کارگردان ریلیتی شوی «بریم بسازیم» مطرح کرد؛
برای رقابت با تلویزیون‌های جهانی باید پخش برنامه‌ها را جدی بگیریم/ سخت‌ترین چالش ایجاد جذابیت بود/ ریسک ساخت یک ریلیتی شوی محض را قبول کردیم
مهدی ماهان درباره مشکلات ساخت ریلتی‌شو در تلویزیون می‌گوید: دردسرهای تولید «بریم بسازیم» از این جهت بود که تاکنون تولید یک ریلیتی شوی محض در تلویزیون ما تجربه نشده بود و سخت‌ترین چالش پیش روی ما هم ایجاد جذابیت بود. علاوه بر این اگر می‌خواهیم با تلویزیون‌های جهانی رقابت کنیم، باید پخش را جدی بگیریم. متاسفانه این برنامه پخش منظمی نداشت.
مهدی ماهان کارگردان ریلیتی شوی «بریم بسازیم» که از ابتدای نوروز روی آنتن شبکه سوم سیما رفته، در خصوص تولید این برنامه و ویژگی‌هایش به خبرنگار ایلنا گفت: «بریم بسازیم» در ابتدا سفارشی بود که توسط مرکز بسیج صداوسیما به دوستم مجید عزیزی داده شد. طرح اولیه توسط مجید ارائه شد که البته با تم اردوهای جهادی بود. بعد از یکسال در تابستان سال ۹۸ به مرحله تولید جدی رسیدیم و قرار شد تا «بریم بسازیم» ساخته شود. در مرداد ماه اتاق فکر برنامه متشکل از بنده، مجید عزیزی و علی رمضان شکل گرفت.
وی ادامه داد: طرح اولیه این بود که یک ریلیتی‌شو می‌خواهیم با فضای کار داوطلبانه و جهادی. از آنجا که تاکنون ریلیتی‌شوهای ساخته شده در ایران عمدتا فضای رقابتی داشتند و در اصطلاح گیم‌ریلیتی‌شو بودند، شوی محض شد و این موضوع نقطه شروع دردسرهای ما هم بود.
ماهان در خصوص سختی‌های تولید این برنامه بیان کرد: دردسرهای تولید «بریم بسازیم» از این جهت بود که تاکنون تولید یک ریلیتی شوی محض در تلویزیون ما تجربه نشده بود و سخت‌ترین چالش پیش روی ما هم ایجاد جذابیت بود. چراکه رقابت راحت‌ترین بخش یک ریلیتی شو است و وقتی رقابت را حذف کنیم باید وارد یک جذابیت‌های دیگری می‌شدیم و مهمترین جذابیتی که ما می‌توانستیم روی آن مانور دهیم هم بحث درام و قصه بود.
کارگردان «بریم بسازیم» در ادامه تصریح کرد: برای خلق این درام ما باید روی دو مساله خیلی جدی کار می‌کردیم. مورد اول طراحی موقعیت‌های ریلیتی‌شو بود که اصطلاحا به آن سناریو گفته می‌شود اما مساله مهم در «بریم بسازیم» این بود که به هیچ وجه سناریو اصلا شبیه به سناریو یک کار داستانی نیست. سناریو ریلیتی یعنی خلق یک موقعیت و خط داستانی خیلی کلی که بعد سر صحنه اینکه چند درصد شکل بگیرد و چند درصد به واسطه اتفاقات در صحنه درنیاید، چیزی است که دقیقا کارگردانی ریلیتی‌شو تعیین می‌کند. مساله دوم هم بحث کاراکترهای ما بود، ما به کاراکترهایی نیاز داشتیم که اولا کاراکترهایی واقعی خودشان باشند و کسانی باشند که بر حسب خلق و خو و پیشینه و ظاهر بتوانند درام ما را هم پیش ببرند.
ماهان در خصوص نحوه انتخاب چهار کاراکتر حاضر در برنامه توضیح داد: برای پیدا کردن کاراکترهای مدنظرمان یک فراخوان دادیم و در نهایت از طریق فراخوان و جست‌وجوهای خودمان به این چهار کاراکتر رسیدیم که به اعتقاد ما ویژگی‌‌های لازم برای حضور مقابل دوربین «بریم بسازیم» را داشتند و با پیشینه، ظاهر و همه چیز واقعی خودشان در کار حاضر شدند.
