جایزه ادبی جمالزاده با حواشی فراوان برگزار شد؛
روحانی: اگر برگزار نمی‌کردیم بودجه جذب نمی‌شد/ دهباشی: به دولت‌آبادی و میرصادقی توهین کردید
جایزه ادبی ملی جمالزاده برای نخستین بار با حواشی بسیار زیاد در اصفهان برگزار شد و نقدهای متنوعی را نیز از جانب محافل ادبی اصفهان و حتی تهران نصیب خود ساخت.
به گزارش خبرنگار ایلنا، جایزه ادبی ملی جمالزاده برای نخستین بار با حواشی بسیار زیاد در اصفهان برگزار شد و نقدهای متنوعی را نیز از جانب محافل ادبی اصفهان و حتی تهران نصیب خود ساخت!
دهباشی: جایزه جمالزاده را سرهم‌بندی کردند
علی دهباشی، ویراستار آثار محمدعلی جمالزاده و طراح اصلی ایده برگزاری جایزه جمالزاده در رابطه با برگزاری این برنامه اظهار داشت: جایزه جمالزاده برمی‌گردد به یک گذشته دور و هیئت امنای بنیاد آثار جمالزاده. به پیشنهاد مرحوم ایرج افشار، یک جایزه بین‌المللی تعیین شد که در متن رساله خانم سوسن اصیلی هم عینا آمده است که این جایزه به آثار محققان خارجی داده می‌شود. بنده به همراه اساتید باستانی پاریزی، اسلامی ندوشن، کریستوف بالایی و حسن میرعابدینی، در جلسه‌ای که حدودا 15 سال پیش توسط یک فعال دانشجویی به نام علیرضا نقوی در دانشگاه اصفهان برگزار کرد، شرکت کردیم. فیلم آن نشست هم موجود است. ما در آن جلسه گفتیم که زمان آن فرارسیده که اصفهانی‌ها در قبال بزرگداشت جمالزاده کاری کنند زیرا جمالزاده نه تنها اصفهانی بود، بلکه بخشی از درآمد صندوق او به یک یتیم‌خانه در اصفهان تعلق گرفته است. به صراحت پیشنهاد کردیم که خیابانی به نام سیدمحمدعلی جمالزاده توسط شهرداری نامگذاری شود. و پیشنهاد کردیم یک جایزه ادبی به نام جمالزاده نیز برگزار شود. همچنین پیشنهاد دادیم یک تالار در دانشکده ادبیات دانشگاه اصفهان به نام جمالزاده نامگذاری شود که البته هیچ اعتنایی به پیشنهادات ما در آن جلسه نشد.
این نویسنده در بخش دیگری از سخنان خود گفت: سال گذشته، انجمن سونره در اصفهان از بنده دعوت کرد که در رابطه با جمالزاده و اصفهان، شبی را در رابطه با اصفهان برگزار کنم. قرار شد این شب در حوزه هنری اصفهان برگزار شود، که نوار و فیلم آن هم موجود است. در آن جلسه، پیشنهاد 15 سال پیش را تکرار کردم. یکی از اعضای شورای شهر که نامش به خاطرم نیست و در جلسه حضور داشت، قول داد این جایزه برگزار شود. پس از یک سال ناگهان اعلام شد که این جایزه در عرض سه ماه توسط شهرداری برگزار خواهد شد. این در حالی بود که هیچ ذکری از منبع و ماخذ این ایده نشد. نگفتند که حتی پیشنهاد دهنده این طرح چه کسی‌ست! بعد هم تمامی افرادی که پشت برگزاری این برنامه قرار گرفتند، هیچ شناختی از جمالزاده نداشتند و حتی او را ندیده بودند و هیچ مقاله‌ای هم درباره او ننوشته بودند. شخصی به نام صرامی به من تلفن زد و گفت که ما می‌خواهیم در این برنامه شرکت کنید. من از او پرسیدم آیا کتاب یا مقاله‌ای از جمالزاده خوانده است؟ که پاسخش منفی بود! من هم گفتم شما صلاحیت این کار را ندارید. پرسیدم چرا با این سرعت اعلام جایزه کردید، درحالیکه در سراسر دنیا از بنگلادش تا آمریکا، دست‌کم یکسال از زمان فراخوان تا توزیع جایزه یکسال زمان می‌برد؟ گفت یک بودجه‌ای تعیین شده و اگر برگزار نشود، این بودجه می‌سوزد. گفتم این دلیل موجهی نیست.
