انتقاد از وضعیت فرهنگی جامعه/ آخرین وضعیت سلامتی محمدرضا شجریان

به گزارش خبرنگار ایلنا، مراسم رونمایی از آلبوم خداوندگان اسرار با حضور همایون شجریان و سهراب پورناظری صبح امروز سه‌شنبه سوم اسفند در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.

عباس سجادی در ابتدای این مراسم با بیان اینکه امروز ۲۱ فوریه روز جهانی زبان مادری است اظهار کرد: تقارن این اتفاق یعنی رونمایی از آلبوم خداوندگان اسرار روز جهانی زبان مادری برای من بسیار ج الب بود چرا که موسیقی زبان دوم انسان‌هاست و خیلی خوشحالم که امروز از دو خانواده پرکار و با دغدغه بزرگ موسیقی گروهی با نام سیاوش تشکیل شده که میراث‌دار گذشتگان است.

او ادامه داد: همایون و سهراب از دو خانواده بزرگ پورناظری و شجریان نمایندگان هنری جامعه ما هستند که آبروی موسیقی ایرانی را حفظ می‌کنند. آلبوم خداوندگان اسرار توسط رخشان بنی‌آعتماد کارگردانی شده و از فردا این آلبوم در سطح شهر منتشر می‌شود.

در ادامه این مراسم سهراب پورناظری با بیان اینکه این پروژه در سال ۹۰ یا ۹۱ انجام شده گفت: ۵۳ اجرا از این آلبوم در ایران و دیگر کشورها برگزار شده وقتی به این تصاویر نگاه می‌کنم به یاد شروع همکاری‌ام با همایون جان می‌افتم که تجربه مغتنمی برای من بود. این آلبوم با اشعاری از مولوی، خیام و حافظ است که سه اپیزود دارد و سفری را آغاز می‌کند. ساز بندی ما نیز بر اساس این اشعار پیش رفته است. البته قطعه یاوران که یک قطعه از ساخته‌های پدرم که با صدای آقای ناظری منتشر شده بود را نیز استفاده کردیم.

همایون شجریان در ادامه درباره مدت زمان کوتاه این آلبوم گفت: فضای این آلبوم با کار بعدی ما یعنی آینه‌ها بسیار متفاوت است و نمی‌شد مجموع این دو کار را در یک سی‌دی منتشر کنیم و اگر قرار بود هر دو آلبوم را در یک سی‌دی منتشر می‌کردیم به دلیل اینکه مدت زمانش به ۱۲۰ دقیقه می‌رسید مجبور بودیم دو سی‌دی استفاده کنیم و در یک آلبوم دو سی دی را منتشر کنیم. معمولا در کنسرت‌ها یک آلبوم کفایت نمی‌کند و از دو آلبوم استفاده می‌شود و ما در حقیقت این بار یک کنسرت را در دو آلبوم منتشر کردیم.

سپس سهراب پورناظری درباره عدم آلبوم خداوندگان اسرار با آینه‌ها در یک سی‌دی گفت: این دو باهم متفاوت هستند حتی طراحی صحنه مختلف دارند ما انگیزه مادی برای انتشار دو آلبوم نداشتیم و تنها دلیل آن مدت زمان انتشار این دو آلبوم باهم است که اگر قرار بود هر دو را در یک سی دی منتشر کنیم امکان‌پذیر نبود.

او درباره علت انتخاب خانم بنی‌اعتماد برای کارگردانی این اثر گفت:‌ آشنایی با باران کوثری برای طراحی صحنه این اثر باعث شد در ادامه مشورت‌هایی را از خانم بنی‌اعتماد برای کارگردانی آن بگیریم و به پیشنهاد آقای کوثری قرار شد که خانم بنی‌اعتماد کارگردانی این اثر را بر عهده بگیرند و ما هم در روی‌دربایستی قبول کردیم البته با شناسنامه کاری خانم بنی‌اعتماد بسیار خوشحالیم که ایشان این اثر را برای ما انجام دادند.

شجریان نیز در این باره گفت: بعد از مطرح شدن پیشنهاد همکاری با خانم بنی‌اعتماد از ما فرصت خواست تا در این باره فکر کنم البته برای ما افتخار بزرگی بود که با آنها همکاری کردیم.

