ضرورت ایجاد مجموعه آرامگاهی در شان «یعقوب لیث صفاری»/ ارجگذاری به تاریخ فرصتی برای توسعه اقتصادی و فرهنگی
مدیرعامل اسبق مرکز مطالعات شهرسازی و معماری ایران نوشت: بر همه مسئولا واجب است تا به احیا و باز زندهسازی شهر باستانی گندی شاپور و خصوصا طراحی و ایجاد مجموعه آرامگاهی در شان و منزلت یعقوب لیث صفاری همت کنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، «علیمحمد علیخانزاده» (مدیرعامل اسبق مرکز مطالعات شهرسازی و معماری ایران) در یادداشتی، از ویژگیهای ممتاز آرامگاه «یعقوب لیث صفاری» در استان خوزستان نوشته و خواستار ایجاد مجموعه آرامگاهی در شان و منزلت این شخصیت شده است.
امسال در سفری به خوزستان آسیب دیده از سیل توفیق دیدار از آرامگاهی در محدوده روستای «شاهآباد» در پانزده کیلومتری جنوب شرق دزفول دست داد که طبق شواهد و اسناد تاریخی مدفن یکی از ایراندوستترین پادشاهان ایران به نام «یعقوب لیث صفاری» است. جوانمردی که در تاریخ ایران به تلاش و مجاهدت برای آزادسازی این سرزمین پاک از زیر یوغ متجاوزین، مروت، استواری، خردورزی و تدبیر شهره است. پادشاهی که نه تنها بخشهای بزرگی از خاک کشور را تحت فرمان خود درآورد و تا فتح بغداد به قصد سرنگونی خلیفه عباسی پیش رفت، بلکه »صحبت کردن به زبان تازی را ننگ میدانستی و مواضع وی در ممنوعیت کاربرد زبان بیگانه در دیوان، محرکی در سرودن شعر پارسی و سرآغاز گسترش آن در دورههای بعد از وی گردید.
اینک این مرد «غریبانه و گمنام» در آرامگاهی با گنبدی زیبا و مضرس (که نمونههایی از آن را در مقبره دانیال نبی شوش و «رودبند» دزفول میتوان مشاهده کرد) خفته است که معماری و رنگ و بوی ظاهر آن هیچگونه تناسب، سنخیت و ارتباط معناداری با آن دوره از تاریخ ایران زمین ندارد و معرف شخصیت والا و درخور شان این بزرگمرد نیست و هم اوست که در قبری بینام و نشان و در فضایی محقر و بنایی فرسوده آرمیده است. چشمانداز دلانگیز پیرامون مقبره به فراخنای جهان و محل تلاقی زمین سبز و آسمان آبی و سکوت و سکون پیرامون آن آرامشبخش و ترنم بلبلان و عطر دلانگیز سبزهزار روحنواز اینجا میتوانست برای ایران و ایرانی عاشق فرهنگ و تاریخ کشور یکی از جذابترین مراکز و قطبهای گردشگری باشد چراکه ظرفیت و جاذبههای محیطی، تاریخی و فرهنگی این مکان بیش از حد تصور است.
معماری، زبان فرهنگ و معرف گذشته و حال ملتها به آیندگان است. شاید به همین دلیل باشد که در بسیاری از کشورهای جهان، ایجاد بناها و یادمانهای با معماری باشکوه و بعضا پر رمز و راز برای معرفی مشاهیر خود (و حتی وقایع مهم تاریخی) در قالب و مفهوم معماری مقابر (Tomb Architecture) چنین مورد توجه قرار گرفته است. بناهایی مانند تاج محل در آگرا هند، مقبره همایون در دهلی نو، آرامگاههای سعدی و حافظ در شیراز، فردوسی در طوس، نادرشاه در مشهد، اهرام مصر، مجسمههای سفالی چین، مجموعه آرامگاهی و مسجد سلیمانیه استانبول و موارد متعددی از این دست مرجع و منبعی برای معرفی بخشهایی از تاریخ و فرهنگ ملتها و ایجاد قطبهای جاذب گردشگری در بسیاری از کشورهای جهان است.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، مسئولان و مدیران توسعه منطقهای و محلی، جامعه مهندسان معمار، جوامع فرهنگی و سایر انجمنهای صنفی مشابه که دل در گرو تاریخ، فرهنگ و معماری این سرزمین دارند به این نقطه از کشور که بقایا و آثاری از شهر گندی شاپور در کنار آن همچنان مشهود است، سفر کنند و شرایط آرامگاه واقع در آن را از نزدیک لمس کنند. بر مقامات استان و خصوصا شهرستان دزفول فرض و بلکه واجب است که با دعوت از مجامع صنفی و حرفهای مذکور و اتخاذ سیاستهای تسهیلگرانه و جلب حمایتها و مشارکتهای مردمی برای احیا و باز زندهسازی شهر باستانی گندی شاپور و خصوصا طراحی و ایجاد مجموعه آرامگاهی در شان و منزلت یعقوب لیث صفاری همت کنند و ضمن معرفی بخشهایی از تاریخ و فرهنگ این سرزمین کهن به گردشگران داخلی و خارجی، موجبات رونق اقتصاد گردشگری در این شهرستان را فراهم آورند.