انتقاد بهروز غریب‌پور از آشفتگی در سیاست‌های هنری کشور؛
باید به دخالت سایر نهادها در هنر پایان داد/دولت درباره موسیقی با مراجع صحبت کند
بهروز غریب‌پور می‌گوید: آقای روحانی به‌رغم همه شانتاژها رای آورد. ما امروز باتوجه به پشتوانه‌ای که دولت دارد انتظار داریم به یک رشته دخالت‌های افراد یا نهادهای غیرمرتبط در فرهنگ و هنر پایان داده شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، بهروز غریب‌پور از لزوم یکسان‌سازی جریان تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری در حوزه فرهنگ سخن گفت و آن را مهمترین مطالبه حوزه فرهنگ و هنر از دولت آینده دانست. این کارگردان و نمایشنامه‌نویس خاطرنشان کرد: افراد یا نهادهای غیرمرتبطی طی این سال‌ها توانسته‌اند مجوز و کنسرت لغو کنند و جلوی اجرای نمایش‌ها را بگیرند یا نمایش فیلمی را که ارشاد به آن مجوز داده؛ متوقف کنند. دولت باید به این رشته دخالت‌ها در فرهنگ و هنر پایان دهد و بایستی یک کاسه بودن تصمیم‌گیری در این حوزه اعمال شود.
غریب‌پور تصریح کرد: نکته مهم این است که بازار کار هنرمندان اگر مصون از این دخالت‌ها باشد بسیاری از مسائل صنفی هم به تبع آن می‌تواند شکل درست‌تری بگیرد. وقتی بازار کار یک صنف و گروه را متزلزل کنند عملا هستی و موجودیت آنها و هرچه که مرتبط با این موارد است تحت تاثیر قرار می‌گیرد. بنابراین اولین مساله همین یک کاسه کردن نوع تصمیم‌گیری برای فضای فرهنگی و هنری است که من فکر می‌کنم در راس مسئولیت‌های آقای روحانی در دولت جدید است.
او با اشاره به مطالبات و انتظارهای اهل فرهنگ و هنر از دولت دوازدهم و وزارت فرهنگ و ارشاد آن گفت: در این شکی نیست که هم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و هم جامعه فرهنگی و هنری بایستی تمام هم و غم خود را براساس بسترسازی برای تعریف بسیاری از هنرها به کار بگیرند. رسانه ملی ما که این وظیفه را انجام نمی‌دهد اما خود اهالی فرهنگ و هنر و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید وظیفه آگاه‌سازی عمومی را به عهده بگیرند.
کارگردان اپرای عروسکی حافظ، ادامه داد: هنگام انتخابات معلوم شد سلیقه رقیب آقای روحانی، خواننده‌های بی‌اصل و نسب و هنرمندانی هستند که اساسا دغدغه ملی و فرهنگی ندارند. اما در مقابل، این سو، سلیقه‌ها متمایل به فرهنگ فاخر و ارزشمند است. معتقدم تعریف هنرهای مختلف باید تبیین شود. اما از چه راهی؟ معتقدم باید مقامات دولتی با مراجع درباره هنری مانند موسیقی صحبت کنند تا به این فضای آشفته پایان دهند؛ فضای آشفته یعنی اینکه به‌صورت شبانه‌روزی از رادیو و تلویزیون موسیقی پخش می‌شود اما عده‌ای هنوز می‌گویند موسیقی حرام است.
غریب‌پور ادامه داد: می‌بینیم که شهرداری تهران برای ساختن تندیس‌های بی‌قواره هزینه‌های بی‌ربطی کرده و درنهایت شهر را دچار یک زیبایی‌شناسی سطح پایین و بی‌اصل و نصب کرده است. باید هنرهای تجسمی، موسیقی و دیگر هنرها به خوبی تعریف و تبیین شوند که اثبات شود که این هنرها به نفع جامعه است و برای پیش بردن یک فضای فرهنگی درست باید مردم از آنها آگاه شوند. آگاه کردن مردم اکنون باید در اولویت قرار بگیرد؛ اینکه چرا بایستی کنسرت‌ها و خواننده‌ها باشند؟ چرا باید موسیقی در سبد کالای فرهنگی مردم بیاید؟ و چرا در دورترین نقاط کشور امنیت برای هنرمندان وجود داشته باشد؟
او با اشاره به اینکه «تبیین این مسائل تنها توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی امکان‌پذیر نیست» گفت: نهادهای معتدل و درست که به بالندگی فرهنگی جامعه می‌پردازند باید به این موارد آگاه باشند. اما نگاهی که امروز به بسیاری از رشته‌های هنری وجود دارد غالبا به دور از نیازهای زمان است. تصور می‌کنم که سیاست‌گذاری درباره هنر در اتاق‌های بسته انجام می‌شود اما این بحث باید به فضای عمومی کشیده شود. و ای کاش رسانه ملی ما در راس وظیفه‌های خودش، آگاه‌سازی مردم را قرار دهد. اگر هم نشد، از طرق مختلف باید این کار را کرد، چراکه این فضاسازی و بسترسازی مهم است.
کارگردان نمایش اپرای عروسکی لیلی و مجنون با بیان اینکه «البته قطعا نباید تصور کنیم که درست شدن شرایط فرهنگی و هنری کشور فقط برای جامعه هنرمندان و فرهنگیان مهم است» گفت: به طور مثال وقتی به هنرهای تجسمی اهمیت می‌دهید طراحی مبلمان و اتومبیل و هواپیمایتان هم درست می‌شود. اصلا محدود و جزیره‌ای دیدن هنر غلط است.
