مخالفت‌ها با کاریکاتور ادامه دارد/ مسئولان در صدر مخالفان
علیرضا پاکدل (کارتونیست) با اشاره به اینکه چند سالی است درک مسئولان از کاریکاتور بیشتر شده و این به دلیل تلاش بی‌وقفه همکاران کارتونیست است، گفت: برخی از مسئولان همچنان با کاریکاتور مخالفند و مضمون اصلی آن را تمسخر می‌دانند نه نقد.
علیرضا پاکدل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا؛ با بیان اینکه کاریکاتور ابزار و یکی از ترفندهایی‌ست که برای مضامینی همچون نقد و اعتراض در همه زمینه‌ها ازجمله اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و مسائل روز جامعه کاربرد دارد، اظهار کرد: کاریکاتور برای روشنگری و توجه به مسائلی است که جامعه درباره آن اطلاعات ندارد یا خواسته و گاه ناخواسته چشمش را روی آن بسته است.
او با اشاره به اینکه کارهایش شامل کاریکاتورهای مطبوعاتی و شرکت در فستیوال‌هاست، ادامه داد: این آثار شامل نقد، اعتراض و برخی اوقات مضامینی است که اصلا نقد نیست و بیشتر بدی یا زشتی یا خوبی و حُسن را نشان می‌دهد.
این کارتونیست معتقد است؛ یکی از ویژگی‌های کاریکاتور تلنگر زدن به جامعه است و از آنجا که خاستگاه اصلی آن مردم و جامعه است خیلی سریع با مخاطب ارتباط برقرار می‌کند. از همین رو نسبت به هنرهای دیگر پیشگام و پیشرو است.
پاکدل با اشاره به اینکه در دوره‌ای هستیم که از کاریکاتور در مطبوعات و روی جلد نشریات بیشتر استفاده می‌شود، بیان کرد: کاریکاتور به دلیل ارتباط سریع با مخاطب و روشنفکری که ایجاد می‌کند کاریکاتور با استقبال از سوی مخاطبان مواجه می‌شود. البته تلاش بسیار همکارانم در این سال‌ها باعث شده فضا مقداری بازتر شود و فعالیت‌های آنها دیده می‌شود اگرچه هنوز به ایده‌ال نرسیده‌ایم.
او خاطرنشان کرد: در دوره‌ای کاریکاتور را هنری می‌دانستند که مضمون اصلی آن مسخره کردن است نه نقد؛ اما چند سالی است که درک مسئولان از کاریکاتور بیشتر شده و این به دلیل تلاش بی‌وقفه همکاران کارتونیست است. البته هنوز برخی از مسئولان با این مسئله مخالف هستند و درمقابل آن واکنش نشان می‌دهند اما عده‌ای نیز کاریکاتور را پذیرفته‌اند و نقدهایی که از این طریق می‌شود را قبول کرده‌اند.
این هنرمند به جایگاه کاریکاتور ایران در مجامع بین‌المللی اشاره کرد و گفت: کاریکاتور ما در مجامع بین‌المللی جایگاه والایی دارد اما متاسفانه در کشور خودمان هنوز برای کاریکاتوری جایگاهی وجود ندارد.
پاکدل با بیان اینکه مردم در کشورهای اروپایی کاریکاتور را پذیرفته‌اند، تصریح کرد: خاستگاه این هنر در کشورهای اروپایی است و به همین دلیل آنجا فضای بازتری برای کاریکاتور وجود دارد. کاریکاتور در این کشورها به کوچکترین مسائل اجتماعی و عملکرد مسئولان واکنش نشان می‌دهد حتی کاریکاتوریست می‌تواند رفتار شخصی یک مسئول بلند پایه را نقد کند و این نشان می‌دهد آنها کاریکاتور را به‌طور کامل پذیرفته‌اند.
او با اشاره به اینکه یک کارتونیست در خارج از ایران می‌تواند دغدغه خود را نسبت به هر موضوعی به مخاطب نشان دهد، توضیح داد: البته این مسئله به مباحث فرهنگی آن کشورها مربوط می‌شود چراکه کاریکاتور نقش گسترده‌ای در مطبوعات‌شان دارد.
این کارتونیست با تاکید بر اینکه فضای داخلی کشور ما از بسیاری از اتفاقاتی که می‌تواند در فضای کاریکاتور روی دهد، دور است به همین دلیل اصلا قابل مقایسه با کشورهای اروپایی نیستیم، گفت: مردم در آن کشورها هر روز صبح با طیف زیادی از کاریکاتور در مطبوعات نوشتاری و تصویری مواجه می‌شوند حتی در کمیک استریپ‌های کودکانه از کاریکاتور استفاده می‌شود و کودکان از همان کودکی با کاریکاتور آشنا می‌شوند.
پاکدل اشاره هم به نشریه گل‌آقا داشت و گفت: شخصیت کیومرث صابری در انتشار نشریه گل‌آقا بسیار دخیل بود. البته فضای کار در آن زمان هم خیلی فراهم نبود. حتی قبل از فوت آقای صابری نشریه نیز توقیف شد. گل‌آقا گسترده کار می‌کرد و فعالیت‌هایش براساس خطوط قرمز بود ولی بازهم با مشکل مواجه شد. این نشریه پیشگام و دغدغه‌مند بود و خیلی از مسئولان آقای صابری را قبول داشتند و برایش احترام قائل بودند.
این کارتونیست با اشاره به اینکه اگر انتشار این نشریه ادامه پیدا می‌کرد قطعا اتفاقات خیلی خوبی در زمینه کاریکاتور روی می‌داد، تاکید کرد: امروز نیز نشریات خوبی مانند خط‌خطی در زمینه کاریکاتور درحال انتشار است اما برخورد و بازتابی که در جامعه و بین بزرگان جامعه دارد کاملا با دوره انتشار نشریه گل‌آقا متفاوت است. من معتقدم اگر انتشار گل‌آقا ادامه پیدامی‌کرد کمک بزرگی برای فضای مطبوعاتی ما بود البته هنوز هم کارتون مطبوعاتی ما در همه حوزه‌ها به کیومرث صابری و گل‌آقا مدیون است.
پاکدل همچنین درباره ایده‌هایش گفت: به دلیل کار در مطبوعات ایده‌هایم اجتماعی است ولی به دلیل شرکت در فستیوال‌ها موضوعات بین‌المللی هم برایم اهمیت دارد و همیشه سعی می‌کنم هرچه در ذهن دارم را پیاده کنم.
او در پایان با اشاره به فستیوال دن‌کیشوت که درباره مهاجران سوری بود، گفت: امیدوارم صلح در همه جای دنیا برقرار شود و ما شاهد هیچ جنگی در هیچ‌کجای دنیا نباشیم.