با حفظ ریشه‌های موسیقی تغییرات را می‌پذیریم

او در ادامه در پاسخ به این سوال که در موسیقی ایرانی انسدادی رخ داده است و خلاقیت معمولا در چارچوبی خارج از موسیقی صورت گیرد علت این موضوع چیست؟ گفت: روزگار ما با ۴۰ سال پیش تفاوت دارد و ما هر سال یا هر روز با تغییرات زیادی روبرو هستیم طبیعتا موسیقی هم با تغییرات زیادی در این مدت روبرو بوده اما چیزی که برای من اهمیت دارد این است که چطور می‌شود ریشه‌ها را حفظ و از تغییرات نترسید.

او ادامه داد: یک نکته بسیار مهم وجود دارد و آن این است که نسل آینده ما باید با موسیقی ایرانی و سنتی زندگی کنند و در حقیقت موسیقی سنتی باید نیازهای روزمره آنها را پاسخ دهد بچه‌های ما نسل آینده ما هستند که در یک جامعه پر از تغییر زندگی می‌کنند و پیوند آنها با موسیقی اصیل ایرانی کار سختی است.

خواننده آلبوم خداوندگان اسرار گفت: ما باید راهی را پیدا کنیم که با حفظ ریشه‌های موسیقی بتوانیم موسیقی را ارائه دهیم. برای نسل جوان جذاب باشد قطعا هیچ یک از ما از تغییراتی که در زندگی ایجاد می‌شود خوشحال نیست مثلا همین موبایل شاید همه ما از آن بیزار باشیم اما نمی‌توانیم از آن فاصله بگیریم برای من هم لذت‌های شخصی و سلیقه‌ام در موسیقی شاید چیز دیگری است اما سعی می‌کنم آنها را درموضوعاتی پیدا کنم که قابل تغییر باشد و بتوانم ارائه دهم.

ادبیات هزاران ساله ما امروز در حال نابودی است

سهراب پورناظری در ادامه همین مبحث افزود: معتقدم موسیقی دستگاهی ما نیز با خاستگاه اصلی‌اش متفاوت بوده و ما می‌توانیم در آن زمان تقابل گروه چاوش را با موسیقی اصیل ایرانی ببینیم اما این راه باید ادامه پیدا کند و ما باید نسل جوان با موسیقی و ادبیات پیوند دهیم متاسفانه اوضاع ادبیات از موسیقی نیز بدتر است چرا که ادبیات ما ریشه قابل معلومی ندارد و هزاران سال فرهنگ امروزه در حال حذف از جامعه است و ما دیگر اشعار مولانا، سعدی و دیگر شاعران ایرانی را نمی‌شنویم و اینها امروز زبان زنده جامعه ما نیستند و این هشداری برای اهالی فرهنگ است.

فرهنگ ما توسط شبکه‌های ترکیه‌ای تعیین می‌شود

او ادامه داد: متاسفانه هدایت کننده سطح فرهنگی جامعه ما امروزه یک شبکه ترکیه‌ای است و من تصمیم داشتم که موسیقی‌ای را ارائه دهم که بتوانم با آن روی نسل امروز تاثیر بگذارم و اگر همراهی همایون نبود قطعا این تاثیرگذاری کمتر بود. ما ترجیح می‌دهیم موسیقی‌ای را اجرا کنیم که از غلظت کمتری برخوردار باشد و ابایی از اجرای آن نداریم اما بتوانیم جوانان و نسل امروز را جذب کنیم.

سپس همایون شجریان در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه مجوز انتشار دیگر اثر استاد شجریان داده شده در چه زمانی این آثار منتشر می‌شود، گفت: خوشبختانه کارهای پدر مجوز گرفته‌اند و آلبوم طریق عشق را چندی پیش منتشر کردیم در  حال حاضر نیز بر روی دیگر آثار ایشان کار می‌کنیم این اثر متعلق به دو سال پیش است که هنوز شنیده نشده اما درباره اینکه ایشان می‌توانند روی صحنه بیایند یا نه باید بگویم فعلا چنین امکانی وجود ندارد و ما منتظریم مسیر درمان به خیر و خوبی طی شود.

بسیار کم‌حوصله‌ و عجولم

او همچنین درباره اینکه چرا تاکنون به تدریس موسیقی روی نیاورده است، گفت: من کم حوصله هستم و بسیار تنبل و دوست دارم شاگردم خیلی سریع یاد بگیرد در ح الی این اصلا درست نیست و باید برای شاگرد وقت گذاشت البته به این موضوع نیز فکر کردم و هر زمان احساس کنم معلم با صلاحیتی هستم و می‌توانم تجربه‌هایم را منتقل کنم قطعا این کار را عملی می‌کنم.

