محمد(ص)؛ الهام گرفته از فیلمهای مسیح و شخصیتهای هندوست
فیلم محمد (ص) در بسیاری از صحنهها برگرفته از شخصیت مسیح است و صحنه ماهیها بیشتر ما را یاد معجزات حضرت مسیح(ع) میاندازد.
حجتالاسلام حمیدرضا شریعتمداری (پژوهشگر تاریخ فلسفه) در گفتوگو با خبرنگار ایلنا؛ با اشاره به این مطلب که درباره زمان کودکی پیامبر میان مسلمانها کمترین اختلاف نظر و حرف و حدیث وجود دارد؛ از این منظر انتخاب این مقطع از زندگی پیامبر را مناسب دانست و گفت: با توجه به اینکه روایات درباره مقاطع دیگر زندگی پیامبر بیشتر است کار مجیدی برای ساخت قسمتهای دوم و سوم زندگی پیامبر بسیار سختتر است. این کار مانند راه رفتن روی بند باریک است زیرا پررنگ یا کمرنگ شدن نقش پیامبر موجب اختلاف بین شیعه و سنی خواهد شد.
وی بر این اعتقاد است که بسیاری از صحنههای فیلم الهامی از فیلمهایی است که درباره حضرت مسیح(ع) ساخته شده و ادامه میدهد: صحنه ماهیها بیشتر ما را یاد معجزات حضرت مسیح(ع) میاندازد. فیلم روشن است که روی جاذبههای بصری تاکید دارد و الهام گرفته از فیلمهای مسیح و شخصیتهای هندویی است.
شریعتمداری؛ فیلم را در ارتباطگیری با مخاطبان ایرانی ناتوان میداند و میگوید: ذهنهایی که در داخل از شبهات مختلفی پرشده نمیدانم بتوان با این فیلم پالایش کرد. و از اینکه فیلم در داخل ایران میتواند مفید باشد مطمئن نیستم و احساس میکنم از لحاظ محتوا مخاطبان داخل را نمیتواند تحت تاثیر قرار دهد.
وی تصریح میکند: این فیلم بیش از اینکه مخاطبان ایرانی به خصوص شیعههای ایرانی را در نظر داشته باشد مخاطبان مسلمان سرتاسر جهان اسلام را در نظر داشته و درگامی بلندتر مخاطبان غیرمسلمان را هدف گرفته است.
این پژوهشگر تاریخ فلسفه با این اعتقاد که خودمان در تصاویر نامناسبی که امروز جریانهایی مثل داعش با رفتارهای تند و خشن از اسلام ارائه میدهند و در جداییها، نفرتها و کینهها نقش داشتهایم؛ ادامه میدهد: این فیلم؛ پیام رحمت، عدالت و اخلاق است که به نظر میرسد مسلمانها به شدت به آن نیاز دارند.
وی با اشاره به این مطلب که مسلمانان در دنیا را باید به دو قسمت تقسیم کرد؛ میگوید: مسلمانان تکفیری که زبانی جز تکفیر دیگران را نمیشناسد و به نظر میرسد برای این افراد این فیلمها و جریانهایی از این قبیل مفید نباشد. و همان گفته پیامبر درباره خوارج که میفرماید فقط من توانایی داشتم چشم فتنه را دربیاورم و با زبان شمشیر صحبت کنم؛ برایشان مناسب باشد. اما از آنجا که اکثر مسلمانان تکفیری نیستند؛ فیلم برای اینها مطلوب خواهد بود.
او به این مطلب نیز اشاره میکند که مواضع تکفیریها نسبت به فیلم نشانه موفقیت فیلم است.
شریعتمداری در جایی دیگر از صحبتهای خود درباره فیلم محمد (ص) به پیام گفتگوی ادیان که در آخر فیلم مطرح میشود اشاره دارد و ادامه میدهد: فیلم نگاه جدی و ابطالی نسبت به ادیان دیگر ندارد و پیام گفتوگو را مطرح میکند. در مورد دیگر ادیان نیز رویکرد خوبی دارد که این را باید نکته مثت فیلم بدانیم.
به اعتقاد این پژوهشگر و استاد دانشگاه؛ فیلم به این دلیل که بیشتر مخاطبان خارج از ایران را هدف خود قرار داده روی جاذبههای بصری تاکید دارد و از این جهت میتوان فیلم را خوب و اثرگذار دانست.
او با بیان این مطلب که قبل از دیدن فیلم خیلی نگران بودم فیلم خوب درآمده یا خیر؛ به صدایی که برای نوجوانی پیامبر انتخاب شده؛ انتقاد میکند که بیحس و بی رمق است و باید صدای موثرتری برای آن انتخاب میشد.
او در پایان میگوید: تاکنون علیرغم پشتیبانیهای صورت گرفته از فیلم استقبال چشمگیر و فوقالعادهای نشده است و احساسم این است که استقبال باید بیشتر از اینها باشد.