در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
خسارت ۴ و نیم میلیاردی به بناهای تاریخی استان کرمان/مسئولیت احیای قنات‌ها با جهاد کشاورزی است
معاون میراث فرهنگی کرمان گفت: از مجموع ۱۰۷ قناتی که در منطقه بوده، ۸۷ قنات بین ۳۰ تا ۶۰ درصد تخریب شده و ریزش کرده‌اند. طبق تخمین کارشناسان مربوطه، تقریباً ۲ و نیم میلیارد برای لایروبی و مرمت این قنات‌ها درنظر گرفته شده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در پی زمین‌لرزه‌ی ۴.۳ ریشتری استان کرمان (حوالی هجدک) که روز ۱۳ آذرماه اتفاق افتاد، به بخشی از میراث تاریخی این استان خساراتی وارد آمد. پیشتر محمود وفایی (مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان) اعلام کرده بود که به دلیل وقوع پس‌لرزه‌های متعدد، تشخیص میزان دقیق خسارت‌های وارد آمده به آثار تاریخی ممکن نیست.
حال بعد از گذشت سه روز، حمید روحی (معاون میراث فرهنگی استان) جزئیات دقیق‌تری از میزان خسارات وارد آمده را به خبرنگار ایلنا اعلام کرد و افزود: هیچ‌کدام از بناهای تاریخی منطقه، تخریبِ صد در صدی نداشته‌اند. از مجموع ۱۰۷ قناتی که در منطقه بوده، ۸۷ قنات بین ۳۰ تا ۶۰ درصد تخریب شده و ریزش کرده‌اند. طبق تخمین کارشناسان مربوطه، تقریباً ۲ و نیم میلیارد برای لایروبی و مرمت این قنات‌ها درنظر گرفته شده است.
وی ادامه داد: از مجموع این ۱۰۷ چشمه قنات؛ همه دایر بودند و کشاورزان از آنها استفاده می‌کردند. تا چند روز آینده کار لایروبی قنات‌های تخریب شده، آغاز خواهد شد. هنوز به دلیل پس‌لرزه‌هایی که کرمان در این چند روز از سر گذرانده، مقنی‌ها نمی‌توانند عملیات لایروبی را شروع کنند چراکه درصورت وقوع پس‌لرزه‌ای دیگر خطر مرگ وجود دارد. در نتیجه باید صبر کرد تا آرامش دوباره بازگردد و پس‌لرزه‌ها تمام شود. فکر می‌کنم تا دو سه روز آینده همکاران ما در جهاد کشاورزی، مرمت قنات‌ها را شروع کنند.
وی تأمین بودجه احیای قنات‌ها را تماماً برعهده‌ی جهاد کشاورزی دانست و گفت: تأمین اعتبار برای بازسازی و مرمت قنات‌ها تماماً برعهده جهاد کشاورزی است و میراث هیچ مسئولیتی در این خصوص ندارد.
روحی درباره‌ی میزان آسیبی که به ابنیه‌ی تاریخی وارد آمده، عنوان کرد: بین ۷۰ تا ۸۰ درصد از بافت‌‌های روستایی و برج‌های تاریخی منطقه، تخریب شده‌اند. هم‌چنین ۸۵ درصد از برج تاریخی گزک ریزش کرده است. ولی بخش عمده‌ای از خرابی‌ها، ترک‌ها و شکاف‌هایی بوده که در بدنه‌ی بناها ایجاد شده است. چنین اتفاقی برای برج‌های تاریخی، آب‌انبارها، یخدان، بازار و حمام تاریخی شهر راور افتاده است.
وی افزود: از بناهای تاریخی داخل این شهرستان، بازار تاریخی زرند مهم‌ترین بنا است. هم‌چنین ترک‌خوردگی‌هایی به بناهای داخل شهر کرمان مثلِ بازار وکیل، داخل مجموعه گنجعلی‌خان، ضرابخانه، کاروانسرای گنجعلی‌خان، مدرسه ابراهیم‌خان، بازار کرمان، مسجد ملک (معروف به مسجد امام) و مسجد جامع مظفری وارد آمده است. در شهر کرمان اساساً تک‌بناهای تاریخی‌ای که داخل بافت نبوده‌‌اند و اطرافشان خالی بوده؛ بیشترین آسیب را دیده‌اند؛ گنبد جبلیه یکی از این بناهاست که چند ترک‌خوردگی شدید داشته و ریزش‌هایی هم در دیواره بنا مشاهده شده است.
معاون میراث فرهنگی و گردشگری استان کرمان افزود: ستاد بحران دو میلیارد تومان برای بخش مرمت بناها تخمین زده است. باید تمام بخش‌های برج گزک، بازسازی شود. بلافاصله بعد از تمام‌شدنِ پس لرزه‌ها و بازگشت آرامش نسبی برای کار معماران و بناها، مرمت آثار تاریخی آغاز می‌شود.