این کارگردان که تجربه ساخت برنامه‌هایی نظیر «فرمانده» و «ضدگلوله» را در کارنامه دارد با اشاره به تفاوت «بریم بسازیم» با سایر ریلیتی‌شوها اظهار داشت: طراحی این کار حدود چهار ماه طول کشید. بدلیل اینکه سناریوی ریلیتی‌شو به این شکل است که شما باید تک تک افرادی که در کار حضور پیدا میکنند را پیش‌بینی کنید و ما همه افرادی که قصه‌های فرعی می‌سازند را از نزدیک دیدیم. البته نه به این معنی که با آنها صحبت کنیم که چه کاری باید انجام دهند، چون اساس کار مستند است. اما کاراکترها را پیدا کردیم و یک خط سیر داستانی پیدا کردیم که براساس آن مشخص شد چهار کاراکتر ما در هر قسمت سراغ چه کسانی می‌روند و چه کارهایی را باید انجام دهند. از مرداد تا آذرماه ۹۸ مرحله طراحی و پیش تولید کار بود و از آذرماه تولید را شروع کردیم و وقتی که فیلمبرداری شروع شد، ما ابهامات بسیار زیادی داشتیم. مثلا شخصا با گروه فیلمبرداری خیلی صحبت کردم که این کار با سایر کارها تفاوت زیادی دارد و اتفاقات قابل پیش‌بینی نیست و انصافا هم همه اعضای گروه تعامل بسیار خوبی با من و مجید عزیزی به عنوان کارگردان‌های کار داشتند.
وی ادامه داد: البته ساختار اصلی گروه تولید «بریم بسازیم» همان تیمی است که فرمانده، ضدگلوله و خانه ما را ساختند و عوامل مشترک بسیار زیادی در تولید این برنامه با سه مستند-مسابقه پرطرفدار قبلی حضور دارند. به همین دلیل تجربه بسیار زیادی در تولید ریلیتی‌شو و شرایط کاری سخت دارند. علی‌رغم تجربه چند ده قسمتی در تولید ریلیتی‌شو که این تیم بالغ بر ۱۵۰ قسمت ریلیتی‌شو با محوریت گیم-ریلیتی(مستند-مسابقه) تولید کرده اما در «بریم بسازیم» واقعا انگار برای اولین بار کار می‌کردیم. چراکه تجربه حضور کاراکترهایی که در موقعیت‌های ما حاضر می‌شدند و بعد کار را به پیش می‌بردند، تجربه بسیار منحصر به فرد و جدیدی برای همه ما بود که کار ریسکی به شمار می‌آمد و حتی در جایی بچه‌ها به شوخی می‌گفتند که در مرز باریک بین عباس کیارستمی و ایرج ملکی در حال رفتن هستیم؛ اما به پشتوانه تجربه کارهای قبلی ریسک تولید اولین ریلیتی شوی محض را به جان خریدیم.
این برنامه‌ساز همچنین با تاکید براینکه به لحاظ مدیوم رسانه‌ای در «بریم بسازیم» تجربه جدیدی انجام شده است، خاطرنشان کرد: در نهایت تولید فصل اول «بریم بسازیم» در سی روز انجام شد که برای هر قسمت حدودا سه روز وقت گذاشتیم که زمان بسیار کمی بود و بدلیل ذات طرح برنامه که ساخت و ساز بود با پیچیدگی‌های عجیب و غریبی مواجه شدیم که ممکن است مخاطبین عادی و حتی متخصصین متوجه سختی کار نشوند. اما تولید «بریم بسازیم» به مراتب از ساخت «فرمانده» با آن پلان‌های عجیب و غریب و «ضد گلوله» با آن تعداد عوامل بسیار بالا، حجم و انفجار کار صحنه‌ای؛ تولید سنگین‌تری داشت.
