انتقاد تند رخشان بنی‌اعتماد از گسترش یأس و سرخوردگی در میان جوانان
جوانان معتقدند یا به نوعی باید از طریق خانواده به سرشاخه‌های قدرت و سیاست وصل باشند یا باید خود را در موقعیت تعریف شده‌ای قرار دهند تا بتوانند امکاناتی را به دست بیاورند.
به گزارش ایلنا، شب گذشته (شنبه ۲۶ تیرماه) مراسم رونمایی مستند «پنبه تا آتش» از مجموعه فیلم‌های کارستان به کارگردانی بهرام عظیم‌پور، دربارهٔ زندگی و فعالیت‌های «علی‌اصغر حاجی‌بابا»، پدر صنعت ریخته‌گری و فروآلیاژ‌ها در ایران، برگزار شد.
رخشان بنی‌اعتماد در این مراسم گفت: سابقهٔ تولید این مجموعه به حدود ده سال قبل برمی‌گردد. زمانی که ایدهٔ ساختن تعدادی فیلم توسط جمعی از مستندساز‌ها به ذهنم رسیده بود و می‌خواستیم از این طریق حضور کسانی را که در توسعهٔ اینجامعه موثر بوده‌اند را به ثبت برسانیم.
وی سپس با اشاره به ملاحظات و موانع موجود در رسانهٔ ملی برای معرفی این‌گونه شخصیت‌ها گفت: با خودم گفتم به دلیل ملاحظات و قیودی که از طریق کادرهای تعریف شده برای معرفی شخصیت‌ها وجود دارد، معرفی چنین شخصیت‌هایی با این همه محدودیت، ممکن نیست. جوانان، جامعه را خوب نمی‌بینند و بدون تعارف باید گفت به جز یأس و سرخوردگی فضای دیگری برایشان فراهم نشده. آن‌ها با خود فکر می‌کنند یا به نوعی باید از طریق خانواده به سرشاخه‌های قدرت و سیاست وصل باشند و یا باید خود را در موقعیت تعریف شده‌ای قرار دهند تا بتوانند امکاناتی را به دست بیاورند. جوان‌ها باید ببینند که هم می‌توان کار کرد و هم موفق بود.
وی گفت: درست است که این تمام حقیقت نیست، اما واقعیت دارد و برای اینکه بتوان چنین تصوری را از بین برد باید زندگی کسانی را به آن‌ها نشان داد که به‌صورت استوار و با دغدغه‌ها و انگیزه‌های جدی به فعالیت ادامه می‌دهند. کسانی که خیلی‌هایشان حتی اسمشان هم به گوش کسی نمی‌رسد!
بنی‌اعتماد با اشاره به اینکه نمایش الگوهای کارآفرینی جزو آرزو‌هایش بوده، افزود: اگرچه تاکنون فقط شش فیلم به مرحلهٔ تولید رسیده، اما می‌توانم بگویم با نمایش نخستین فیلم از مجموعهٔ «کارستان» به آرزوی چندین ساله‌ام رسیدم و از این نظر خوش‌حالم. پروژه‌هایی نظیر «کارستان» مجموعه‌هایی هستند که سیاست‌گذاران حکومتی و فرهنگی باید لزوم آن را تشخیص دهند و از هنرمندان بخواهند آن را اجرایی کنند. اما در کشور ما خیلی چیز‌ها وارونه است! من به عنوان یک نفر از خانوادهٔ هنرمندان جامعه، هم باید لزوم انجام چنین کاری را تشخیص دهم و هم برای ساخته شدن آن تلاش کنم.
بنی‌اعتماد با ابراز امیدواری برای عرضهٔ مناسب و حرفه‌ای فیلم‌ها گفت: اگر کسی احساس می‌کند با این پروژه اشتراک فکری دارد، هر طور که می‌تواند باید کمک کند تا مجموعهٔ «کارستان» بهتر دیده شود و به بهترین نحو در اختیار مخاطبان قرار گیرد.
