مریم کاظمی:
مشکل جشنواره تئاتر کودک و نوجوان «سهمخواهی» است/ تا وقتی مثل امر محتوم به جشنواره نگاه کنیم کنتراست فرهنگی ایجاد نمیشود
مریم کاظمی با اشاره به برگزاری جشنواره تئاتر کودک و نوجوان در همدان با بیان اینکه «تمرکززدایی بسیار کار خوبی است اما مثل همه کارهایی که خوب شروع میشود در ادامه تبدیل به یک حرکت غلط میشود» گفت: یعنی هرکسی سهم خودش را میخواهد و فکر میکند اگر مشارکتی دارد تکهای باید به جشنواره اضافه کند که بیربط است و کم کم از مسیر اصلی خودش دور میشود. با این روندی که پیش میرویم من فکر میکنم جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان شکوفا نخواهد شد.
مریم کاظمی (دبیر بیست و چهارمین جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان) در گفتگو با ایلنا، درباره اقدامات انجام گرفته در این دوره از جشنواره تاکنون گفت: همان کارهایی که دبیران پیشین برنامهریزی کرده بودند را ما هم طبق برنامه و جدول پیش میرویم و کارهایمان را انجام میدهیم. خوشبختانه مشکلی نداشتیم و همه چیز طبق روال و پیش میرود.
کاظمی با بیان اینکه غیر از مسائل اسکان و پذیرایی آنچه که به نوع و کیفیت برگزاری جشنواره مربوط میشود مهمتر است، گفت: چون جشنواره کودک و نوجوان کاری تولید نمیکند و از کارهایی که در طول یکسال در جشنواره اجرا شده انتخاب میکند طبیعتا ممکن است یکسال کارها سطحاش بسته به نوع کارها خیلی خوب باشد و یکسال پایینتر. اگر اصلا انتخاب نکنیم باید دیگر در جشنواره را ببندیم و تا وقتی هم بخواهیم با همین روال پیش برویم باید تابع شرایط مستمر اجرای تئاترها در طول سال باشیم.
او با اشاره به چشماندازی که از کیفیت این دوره از جشنواره دارد، گفت: باتوجه به کارهایی که وجود داشته من فکر نمیکنم نسبت به سالهای گذشته استاندارد اجراها پایینتر باشد. تمام سعی من این است که حداقل در همان سطح بماند و از دایره علاقهمندان تئاتر کودک و نوجوان چیزی کم نکنیم.
دبیر بیست و چهارمین جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان همدان با اشاره به برگزاری این جشنواره در شهری به غیر از تهران گفت: به نظر من برگزاری جشنواره در شهرستان و تمرکززدایی بسیار فکر هوشمندانه و خوبی است و مردم را زنده میکند. همه ارگانهای سطح استان همکاری میکنند و احساس خوبی به آدمها دست میدهد. رفت و آمد فرهنگی و گذر فرهنگ و ایجاد انگیزه در کودکان و خانوادهها و ارگانهای مرتبط همه انگیزه خوبی در آن استان به وجود میآورد. ضمن اینکه میتوانند برایش بودجهای فراهم کنند و همه خود را در آن جشن ملی شریک بدانند و یک میزبان فرهیخته باشند.
کاظمی ادامه داد: فقط یک مشکل کلی وجود دارد که استانها فکر میکنند چون در استان خودشان برگزار میشود باید دارای سهمی باشند. مگر وقتی جشنوارهای در تهران برگزار میشود مختص تهران است؟ نمیشود گفت از هر استان حتما یک نماینده باشد. ممکن است سطح کیفی کار تئاتر یک استان در آن سال به دیگر کارهای شهر تهران نرسد. اما اگر شرایط مساوی وجود داشته سعی کردیم اولویت را به کار شهرستان بدهیم.
او با تاکید بر اینکه «صد در صد با تمرکززدایی موافقم؛ معتقدم باید به شهرستانها سفر کنیم چون انگیزه در تئاتر این مناطق به این شیوه افزایش پیدا میکند. تهرانیها هم باید بروند در شهرستانها کار ببیند.» گفت: این تمرکززدایی بسیار کار خوبی است اما مثل همه کارهایی که خوب شروع میشود در ادامه تبدیل به یک حرکت غلط میشود؛ یعنی هرکسی سهم خودش را میخواهد و فکر میکند اگر مشارکتی دارد تکهای باید به جشنواره اضافه کند که بیربط است و کم کم از مسیر اصلی خودش دور میشود. انقدر زیادهروی میکنیم که اصل را از بین میبریم. با این روندی که پیش میرویم من فکر میکنم جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان شکوفا نخواهد شد. نه صرفا این جشنواره، اساسا در شهرستانها انگار شکوفا نمیشود یعنی رشد نمیکند.
کاظمی با اشاره به اینکه «جشنواره جشن برداشت محصول است؛ باید گندمی بکاری و بعد آن را در بازار مکاره ارائه دهی.» گفت: جشنواره محل گردهمایی است. اشتباه اغلب آدمها این است که میگویند جشنواره برای معرفی استعدادها چه کار کرده است؟ برای بهتر شدن تئاتر کودک و نوجوان چه کرده؟ این موضوع باید حل شود که بدانیم جشنواره یک جشن ملی و ایرانی ماست که مهمانان خارجی هم در آن داریم. اتفاق فرخندهای است که چنین جشنی در یک شهرستان برگزار شود و همه در کاری فرهنگی دخیل شوند و بتوانیم برای مردم و کتابخوانی و فیلم و تئاتر دیدن آنها انگیزه ایجاد کنیم و جشنواره بخش فرهنگی زندگی مردم را رشد دهد ولی همیشه در ادامه این جشنها یک روال فرسوده پیدا میکند.
دبیر جشنواره تئاتر کودک و نوجوان خاطرنشان کرد: انگار وظیفهمان است هرسال یکسری برگزیده انتخاب کنیم و جایزه بدهیم و تمام شود. این آزادی عمل باید برای جشنوارهها وجود داشته باشد که بتوانند از بین کارهای خوب و شاخص انتخاب کنند و کارها بیایند و برآیند تلاش یک یا دو سالشان را به عرضه تماشای دیگران بگذارند. به رشد همدیگر کمک کنیم و در جریان فعالیتهای جدی و جدید و خلاقه همدیگر قرار بگیریم. جشنواره محل تلاقی و برخورد است نه تولید. باید امکان برخورد به وجود بیاید. اگر این برخورد و تنوع وجود نداشته باشد، و ما مثل امر محتوم به آن نگاه کنیم این کنتراست فرهنگی هم ایجاد نمیشود.
کاظمی با اشاره به تاثیر حضور آثار دیگر کشورها در جشنواره تئاتر کودک، با بیان اینکه بسیاری از کارهای ایرانی از کارهای خارجی در سالهای بعدی تقلید میکنند، گفت: برخی هنرمندان ما فکر میکنند چون این کار خارجی است پس درست است. چرا؟ چون ما روی تئاتر خودمان خوب کار نکردیم. تحلیل نمیکنیم که شاید آن هم اشتباه باشد. او هم آمده کارش را مثل ما نشان دهد دلیل نمیشود کارش بهترین باشد. باید از همدیگر متقابلا یاد بگیریم اما معمولا چشممان را میبندیم. درحالیکه بزرگترین نقش و کارکرد جشنواره همین است.