میرشکرایی مطرح کرد:
تنوع فرهنگی از گوناگونیهای هم ریشه حکایت دارد
میرشکرایی تنوع فرهنگی و تکثر فرهنگی را جدای از یکدیگر دانست و تصریح کرد: تنوع فرهنگی از گوناگونیهای هم ریشه و هم بن حکایت دارد که در ذات خود جانمایه وحدت را نهفته دارند چنان که کردان و بلوچان در دو سمت ایران کاملا دور از هم زندگی میکنند و زبان، آداب، سنتها و رفتارهای نزدیک به هم هستند.
به گزارش ایلنا، محمد میرشکرایی (مردم شناس، محقق و نویسنده) در نشست پیش همایش ملی «آیین؛ صلح، وحدت و تنوع فرهنگی» با اشاره به مفهوم تنوع فرهنگی و تکثر فرهنگی و تفاوت این دو گفت: تنوع فرهنگی حکایت از گوناگونی دارد اما گوناگونیهای هم ریشه و هم بن که در ذات خود جانمایه وحدت را نهفته دارند.
او افزود: بن و ریشه مشترک خود سبب ساز همسویی آمال و خواستهها و مانع ایجاد اختلاف بوده و از این رو آشتی ساز و زمینه ساز صلح است.
این محقق اظهار داشت: چنان که کردان و بلوچان در دو سمت ایران کاملا دور از هم در مرزهای غرب و شمال غربی و در سوی شرق و جنوب شرقی ایران زمین زندگی میکنند و دارای مشترکات فراوان فرهنگی مانند زبان، آداب، سنتها و رفتارهای نزدیک به هم هستند.
این مردم شناس پیشکسوت با بیان اینکه در مورد بخشهای دیگر سرزمین ایران حتی در میان مناطقی در آن سوی مرزها امروزی کشور نیز چنین است تصریح کرد: در کشوری مانند اتحاد جماهیر شوروی سابق، هیچ رابطه فرهنگی بطور مثال میان تاجیکان در آسیای مرکزی با مردمان لیتوانی و یا باشندگان مناطق خاوری سیبری وجود نداشت.
به گفته این پژوهشگر، مجموعه اقوام و ملتهای ساکن آن سرزمینها مشمول عنوان تکثر فرهنگی میشوند که در یک گوناگونی در قالب پیوند و وحدت قرار دادی کنار هم قرار گرفته بودند.
وی در پایان خاطرنشان ساخت که البته در تکثر فرهنگی، گاهی همزیستی دراز مدت تاریخی میتواند جای خالی هم ریشگی و بن مشترک را پرکند.
فردوسی به رغم توانایی شگف انگیزش در حماسه سرایی فطرتا با جنگ مخالف است
دیگر سخنران این نشست احمد کتابی (عضو پژوهشکده مطالعات اجتماعی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی) با بیان مواردی در خصوص موضوع «صلح و مدارا از دیدگاه حکیم فردوسی» گفت: فردوسی را بزرگترین حماسه سرای ایران زمین خواندهاند که این عنوان به حق شایسته اوست.
او افزود: سراسر شاهنامه آکنده از شرح و توصیف دلاوریها، پایمردیها و جانفشانیهای مردم ایران به نحو اعم و گردان و پهلوانان آن به نحو اخص است اما شگفتا که این کتاب رزم نامه در عین حال کتاب نیکوکاری، خرد ورزی، راستی گرایی، جوانمردی و مدارا نیز هست.
این پژوهشگر خاطر نشان ساخت که فردوسی به رغم توانایی شگفت انگیزش در حماسه سرایی و چیره دستی کم نظیرش در توصیف جنگها و تصویر صحنههای نبرد فطرتا و اصولا با جنگ و خونریزی مخالف است و توسل به آن را در موارد خاص در شرایطی معین جایز و مشروع نمیداند.
صلح رکن اساسی فرهنگ ایرانی
سید احمد محیط طباطبایی (مشاور سرپرست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و دبیر علمی همایش ملی « آیین ؛ صلح ، وحدت و تنوع فرهنگی» ) دیگر سخنران این نشست نیز با اشاره به شرایط منطقهای که صلح و همزیستی را به یک اصل و نیاز مهم تبدیل کرده افزود: سازمانهای بیناللملی نظیرایکوم، اکو، یونسکو و...دو دهه است که موضوع صلح را در راس امور خود قرار دادهاند.
او با بیان اینکه صلح به معنای جنگ نکردن نیست صریح کرد: صلح از خانواده شروع و به تدریج به جامعه کشیده میشود و در قالب اقوام و قبایل و ... شکل میگیرد.
محیط طباطبایی با اشاره به مفهوم آیین صلح که محور همایش است افزود: در فرهنگ تاریخی کشور ایران تا به امروز صلح یک رکن اساسی بوده و تمامی رفتارهای تاریخی در قالب تنوع فرهنگی که این پیکره را به هم متصل کرده مفهوم صلح است.
دبیر علمی همایش، تنوع اقلیمی را منجر به تنوع فرهنگی دانست و افزود: هر یک از فرهنگهای موجود در کشور یک مزیت دارند که مجموعه آنها ایرانی بودن را شکل میدهند، به همین دلیل موضوعاتی با عنوان صلح در راس کار هستند.
وی در ادامه با اشاره به برخی از آیینهای ایرانی، نوروز را نماد همبستگی دانست و تصریح کرد: تمامی ایرانیان از هر قومیتی سفره نوروز مشترک دارند که نشان از همبستگی و تنوع فرهنگی در ایران دارد.
محیط طباطبایی با اشاره به بحرانهای اجتماعی که منجر به ایجاد بحران زیست محیطی و فرهنگی در یک قرن اخیر شده دلیل پیدایش این بحرانها را حرکت در جهت مخالف فرهنگی ایرانی که همان تنوع فرهنگی است دانست و تصریح کرد: در صد سال اخیر به دنبال یکسان سازی فرهنگها بوده ایم در حالیکه فرهنگ ایرانی از همین فرهنگهای متنوع تشکیل شده است.
مجتبی مقصودی صاحب نظر در مسائل قومی و رییس هیأت مدیره انجمن علمی مطالعات صلح ایران، دیگر سخنران این نشست با اشاره به مقوله صلح، به بیان مواردی در خصوص سیاست های صلح، وحدت و تنوع فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران پرداخت و به نقش مردم، جامعه، احزاب، نخبگان و... در این حوزه اشاره کرد.
گفتنی است، همایش ملی «آیین؛ صلح ، وحدت و تنوع فرهنگی» ۸اسفند ماه در خانه اندیشمندان برگزار میشود.