گزارش ایلنا از تأثیر کرونا بر افراد دیابتی؛
کنترل دیابت به معنای تغییر سبک زندگی نادرست است/ضرورت توجه به مراقبت‌ها و توصیه‌های پزشکی
روند رو به رشد شیوع بیماری دیابت در سال‌های اخیر یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های نظام سلامت بوده که این معضل با همه‌گیری کرونا در کشور دوچندان شده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، یک سالی است که همه‌گیری ویروس کووید 19 شرایط زندگی را بر مردم سخت و ناگوار کرده است و البته در این میان توصیه بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی بر همگان ضروری شد و ضرورت این موضوع بر کسانی که دچار بیماری زمینه‌ای هستند شدت بیشتری گرفت به اذعان پزشکان و کارشناسان مبتلا شدن این دسته افراد به بیماری کرونا بیش از افراد سالم بوده و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی برای این افراد بیش از همه ضرورت تلقی می‌شود.
مشکلی که افراد دیابتی با آن روبه‌رو هستند این است که در صورت ابتلا به ویروس کرونا، شرایط وخیم‌تری را تجربه می‌کنند. بدیهی است که هرچه سیستم ایمنی بدن فرد دیابتی ضعیف‌تر و یا در کنار دیابت به بیماری قلبی و عروقی هم مبتلا باشند، در وضعیت خطرناک‌تری قرار می‌گیرند. ابتلا به کرونا در افراد سن بالا نیز خطرناک‌تر است.
به اعتقاد کارشناسان، تغییر سبک زندگی، تغذیه ناسالم، کم‌تحرکی، اضافه‌وزن، مصرف دخانیات و سیگار، سابقه فامیلی مثبت، مسائل اجتماعی و فرهنگی و جدی نگرفتن آموزش‌ها ازجمله دلایل شیوع بیماری دیابت در کشور است
بر اساس آمار در برخی کشورهای جهان تا ۵۰% افرادی که مبتلابه کرونا شدند، دیابتی بودند بنابراین این بیماران باید بیش از گذشته به پروتکل‌های بهداشتی و سلامت خود توجه کنند.
دیابت یا بیماری قند یک اختلال سوخت و سازی (متابولیک) در بدن است و توانایی تولید هورمون انسولین در بدن از بین می‌رود یا بدن در برابر انسولین مقاوم می‌شود؛ ۴۶۰ میلیون نفر در دنیا به دیابت مبتلا هستند و سالانه چهار میلیون و ۲۰۰ هزار نفربر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
طبق آخرین مطالعه انجام‌شده یک‌چهارم بیماران از بیماری خود اطلاعی ندارند و در استان مازندران حدود 165 هزار بیمار دیابتی شناسایی شدند که از این تعداد 60 درصد شهری و 40 درصد روستایی هستند و 35 درصد این بیماران بالای 65 سال سن دارند.
تأثیر کرونا بر افراد دیابتی
قاسم اویس، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در گفتگو با ایلنا بابیان اینکه تغییر سبک زندگی، کاهش فعالیت بدنی، افزایش چاقی و اضافه‌وزن و تغذیه نامناسب روند ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهد، گفت: کنترل دیابت به معنای تغییر سبک زندگی نادرست است که برای داشتن سبک زندگی سالم باید به فعالیت بدنی، تغذیه سالم توجه شود.
وی توصیه کرد: بیماران مبتلا به دیابت در دوران همه‌گیری کرونا با مشکلات و تهدیدهای بسیاری همراه هستند و لازم است نهایت تلاش خود را در کنترل بیماری و قند خود داشته باشند تا جای ممکن از خانه خارج نشوند از حضور در دورهمی‌ها و تجمع‌ها خودداری کرده و شیوه‌نامه‌های بهداشتی را به‌طور کامل رعایت کنند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با تأکید بر اینکه کنترل دیابت برخلاف بسیاری از بیماری‌ها تنها با مصرف دارو امکان‌پذیر نیست، ادامه داد: کنترل دیابت نیازمند کسب مهارت‌های چهارگانه مدیریت شخصی دیابت (تغذیه، فعالیت بدنی، استفاده صحیح از داروهای کنترل قند خون و پایش فردی قند خون) است.
وی افزود: خطر عوارض ناشی از دیابت در بین افرادی که قند خون خود را کنترل می‌کنند، بسیار کمتر است و کنترل مناسب قند خون مهم‌ترین فاکتور در پیشگیری از ایجاد و پیشرفت عوارض دیابت بشمار می‌آید.
دیابت نوع دو شایع‌ترین دیابت
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران بابیان اینکه دیابت‌ها به سه گروه دیابت نوع ۱، نوع ۲ و دیابت بارداری تقسیم می‌شوند، توضیح داد: دیابت نوع 1: این نوع دیابت بیشتر بیماری دوران کودکی و نوجوانی است ولی می‌تواند در هر سنی رخ دهد و یک بیماری خود ایمنی است که درنتیجه آن سلول‌های تولیدکننده انسولین در لوزالمعده تخریب می‌شوند و تولید انسولین در بدن به‌طورکلی متوقف می‌شود و فرد مبتلا باید همیشه از انسولین استفاده کند.
