در گفتوگو با ایلنا مطرح شد:
ورود "هما" به حوزه حمل و نقل و صادرات صنایع دستی/صادرکنندگان حرفی برای گفتن ندارند
درحالیکه مسئولان از صادرات ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلاری صنایع دستی خبر میدهند، فعالان این عرصه معتقد هستند سرانه سالانه این صادرات حرفی برای گفتن ندارد. درعین حال نوسانات بازار ارز و تحریمها تاثیر شگرفی در عرصه صادرات صنایع دستی داشت که گفته میشود قرار است با ورود شرکت هواپیمایی هما، بخشی از مشکلات حمل و نقل این حوزه رفع شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، درحالیکه علیاصغر مونسان (معاون رئیسجمهوری و رئیس سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری) از ارزآوری ۵۰۰ میلیون دلاری صنعتگران و هنرمندان صنایع دستی خبر داد و گفت: صنایع دستی این ظرفیت رادارد تا حوزه صادرات آن به رقم تا ۲ میلیارد دلار هم افزایش پیدا کند؛ حسین بختیاری (صادرکننده و دبیر انجمن صادرات صنایع دستی ایران) با اشاره به مشکلات و معضلاتی که صنایع دستی ایران با آن دست به گریبان است، به ایلنا گفت: صنایع دستی نیازمند سرمایهگذاری بیشتر و توجه به حوزه بازرگانی از سوی علاقمندان به این حوزه است. نیاز است تا از این سرمایه پایدار و مولد حمایت شود. اگر حوزه بازرگانی صنایع دستی را کاملتر، فعالتر و پویاتر و جامعتر داشته باشیم؛ قطعا میتوانیم تولید خوب و مولد را حمایت کنیم.
البته مونسان میگوید: خوشبختانه با حمایتهای کافی از سوی دولت، در بخش تولیدمان اتفاقات خوبی رقم خورده است به طوری که میتوان گفت در حال حاضر تقریبا رشته فراموش شدهای نداریم. از سال گذشته طرح تجاریسازی صنایع دستی آغاز شده است و روی برندسازی، بستهبندی، طراحی مبتنی بر سلیقه مشتری و توسعه بازار کار کردیم.
با این وجود بختیاری درخصوص امکانات و تسهیلاتی که انجمن صادرات صنایع دستی ایران برای فعالان این عرصه ایجاد کرده است، گفت: با ارتباطاتی که با مجلس شورای اسلامی و فراکسیون صنایع دستی و فرش و متولیان اجرایی صنایع دستی برقرار کردیم و امکاناتی که در مرکز توسعه تجارت ایران وجود دارد و ارتباطاتی که با حوزه تسهیلات بانکی کشور وجود دارد، میتوانیم این امکانات را در اختیار فعالان عرصه صنایع دستی قرار دهیم تا بتوانند با استفاده از این امکانات به رشد و شکوفایی صنایع دستی ایران کمک کنند.
نابسمانی صنایع دستی با نوسانات بازار ارز
دبیر انجمن صادرات صنایع دستی ایران در ادامه در خصوص تاثیری که تحریمها و نوسانات بازار ارز بر حوزه صادرات صنایع دستی داشته، گفت: در بدو امر شاهد بوجود آمدن نابسامانیهایی در حوزه صادرات صنایع دستی بخصوص در بخش انتقال ارز بودیم؛ در این راستا جلسات متعددی با رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری داشتیم تا درصدد رفع نابسامانیها برآییم. این جلسات با نمایندگان مجلس و کمیسیون حمایت از تولید ادامه یافت و منجر به صدور بخشنامه و دستورالعملی خاص برای صنایع دستی از سوی دولت شد.
او با اشاره به آنکه این دستورالعمل حدود یک ماه پیش ابلاغ شده است درخصوص مفاد آن گفت: صادرکنندگان صنایع دستی دیگر الزامی برای بازگشت ارز به صورت انتقال ارز ندارند و میتوانند صادرات را بدون انتقال ارز انجام دهند. درواقع در این ابلاغیه آمده است: صادرکنندگان محصولات صنایعدستی از الزام به بازگشت ارز حاصل از صادرات بهمنظور رفع محدودیت و رونق صادرات محصولات، معاف هستند.
صنایع دستی در جنگ اقتصادی است
تمام این صحبتها در حالی مطرح میشود که این روزها صادرکنندگان صنایع دستی با مشکلاتی ازجمله عدم ارائه خدمات از سوی شرکتهای هواپیمایی و پست برای جابجایی محصولاتشان روبه رو هستند، دبیر انجمن صادرات صنایع دستی ایران دراین خصوص گفت: طبیعی است وقتی جنگ شروع میشود نمیتوان انتظار داشت که شرایط عادی باشد. ما نیز به عنوان سربازان اقتصادی کشور باید در صحنه جنگ به صورت جنگی و اضطراری حضور داشته باشیم. ایران امروز باید در جنگ اقتصادی با آمریکا روبه رو شود و نمیتوان انتظار داشت که همان امکاناتی را در اختیار داشته باشیم که قبل از این جنگ اقتصادی در اختیار داشتیم.