زهرا عمرانی (مجری مراسم و از اعضای گروه پژوهش مجموعه) با اشاره به اینکه فکر تولید این مجموعه از اواخر زمستان ۹۳ آغاز شده گفت: در مسیری که ساخت مجموعهٔ مورد بحث طی کرد، راه‌های پر نشیب و فرازی طی شد. اما عبور از این پستی و بلندی‌ها بسیار آموزنده و در عین حال لذت‌بخش بود. برای تولید این مجموعه، جمعی از بهترین‌های این سرزمین دور هم جمع شدند و تصمیم گرفتند زندگی و چالش‌های جمعی دیگر از بهترین‌های کشورمان را به تصویر بکشند.
وی با اشاره به اینکه تاکنون شش فیلم از این مجموعه تولید شده، گفت: در این پروژه سعیمان این بوده تا با ساخت فیلم‌های مستند دربارهٔ تجارب کارآفرینان، الگوهای جذابی تعریف و ارائه کنیم. البته برای اینکه از محدودهٔ مخاطبان خاص سینمای مستند و دانشگاه‌ها یک قدم فرا‌تر برویم، تصمیم گرفته‌ایم تا زندگی تعدادی از کارآفرینان ایرانی به‌صورت فیلمنامه‌های داستانی نوشته شود و فکر می‌کنیم بتوان از روی این فیلمنامه‌ها فیلم‌های داستانی هم ساخت.
فیروزه صابر، مدیرعامل «بنیاد توسعهٔ کارآفرینی زنان و جوانان» و هم‌چنین سرپرست گروه پژوهش مجموعه مستند «کارستان» دیگر سخنران مراسم شب گذشته بود، وی گفت: برای ما افتخار بزرگی است که توانستیم با همکاری یک گروه حرفه‌ای از فیلمسازان در مسیر ترویج و توسعهٔ کارآفرینی گام برداریم و خوش‌بختانه این گام شامل الگوسازی کارآفرینان موفق در کشور ماست. کارآفرینان عاشقی که به سهم خود نقش مهم و موثری در توسعهٔ ملی دارند و البته پیدا کردن آن‌ها برای ما بسیار سخت بود.
صابر افزود: یکی از چالش‌های ما در شورای راهبردی مجموعهٔ «کارستان» پیدا کردن افراد خالص و نابی بود که در بخش خصوصی کار کرده‌اند و علی‌رغم فعالیت طولانی‌مدت در این زمینه، وابستگی دولتی نداشته‌اند، از هیچ رانتی بهره نبرده‌اند و در شرایط پرچالش محیط کسب و کار هم‌چنان در داخل کشور مانده و به سهم خود نقشی در توسعهٔ مملکت برعهده گرفته‌اند.
وی این افراد را بهترین و موثر‌ترین افراد در زمینهٔ توسعهٔ ملی دانست و افزود: ایدهٔ ساخت مجموعه‌ای دربارهٔ کارآفرینان را دوست قدیمی‌ام سرکار خانم رخشان بنی‌اعتماد در سال ۸۷ مطرح کردند اما متاسفانه در آن مقطع با وجود اینکه ایشان در مورد چند نفر از کارآفرینان تحقیق، بازدید و مطالعه کرده بودند، فرصتی برای اجرایی کردن این ایده پیش نیامد. خانم بنی‌اعتماد سپس دوباره در بهمن ماه ۹۲ و این‌بار به اتفاق آقای مجتبی میرتهماسب به بنیاد توسعهٔ کارآفرینی زنان و جوانان مراجعه کردند و پیشنهاد ساخت مستندهایی دربارهٔ زندگی کارآفرینان را مطرح کردند.
وی حمایت مالی از این پروژه را یکی دیگر از عوامل شکل‌گیری این مجموعه عنوان کرد و افزود: حمایت از این نوع پروژه‌ها که هنوز در حوزهٔ مسئولیت اجتماعی جا نیفتاده، یکی از چالش‌های ما بود و خوش‌بختانه موفق شدیم حدود نود و چهار درصد از منابع مالیمان را از بخش خصوصی تأمین کنیم.