به گزارش خبرنگار ایلنا،مبتلایان به دیابت نوع یک در صورت تأمین دائمی انسولین، آموزش، خود مراقبتی و اندازه‌گیری قند خون می‌توانند زندگی سالمی داشته باشند و عدم دسترسی به انسولین، عدم‌تشخیص و یا تأخیر در تشخیص دیابت نوع ۱ منجر به کتواسیدوز دیابتی می‌شود که علت شایع مرگ در کودکان و جوانان مبتلابه دیابت است.
دیابت نوع 2: افراد در سنین بالا بیشتر به این بیماری مبتلا و اغلب در افراد چاق ایجاد می‌شود ولی در سال‌های اخیر به دلیل افزایش چاقی در کودکان و نوجوانان شاهد بروز دیابت نوع 2 در سنین کمتر هستیم. در این نوع دیابت بدن نسبت به انسولین مقاوم می‌شود و انسولین ترشح‌شده تأثیر ناچیزی در جذب قند دارد و یا ترشح آن به میزان کافی صورت نمی‌گیرد و امروزه ثابت‌شده که چاقی و اضافه‌وزن به‌خصوص چاقی شکمی مهم‌ترین عامل ایجادکننده مقاومت به انسولین است. در مراحل اولیه دیابت، فرد می‌تواند با رعایت رژیم غذایی مناسب، فعالیت ورزشی منظم و کاهش وزن (در صورت داشتن اضافه‌وزن و چاقی) قند خود را کنترل کند.
دیابت نوع 2 شایع‌ترین دیابت در سراسر جهان است و حدود 90 درصد از مبتلایان را تشکیل می‌دهد که می‌توان با آموزش، خود مراقبتی و پیروی از شیوه زندگی سالم، پایش منظم عوامل خطر و استفاده از دارو این بیماری را کنترل کرد.
دیابت بارداری: خانم‌ها در دوران بارداری هورمون‌هایی تولید می‌کنند که می‌تواند باعث ایجاد مقاومت به انسولین شوند و تولید این هورمون‌ها در اواخر بارداری بسیار افزایش پیدا می‌کند و اگر پانکراس نتواند انسولین کافی را در زمان بارداری تولید کند، دیابت بارداری ایجاد می‌شود.
اقدامات احتیاطی بیماران مبتلابه دیابت در زمان همه‌گیری کووید 19
اویس ادامه داد: افراد مبتلابه دیابت باید تا جایی که می‌توانند از ابتلا به ویروس کرونا پیشگیری کنند و تمام مراقبت‌هایی که پزشکان توصیه می‌کنند از جمله شستن دست‌ها و زدن ماسک برای افراد دیابتی و همه نزدیکان آن‌ها اهمیت دوچندان دارد.
وی افزود: با توجه به پاندمی کووید 19، مبتلایان دیابت کنترل و پایش منظم قند خون می‌تواند به جلوگیری از عوارض ناشی از افزایش یا کاهش قند خون کمک کند و احتمال بروز پنومونی باکتریایی را نیز کاهش دهد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران ارتباط بین بیمار دیابتی و پزشک و مراقب سلامت در زمان شیوع کرونا ضروری است و حتماً با رعایت پروتکل بهداشتی، بیمار دیابتی توسط پزشک و مراقب سلامت ویزیت گردد.
وی تغذیه سالم را بخش اصلی مدیریت دیابت دانست و رژیم غذایی متنوع و متعادل را لازمه کنترل این بیماری عنوان و تأکید کرد: مصرف زیاد غذاهای سرخ‌شده خودداری و مصرف غذاهای شیرین، کربوهیدرات و چربی نیز محدود شود.
اویس ورزش علاوه بر بهبود سیستم گردش خون، باعث بهبود سیستم ایمنی می‌شود، بنابراین داشتن فعالیت بدنی روزانه ضروری است، اما باید از حضور در مکان‌های شلوغ مانند باشگاه‌ها خودداری شود.
وی ضمن توصیه بر ورزش رعایت اصول بهداشت فردی در ایام کرونایی نظیر پوشاندن دهان و بینی خود با قسمتی از بازو هنگام سرفه یا عطسه، استفاده نکردن اشتراکی غذا، عینک، حوله و غیره، اجتناب از تماس با افراد دارای علائم بیماری تنفسی را ضروری اعلام کرد.
متأسفانه مرگ‌ومیر براثر ویروس کرونا هنوز وجود دارد بنابراین باید به مراقبت‌ها و توصیه‌های پزشکی توجه بیشتری کنیم و سطح آگاهی خودمان را بالا ببریم. هنوز هم بهترین راه مقابله با ویروس کرونا استفاده از ماسک و رعایت پروتکل‌های بهداشتی است.
