جدالِ ناشر قدیم و جدید بر سر آثار یک فیلسوف سیاسی/ بر سرِ «زوال اندیشه سیاسی در ایران» چه آمد

به گزارش خبرنگار ایلنا، در بازار پرسودای کتاب، علاوه بر ناشران، نویسندگان، فروشندگان عمده و دستفروشان کتاب حاشیه خیابان انقلاب، گروه دیگری نیز به نام توزیع‌کنندگان وجود دارند که در واقع شبکه‌ای مویرگی را برای توزیع و پخش کتب مختلف، در میان فروشندگان و انتشاراتی‌های گوناگون ایجاد کرده‌اند.

سیدجواد طباطبایی، مولف آثار تحلیلی در حوزه اندیشه سیاسی و تاریخ تحولات اندیشه سیاسی ایران و اروپا، یکی از افرادی‌ست که آثارش شامل مارپیچ سکوت شده است. چاپ و ویراست جدید اثر "زوال اندیشه سیاسی در ایران"، توسط انتشارات مینوی خرد، آغاز ماجرای ایجاد مارپیچ (لابیرنت) مذکور بود.

اثر مشهور زوال اندیشه سیاسی در ایران، در دهه هفتاد توسط انتشارات کویر منتشر و روانه بازار شده بود و در اواسط دهه نود، نگارنده پس از یک بازنگری کلی مشتمل بر افزودن 5 فصل به اثر و کاستن یک بخش از آن، کلیه حقوق مادی و معنوی و این اثر را به انتشارات مینوی خرد واگذار کرد. واگذاری حقوق این اثر، تبعات عجیبی برای فیلسوف سیاسی ایران (که خود دانش‌آموخته حقوق نیز هست) به دنبال داشت و با انتشار فایل صوتی علیه طباطبایی در فضای مجازی، هجمه‌های شدیدی از جانب کاربران به محمدجواد مظفر، مدیرعامل انتشارات کویر صورت گرفت.

در فایل صوتی منتشر شده، مظفر می‌گوید که از ادامه فروش آثار طباطبایی جلوگیری می‌کند. این واکنش از جانب محمدجواد مظفر که روزگاری در زمره دانشجویان پیرو خط امام (ره) و از تسخیر‌کنندگان سفارت آمریکا بود، بسیاری را بر این داشت که بپرسند که دقیقا چه اتفاقی در بازار نشر آثار مجاز صورت می‌گیرد و نظارت بر پخش آثار مختلف تا چه حد جدی‌ست! خبرنگار ایلنا برای بررسی بیشتر این موضوع، با مدیران عامل این دو انتشارات گفتگو کرد.

مدیرعامل انتشارات مینوی خرد:

مدیرعامل کویر هم تهدید کرد و هم تطمیع/ مظفر گفت شما من را نمی‌شناسید!

پروانه شعبانی (مدیرعامل انتشارات مینوی خرد) گفت: مجموعه آثار استاد، در ذیل یک قرارداد به انتشارات مینوی خرد واگذار شده است. مشکل اما از جایی آغاز شد که آقای مظفر، از طریق نشر ثالث و همینطور اگر اشتباه نکنم، از طریق نشر جاوید از چنین چیزی مطلع شدند و این اتفاقات به سال 93 مربوط است که ایشان بدون هماهنگی و وقت قبلی، وارد دفتر بنده شدند و گفتند که چرا انتشارات شما دارد آثار آقای طباطبایی را منتشر می‌کند؟ شما در حوزه فلسفه کار می‌کنید و انتشار این قبیل از آثار کار شما نیست! ایشان حتی نسبت به اینکه یک خانم، در حوزه نشر کتب اندیشه‌های سیاسی فعالیت می‌کند، ابراز تاسف و ناخوشایندی کردند و گفتند که شما مرا نمی‌شناسید، من در میان اصلاح‌طلبان جایگاه بسیار مهمی دارم و با شما، بد تا خواهم کرد!

وی افزود: من تشخیص دادم که این موضوع را به استاد منتقل نکنم چون ممکن بود که موجب خشم ایشان شود و کار از این هم که هست بالاتر بگیرد و سعی کردم که موضوع را مسکوت بگذارم. در آن جلسه، پس از تلاش بسیاری که برای آرام کردن ایشان کردیم؛ گفتند که شما سراغ این 3 اثر: "فلسفه ایرانی و فلسفه تطبیقی"، "تاریخ فلسفه اسلامی"،" زوال اندیشه سیاسی در ایران"، نروید! من هم به ایشان اعلام کردم: من برای شما احترام زیادی قائلم و کارهای بسیاری در حوزه نشر کرده‌اید اما من نسبت به استاد، احساس مسئولیت می‌کنم و این باری بر روی دوش من هست و باید این بار را به سلامت به مقصد برسانم. پس از اینکه کتاب فلسفه "تاریخ فلسفه اسلامی" منتشر شد،

مدیرعامل انتشارات مینوی خرد در ادامه گفت: آقای مظفر بار دیگر به غرفه ما که ناشر برگزیده آن سال بودیم، آمدند و اعلام کردند که: من ممنوع‌الخروجی آقای طباطبایی را به دلیل انتشار کتاب تاریخ فلسفه اسلامی گرفته‌ام و همینطور اگر اشتباه نکنم اشاراتی به اینکه آقای دکتر طباطبایی کتاب زوال را روی سایت قرار داده بودند هم، داشتند.

