پویان صدقی:
دعوای اعطای مجوز «وی.او.دی» ناشی از درگیری صداوسیما و ارشاد است/آثار فیلمسازان جوان به خاطر مالکیت ۱۰درصدی در کمد ارگانهای دولتی خاک میخورد
پویان صدقی میگوید: «ودیو» مرجعی با ۳۵۰ فیلم کوتاه، مستند، انیمیشن و مستقل داستانی است اما این سایت با مشکلاتی از قبیل عدم اعطای مجوز برای وی.اودیها و خاک خوردن آثار فیلمسازان جوان در آرشیو ارگانهای دولتی روبروست.
پویان صدقی، مدیر اجرایی سایت «وُدیو» در گفتگو با خبرنگار ایلنا، درباره این پلتفرم گفت: ودیو با شعار مرجع مستقل فیلم از یک فروردین امسال شروع به کار کرد. البته فعالیتهایمان در این زمینه قبل از این شروع شد؛ نزدیک به دو سال به صورت غیرمستقیم تحقیقات بازار انجام دادیم و متوجه وجود خلاء در زمینه ارائه و عرضه فیلمهای کوتاه و مستقل شدیم.
صدقی ادامه داد: یکسری پلتفرم خدمات فروش فیلمهایی را که در بدنه اصلی سینما هستند، انجام میدهند اما فیلمهای دیگر مثل کوتاه، مستند و مستقل مهجور واقع میشوند و ما آمدیم تا این خلاء را پر کنیم. در نتیجه سراغ فیلمهای دیگر مثل کوتاه، مستند، انیمیشن و فیلمهایی که به طور کل مستقل ساخته شدهاند و بودجه اندک و کمترین حمایت را دارند، رفتیم. یک بدنه فکری را هم در نظر گرفتیم که بیش از آنکه تجاری باشد، خیلی نزدیک به سینمای هنری است و تصمیم گرفتیم بهشان کمک کنیم تا بتوانند تولیداتشان را در سطحی که کار میکردند، ادامه دهند.
تنها منبع درآمد فیلمهای کوتاه فستیوالهاست
او با بیان اینکه «شاید تنها منبع درآمد فیلمهای کوتاه فستیوالها باشد» خاطرنشان کرد: این نوع فیلمها محلی برای عرضه آثارشان ندارند و از نظر آموزشی هم خلاء خیلی جدی در این زمینه داریم. با همین زمینه فکری رفتیم سراغ فیلمهای کوتاه، بعد مستند و سپس مستقل داستانی. این پلتفرم را با رویکردی استارت زدیم که اول از همه عرضه فیلمهای کوتاه را در بازار ایران جا بیندازیم تا به عنوان محصول تجاری شناخته شوند. چراکه قبل از این، فیلمهای کوتاه محصولات هنری بودند که فقط برای کسب افتخارات هنری برای صاحب اثر ساخته میشدند. در همه این سالها خیلی کم پیش آمده که یک فیلم کوتاه بتواند خارج از ایران کار فروش انجام دهد. در همین راستا ما دپارتمانی برای فروش آثار کوتاه و مستند در خارج از ایران راه انداختیم. که نامش را «ودیو» گذاشتیم و با تلویزیونها و پلتفرمهای خارجی کار میکنیم.
صدقی با اشاره به نقشی که این سایت به عنوان تجمیعکننده (Aggregator) در بازار جهانی دارد، گفت: ما از طریق ارتباط با پلتفرمها فروش فیلمهای کوتاه را انجام میدهیم؛ از آمازون گرفته تا ویمئو. امیدواریم این فعالیت را گسترش داده و به مرور زمان بتوانیم ارتباطمان را بیشتر کنیم.
ودیو مرجعی با ۳۵۰ فیلم کوتاه، مستند، انیمیشن و مستقل داستانی
مدیر اجرایی «ودیو» با اشاره به گنجینه فیلمهای این سایت گفت: تاکنون ۱۵۰ فیلم کوتاه بارگزاری کردهایم و ۵۰ عنوان دیگر داریم که هنوز روی سایت قرار نگرفته است. علاوه بر این، نزدیک ۱۰۰ عنوان مستند، ۳۰ عنوان انیمیشن و حدود ۲۰ فیلم داستانی بلند روی سامانه داریم.
