آیین افتتاح بیست‌وسومین هفته کتاب ایران برگزار شد
آیین افتتاحیه بیست و سومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران عصر امروز شنبه، ۲۳ آبان ماه در فرهنگستان هنر برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مجید غلامی جلیسه، دبیر بیست و سومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در ابتدای این مراسم با تاکید بر اینکه مردم ایران کتاب را نه به عنوان هفته بلکه در قالب سال، دهه، سده و قرن گرامی داشته‌اند گفت: ما در مملکتی زندگی می‌کنیم که از قدیم کتاب بخش مهمی از زندگی مردم را تشکیل می‌داده است. آثار متعددی درباره خواندن کتاب با ترویج کتابخوانی به جامعه ارائه شده و شاید برای خیلی‌ها چنین پشتوانه فرهنگی عجیب باشد. هر چه هست، کتاب آنقدر برای ایرانیان شناخته شده که صحبت از فواید آن بدیهی و تکراری است و کسی در میان ما نیست که اطلاعی از اهمیت این مساله نداشته باشد.
او ادامه داد: بنیان بسیاری از پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌ها کتاب است و همانطور که اشاره شد مردم ایران همواره این کالای فرهنگی را در اختیار داشته‌اند. چنانکه اوستا یکی از قدیمی‌ترین کتاب‌های موجود در ایران به شمار میآید و از سویی دیگر دین ما نیز بر مبنای کتاب و با تکیه بر معجزه‌ای به نام کتاب (قرآن) شناخته می‌شود.
دبیر بیست و سومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: با تمام این تفاسیر امروز تعابیری را می‌شنویم که مدام تاکید می‌کنند سرانه مطالعه در کشور کم است، مردم ما کتاب نخوان هستند و... فارغ از توفیقاتی که طی این سال‌ها و به خصوص در دو سال اخیر با توجه ویژه وزیر فرهنگ و معاون فرهنگی وزارت ارشاد به ثبات نسبی و امیدوارکننده‌ای در امر کتاب و نشر رسیده‌ایم و با افزایش آمار تعداد عناوین کتاب رو به رو هستیم همچنان ندای نابه‌سامانی سر می‌دهند.
مدیرعامل خانه کتاب اضافه کرد: اگر بخواهیم کمی منصفانه‌تر صحبت کنیم باید فارغ از سیاه‌نمایی و یاس‌افکنی دست‌کم در این هفته با ارائه آمارهای مثبت تلاش و تکاپور را باعث شویم. در این یک هفته حداقل کمی مثبت‌اندیش باشیم چرا که مطمئنا نتیجه بهتری دارد. بیایید در این هفته روی ناشران موفق و پرکار کتاب‌های پرتیراژ و پرفروش به جامعه کتاب‌خوان تمرکز کنیم.
علی معلم رییس فرهنگستان هنر سپس با تاکید بر اینکه بشریت مخصوصا ایرانی‌ها هیچگاه بدون کتاب نبوده‌اند گفت: حتی اگر امروز تمام کتاب‌های گذشته این خطه و سرزمین‌های دیگر را کنار هم قرار بدهیم جدا از اینکه دانایی آنها را نشان میدهد می‌توان گفت نویسندگان و مولفان امروز چیزی بیش از نوشته‌های گذشتگان اضافه نکرده‌اند. کتاب در حقیقت می‌تواند مشتقی از دو عبارت کاویدن و آب که مظهر نور است باشد.
او ادامه داد: شریعت با کتاب قرآن، نهج البلاغه و دیگر کتاب‌های دینی برای مردم معرفی شده است. در حقیقت اهالی قلم و آنهایی که در کتاب و نشر هستند آبیاران مزاران روح و روان هستند. هفته کتاب مثل همه هفته‌ها است ولی امتیاز ویژه‌ای دارد که بعدی فرهنگی و هنری را نمایندگی می‌کند؛ به همین دلایل است که می‌گویند قلم عالمان از خون شهدا بالاتر است.
در ادامه برنامه سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن ابراز خوشحالی از برگزار بیست و سومین هفته کتاب گفت: هفته کتاب در حقیقت فرصت اندیشیدن در حوزه کتاب و نشر است. این نمایشگاه فرصت مجددی است برای تاملی دوباره درباب این نعمت بزرگ الهی و شکر بابت اینکه انسان را با قلم آشنا کرد و معجزه‌ای مثل کتاب وقرآن برای هدایت فرستاد.
معاون فرهنگی وزارت ارشاد سپس با تاکید بر گفته‌های دبیر خانه کتاب مبنی بر لزوم نگاه امیدوارانه به حوزه کتاب و نشر گفت: موفقیت‌ها و قسمت امیدساز عرصه نشر را نباید نادیده گرفت. آمارهای قابل قبول در این حوزه به دست آورده‌ایم که منصفانه نیست با سیاه نمایی و نادیده گرفتن کنار گذاشته شوند.