غریب‌پور تاکید کرد: در مورد موسیقی هم همین‌طور است؛ هویت یک ملت در گرو شناخت بزرگانش است. شعر و موسیقی ما ریشه‌دار است و اگر این را بشناسیم شاخص هویت ما بالا می‌رود. اینطور نیست که من وقتی به عنوان یک هنرمند حرف می‌زنم نگاهی به اقتصاد و مسائل سیاسی نداشته باشم. من مطمئنم که این نوع فضای درست فرهنگی در مولفه‌های دیگر هم تاثیر خواهد گذاشت.
بنیانگذار و مدیر اسبق خانه هنرمندان ایران یادآور شد: فکر می‌کنم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تنها مساله من و امثال من نیست؛ اما به دلیل اینکه زندگی ما وابسته به هنر است روی این اصل تمرکز می‌کنیم. وگرنه مسائل سیاسی، گردشگری و توجه به میراث فرهنگی هم همگی به رشد و اعتلای فضای فرهنگی کمک می‌کنند.
غریب‌پور ادامه داد: در سالروز خیام، به عنوان شهروند نیشابور نشان این شهر را گرفتم و بعد از سال‌ها به این شهر رفتم. شهری مانند نیشابور هفت هزار دانشمند و شاعر دارد که هنوز معرفی نشده‌اند، بناهایی دارد که در اثر زمان فرسوده شده‌اند؛ گردشگری ما باید درست شود و هتل‌ها و مهمان‌پذیرها بایستی بتوانند کمک کنند که گردشگری رونق پیدا کند چراکه این مسائل مطمئنا هویت ملی ما را تضمین کرده و ما را با یک شرایط بهتر اقتصادی و فرهنگی روبرو می‌کند.
او همچنین با اشاره به موارد مغفول و نیازمند توجه در حوزه تئاتر، به فضای دانشگاهی اشاره کرد و گفت: اتکا به فضاهای آموزش واقعی هنر به خصوص تئاتر ضروری است؛ داشتن پلاتوهای مختلف برای تئاتر و تئاتر عروسکی از الزامات دانشگاهی است. متاسفانه هیچ‌یک از دانشگاه‌های ما پلاتو به اندازه کافی ندارند و فضاهای تمرین و برای پدیدآوردن نسل جدید بازی‌دهندگان و بازیگران ندارند. در این شرایط عملا اتکا کردن به یکسری محفوظات و دادن یکسری درجات علمی به افراد جامعه، ما را تهی از نوآوری کرده است.
نمایشنامه‌نویس و کارگردان اپرای عروسکی رستم و سهراب با بیان اینکه باید کاری جدی در زمینه سالن‌های تئاتر انجام بگیرد، گفت: سالیانه میلیون‌ها تومان بودجه برای احداث سالن‌ها اختصاص می‌دهیم اما غالب سالن‌ها استاندارد نیستند. ما نیازمندیم به آرشیتکت‌هایمان آموزش دهیم که یک سالن تئاتر نیازمند چه مولفه‌ها و عناصری است؟ فضای مناسب نمایش تئاتر و نمایش عروسکی اصلا مورد توجه معماران قرار نمی‌گیرد. اغلب سالن‌ها تنها بسنده کرده‌اند به صندلی‌های گران‌قیمت و دکوراسیون‌های فضای تماشاگران و از صحنه غفلت کرده‌اند. بنابراین معتقدم مطالبه مهم تئاتر، سرمایه‌گذاری درست برای احداث سالن‌های حرفه‌ای است.
غریب‌پور خاطرنشان کرد: تئاتر خصوصی جایگاه خود را دارد و تعریف می‌شود اما تئاتری که به آن باید بها داده شود و بتواند به عنوان یک تئاتر حرفه‌ای مطرح شود الزاما نیازمند سرمایه‌گذاری است؛ چه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی که نیازمند مشوق‌ها و معافیت‌های مالیاتی است و چه سرمایه‌گذاری از سوی بخش دولتی که جزو وظایف دولت محسوب می‌شود.
او با بیان اینکه «تصور می‌کنم از نظر فضای تئاتری با توجه به رشد بسیار خوبی که در این سال‌ها اتفاق افتاده باید به فضای صحنه و تئاتر توجه ویژه کنیم تا مشکلاتی که بر سر راه ما وجود دارد مرتفع شود» گفت: مثالی بگویم؛ شهرداری تهران میلیاردها تومان صرف ایجاد سالن‌هایی کرده که از حداقل‌های حرفه‌ای بی‌بهره بوده‌اند؛ چون کار را به کاردان نمی‌سپردند و عملا همه سالن‌ها نه آکوستیک مناسبی دارد و نه صحنه و نه جایگاه تماشاگران. به جای توجه به سادگی و کارایی بیشتر سعی کردند گول زنک باشد و سعی کردند با یک مبلمان به نظر شیک به مردم بگویند ما سالن افتتاح کرده‌ایم. بنابراین باید در این زمینه دولت هم نهادهای مرتبط با خود را آگاه کند و هم دانشگاه‌ها که زیر پوشش وزارت علوم هستند یک بازنگری در درس‌ها و ساخت فضاهای متناسب با رشد هنر بازیگری و کارگردانی و طراحی نور و صحنه و نظایر آنها داشته باشند.