وی درباره نحوه داوری جایزه هم گفت: در رابطه با داوری باید بگویم، انتخاب آقای خدایی به این جهت که داستان‌نویس است و ظن آن می‌رود که به دلیل داستان‌نویس بودن، کسانی را انتخاب کند که به شیوه او می‌نویسند یا همراه او هستند، درست نیست. شیوه معمول این است که برای داوری از منتقدان دعوت می‌شود. نام چند تن دیگر از جمله اساتیدی چون حسن میرعابدینی و عبدالعلی دستغیب که از جمله جمالزاده‌شناسان هستند را به این برنامه دادم و بعد به برگزارکنندگان گفتم که به احترام نام بزرگ جمالزاده، شما باید ابتدا با اعضای هیئت امنای بنیاد جمالزاده تماس می‌گرفتید؛ آیا این کار را کردید؟ این در حالی‌ست که هیئت امنای چاپ آثار جمالزاده، با حضور یک هیئت بسیار علمی و متخصص به کار خود ادامه می‌دهد. آنها نه نامه‌نگاری کردند و نه تماس گرفتند. بعد از اینکه اعتراض من به گوش آنها رسید، مجددا با من تماس گرفتند، وقتی از آنها پرسیدم که بودجه‌تان چقدر است و برای چه مواردی تخصیص یافته؟ هیچ اظهارنظری نکردند! این کار در یکی دو نشریه هم ادامه پیدا کرد. چند مرتبه که با من تماس گرفتند، من در روز اختتامیه جایزه به اصفهان رفتم و در حضور آقای علی خدایی، رضا روحانی و هوشنگ افروز، گرد میز ناهار اعتراض خودم را اعلام کردم و گفتم که من امشب در این جلسه حضور می‌یابم و اعتراضاتم را در آنجا هم بیان خواهم کرد. قبل از جلسه به شما می‌گویم که اگر مخالف حرفهایم هستید، من در این جلسه حضور نداشته باشم زیرا نیت من از حضور مشخص است. انها در پاسخ به بنده گفتند که شما قرار نیست سخنرانی داشته باشید. بنابراین دوستی گفت شما بیاید در جلسه بیایید و صحبت کنید. من در طول برنامه دیدم که به من اجازه نقد جایزه داده نمی‌شود پس سالن را ترک کردم و به فرودگاه برگشتم (چهار ساعت قبل از پرواز)! اکنون باید بگویم که واقعا دلم به حال ادبیات داستانی و نام بزرگ جمالزاده می‌سوزد که یک دستگاهی فقط برای اینکه یک بودجه‌ای را قرار است خرج کند، حتی بدون توجه به یک بازه استاندارد هشت ماهه، یک چیزی به نام جایزه را سرهم‌بندی کرد.
هوشنگ: رودست خوردیم
افروز هوشنگ (دبیر انجمن فرهنگی و هنری سونره) نیز در رابطه با ایده و نحوه برگزاری این جایزه اظهار داشت: حدود دو دهه پیش، در مراسمی در سالن دکتر شریعتی دانشگاه اصفهان با حضور اساتیدی نظیر اسلامی ندوشن، میرصادقی، دولت‌آبادی، کریستوف بالایی به پیشنهاد علی دهباشی، قرار شد تا اصفهان یک جایزه ادبی بزرگ در سطح ملی، به نام و افتخار محمدعلی جمالزاده داشته باشد.