محسن جلال‌پور، رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران حاجی‌بابا را افتخار اتاق بازرگانی دانست و با تبریک به خانوادهٔ این فعال و کارآفرین گفت: انشاالله که اتاق بازرگانی از این پس و بیش از گذشته به این مقوله بپردازد؛ و از آن‌جا که در این زمینه بدهی زیادی به جامعه دارد بتواند قصور خودش را جبران کند.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به تحقیقات انجام شده در دانشگاه هاروارد، نگاه به منافع ملی را خصلت مشترک همهٔ کارآفرینان در سراسر دنیا دانست و افزود: منافع مالی یعنی نگاه به تخصص‌های حرفه‌ای و توسعهٔ کشور و جمع همهٔ این موارد کارآفرینانی را به وجود می‌آورد که جامعهٔ امروز ما به‌شدت نیازمند حضور آن‌هاست.
جلال‌پور سپس با انتقاد از صدا و سیما که به تعبیر او در این زمینه کم‌کاری داشته گفت: این در حالی است که ما به فرهنگ‌سازی برای کارآفرینی و ایجاد ثروت و اشتغال بسیار نیاز داریم.
وی هم‌چنین گفت: شاید بتوان گفت مایهٔ شرم و خجالت است که در کشور ما بی‌کاری با این حجم و میزان وجود دارد و اگر نتوانیم فضای رونق و اشتغال و کارآفرینی را به وجود بیاوریم مایهٔ شرمندگی بیشتری است.
جلال‌پور ساخت مستندهایی نظیر «پنبه تا آتش» را گام‌هایی برای رسیدن به فرهنگ کارآفرینی دانست و افزود: امیدوارم این مهم هرچه سریع‌تر با همکاری هنرمندان و هم‌چنین تمهیدات محدودی که در اتاق بازرگانی برای کمک به این موضوع در نظر گرفته شده تحقق پیدا کند.
بهرام عظیم‌پور کارگردان فیلم یاد شده نیز با یادآوری جای خالی زنده‌یادان محمدرضا مقدسیان و یدالله نجفی گفت: واقعیت این است که به دلیل دشواری‌های فراوانی که برای رسیدن به جوهرهٔ اصلی آقای حاجی‌بابا وجود داشت، حرف زدن دربارهٔ ایشان هم به اندازهٔ خود فیلم ساختن سخت است!» وی با اشاره به چندگانگی موجود در شخصیت این کارآفرین، خصوصاً زندگی شخصی و سیاسی و نقش ملی ایشان در صنعت کشورمان گفت: «پراکندگی و فشردگی فعالیت‌های ایشان، کار ما در پروژهٔ «کارستان» را سخت‌تر می‌کرد و این باعث گفت‌وگو محور شدن فیلم شده است.
مجتبی میرتهماسب اختصاص داشت. این مستندساز پرسابقه که پیش از این مستند «بانوی گل سرخ» را دربارهٔ یکی از کارآفرینان اهل کرمان ساخته با ابراز خوشحالی از نمایش نخستین فیلم از مجموعهٔ «کارستان» گفت: من خودم را بیشتر کارگردان می‌دانم و در حقیقت از بد حادثه تهیه‌کنندگی این مجموعه را برعهده گرفته‌ام! البته افتخار این را دارم که در کنار خانم بنی‌اعتماد بتوانم به راه‌اندازی این پروژهٔ مهم کمک کنم. اما دوستانی که از حرفهٔ فیلمسازی سر رشته دارند می‌دانند در کشور ما فعالیت در عرصهٔ فرهنگ و هنر، آن‌هم در بخش خصوصی کار آسانی نیست.
کارگردان «شش قرن و شش سال» گفت: «فیلم ساختن و فیلم مستند ساختن سختی‌های خودش را دارد و جلب همکاری بخش خصوصی برای ساخت مستند از همهٔ این‌ها دشوار‌تر است. با موانعی که همان روز نخست در پیش رویمان بود می‌توانستیم از ساخت این پروژه منصرف شویم، اما اراده این بود که روی توان سینمای مستند و مستندسازان کشور حساب کنیم و مشکلات را نادیده بگیریم تا «کارستان» شکل بگیرد.»
