از مهرجویی و بیضایی تا پدرسالار؛
خسرو شجاعزاده که بود؟+فیلم و عکس
خسرو شجاعزاده، «آیت»ِ جوان فیلم سینمایی «غریبه و مه» به کارگردانی بهرام بیضایی امروز (24 اسفند) درگذشت.
به گزارش خبرنگار ایلنا، خسرو شجاعزاده متولد بندر ترکمن بود که صبح امروز ۲۴ اسفندماه به دلیل سکته مغزی در سن ۷۱ سالگی چشم از جهان فروبست؛ او بازی در سینما را از سال ۱۳۴۸ با بازی در فیلم «گاو» به کارگردانی داریوش مهرجویی آغاز کرد.
شجاعزاده که هنرآموختهی هنرکده هنرهای دراماتیک بود، بعد از «گاو» در فیلمهای دیگری نیز بازی کرد و در دهه 40 به بازی در تئاتر هم پرداخت.
پوستر فیلم «غریبه و مه» به نویسندگی و کارگردانی بهرام بیضایی که توسط مرتضی ممیز طراحی شد
در فیلم «تجاوز» به کارگردانی حمید مصداقی، او همبازی داود رشیدی، منوچهر فرید، جمشید لایق، آذر فخر، بهزاد فراهانی و... بود که سال 1349 ساخته شد. در فیلم «قیامت عشق» که سال 1352 به کارگردانی هوشنگ حسامی ساخته شد، همبازی بازیگرانی همچون عزتالله انتظامی بود.
یکی از مهمترین بازیهای خسرو شجاعزاده در فیلم سینمایی «غریبه و مه» به نویسندگی و کارگردانی بهرام بیضایی بود که سال 1353 ساخته شد و شجاعزاده در آن در نقش آیت، بهعنوان نقش اول فیلم همبازی پروانه معصومی، منوچهر فرید و تعدادی دیگر از بازیگران مطرح سینما شد.
نمایی از فیلم «راز خنجر»؛ شجاعزاده که متولد بندر ترکمن است در این فیلم در نقش یک ترکمن ظاهر شد
غریبه و مه داستان یک آبادی ناکجاآباد کنار دریا است که اهالی، قایقی را میبینند که به سوی ساحل پیش میآید. قایق را از آب میگیرند و در آن مردی زخم خورده (خسرو شجاع زاده) را پیدا میکنند که نمیداند کیست و چه بر سرش آمده است. زنی به نام رعنا (پروانه معصومی)، که شوهرش (مهدی بهمنپور) در دریا غرق شده و جسدش را پس نداده، کنجکاو احوال آیت است و این، کینهی خانواده شوهر رعنا را برمیانگیزد. اهل آبادی از آیت میخواهند که یکی از دختران آبادی را به عقد خود درآورد. وقتی آیت رعنا را انتخاب میکند درگیری پیش میآید. در مراسم عروسی، گرگی به آبادی میزند و دو ناشناس سر راه آیت قرار میگیرند و از او میخواهند به دنبال آنها برود. آیت نمیپذیرد، و چندی بعد، با مرد ناشناسی درگیر میشود. آیت پس از کشتن مرد میفهمد که او شوهر گمشدهی رعنا بوده است. روزی مردی (حمید طاعتی)، در جامهی سیاه، با قایق از میان مه به آبادی میآید، و پس از خرید مقداری آذوقه راه آمده را بازمیگردد. آیت میترسد، و روز بعد چند غریبه (مرتضی سروش، مهدی منتظر، قاسم پورشکیبا، ایرج رامین فر، علی ژکان) سوار بر پنج قایق به آبادی میآیند و تا آیت را برگردانند. آیتنمیداند آنها کیستندو چه میخواهند، پس با آنها درگیر میشوند. هر پنج مرد توسط آیت از پا درمیآیند اما نکته اینجاست که هر ضربه ای که آیت به آنها میزند خودش هم زخم برمیدارد. آیت با تن زخمی سوار بر قایق از ساحل دور میشود تا بداند که در آن طرف آب چه خبر است. به این ترتیب رعنا دوباره لباس سیاه به تن میکند.
فیلم «دلنمک» با چهره خسرو شجاعزاده
خسرو شجاعزاده پس از «غریبه و مه» در فیلم «گودال» به کارگردانی محمد حسنزاده (1365) بازی کرد اما دومین فیلم مهم او «آنسوی آتش» به کارگردانی کیانوش عیاری (1366) بود. شجاعزاده در این فیلم بسیار خوش درخشید. او نقش «نوذر» را بازی میکند که به تازگی از زندان بیرون آمده و سراغ برادرش «عبدالحمید» (سیامک اصلسی) میرود چون میداند او پول خانه پدری را به باد داده. او سهمش را از پول خانه میخواهد و به این ترتیب با برادر خود درگیر میشود.
«آری چنین بود» به کارگردانی داوود اسماعیلی (1367)، «آخرین لحظه» ساخته فرخ انصاری بصیر (1367)، «دلنمک» امیر قویدل (1368) و «راز خنجر» محمدحسین حقیقی (1369) دیگر فیلمهایی بود که شجاع زاده در آنها بازی کرد.
پوستر فیلم «گودال»
شجاعزاده همچنین در دو سریال پرطرفدار «هشت بهشت» و «پدر سالار» (هر دو به کارگردانی اکبر خواجویی» ایفای نقش کرده است.
«دیکته و زاویه»، «یک کلاغ، چهل کلاغ»، «استعمال دخانیات ممنوع» و «کفاشه پرجوش و خروش» نیز تعدادی از تلهتئاترهای او در دهه 40 در مقام کارگردان و بازیگر به شمار میرود.
شجاعزاده با اینکه بازیگر کمکاری بود، اما در معدود نقشهایی که از خود به جا گذاشته، نشان داده که بسیار به بازیگری مسلط بود و این هنر را به خوبی میشناخت. روحش شاد.
سریال «پدر سالار»؛ شجاعزاده در کنار محمدعلی کشاورز
پوستر فیلم «آنسوی آتش»
«غریبه و مه»
«غریبه و مه»