تقویت ویژگی های امنیتی اسکناس، گامی بلند در اعتلای صنعت چاپ

به گزارش ایلنا از روابط عمومی بانک مرکزی، در ادامه سلسله «گزارش های خدمت» که به مناسبت هفته دولت انتشار می یابد، امروز اقدامات و دستاوردهای «سازمان تولید اسکناس و مسکوک» این بانک منتشر می‌شود.

۱‏-­ استفاده حداکثری از آثار مثبت فضای پسابرجام

صنعت چاپ امنیتی در دنیا با پیچیدگی ­های فنی و تکنولوژیکی مخصوص به خود همراه است. این ویژگی موجب ایجاد قدرت انحصاری برای برخی از کشورهای اروپایی و آمریکایی شده به نحوی که عدم ارتباط با کشورهای مزبور، امکان بهر ه­برداری از ظرفیت ­های بالفعل این صنعت مهم را ناممکن می­کند. در سال­ های گذشته به علت تحریم ­های ناعادلانه بین­ المللی علیه جمهوری اسلامی ایران، اگر دوراندیشی و همت مدیران و کارکنان سازمان تولید اسکناس و مسکوک بانک مرکزی، به عنوان تنها مرجع چاپ امنیتی کشورنبود تأمین اسکناس مورد نیاز کشور در مقاطعی با مخاطره جدی مواجه می­ شد.

با مثبت شدن فضای بین ­المللی پس از انعقاد توافق­نامه برجام، سازمان تولید اسکناس و مسکوک بانک مرکزی تمام تلاش خود را در زمینه استفاده حداکثری از شرایط ایجاد شده نسبت به بازسازی و توسعه روابط بین­ المللی مورد نیاز خود به کار گرفته است. از جمله این اقدامات می ­توان به خرید ماشین­ های سورترBPS‏-M۷  اشاره کرد که در صورت بهره ­برداری، رسیدگی و شمارش اسکناس را متحول خواهد کرد. همچنین مجهز کردن فرآیند تولید اسکناس به ماشین سیلک­ اسکرین که امکان ارتقای کمی و کیفی مشخصه های امنیتی قابل شناخت توسط عموم مردم را فراهم خواهد کرد و یا برنامه خرید ماشین بازبینی BPS‏-X۹ و ... از جمله این موارد هستند.

۲‏-­ ادامه حمایت از صنایع داخلی

سازمان تولید اسکناس و مسکوک در مواردی که امکان جایگزینی محصولات تولید داخل با نمونه مشابه خارجی وجود داشته، به عنوان یک استراتژی کلی، همواره در حمایت از صنایع داخل پی ش­قدم و نقش ­آ فرین بوده است.

به عنوان نمونه در سال ۱۳۸۹ با انعقاد قراردادی ۵ ساله با صنایع مس شهید باهنر کرمان که تا آن زمان حجم بسیار کمی از مواد اولیه ضرب سکه (مطلس) را فراهم می­ کرد گامی بلند در قطع وابستگی به واردات این محصول و حمایت از صنعت کشور برداشته شد. این قرارداد در سال­ های اخیر نیز ادامه داشته و پس از سال­ ها شکیبایی و همکاری همه­ جانبه سازمان، کشور از واردات مطلس بی ­نیاز شده است.

۳‏-­ تقویت ویژگی‌های امنیتی اسکناس

از آنجا که سازمان تولید اسکناس و مسکوک بر اساس قانون پولی و بانکی، تنها مرجع تولید و انتشار اسکناس به عنوان امنیتی­ترین سند بهادار است و محصولات تولید شده در این سازمان علاوه بر نشان دادن توان و ظرفیت کشور در حوزه چاپ امنیتی ارتباط مستقیم و بسیار نزدیکی با نظم اجتماعی و حتی امنیت کشور دارد، لذا ارتقای کیفیت محصولات تولید شده همواره مورد توجه ویژه این مجموعه بوده است. یکی از دستاوردهای ارتقا و تقویت ویژگی های امنیتی اسکناس اطمینان جامعه نسبت به اصیل بودن اسکناس­ های رایج است. بر این اساس سازمان با رویکردی آینده ­نگر ضمن تکمیل و تقویت فرآیندهای پشتیبان تولید اسکناس و مسکوک نظیر تحقیق و توسعه، تضمین کیفیت، کنترل­کیفی، ایمنی و بهداشت و ... گامی جدی در اعتلای صنعت چاپ امنیتی کشور برداشته است. در کنار این می ­توان به تلاش­ های انجام شده در زمینه پیشگیری و پیگیری جعل اسکناس اشاره کرد که با تشکیل کمیته پیشگیری از جعل، اسکناس ­های جعلی مورد به مورد بررسی شده و انتظار می­رود نتایج و دستاوردهای این کمیته در تولید محصولات جدید مدنظر قرار گیرد.