ای کاش مجوز را زودتر می‌دادند

سهراب پورناظری نیز درباره اخذ مجوز آلبوم استاد شجریان گفت: هر بچه ۵ ساله‌ای می‌داند که هدف از این کار چیست نمی‌خواهم در این دو از دولت گله کنم اما این طور مجوز دادن در این زمان صورت خوشی ندارد ای کاش این مجوز را چند سال پیش برای انتشار این آلبوم‌ها می‌دادند.

او همچنین گفت:‌ یکی از آلبوم‌هایی که قرار است از استاد شجریان منتشر شود اثر مشترک من با ایشان است که در زمان مشخص خود اعلام می‌کنم.

در ادامه این نشست همایون شجریان درباره همکاری‌اش با سهراب و طهمورث پورناظری گفت: به دلیل نزدیکی روحیه‌ام با سهراب و طهمورث با آنها کار می‌کنم و یک هدف خاصی را دنبال نمی‌کنیم ما بدون تعصب پیش می‌رویم و خوشبختانه در این مدت که با هم همکاری داریم فرصت‌های بسیار خوبی پیش آمده که برای من بسیار لذت‌بخش بود. ما روحیات نزدیک به همی داریم و از ایده‌ها و ک ارهایی که متفاوت است نترسیدیم.

همکاری با شهبازیان برایم مغتنم است

خواننده تیتراژ فیلم سینمایی رگ خواب نیز گفت: درباره همکاری‌ام با آقای شهبازیان و مسائلی که در این باره مطرح شد باید بگویم آقای شهبازیان قصد داشتند آثاری از پدرم را ارائه دهند و این را در مصاحبه مطرح کرده بودند و تا قبل از آن هیچ صحبتی با من نشده بود و بعد از انتشار آن من از آنجا که هیچ اطلاعی در این باره نداشتم نسبت به آن واکنش نشان دادم. البته ایشان با من تماس گرفته بودند که موضوع را مطرح کنند اما من موفق نشده بودم تلفنم را پاسخ دهم و از آنجا که قرار بود این اتفاق در یک فرصت کم انجام شود و من برای برگزاری کنسرتی در شهرستان بودم نمی‌توانستیم باهم همکاری کنیم اما اگر فرصتی پیش بیاید قطعا انجام خواهد داد.

او ادامه داد:‌ همکاری با آقای شهبازیان بی‌شک فرصت مغتنمی برای من خواهد بود اما برنامه سال ۹۶ ما آنقدر پیچیده است که از همین الان ذهن مرا مشغول کرده و ممکن است دست و پا گیر باشد و نتوانیم در کنار آنها برنامه‌های جدید را اجرا کنیم.

سپس سهراب پورناظری درباره حضور نوازندگان خارجی در آلبوم خداوندگان اسرار گفت: نوازندگان خارجی در نسخه صوتی این آلبوم حضور دارند که ما آن را در ترکیه و آمریکا و بخشی دیگر را در ایران ضبط کردیم و آنچه که در نسخه دی وی دی و ویدئویی این اثر مشاهده می کنید حضور نوازندگان ایرانی است که در تالار وحدت ضبط شده است.

او ادامه داد: ما یک حوزه فرهنگی برای ایران داریم و یک حوزه جغرافیایی آن چه برای من مهم است حوزه فرهنگی ایران است یعنی از کاشغر تا سوریه و من همه این مکان‌ه ا را جزئی از فرهنگ ایران می‌دانم و از همنیشینی این نوع موسیقی باهم استقبال می‌کنم چرا که هدف من ترویج فرهنگ ایران فرهنگی است.

در ادامه این نشست همایون شجریان درباره آوازی بودن این اثر گفت: طبیعتا دغدغه آواز برای من در آلبوم خداوندگان اسرار وجود داشت البته ما آواز را در کار آینه‌ها نیز بیشستر می‌شنویم و فضای آن سنتی تر است اما این اولین تجربه من با تنبور بود از همین رو در ذهنم به دنبال طراحی آوازی بودم که بتوانم ارائه دهم و زمانی که داشتم شعر را انتخ اب می‌کردم به این مساله بسیار توجه داشتم و خوشبختانه به محض اینکه دیوان مولانا را باز کردم با این مصرع مولانا که می‌گوید «بیا کز عشق تو دیوانه گشتم» مواجه شدم و بسیار خوشحال چرا که به دنبال فراق می‌گشتم و دیدم این بیت از لحاظ معنی و وزن همان چیزی بود که به دنبال آن بودم.