صدقی با بیان اینکه «تمرکز اصلی ما روی فیلم کوتاه و مستند بوده و هست اما قصد گسترش دستهبندیهای مختلف را داریم» گفت: هدفمان این است که به سمت بازار فیلم-تئاتر هم برویم. چون فکر میکنیم خلاء این عناوین و دستهبندیها وجود دارد.
او همچنین با اشاره به فیلمسازانی که با این سایت در ارتباطند، گفت: ما بیشتر از صد قرارداد محتوا داریم. یکسری از آنها تعداد فیلمهایشان کمتر است و تعدادی بیشتر. کسی را داریم که یک فیلم دارد و کسی هم ۱۰-۱۱ فیلم.
رویه سازمان سینمایی برای اعطای مجوز به فیلم کوتاه باید با فیلم بلند متفاوت باشد
صدقی با بیان اینکه تاکنون رویه درستی برای ارائه و عرضه فیلمهای کوتاه در ایران نبوده و نیست، خاطرنشان کرد: رفتاری که سازمان سینمایی نسبت به فیلم کوتاه دارد باید متفاوت از رفتاری باشد که با فیلم بلند دارد. ما برای اخذ مجوز وی.او.دی (سایتهای اشتراکگذاری ویدئو) نباید همان رویهای را طی کنیم که یک فیلم بلند طی میکند باید برای فیلم کوتاه صف متفاوتی باشد. اگر بخواهیم رقیب فیلم بلندی شویم که چند میلیارد تومان هزینهاش شده و برای بازبینی بخواهیم در همان صف برویم، هم حق آنها اجحاف میشود و هم ما چون تعداد فیلمهای کوتاه خیلی زیادتر از فیلمهای بلندتر است.
او ادامه داد: فیلمهایی که در سامانه ودیو هستند همه در جشنوارههای داخلی اکران شدهاند یعنی همگی مورد بازبینی و سانسور قرار گرفتهاند و از این نظر مشکلی نیست. اما در حال مذاکره هستیم تا بتوانیم رویه درستی پیدا کنیم که برای این همه فیلم مجوز بگیریم چون اگر صاحبان آثار بخواهند خودشان دنبال مجوز بروند به احتمال زیاد هیچ وقت اتفاقی که ما الان رقم زدیم رخ نمیدهد؛ یعنی با طولانی شدن پروسه اداریاش سنگ بزرگی میشود که هیچگاه زده نخواهد شد. ما در حال مذاکره با سازمان سینمایی و امور سمعی و بصری در واحد نمایش خانگی هستیم که بتوانیم روند را تسهیل کنیم تا کارها سریعتر شود. فیلمهای بلند تکلیفشان مشخص است و مجوز دارند و مستندها هم باز به روشی از فیلترهایی رد شدهاند اما همچنان این مشکل درباره فیلمهای کوتاه وجود دارد.
مدیر اجرایی «ودیو» درباره نحوه کار این سایت گفت: ما به عنوان تجمیعکننده هستیم. یعنی همچون یک مارکت پِلیس (پلتفرمی برای فروش و عرضه آنلاین محصولات) عمل میکنیم. عناوین فیلمها را داخل سامانهمان که در حال طراحی شدن است قرار میدهیم و افراد مختلف از کشورهای مختلف به مرور که با ما آشنا میشوند به ما مراجعه کرده و فیلمهای مورد علاقهشان را براساس برنامهها و سیاستهایی که دارند انتخاب میکنند. در مورد قرارداد با صاحبان آثار باید بگویم که در فیلمهای کوتاه و مستقل معمولا تهیهکننده و فیلمساز یکی هستند و مشکلی برای جلب رضایت تهیهکننده نداریم.