برای نمونه، می­ توان به ارتقای کیفیت طراحی و چاپ اسکناس ۱۰.۰۰۰ ریالی جدید نسبت به نمونه پیشین آن اشاره کرد. استفاده از مشخصه هایی نظیر الکتروتایپ،‌ تصویر مکمل، تصویر مخفی و ... شواهدی از این دست تغییرات است.

۴‏-­ پروژه واقعیت افزوده (Augmented Reality)

با توجه به الزامات موجود برای آموزش و اطلاع‌رسانی به مردم در راستای معرفی مشخصه های امنیتی موجود در اسکناس و ایران­چک، سازمان تولید اسکناس و مسکوک با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین از جمله واقعیت افزوده اقدام به تأمین نرم‌افزار «نما» (نرم‌افزار معرفی اسکناس) کرده ‌است. این نرم‌افزار با بهره‌گیری از تکنولوژی واقعیت افزوده این امکان را فراهم می‌کند تا کاربران پس از نصب آن، دوربین گوشی هوشمند یا تبلت خود را (در حالت آنلاین یا آفلاین) بر روی اسکناس یا ایران­ چک قرار داده و مشخصه های امنیتی موجود در هر وجه آن را مشاهده کنند. نرم‌افزار یاد شده به گونه‌ای طراحی شده است که پس از نمایان شدن نقاط درج مشخصه های امنیتی، اطلاعات مربوطه همزمان در قالب متن، تصویر و فایل صوتی فراهم شود.

۵‏-­ شخصی ‌سازی دسته­ چک

یکی از پروژه­ های مهم که در بانک مرکزی در حال اجراست چاپ و شخصی ­سازی دسته ­چک سازمان­ ها و نهادهای دولتی است. این پروژه با اهتمام سازمان، اداره معاملات ریالی بانک مرکزی، شرکت خدمات انفورماتیک و شرکت پست اجرایی شده است. 

ارتقای مشخصه های امنیتی درج شده بر روی هر برگ چک شخصی­ سازی شده در مقایسه با چک جاری اشخاص، شامل شماره سریال یکتا همراه با درج بارکد دو بعدی بوده که حاوی اطلاعاتی نظیر نام و نام خانوادگی صاحب حساب، شماره حساب، شناسه استعلام و ... است. این تغییر گامی مؤثر در راستای اهداف از پیش تعیین شده محسوب می ­شود. لازم به ذکر است امحای لاشه چک ­های یاد شده نیز در محل کارخانه امحا این سازمان با درجه امنیت اعمال شده برای امحا اسکناس انجام خواهد شد.

۶‏-­ انجام پروژه­ های متعدد فنی مهندسی در زمینه بهینه­ سازی مصرف انرژی

در حوزه محیط­ زیست وجود فهرستی طولانی از اقدامات صورت گرفته و قابل ارایه، تغییر نوع نگاه به جایگاه محیط ­زیست در تمام سطوح تصمیم­گیری سازمان را نشان می­ دهد. هر چند شاید نتوان نقش مواردی همچون توجه به برچسب انرژی در کلیه خریدها، توجه به ملاحظات زیست محیطی در طرح جامع ضرابخانه، طراحی و بازسازی ساختمان اداری و طبقه سوم ساختمان چاپ و ... را به طور فهرست ­وار بیان کرد اما بدون شک هر یک، نقشی انکارناپذیر در جلوگیری از هدر رفت انرژی در آینده خواهند داشت.