میرتهماسب سپس با اشاره به وقت‌گیر و انرژی‌بر بودن تولید فیلم‌های مستند گفت: این تازه بخش کوچکی از توان ماست. تلاش اصلی ما این است که شرایط پخش مناسبی برای این مجموعه فراهم کنیم و این فیلم‌ها را به بهترین نحو به دست مخاطبان برسانیم. در زمینهٔ پخش و نمایش این فیلم‌ها به توان همهٔ کسانی که این‌جا هستند نیاز داریم و امیدواریم همه کمک کنند تا این مجموعه بهتر و بیشتر دیده شود.
«محمد امین»، «علی‌اصغر حاجی‌بابا»، «شرکت ریخته‌گری فولاد طبرستان»، «معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست‌جمهوری»، «محمود نظاری»، «سعید جابرانصاری (شرکت دُژپاد)» و «شرکت رستوران‌های شیلا» حامیان پروژه «کارستان» هستند که خانم بنی‌اعتماد ضمن تشکر از آن‌ها که باعث عملی شدن این پروژه شدند، خطاب به شهیندخت مولاوردی گفت: از آن‌جا که از دغدغه‌های فردی شما و فعالیت‌های شخصیتان از گذشته و حتی پیش از قرار گرفتن در این سمت دولتی داشته‌اید باخبرم، اجازه می‌خواهم کمک شما را هم جزو حمایت‌های بخش خصوصی از این مجموعه به حساب بیاورم؛ نه کمک‌های دولتی.
صحبت‌های علی‌اصغر حاجی‌بابا، کارآفرین نمونه و سوژهٔ فیلم «پنبه تا آتش» آخرین بخش از برنامهٔ شامگاه دیشب بود. حاجی‌بابا در ابتدا با تشکر از همت و تلاش دست‌اندرکاران «کارستان» برای به تصویر کشیدن کارآفرینان و انتقال این تجربه‌ها به جوانان گفت: در ایران فرزندان بسیاری داریم که صاحب ایده‌های نویی برای خلق اثر و هم‌چنین مستعد نوآوری در کسب و کارهای جدید و فعالیت هستند. باید آن‌ها را باور کنیم. ما هم در بخش خصوصی برای انجام این کار‌ها سهمی داریم که با مسئولیت اجتماعی باید این نقش را ایفا کنیم.
در بخش پایانی مراسم شب گذشته، با ارائهٔ هدایایی از سوی مسئولان اتاق بازرگانی، فعالیت‌های بهرام عظیم‌پور، فیروزه صابر، مجتبی میرتهماسب، رخشان بنی‌اعتماد و زهرا عمرانی در تولید مجموعهٔ «کارستان» مورد قدردانی قرار گرفت.
در این مراسم که در سالن نمایش اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران برگزار شد در کنار شهیندخت مولاوردی (معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری)، محسن جلال‌پور (رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران) و اعضای هیئت رییسه اتاق، دکتر عیسی منصوری (معاون توسعه و اشتغال وزارت کار)، غلامرضا کاظمی‌دینان (مشاور مدیرعامل بانک مرکزی ایران)، محمدعلی کریمی (مدیرکل روابط عمومی بانک مرکزی ایران)، خانم کشاورز (مشاور امور بانوان صندوق کارآفرینی امید)، مهندس حسینی (استاندار سابق سیستان و بلوچستان)، سید محمدمهدی طباطبایی‌نژاد (مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی)، علیرضا تابش (مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی)، اُرد زند (رئیس هیئت‌مدیره انجمن مستندسازان سینمای ایران)، سعید رشتیان (رئیس هیئت‌مدیره انجمن تهیه‌کنندگان سینمای مستند) و تعدادی از فعالان اقتصادی، کارآفرینان و فعالان بخش خصوصی حضور داشتند.