بختیاری ادامه داد: باید در موقعیت اضطراری، وضعیت اضطرار به خود بگیریم. در خصوص موضوع حمل و نقل صنایع دستی نیز مکاتباتی با معاون رییس جمهور داشتیم و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نامهای به رییس سازمان هواپیمایی ارسال و درخواست کرد تا تسهیلات ویژهای برای حوزه صنایع دستی در نظر بگیرند. این مهم در دست اقدام است و فضا در حال آمادهسازی است.
به گفته او، شرکت هواپیمایی هما، از آنجا که دولتی است آمادگی بیشتری برای ارائه این تسهیلات خواهد داشت. البته این امر با توجه به سیاستهای ابلاغی دولت اخذ خواهد شد.
صنایع دستی ساماندهی شود
بختیاری با اشاره به صحبتهای مسئولان درخصوص میزان صادرات صنایع دستی طی سالهای گذشته گفت: گفته شده که طی دو سال اخیر، سالیانه بالغ بر ۳۰۰ میلیون دلار در حوزه صنایع دستی صادرات داشتیم. البته این رقم از دیدگاه صادرکنندگان صنایع دستی به عنوان فعالان اقتصادی رضایتبخش نیست. چراکه بیش از ۲ میلیون نفر هنرمند صنایع دستی در کشورمان داریم که اگر بخواهیم سرانه ۳۰۰ میلیون دلار را بین این تعداد از فعالان تقسیم کنیم، رقم درخوری نخواهد شد. این مهم از نظر ما قابل قبول نیست چراکه معتقد هستیم ظرفیت بزرگتری وجود دارد که باید ساماندهی شود.
او معتقد است: نیاز است تا سرمایهگذار به حوزه صنایع دستی ورود پیدا کند و حوزه بازرگانی و تولید را رونق دهد.
این درحالی است که به گفته بختیاری، براساس اعلام مرکز توسعه و تجارت؛ صادرات صنایع دستی طی ۶ ماه نخست سال ۹۷ حدود ۲۰۰ میلیون دلار بود که ممکن است تا پایان سال به ۴۰۰ میلیون دلار برسد.
صنایع دستی نتوانست سرمایهگذار جذب کند
یکی از مشکلاتی که در حوزه صنایع دستی داریم این است که تاکنون نتوانستیم سرمایهگذار را مجاب کنیم تا در این حوزه ورود کند چراکه نتوانستیم جاذبههای صنایع دستی را به درستی معرفی کنیم. همچنین در داخل و خارج از کشور نتوانستهایم فرهنگ مصرف صنایع دستی را رواج دهیم.
بختیاری با بیان این صحبتها ادامه داد: در خارج از کشور نیاز بازار را خوب تشخیص ندادیم و بازارشناس خوبی نبودیم و در بازار داخل کشور نیز نتوانستیم صنایع دستی را در سبد خرید خانواده ایرانی قرار دهیم. درواقع نتوانستیم براساس سلیقه مخاطب، صنایع دستی تولید کنیم.
او درخصوص چرایی عدم موفقیت در همسوسازی تولیدات صنایع دستی با سلیقه مخاطب گفت: هرچند سالهاست درخصوص توجه به سلیقه مخاطب در حوزه تولید صنایع دستی تاکید میشود اما نتوانستیم آنچنان که باید در این حوزه موفق عمل کنیم چراکه ذهنیتی در عموم تولیدکنندگان وجود دارد که میگویند؛ ما تولیدکننده هنر برتر هستیم. این درحالی است که باید توجه داشته باشند، هنر برتر جای خود محترم است و باید ادامه یابد و حفظ شود اما باید به نظر مخاطب و تولید صنایع دستی کاربردی نیز توجه داشته باشیم. گاهی هنرمند صنایع دستی محصولی تولید میکند که ۱ یا ۵ میلیون تومان قیمت دارد، این درحالی است که باید محصول مصرفی تولید کنیم که از ۲ هزار تومان تا قیمتهای دیگر را شامل شود.
این صادرکننده خاطرنشان کرد: وقتی نیاز بازار را نشناسیم، با بازاری روبه رو میشویم که خواستار اجناس خارجی و چینی میشود چراکه قیمت آن کم است. باید محصولی تولید کنیم که مخاطب آن را بخواهد. من به عنوان یکی از تولیدکنندگان صنایع دستی، ۳۰ سال پیش به این نتیجه رسیدم و در نهایت توانستم تعداد تولید محصولاتم را ۴ برابر کنم و بخشی از کار را به صورت نیمه مکانیزه البته با حفظ سنتها انجام دادم. در واقع هنر- صنعت را وارد کار کردم. این امر سبب شد تا قیمت اثر کم شود. باید در حوزه تولید صنایع دستی ابتکار عمل داشته باشیم.
او با اشاره به شعاری که در مجمع هنرمندان صنایع دستی به آن تاکید دارند، گفت: شعار ما آن است که هر ایرانی یک صنایع دستی. تاکنون این شعار محقق نشده اما مطمئن هستم هر خانواده ایرانی یک محصول صنایع دستی ایرانی دارد اما باید به این شعار که هر ایرانی یک محصول صنایع دستی در طول یک سال برسیم. البته کیفیت نیز باید حفظ شود.