وی ادامه داد: همه چیز در «بریم بسازیم» به صورت واقعی در مدت زمان بسیار کم و با کیفیت مطلوب باید ساخته می‌شد و این موضوع کار تولید را طاقت‌فرسا کرده بود. شاید مخاطب عادی متوجه اهمیتی کاری که در این برنامه انجام شده نباشد اما همه کسانی که در تولید یک برنامه تلویزیونی و خصوصا برنامه‌های نظیر ریلیتی‌شو تجربه دارند، متوجه می‌شوند که چه کار بزرگی به لحاظ مدیوم رسانه‌ای در «بریم بسازیم» انجام شده است.
کارگردان «بریم بسازیم» تصریح کرد: علی‌رغم اینکه تجربه کارگردانی در ریلیتی‌شوهای گذشته باید بگویم واقعا «بریم بسازیم» یک شهر ناشناخته‌ای برای من بود که وارد آن شدم و خیلی جاها از قدم زدن در آن احساس لذت کردم و خیلی جاها هم احساس استیصال به من دست می‌داد و ناگهان یک اتفاق از جنس اتفاقات تولید ریلیتی‌شوها بوجود می‌آمد و کار را نجات می‌داد.
ماهان همچنین با اشاره به نیاز به تداوم ساخت آثاری همچون این برنامه بیان داشت: نمونه ریلیتی‌شوی محض در تلویزیون‌های خارجی بسیار زیاد داریم و حتی یکی از ستون‌های تولید برنامه در این تلویزیون‌ها ساخت ریلیتی شو است ولی در ایران خیلی کم کار کرده بود اما نکته‌ای که باعث اقبال نسبت به ریلیتی‌شوها در تلویزیون‌های خارجی محسوب می‌شود، تداوم ساخت آنها است. مخصوصا نمونه‌هایی مثل «بریم بسازیم» بسیار طولاتی مدت ساخته می‌شود و سال‌های متمادی با مخاطبان یک شبکه در ارتباط است. معمولا اینگونه کارها از فصل‌های دوم و سوم به قوام و ساختار اصلی خودش می‌رسد و در سطح رسانه‌ای مطرح می‌شود و مخاطب پیدا می‌کند.
وی با تاکید به اینکه این مدل برنامه‌ها برای ارتباط با مخاطب احتیاج به زمان دارند ادامه داد: چیزیکه در نوروز ۹۹ روی آنتن شبکه سوم سیما رفت، فصل اول این مجموعه است و قطعا نقاط ضعف و قوت زیادی دارد. در بخش ضعف کمترین دفاعی که من می‌توانم به عنوان یکی از کارگردان‌ها انجام بدهم، این است که فصل اول مجموعه است و اصلا کار داستانی نیست که همه چیز چیده شده و فکر شده باشد. مدت‌ها طول می‌کشد تا برخی بازیگران جلوی دوربین با هم به هماهنگی و هارمونی برسند، چه برسد به کاراکترهای ما که بازیگر هم نیستند و صرفا خود واقعی‌شان را نشان می‌دهند. به دلیل اینکه قبلا چنین ساختاری را تجربه نکرده بودیم همه ما در طی ساخت برنامه در حال یادگیری بودیم و حقیقا اگر «بریم بسازیم» تداوم داشته باشد، مطئمنا در فصل‌های دوم و سوم به نقطه اوج خودش می‌رسد و می‌تواند سال‌های سال به عنوان یک برند و برنامه جذاب در تلویزیون مطرح شود.
کارگردان «بریم بسازیم» در خاتمه با ابراز نارضایتی نسبت به نحوه پخش فصل اول این برنامه و وقفه‌های متوالی در بین قسمت‌ها توضیح داد: حقیقتا در خصوص نحوه پخش این برنامه در ایام نوروز خیلی نمی‌توانم صحبت کنم اما اگر واقعا می‌خواهیم در سطح تلویزیون‌های برتر دنیا برسیم باید پخش را خیلی جدی‌تر و حرفه‌ای‌تر ببیینیم. اگر برنامه‌سازی در سه بخش پیش تولید، تولید و پس تولید تقسیم شود، یک بخش بسیار مهم آن پخش و نحوه دیده شدن برنامه است که متاسفانه باید گفت شرایط پخش فصل اول «بریم بسازیم»خیلی ایده‌آل نبود. تنها می‌توانم امید و آرزو داشته باشم که پخش مجموعه در فصل‌های بعدی کاملا منظم و حرفه‌ای باشد.
