«داریوش طلایی» آواز ایرانی را رمزگشایی کرد

داریوش طلایی (نویسنده کتاب) بر این اعتقاد است که با این‌که آواز مهم‌ترین بخش موسیقی ایرانی را تشکیل می‌دهد، به امر آموزش آن، در مقایسه با سازها، بسیار کم‌توجهی شده است. کتاب رمزگشایی آواز ایرانی به قصد بنیانگذاری علم شناخت آواز به نام آوازشناسی و سپس آموزش آن به روش علمی، عملی (متدیک)، و آکادمیک تألیف شده است.

این اثر توسط نشر «نی» به بازار عرضه شده است، از این نویسنده و پژوهشگر پیش از این کتاب نت‌نویسی آموزشی و تحلیلی ردیف میرزاعبدالله منتشر شده بود. «طلایی» بر این اعتقاد است که نظام دستگاهی موسیقی ایران با عنوان «ردیف»، که با آموزش به روش سینه‌به‌سینه حفظ شده تا به‌دست ما رسیده است، روایت‌های مختلفی دارد و هر روایت به نام استادی که راوی آن بوده نامیده می‌شود. ردیف میرزا عبداللَّه (۱۲۲۲ـ ۱۲۹۷ هجری شمسی) قدیمی‌ترین و معتبرترین روایت ردیف است که از او به شاگرد بلافصلش اسماعیل قهرمانی و از اسماعیل قهرمانی به نورعلی برومند منتقل شده است.

نت‌نویسی انجام‌شده در آن کتاب مبتنی بر اجرای داریوش طلایی با سه‌تار است. اجرایی که براساس روایت او از ردیف میرزا عبداللَّه بنا شده است. در این نت‌نویسی با ابداع روشی خاص افزون بر فراگیری الگوهای ردیف، فراگیری ساختار گوشه‌ها و ارتباط جمله‌های آن با یکدیگر نیز مورد توجه قرار گرفته است. روشی که از درک این موسیقی به‌عنوان رپرتواری منجمد می‌پرهیزد و به دنبال تبدیل آن به الگوهایی زاینده در ذهن هنرجو است. به دیگر سخن وظیفه‌ی این کتاب انتقال دانش و محتوای موسیقی دستگاهی از طریق ردیف است.

داریوش طلایی نوازنده‌ی ممتاز تار و سه‌تار است و ردیف میرزاعبدالله را طی سال‌های ۱۳۵۰ـ ۱۳۵۶ مستقیماً نزد نورعلی‌خان برومند آموخته است، همچنین دوره‌هایی از دیگر روایت‌های ردیف را نزد علی‌اکبر شهنازی، عبدالله دوامی، یوسف فروتن و سعید هرمزی فراگرفته. او با تحصیل در فرانسه به دانش جدید موسیقی نیز مجهز شده و کسب این دانش به او امکان داده است تا علاوه بر اجرا و درک شفاهی ردیف به پژوهش علمی در این رپرتوار دست زند. او توانسته است در مسیر این پژوهش به درک و روشی بدیع برای انتقال محتوا و ساختار ردیف نائل آید.