ترافیک کاری علت تاخیر در انتشار آلبوم

سهراب پورناظری نیز درباره علت تاخیر در انتشار این آلبوم گفت: هیچ دلیل خاصلی جز ترافیک کاری نبوده است کارهای دیگری بودند که فضای مشترکی داشتند و ما اولویت را به آنها قرار دادیم آهنگسازان بسیاری با همایون کار کرده‌اند و آثارشان منتشر شده است و ما به دنبال یک فرصت بودیم تا در یک فاصله زمانی مشخص با آنها این آلبوم را منتشر کنیم.

همایون شجریان نیز در این باره گفت: من کار مشترکی با فردین خلعتبری دارم که چند سال پیش تمام شده اما ناشرین یا خود آقای خلعتبری روی آن کار می‌کنند که قرار بود ۶ الی ۷ ماه پیش منشتر شود اما هنوز منتشر نشده و یکی از دلایل تاخیر در انتشار آلبوم خداوندگان اسرار همین موضوع بود.

سرطان همچنان در کمین است

همایون شجریان درباره روند بهبودی استاد شجریان گفت: خوشبختانه نسبت به چند ماه گذشته حال پدر بهتر شده است. 15 جلسه رادیوتراپی سنگین روی سر ایشان اجرا شد و در حال حاضر زمان لازم است تا آسیب‌های عصبی ترمیم شوند. سرطان کنترل شده و پیشرفتی نداشته اما همچنان در کمین است و خوشبختانه حال پدر بهتر است اما نگرانی‌های ما همچنان ادامه دارد.

او درباره برنامه‌های آتی‌اش در سال 96 گفت: نمی‌توانم چیز خاصی در مورد برنامه‌های سال آینده بگویم اما چند پروژه جالب داریم که اگر نهایی شود انجام می‌دهیم.

خواننده موسیقی متن فیلم سینمایی آرایش غلیط در مورد ادامه همکاری‌اش با رخشان بنی اعتماد گفت: ما پروژه جدیدی برای همکاری با خانم بنی‌اعتماد نداریم اما اگر ایشان از ما راضی باشند و پیشنهاد بدهند باعث افتخار است که با گروه خانم بنی‌اعتماد همکاری کنیم.

ما در قلب مردم جای داریم

سپس سهراب پورناظری در مورد موسیقی فیلم سینمایی رگ خواب گفت: آنچه که در اختتامیه پخش شد موسیقی اصلی فیلم نبود بلکه اتد این کار در روز اختتامیه پخش شد و ما نمی دانیم که آنها اصل کار را از کجا گیر آورده بودند و پیدا کرده بودند و این موضوع که ما در جشنواره دیده نشدیم مهم نیست چرا که مهم‌ترین موضوع برای من و همایون این است که ترک‌های ما از روی پرده سینما دست به دست منتشر شده و مردم از آن لذت می‌برند این در حالی است که هیچ بازگشت مالی برای من و همایون نداشته اما انتشار این ترک آن هم ازروی پرده سینما نشان می‌دهد که ما در قلب مردم جای داریم.

او درباره اینکه چرا فقط با حمید نعمت‌الله کار می‌کند گفت: حمید نعمت‌الله خودش را به من محدود کرده چرا که او از بزرگترین کارگران های این سرزمین است اما من ترجیح می‌دهم با افراد خاص کار کنم و مثلثی بین همایون جان و حمید عزیز شکل گرفته است و به دنبال تغییر آن نیستم. ما همدیگر را پیدا می‌کنیم و احساس ما به یک بیان مشترک رسیده و از آنجا که زمان زیادی می‌برد تا با یک هنرمند دیگر به یک اشتراک برسم ترجیح می‌دهم تغییری ایجاد ندهم.

همایون شجریان درباره موسیقی فیلم سینمایی رگ خواب گفت: آنچه که امروز در دست مردم می چرخد و کپی می‌شود تیتراژ نیست بلکه بخشی از موسیقی متن فیلم است که البته بلندتر بوده و ما برای اینکه با مدت زمان فیلم یکی شود کوتاه کردیم اما کامل آن را به همراه تصنیف دیگری که روی فیلم نیامده به زودی منتشر می‌کنیم.