دعوای اعطای مجوز «وی.او.دی» ناشی از درگیری صداوسیما و ارشاد است
صدقی ادامه داد: قراردادها شامل مباحث مالی هم هست. داخل قراردادها به صاحبان عناوین در سه بخش پرداخت خواهیم داشت. در کنارش، اگر بتوانیم این آثار را در جای دیگری و در بازار دیگری به فروش برسانیم درصد بازاریابیمان را دریافت میکنیم. در خارج از کشور کاری که میکنیم فروش است. کاری که قبلا انجام نشده و خلاء آن به شدت دیده میشود. در این سه موضوع به فیلمسازها از ابتدای سال پرداخت داشتهایم.
او همچنین درباره بحثهایی که درباره قانون اعطای مجوز انحصاری از سوی صداوسیما برای صوت و تصویر فراگیر و کانالها و سایتهای تلویزیونی اینترنی شده است، گفت: از سه سال پیش که وی.او.دی در ایران پا گرفت تیم ما به عناوین مختلف در آن کار میکند و با همه پلتفرمها هم به صورت مستقیم و غیرمستقیم کار کردهایم. این اتفاقاتی که الان در زمینه صوت و تصویر فراگیر و مجوزهای سازمان صداوسیما میافتد دعوایی است که همیشه بوده اما آتشی است که گاهی گُر میگیرد و گاهی آتش زیر خاکستر میشود. همیشه این درگیری بوده و این زمزمه وجود داشته که قرار است اتفاقی عجیب بیفتد. نمیگویم الان نمیافتد اما این اتفاق جدید نیست و فکر میکنم همچنان این درگیری بین سازمان صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد ادامه داشته باشد.
مجوزهای یک ساله وی.او.دی باطل شده و تمدید هم نمیشود
صدقی خاطرنشان کرد: ما برای «ودیو» درخواستمان را به هر دو سازمان یعنی صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دادهایم اما میدانیم سازمان رسانههای تصویری در مجموعه سازمان سینمایی درخواست ما را بررسی نمیکند، یعنی در پروسه اداری هست اما بررسی نمیشود. این اتفاقی است که گفته نمیشود اما به صورت نانوشته اجرا شده و این اتفاق در عمل میافتد. از خرداد پارسال که آقای مهدی یزدانی، مدیرعامل موسسه رسانههای تصویری شد، مجوزهای ویاودی باطل شده و تمدید نشدهاند. تنها باری که مجوز ویاودی صادر شده مربوط به همان اوایل راهاندازی آن است اما بقیه سامانهها مجوزهای یک سالهشان باطل شده و تمدید هم نمیشود آن هم به دلیل مشکلاتی که داخل سازمان و اختلاف با صداوسیما وجود دارد.
او با بیان اینکه در زمینه صوت و تصویر فراگیر هم همین اتفاق افتاده است، گفت: به یکسری پلتفرمهایی که طرف قرارداد سازمان صداوسیما هستند مجوز داده شده اما بقیه حتی اصلا پروندهشان هم بررسی نمیشود علت عدم پیگیری پرونده هم این است که هیچ سازوکار مشخص و قانونی وجود ندارد که بر اساس آن برخورد شود. اما با این همه مشکلات ما فعالیتمان را میکنیم و برای همه این دوستان هم پروندهمان را ارسال کردهایم که بدانند ما داریم فعالیت میکنیم حالا هرجور آنها تصمیم بگیرند رفتار میکنیم اما ما رفتار مشخصی از ارگانهای مختلف نمیبینیم.
آثار فیلمسازان جوان به خاطر مالکیت ۱۰درصدی در کمد ارگانهای دولتی خاک میخورد
صدقی همچنین درباره تامین محتوای سایت ودیو گفت: برای تامین محتوای سایت در زمینه فیلمهای کوتاه و مستند ما با ارگانهای دولتی مذاکره کردیم؛ ازجمله انجمن سینمای جوان و مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و ارگانهای دیگر. اما متاسفانه هیچ همکاری نمیشود؛ این نهادها فیلمها را داخل کمدهایشان میگذارند و هیچ کجا ارائه نمیدهند. من علتش را نمیدانم و خودشان هم توضیح درستی نمیدهند. به خصوص انجمن سینمای جوان؛ رفتیم آقای موسوی (مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران) را دیدیم از ما مجوز ویاودی خواست درحالیکه این مجوز صادر نمیشود. این نهادها یکسری سازوکار درونی دارند که براساس آن به هیچ کجا فیلمها را ارائه نمیکنند.