وی در رابطه با اعتبارات تعیین شده برای برگزاری این برنامه و تشکل‌های حامی این جایزه متذکر شد: برگزارکنندگان ابتدا با انتشار یک پوستر، در اقدامی نادرست به ما رودست زدند و اسامی تشکل‌های بزرگ ادبی را نیز در این پوستر درج کردند اما در مرحله نهایی تبلیغات، بنرها و پوسترهایی که در سطح شهر منتشر شده بود بدون نام این انجمن‌ها منتشر شده بود. همچنین برآورد هزینه‌های مورد نیاز برای برگزاری این جایزه، ابتدا قرار بود مطابق با پروپوزال تصویب شده یکصد و پنجاه میلیون تومان باشد ولی بعدتر که پروپوزال را به نام خودشان ثبت کردند، ۴۵۰ میلیون تومان منابع مالی، بدون حمایت اسپانسرها از محل اعتبارات شهرداری به این جایزه تخصیص داده شدـ بماند که این پول از محل پرداخت عوارض مردم تامین می‌شودـ افرادی که در شهرداری اصفهان نیز مسئولیت اجرایی داشتند، این ایده را به سمت استفاده از منابع عمومی با ارقام بالاتری هدایت کردند! حتی گفته می‌شود مبالغی بسیار بیش‌تر از این‌ها از جانب شهرداری هزینه شده است.
روحانی: اگر برگزار نمی‌کردیم بودجه جذب نمی‌شد
رضا روحانی (دبیر جایزه جمالزاده) ضمن تکذیب هرگونه ارتباط انجمن‌های ادبی با ایده‌پردازی و طراحی این جایزه، اظهار داشت: این جایزه یک رویداد جدید است که با جوایز ادبی قبلی به میزبانی اصفهان تفاوت اساسی دارد و برای نخستین بار برگزار شده است. ما هیچ جایزه کشوری داستانی با محوریت جمالزاده در کشور نداشتیم که قرار باشد با محوریت اصفهان و موضوع اصفهان برگزار شود! یک ابهامی که در این زمینه ایجاد شد، این است که ما در تمام جلساتمان تلاش کردیم که تبیین کنیم این جایزه در رابطه با محمدعلی جمالزاده نیست! در واقع این جایزه در رابطه با مناظر مختلف زیستی در اصفهان است. البته یک بخش آزاد هم در این جایزه وجود داشت اما بخش‌های اصلی این جایزه در رابطه با معماری و ابنیه تاریخی، فضاهای شهری، زندگی در اصفهان و به طور کلی موارد مرتبط با اصفهان است.
معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان فرهنگی هنری شهرداری اصفهان نیز در رابطه با بخش‌های مختلف این جایزه خاطرنشان ساخت: بخش زندگی‌نگاره‌ها که باید حتما در اصفهان اتفاق افتاده باشد. بخش آزاد که می‌تواند در سطوح مختلف ملی و بین‌المللی صورت پذیرفته باشد.
وی همچنین در رابطه با منابع مالی برنامه، ضمن تکذیب ارقامی نظیر ۴۵۰ میلیون تومان و بالاتر از آن، افزود: بودجه تخصیص داده شده حدود دویست میلیون تومان از محل اعتبارات کسب و کارهای خلاقانه شهری تخصیص داده شد و بقیه منابع از محل کمک‌های اسپانسرها تامین شده و اینکه می‌گویند اسپانسری به این برنامه کمک نکرده است را تکذیب می‌کنم.
وی همچنین در رابطه با داوری‌ها و ایرادات این برنامه نیز اذعان داشت: بالاخره این برنامه برای بار اول است که برگزار می‌شود و قطعا نقایص فراوانی دارد که ما از اساتید فن دعوت می‌کنیم تا برای سالهای آینده نقایص کمتری را شاهد باشیم.
روحانی همچنین افزود: اگر این برنامه را برگزار نمی‌کردیم، این اعتبارات جذب نمی‌شد و در سال آینده نیز در ردیف‌های مصوب قرار نمی‌گرفت. به همین دلیل و همچنین به دلیل یکسری مشکلات دیگر در زمینه‌های بروکراتیک مجبور بودیم که هرچه زودتر این برنامه را برگزار کنیم.
