ابلاغ آیین‌نامه انجمن‌های ادبی در انتظار امضای وزیر/حمایت یا مشارکت ارشاد با انجمن‌های ادبی منوط به ثبت آن‌ها در سامانه است

همایون امیرزاده (مشاور اجرایی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) در جریان مراسم اختتامیه جایزه ادبی سلیک از ایجاد یک ردیف بودجه مستقل برای حمایت از حوزه ادبیات در سال ۱۳۹۷ خبر داد. به گفته او مجموع بودجه ۷ میلیارد تومانی درنظر گرفته شده برای حمایت از حوزه ادبیات در ۴ ردیف مجزا از جمله حمایت از ساماندهی انجمن‌های ادبی فرهنگی با رویکرد تقویت حوزه ادبیات (۸۰۰ میلیون تومان) و حمایت از تبلیغ و اطلاع‌رسانی کتاب (یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان) در لایحه بودجه ۹۷ منظور شده است. البته مواردی مثل توسعه فرهنگ کتابخوانی با اولویت مناطق کمتر توسعه‌یافته با ۳ میلیارد تومان و حمایت از ترجمه و عرضه آثار و کتب برگزیده سال در بازارهای جهانی (طرح گرنت) با یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان نیز در این ردیف ۷ میلیاردی جای دارند.

مهدی قزلی (مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در تشریح اقداماتی که قرار است در ردیف بودجه با عنوان حمایت و سامان‌دهی انجمن‌های فرهنگی و ادبی صورت گیرد، گفت: آیین‌نامه‌ای در دست ابلاغ است به نام آیین‌نامه انجمن‌های ادبی که براساس آن انجمن‌های ادبی شناسه‌دار خواهند شد. یعنی با ابلاغ و اجرایی شدن این آیین‌نامه انجمن‌های ادبی شناسایی شده و ارتباطشان با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به واسطه همین شناسه اتفاق می‌افتد. البته پیش از این هم حمایت از انجمن‌های ادبی توسط وزارت فرهنگ و ارشاد صورت می‌گرفته ولی برای اولین بار است که بودجه مشخصی برای این کار درنظر گرفته شده است. در پی اجرایی شدن آیین‌نامه مذکور علاوه بر شناسایی و شناسنامه‌دار شدن انجمن‌های ادبی، مجمع عمومی انجمن‌های ادبی و خانه انجمن‌های ادبی ایران نیز تشکیل می‌شوند تا خود انجمن‌های ادبی بتوانند امورات خودشان را پیگیری کنند. این مبلغی هم که در بودجه مطرح شده ان‌شاءالله به شرط جذبش هزینه همین کارها خواهد شد.

مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان ادامه داد: انجمن‌های ادبی به یک معنا نیازی به دریافت مجوز ندارند و درواقع از قدیم و در طول تاریخ انجمن‌های ادبی برای تشکیل شدن از کسی اجازه نمی‌گرفتند و در منازل و مراکز فرهنگی جلسات خودشان را برگزار می‌کردند. شناسه‌دار شدن انجمن‌های ادبی باعث می‌شود نسبت این انجمن‌ها با وزارت فرهنگ و ارشاد مشخص شود و از این به بعد این وزارتخانه انجمن‌هایی را برای حمایت به رسمیت خواهد شناخت که در سامانه انجمن‌های ادبی ثبت‌‌نام کرده و شناسه‌دار شوند.

قزلی سپس در پاسخ به این پرسش که آیا اساسا نیازی به مشخص کردن نسبت انجمن‌های ادبی و فرهنگی که عمدتا هم خصوصی و محفل شخصی هستند با وزارت ارشاد وجود دارد، بیان کرد: اگر انجمنی احساس لزوم نکند که با شناشه‌دار شدن نسبت خودش را با وزارت ارشاد مشخص کند، خب نیازی هم به این کار نیست. منتها اگر قرار باشد از سمت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به انجمن ادبی کمکی شود یا با انجمنی همکاری صورت گیرد، این انجمن‌ها باید شناسه‌دار شوند، یعنی باید در سامانه انجمن‌های ادبی ثبت نام کرده و توسط وزارت ارشاد شناسایی شوند و مجمع عمومی انجمن‌های ادبی هم آن‌ها را تائید کند. اگر چنین حمایت و رابطه‌ای با وزارت ارشاد نداشته باشند، خب بدون شناسه‌دار شدن به کار خود ادامه می‌دهند، منتها دیگر نسبتی با وزارت فرهنگ ندارند و ما دیگر نمی‌توانیم حمایتی از آن‌ها داشته باشیم یا اگر چنانچه مشکلی هم به وجود بیاید، همراهی‌شان کنیم. البته آیین‌نامه مذکور هنوز ابلاغ نشده و منتظر امضا و تائید نهایی جناب وزیر است ولی امیدواریم تا پایان سال یا ابتدای سال آینده این اتفاق نهایی شود.

این مدیر فرهنگی درباره برنامه‌هایی که قرار است در حوزه  تبلیغ و اطلاع‌رسانی کتاب اتفاق بیفتد و اینکه آیا این تبلغات شامل تبلغ کتاب‌های ادبی و عمومی در صداوسیما و سطح شهر نیز می‌شود، گفت: عنوان تبلیغ و ترویج کتابخوانی یک عنوان عام و کلی است و به خیلی از بخش‌ها و برنامه‌های معاونت فرهنگی مرتبط خواهد شد. خانه کتاب بخشی از فعالیت‌های مربوط به این حوزه را انجام می‌دهد، بنیاد شعر و ادبیات داستانی بخشی از کارهای آن و موسسه نمایشگاه‌های قسمت دیگری را بر عهده می‌گیرند و خود معاونت هم با توجه به وظایفی که دارد؛ بخش‌هایی از فعالیت مربوط به تبلیغ و اطلاع‌رسانی کتاب را انجام می‌دهد. این بودجه دیگر بودجه ادبیات به صورت اختصاصی نیست و درواقع بودجه تخصیصی کتاب است و ما هم بخشی از این بودجه را برای جشنواره شعر فجر و جایزه ادبی و ... در اختیار می‌گیریم که البته به تبلیغ کتاب و اطلاع‌رسانی هم کمک می‌کند.