این ناشر افزود: پس از انتشار کتاب زوال اندیشه سیاسی در ایران از جانب انتشارات ما، آقای مظفر بازهم به غرفه ما آمدند، هم تهدید کرد و هم تطمیع. ایشان گفتند که جلوی این کتاب را می‌گیرند. من با هماهنگی و مشورت با استاد، نامه‌ای را تنظیم کردیم و گفتیم که شما چنین حقی ندارید. تمام این مکاتبات را هم در اختیار دارم.

وی در بخش دیگری از گفتگوی خود از مشکلاتی که در زمینه توزیع کتاب پیش آمده، اشاره کرده و اظهار داشت: بعد از این ماجرا، یکی از ناشران، 57 میلیون تومان کتاب که از ما خریداری کرده بود را، بعد از دو سال نگاه داشتن در انبارـ به بهانه عدم فروش ـ به ما مرجوع کرد! کتبی که با جلد شومیز و با میانگین قیمت 45 تا 50 هزار تومان بود را به مدت دو سال در انبار احتکار کردند و در نهایت به ما مرجوع کردند! من این موضوع را از جانب اتحادیه ناشران نیز پیگیری نکردم چون می‌دانستم که راه به جایی نمی‌برد و پخش‌کننده‌های دیگر، کتاب‌های ما را پخش می‌کنند. جناب دکتر طباطبایی نیز طی یادداشتی در کانال شخصی تلگرامی‌شان، اعلام کردند کتبی که کویر منتشر کرده است دیگر واجد اعتبار نیستند. البته کویر هنوز دارد کار خودش را می‌کند درحالیکه مولف اثر، نظر قطعی خود را در این‌باره اعلام کرده است، مشخص نیست که اتحادیه ناشران دقیقا چه می‌کند؟ زیرا کتابی که دیگر نباید چاپ و توزیع شود، کماکان در دست توزیع است و کتابی که مجوز چاپ را دارد، توسط برخی دیگر از ناشران بایکوت می‌شود. ایشان در کتاب زوال اندیشه سیاسی در ایران، هم فصول جدیدی افزودند و هم فصول مرتبط با چاپ‌های پیشین را مورد ویراستاری و بازنگری جدی قرار دادند. کتاب حدودا 400 صفحه‌ای پیشین اکنون تبدیل به 700 صفحه شده و اصولا کتاب دیگری هست!

مدیر عامل انتشارات کویر:

به اوتیماتوم من توجه نکردند/ ان‌شاالله مجوزشان لغو خواهد شد

محمدجواد مظفر (مدیرعامل انتشارات کویر) هم گفت: در روز 13 بهمن ماه سالجاری و در شعبه 104 حقوقی دادگستری شمیران، خانم شعبانی از مینوی خرد و آقای طباطبایی، برای محاکمه در دادگاه حاضر خواهند شد! و تکلیفشان در رابطه با این عمل خلافی که کرده‌اند، مشخص خواهد شد و ان‌شاالله ده‌ها میلیون تومان به انتشارات کویر خسارت پرداخت می‌کنند و مجوزشان هم در ارشاد لغو خواهد شد تا متوجه شوند که هر کاری که دلشان خواست، نمی‌توانند بکنند.

وی در رابطه با میزان خسارت وارد شده به انتشارات کویر تاکید کرد: من آمار دقیق دارم ولی دلیلی نمی‌بینم که بخواهم آن را اعلام کنم و این را دادگاه مشخص می‌کند. در رابطه با میزان صفحات افزوده شده به کتاب هم، دادگاه مشخص می‌کند که چه میزان خلاف اتفاق افتاده و چه میزان از این افزایش حجم صفحات واقعیت دارد! آنها فقط کار خلاف انجام داده بودند،

مدیرعامل انتشارات کویر در ادامه گفت: من قبلا به آنها هشدار داده بودم و به خانم شعبانی هم اولتیماتوم داده بودم که دست از این کار بردارید! ولی آنها توجهی به این موضوع نکردند. آقای طباطبایی با انتشارات مذکور قرارداد بسته و کاملا با آگاهی آقای طباطبایی، این کتب منتشر شده‌اند. من به خانم شعبانی هم هشدار داده بودم که هرکاری می‌کنید، نزدیک به کتب انتشارات کویر نشوید! به رغم اینکه آقای طباطبایی قرارداد 26 ساله با ما دارند، اما نه ایشان و نه انتشارات مذکور به حرف‌های ما هیچ توجهی نکردند. ایشان دو سال قبل این دو کتاب را (زوال اندیشه سیاسی در ایران و تاریخ فلسفه اسلامی) بدون اجازه ما به انتشارات مینوی خرد واگذار کرده‌اند. این دو اثر متعلق به، انتشارات کویر بوده و حتی اگر قرار بوده ویراستاری و یا تجدیدنظری در این آثار صورت بپذیرد، بازهم متعلق به انتشارات کویر است و نباید به هیچ انتشارات دیگری واگذار می‌شد!