مدیر اجرایی ودیو یادآور شد: این عناوین فیلمها متعلق به بیتالمال است و از پول دولت در سالیان گذشته تهیه شده اما هیچ کجا ارائه نمیشود. همین اتفاق برای مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی هم میافتد؛ تعداد اندکی از فیلمهایی که با حمایت این نهاد ساخته شده بیرون آمده اما بقیه فیلمها هیچ اتفاقی برایش نیفتاده. این یک سنگاندازی در مسیر این است که این بخش از سینما جان بگیرد.
صدقی با بیان اینکه «سازمانهای دولتی که پولشان را از دولت میگیرند هیچ نیازی به درآمدزایی ندارند» گفت: ما و بسیاری از پلتفرمهای دیگر سراغشان رفتهایم و پیشنهاد درآمدزایی دادهایم و گفتیم قرار نیست شما با چند هزار عنوان فیلمی که دارید تمام بودجهتان تامین شود ولی ما میتوانیم به شما کمک کنیم که خودتان درآمدزایی کنید. شما داشتهای از سالیان گذشته دارید و زحمتی برایشان کشیده شده و میتوانید از آن کسب درآمد کنید. اما این دوستان کلا یک دافعهای دارند در مورد اینکه فیلمهایشان را در اختیار پلتفرمها بگذارند. نمیدانم با درآمدزایی چه مشکلی دارند. هنوز هم جوابش را متوجه نشدهایم.
او ادامه داد: سازمانی که دولتی است نیاز به کسب درآمد ندارد اما وقتی که میتواند درآمد کسب کند چرا نمیکند؟ ظاهرا نیاز یا علاقهای ندارند. این اتفاقی است که برای همه پلتفرمهای مرتبط با فیلم افتاده است.
صدقی با بیان اینکه «فیلمهایی که با حمایت این نهادها ساخته شده آثاری بوده که توسط جوانهای این مملکت ساخته شده و قرار بوده دیده شود اما وقتی دیده نشود فیلمساز دلسرد شده و اصلا از استعدادش باخبر نمیشود» گفت: اینها قرار بوده کجا دیده شود؟ چهارتا جشنواره که شاید اگر طرف خیلی خوششانس باشد چهار هزار نفر آن فیلم را دیدهاند. اما آنها برای این هدف نرفتهاند فیلم را بسازند قطعا دلیل دیگری داشتهاند. خیلی از فیلمسازانی هم که الان دارند در بدنه اصلی سینمای ایران فیلم میسازند از همین جا آمدهاند. اگر مکانی بود که اینها میتوانستند عناوینشان را عرضه کنند شاید شرایط متفاوت میشد و بازارهای خارجی در دسترستر بوده و تامین سرمایه سادهتر اتفاق میافتاد. اما الان اینها رفته در کمد سازمانها دولتی و هیچ اتفاقی برایشان نمیافتد.
صدقی خاطرنشان کرد: البته که مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران گفته از این به بعد برای ساخت فیلمها کمک هزینه میدهند و دیگر داخل تولید پروژهها نمیشوند که امیدوارم واقعا این اتفاق بیفتد. چون الان به خاطر دخالت انجمن سینمای جوان است که این فیلمها نمیتواند از آرشیو آنها خارج شود. اگر از اول این مشارکت، در سطح کمک هزینه بودند و هیچگونه مالکیتی حتی ده درصد هم روی فیلمها نداشتند این مشکل برای فیلمها پیش نمیآمد. اما الان به دلیل مالکیتِ حداقلیِ انجمن سینمای جوان در فیلمها، ما نمیتوانیم با تهیهکننده فیلم که بیشترین درصد را هم در فیلم دارد قراردادی ببندیم. در واقع بهخاطر اختلاف بین سرمایهگذاران ما در تامین فیلمها مشکل پیدا میکنیم و به ضرر فیلمساز تمام میشود.