سهراب پورناظری نیز درباره اتفاقی که در روز اختتامیه جشنواره فیلم فجر افتاد گفت: پخش موسیقی فیلم ما غیرمجاز بوده و اگر این اتفاق در آمریکا می افتاد به دلیل پیگیری‌هایی که در آنجا می‌توان انجام داد ما تا پایان عمرمان دیگر نمی‌خواست کار کنیم و می‌توانستیم در خانه بنشینیم.

صدای همایون به پختگی رسیده

او درباره موسیقی فیلم رگ خواب و شباهتش به موسیقی آرایش غلیظ گفت: تجربه به من ثابت کرده هرگاه که می‌خواهم چیز خاصی را ارائه دهم نمی‌شود. معتقدم کار باید در درون خودش مسیر صحیح خوش را پیدا کند اما از همه مهم‌تر چیزی است که در آواز این موسیقی‌ها شنیده می‌شود و آن هم پختگی صدای همایون است که به چهل سالگی نزدیک می‌شود و ما می‌توانیم آواز خوبی را از او بشنویم و باید به این موضوع بسیار توجه کرد.

سپس همایون نیز درباره تیتراژ رگ خواب گفت: تیتراژی این فیلم در حقیقت فشارهایی است که بر شخصیت اصلی فیلم یعنی لیلا حاتمی می‌آید و برون ریزی آن شخصیت است که ما در پایان فیلم و در تیتراژ آن به صورت موسیقی می‌بینیم.

او ادامه داد: من معتقدم ما نباید نیازهای موسیقیایی را فراموش کنیم و از یاد ببریم. هرچقدر که من به دنبال خوانندگی باشم نباید به این موضوع فکر کنم که باید موسیقی را اجرا کنم که از تکنیک برخوردار باشد چرا که آن موسیقی با نیازهای خودم و جامعه‌ام متفاوت است. تجربه ثابت می‌کند اگر نیازها را فراموش کنیم اگرچه ممکن است کارهای تکنیکی داشته باشیم اما قطعاً خیلی زود بی اثر می‌شود.

موسیقی باید در زندگی مردم وارد شود

او ادامه داد: نیازهای شنیداری یعنی موسیقی باید به درد زندگی که الان داریم بخورد و آن موسیقی باید در زندگی ما جایگاه خود را پیدا کند.

سپس پورناظری درباره انتشار موسیقی فیلم رگ خواب نیز گفت: کلاژی از کل فیلم به عنوان کلیپ انتخاب شده که موسیقی را بر روی آن می‌گذاریم و در روزهای آینده آن را نیز منتشر می کنیم. من در ساخت موسیقی و انتشار آن از هر ابزار کمک‌کننده‌ای که بخواهد موسیقی را به دل جامعه ببرد تردید نمی‌کنم و از آن استقبال نیز می‌کنم اما کیفیت آن برای من بسیار اهمیت دارد.

همایون شجریان نیز در این باره گفت: در دنیای امروز موسیقی با یک کلیپ می‌تواند تاثیرگذارتر باشد. امروزه آلبوم‌های 60 دقیقه‌ای دیگر منسوخ می‌شوند البته پخش ترک برای ناشرین بسیار خطرناک است چرا که دانلودهای غیرقانونی کار آنها را دشوار می‌کند اما قطعاً باید ساز وکاری برای این موضوع نیز پیدا کرد.

انتشار آلبوم مشترک با علیرضا قربانی تا قبل از سال 96

او همچنین درباره انتشار آلبومی با آهنگسازی علیرضا قربانی گفت: سعی می‌کنیم در همین فرصت باقی مانده در سال جاری این آلبوم را نیز منتشر کنیم همچنین در حال پیگیری آلبوم رگ خواب هستیم تا ببینیم کدامیک زودتر منتشر می‌شود.

او در پایان صحبت‌هایش درباره آواز ایرانی نیز گفت: تمرین برای هر خواننده نقش بسزایی دارد و ما خوانندگان بسیار خوبی داریم که در زمینه آواز ایرانی فعالیت می کنند اما مشکلی که برای خوانندگان موسیقی ایرانی وجود دارد این است که از همان ابتدا به دنبال ردیف و ملودی ایرانی می‌روند بدون اینکه ایرادات صدای خود را برطرف کرده باشند.

او ادامه داد: چندین سال پیش پدر بحث صداسازی را مطرح کردند و گفتند باید حنجره را پرورش داد. مهم‌ترین نکته برای یک خواننده چه روی صحنه و چه در استودیو مدیریت خواندن است.