وی ادامه داد: قبول دارم که تمامی این عناوین به عنوان آمار محاسبه می‌شوند جذاب و فاخر نیستند اما این طور هم نیست جذابیت و تفاخر در کتاب‌های ما نایاب باشد.
این مدیر فرهنگی در ادامه آمارهایی درباره موفقیت‌هایی صنعت نشر در این سال‌ها اشاره کرد و گفت: در سال ۷۳، ۸/۱ عنوان به ازای هر ۱۰ هزار نفر کتاب منتشر می‌شد در سال ۸۴ این رقم به ۵/۷ عنوان در نهایتا در سال ۹۳ به رقم۳/۹ به ازای هر ۱۰ هزار نفر رسید. نمی‌گویم تمام آنچه که تولید می‌شود استاندارد و با کیفیت است اما در دل همین کتاب‌ها نیز کم نیستند کتابهایی که محتوا و مضامین قابل تامل دارند. بی‌احساسی و جفاست که اگر این میزان قابل تامل تولیدات و تولیدکنندگان خوب را نادیده بگیریم.
صالحی همچنین به برگزاری اولین دوره نمایشگاه تخصصی هنر اشاره کرد و گفت: در حوزه‌های مختلف تخصصی و عمومی ناشرانی داریم که تولیدات آنها قابل اعتناست به عنوان مثال در همین اولین نمایشگاه تخصصی کتاب هنر شاهد عرضه ۲ هزار عنوان کتاب تخصصی هنری چاپ سالهای ۹۳ و ۹۴ را شاهد هستیم. این کمیت‌ها معنا دار است و می‌توان روی این موضوعات دانشی که تراکم پیدا کرده است اکتفا کرد.
صالحی از دیگر دستاوردهای مثبت کتاب حوزه نشر را افزایش حضور زنان به عنوان ناشر، مولف، مترجم عنوان کرد ولی اذعان داشت که نه با دید سیاه نمایی اما با نگاه واقع گرایانه باید کمبود‌ها را هم دید.
او در همین رابطه و در توضیح شرایط سخت کتاب نشر گفت: ما در شرایطی هستیم که کشور در حال گذار از برهه تحریم به پسا تحریم است و افق‌های جدیدی در اقتصاد کشور انتظار می‌رود. باید برای استفاده بخش فرهنگ از این شرایط جدید در دوران پساتحریم برنامه‌ریزی کنیم تا امکاناتمان را از دست ندهیم. در چنین مواردی دیدن نیمه خالی لیوان کمک می‌کند تا برای پرکردن آن کوشا باشیم.
معاون فرهنگی وزارت ارشاد از پایین بودن تیراژ‌ها به عنوان یکی از نواقص و مشکلات صنعت کتاب نشر نام برد و گفت: همه می‌دانیم حوزه تیراژ کتاب وضعیت خوبی ندارد؛ سال ۸۴، ۳/۳ نسخه به ازای هر ۱۰ هزار نفر منتشر می‌شد درحالی که این در سال ۹۴ به ۹/۱ نسخه کاهش یافته است. البته نباید غافل شد که مشکل تیراژ مختص ایران نیست و یک بعد عمومی‌تر و جهانی هم دارد. با این حال ما باید برای بهبود شرایط تیراژ کتاب در کشور برنامه‌ریزی کنیم.
او پایین بودن سهم کتاب نشر در تولید ناخالص ملی را از دیگر معضلات این بخش فرهنگ دانست و گفت: تولید نشر کتاب در سال ۷۳، ۱۳ صدم درصد و در سال ۸۰، ۲۴ صدم درصد و در سال ۹۳، ۱۲ صدم درصد در تولید ناخالص ملی سهم داشته است، که اگر با سهم دیگر صنایع مثل معدن، خودرو مقایسه کنیم بسیار ناچیز به حساب میآید به همین دلیل است که میزان گردش مالی و سرمایه‌گذاری در صنعت نشر چنگی به دل نمی‌زند.
وی در پایان تاکید کرد: اگر معتقدیم کتاب عصاره تمدن و شاخص تمدن است اهالی سیاست فرهنگ باید به حوزه کتاب توجه بیشتری داشته باشنداین یک فرافکنی نیست که خودم را از مسوولیت‌ها مبرا کنم بلکه درخواست و طلب همراه یک جمعی است. امیدواریم هفته کتاب فضایی را فراهم کند تا برای بهبود شرایط صنعت نشر تمرکز کنیم.
در پایان این مراسم از پیشکسوتان و خادمان حوزه نشر تقدیر شد براین اساس امیر حسین زادگان مدیر نشر ققنوس – سید حسن برقی مدیر انتشارات نصایح قم – محمد مجری مدیر پخش آثار – داریوش بحرانی قیصر ابادی مدیر کتابفروشی مهرگان – ابراهیم سپاهان مدیر کتابفروشی فرهنگسرا در اصفهان- نوش آفرین انصاری دبیر شورای کتاب کودک – محمد تقی حق بین پیشکسوت توزیع – محمد تسبیحی و سید محمدرضا جلالی با دریافت لوح تقدیر قدردانی شدند.