دوتارنواز ۱۰۰ ساله و روایتِ گالشی از لیلی و مجنون

به گزارش ایلنا، چهارمین شب از پنجمین دوره فستیوال موسیقی آینه‌دار  به دو مجموعه آواز گالشی و ساز گوداری استرآبادزمین (استان گلستان) و دِتار، لَلِوا و شادیانه‌های طبری (استان مازندران) اختصاص داشت. اجراهایی پرشور و شاداب که هیجان خاصی را در تالار رودکی جاری کرد.  اتفاق ویژه شب آخر حضور نوازنده ۱۰۰ ساله بر صحنه بود که موجب شگفتی بود. 

سانس اول از آخرین شب پنجمین فستیوال موسیقی آینه‌دار (دوشنبه دوازدهم آذر) با اجرای  قربان میرشکاری (نوازنده دُهل) و پرویز میرشکاری (نوازنده سُرنا) آغاز شد. 

سپس حسین بندگی (نوازنده کمانچه)، احمد نظری (خواننده)، نعمت اصلانی (نوازنده دوتار)، علیرضا شکارچی (نوازنده ضرب حلبی) و حسین خسروی (نوازنده نی) موسیقی مراسم آیینی حنابندان در علی‌آباد کتول را اجرا کردند. احمد نظری برای چندمین بار بود که با رپرتوار متفاوتی در این فستیوال روی صحنه می‌رفت و یکی از ستاره‌های این رویداد محسوب می‌شود.

عباس علاالدین (عمو عباس)  هم راوی حکایتی از روستای زیارت استان گلستان شد. او تمام آن‌چه که از آواز گالشی می‌داند را از ۱۲ سالگی از پسر عمویش یاد گرفته است. این هنرمند که از ارتفاعات روستای زیارت برای اولین‌بار اجرای صحنه‌ای را تجربه می‌کرد در دو شاخه محلی استرآبادی به زبان طبری و فارسی آواز خواند.

در تمام مدتی که عباس علاءالدین ترانه‌های لیلی جان، سوری جان، نازنین ،  لاله و بانو غریبم را اجرا می‌کرد، تصاویری از پُرتیکه گلیم بافی همسرش پشت سر او پخش شد که در نهایت ترانه‌ای را هم به همسرش تقدیم کرد. اجرای علاالدین بسیار مورد توجه مخاطبان حاضر در سالن قرار گرفت. 

قربان میرشکاری (نوازنده ویلن) و پرویز میرشکاری (نوازنده ضرب حلبی) نیز از گرگان روی صحنه رفتند و بخش دیگری از موسیقی گوداری را به نمایش گذاشتند.

علی مغازه‌ای، دبیر فستیوال آینه دار  در توضیح این گروه گفت: این اجرا نمونه‌ای از موسیقی گوداری‌هایی است که در کوچه پس کوچه‌های تهران می‌چرخند  و اجرا می‌کنند که گونه‌ای از موسیقی است که ظرفیت تغییر در خودش را در کمترین زمان دارد.

مغازه‌ای همچنین گفت: گودارها شبیه  به «بارباپاپا» هستند که با مسائل مختلف فرهنگی و اقتصادی تغییر کرده و سازهایشان را نیز عوض می‌کنند. این اتفاق برای کولی‌ها در همه دنیا نیز مرسوم است. گودارها قرن‌هاست که حامل موسیقی در مناطق مازندران هستند.

آخرین گروهی که در سانس اول روی صحنه رفتند گروه شادیانه‌های گوداری از مازندران بودند که قرار بود روز گذشته اجرا کنند اما به تهران نرسیدند. عشقعلی شکارچیان (نوازنده دِتار و خواننده)، بخشعلی شکارچیان (نوازنده دِتار و آواز)، نادعلی شکارچیان (نوازنده  کمانچه) و حسن شکارچیان (نوازنده تنبک) بخشی از شادیانه‌ها را به شکل گروه‌نوازی و تک‌نوازی به نمایش گذاشتند.  

سانس دوم از آخرین روز  پنجمین فستیوال آینه‌دار مختص گروه موسیقی «نیما» بود که فضل‌الله دهقان (خواننده)، ارسلان طیبی (نوازنده للوا)، مصطفی محسنی‌راد (نوازنده دِتار)، سیدباقر اسدی (نوازنده نقاره) و محمد ابراهیم عالمی (خواننده) آن را تشکیل می‌دادند، آوازها و ترانه‌های مازندران را روی صحنه بردند.

داود قاسمیان (نوازنده دِتار و خواننده)، هنرمند بعدی بود که روی صحنه رفت تا نوازندگی سبک نظام شکارچیان را به نمایش بگذارد. مغازه‌ای درباره او هم گفت: حضور این دوتارنواز مثل تولد نظام شکارچیان بوده است. حرکات دست استاد شکارچیان روی دوتار را می‌توان در اجراهای قاسمیان نیز دید. علی‌رغم این که این هنرمند جوان است اما موسیقی‌ای که از او می‌شنویم قدیمی و به عبارتی او امید دوتار است.

کربلایی اصغر ابراهیم‌نژاد بعد از داود قاسمیان روی صحنه رفت. این نوازنده و خواننده ۱۰۰ ساله که به گفته دبیر جشنواره کمتر کسی او را در ایران می‌شناسد و بسیاری مانع شدن تا دیده شود.  حضور ابراهیم‌نژاد بعد از سال‌ها روی صحنه از اتفاقات ویژه این فستیوال بود. مغازه‌ای در توصیف ابراهیم‌نژاد گفت: دوتار مازندران مدیون این افراد است. او ساکن گرجی محله است و گوش‌هایش سنگین است و نوه‌اش ساز او را کوک کرده و کمک کرد تا به صحنه بیاید.

ارسلان طیبی (خواننده و نوازند للوا و فرزند حسینعلی طیبی) نیز چند دقیقه‌ای برای تماشاگران اجرا کرد.  آخرین روز اجرای پنجمین فستیوال آینه‌دار با آواها و ترانه‌های مردمی شالیزاری مازندران به پایان رسید. به گفته مغازه‌ای جانعلی اکبریان هنرمند کشاورزی است که از پنج سالگی در شالیزارهای مازندران برای نشاکاران می‌خوانده و برای اولین بار اجرای صحنه‌ای خود را تجربه کرد.

مغازه‌ای درباره این هنرمند گفت:  او بارها به رادیو و جاهایی که می‌توان خواند، مراجعه کرده است اما او را راه نداده‌اند و حالا برای اولین بار به همراه خانواده‌اش در آینه‌دار به صحنه آمده است.

 هیچکدام از اعضای این خانواده تجربه اجرا نداشتند و به صورت بداهه، کُرخوانی و تشت‌زنی را انجام دادند. آمنه نوروزی، گل ابرو فتحی، پروانه اکبریان، حسن کریمی، فرزانه اکبریان و ماهروزه اکبریان این اجرا را پیش بردند.

اجراهای صحنه‌ای پنجمین دوره فستیوال آینه‌دار که با تمرکز بر موسیقی مناطق گیلان، مازندران و گلستان بود، شب گذشته ۱۲ آذر در تالار رودکی به پایان رسید. آیین اختتامیه این فستیوال روز سه‌شنبه ۱۳ آذر ساعت ۲۱ در تالار وحدت برگزار می‌شود در این مراسم گزیده‌ اجراهای این فستیوال مرور خواهد شد. لازم به ذکر است که و ورود عموم به این مراسم  آزاد است.