرار گرفته و با تفکیک مناسب، زباله‌ها به درستی امحاء شوند.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با اعلام اینکه به دلیل تفکیک زباله به روش سنتی، تنها 4 درصد زباله مازندران بازیافت می شود؛ خاطر نشان کرد: برای تفکیک زباله از مبداء با برنامه ریزی منسجم وارد عمل شدیم و پیمانکار در شهرهای مختلف انتخاب و شهرداری های شهرهای مختلف استان مازندران، مسئول پیگیری شدند اما همچنان ضعف داریم.

 افزایش مشارکت های مردمی، مهمترین اصل، در تفکیک زباله از مبداء

پیروی گفت: در تفکیک زباله از مبداء ، مهمترین اصل افزایش مشارکت های مردمی است که باید از الگوهای تشویقی و یا تنبیهی استفاده کنیم و این فرهنگ سازی در جامعه نهادینه شود.

وی با بیان اینکه متاسفانه اکنون بسته های تشویقی مناسبی در بسیاری از موارد در اختیار مردم قرار نمی گیرد و به نوعی مورد پسند نیست؛ بیان داشت: باید در سیاست های تشویقی خود جذابیت بیشتری برای خانواده ها ایجاد کنیم تا انان با رغبت بیشتری نسبت به تفکیک زباله از مبداء و تحویل به پیمانکاران در نظر گرفته شده در هر شهر اقدام کنند.

این کارشناس ادامه داد: اگر افراد در قبال کاری که انجام می دهند؛ تشویق مناسب شوند و بعنوان مثال به جای دادن یک نوع مایع ظرفشویی یا مایع روشویی به خانواده ها از کارت های خرید یا معافیت های مالیاتی استفاده شود و به نوعی به شهروندان امتیاز داده شود؛ استقبال بیشتری خواهد شد.

رئیس کارگروه پسماند مازندران گفت:زباله همواره دارای ارزش است و باید این مساله در بین مردم نهادینه شود که زباله ها؛ چیز بی ارزشی نیست که دور ریخته شوند؛ بلکه باید به طور جداگانه تفکیک و به عنوان کالای با ارزش در اختیار افرادی که برای این امر در نظر گرفته شده اند؛ گذاشته شود تا بهره وری مناسب انجام و تبدیل به کود و انرژی شود.

پیروی با بیان اینکه در کل جهان و البته در کشور ما، امحاء زباله تنها به یک روش مورد قبول و استفاده نیست؛ خاطر نشان کرد: باید روش های دفن، زباله سوز و کمپوست را توام" در موارد مختلف و مکان های متفاوت مورد بررسی برای امحاء زباله قرار داد تا بهترین روش استفاده شود و لذا یک روش امحاء زباله، جواب نمی دهد و باید تکراری باشد.

وی خاطر نشان کرد: اگر فرهنگ سازی مناسب انجام و طوری شود که مردم از زباله، درآمد کسب کنند؛ هیچ معضل زباله ای نخواهیم داشت و در نتیجه به  تفکیک سازی مناسب زباله از مبداء، امحاء زباله، راحت تر خواهد بود.

رییس کارگروه پسماند مازندران در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وجود زباله های پرخطر در بین زباله های خانگی یادآور شد: علاوه بر زباله های بیمارستانی که از زباله های خطرناک هستند و براساس برنامه مدونی توسط خود بیمارستان ها امحاء می شوند؛ باطری ها، کامپیوترها، لامپ های کم مصرف و ترانزیستورها هم از زباله های خطرناک و دارای فلزات سنگین و سمی هستند که کاری برای این موضوع و امحاء درست آن انجام نشده است و باید در دستور کار قرار گیرد.

پیروی گفت: نگاه ما به زباله، باید نگاه تفکیک باشد و هریک از ما در منزل و محل کار خود برای این امر تلاش کنیم و به نوعی تفکیک زباله انجام شود؛ حتی اگر بازیافت نشود و لذا مهمترین اصل در زمان فعلی و مهمترین وظیفه همه ما باید تفکیک زباله از مبداء و از منازل و محل کار خودمان باشد تا شاهد مدیریت مناسب در پسماند، صرفه اقتصادی، کاهش هزینه حمل و نقل و هزینه دفن و از همه مهم تر، کاهش آلودگی ها باشیم.

وی افزود: نگاه به زباله باید تغییر کند و بدانیم زباله، فقط مشکل و کالای بی ارزش نیست؛ بلکه کالای با ارزشی است که با فرهنگ سازی و آگاهی رسانی باید برای تفکیک زباله از مبداء تلاش شود و در این بخش، اصحاب رسانه وظیفه مهمی برای اطلاع رسانی برعهده دارند؛ ضمن اینکه دستگاه‌های اجرایی نیز برای اطلاع رسانی و آموزش مردم، باید برنامه های مناسبی را طراحی و اجرا کنند.