اهل فرهنگ یک چشم اشک دارند و یک چشم خون
دهکردی گفت: همنشینی اصحاب سیاست با فرهنگ و هنر در تمام نقاط جهان موجب خرسندی و سرافرازی است اما گویا در ایران جریان تفاوت میکند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، پیام دهکردی که این روزها نمایش «هیچ کس نبود بیدارمان کند» را در تماشاخانه باران روی صحنه دارد درباره نتیجهای که انجام گفتگوهای ایران و قدرتهای جهانی در عرصه فرهنگ به همراه دارد؛ گفت: آنچه مسلم به نظر میرسد این است که بهبود یافتن مسائل و مصائب فرهنگی ایجاد شده طی سالیان گذشته کار یک روز و دو روز نیست. وقتی در حوزه فرهنگ آسیبی ایجاد میشود؛ نمیتوان انتظار داشت ماجراها به مدد یک رخداد ویژه سامان پیدا کند و این درست در نقطه عکس مسائل اقتصادی قرار دارد. اما در حوزه فرهنگ اینطور نیست؛ حجم تخریب و آسیب فرهنگی آنقدر زیاد است که با یک تلاش به سامان نخواهد شد.
این هنرمند به آنچه امروز در عرصه فرهنگ رخ میدهد اشاره کرد و ادامه داد: معتقدم ما خوشهچینی میکنیم و در حال درو کردن حاصلی هستیم که بذر آن را قبلا کاشتیم. بنابراین اگر آفتی وجود دارد به دانهای مرتبط است که کاشته شد و همه ما در نتیجه بهوجود آمده مسئول هستیم.
دهکردی درباره نتیجه مذاکرات هستهای و تاثیر آن بر عرصه فرهنگ اظهار کرد: اثر این توافق درخشان در گام نخست خود را در حوزه اقتصاد نشان میدهد. فضای فرهنگ امروز وضعیت بسیار وخیمی دارد و تا زمانی که این دغدغه بین تمام مسئولان، هنرمندان، سیاستگذاران و مردم به درد مشترک تبدیل نشود به مرحله حل مسئله نمیرسیم.
او با تاکید براینکه هزاران توافق جهانی دردی از معضلات فرهنگی دوا نمیکند؛ بیان کرد: توافق صورت گرفته در خوشبینانهترین حالت فشارهای اقتصادی را کاهش میدهد. و حتی اگر انتظار گشایش اقتصادی هم داشته باشیم حداقل باید مدتها انتظار بکشیم و اگر در عرصه فرهنگ یک شبِ اتفاقی بیفتد باید نگران باشیم. چراکه اساسا فرهنگ مقولهای آنی و لحظهای نیست.
کارگردان نمایش «هیچکس نبود بیدارمان کند» خاطرنشان کرد: گفتگوها درنهایت فشارهای اقتصادی را کاهش میدهد اما معضل اقتصادی گوشهای از مسائل کشور حتی در حوزه تئاتر است. شما اگر به یک تئاتری 12 میلیارد تومان بدهید تمام مسائل برطرف نمیشود؛ کارهایی بوده که بهترین حمایتها را داشته و هیچ حاصلی به همراه نیاورده است.
دهکردی درباره تبدیل گفتگوهای جهانی به یک رویداد داخلی گفت: اگر به هنر تئاتر و عرصه فرهنگ به عنوان یک پدیده حیاتی توجه کنیم، امکان شکلگیری گفتگوی دوطرفه وجود دارد. اما تا زمانی که عرصه فرهنگ به حیات تبدیل نشده، ممات خواهد شد. گفتمان اینگونه شکل میگیرد اما به اتفاقاتی که طی سالیان اخیر در اطرافمان رخ داده توجه کنید، آیا گفتمانی حیاتی را شاهد بودیم به سرانجامی خوش رسیده باشد؟ بسیاری از متخصصان اعتقاد دارند ما از منظر فرهنگی دچار افول شدهایم و فرهنگ بهصورت خودجوش پیش میرود.
این هنرمند با تاکید بر اینکه باید اعلام کنیم بسیاری از مسائل با گفتگو حل خواهد شد؛ افزود: در عرصه فرهنگ نمیتوان فردی رفتار کرد و نیازمند یک جهاد عمومی در تمام حوزهها هستیم. باید از خود سوال کنیم چرا جامعه حاضر نیست برای فرهنگ هزینه کند اما به سادگی مبالغ هنگفت برای خرید پیتزا و فستفود میپردازد. همه شاهد هستند من در این سالها به کرات تلاش کردم و از مسئولان حوزههای گوناگون گرفته تا برخی هنرمندان خواهش کردم تا همه دست به دست یکدیگر دهند اما متاسفانه دریغ از کوچکترین حمایت مداوم و مستمر.
او تصریح کرد: تاسفبارتر اینکه پاسخ میآید آقایان سرشان شلوغ است و نمیرسند به سالن تئاتر و کنسرت بروند اما بعدا خبر میرسد، خیر؛ اتفاقا به تماشای نمایش مینشینند اما تفاوت قائل هستند و بیشتر به کارهایی تمایل نشان میدهند که یا به علاقه شخصیشان نزدیک باشد یا حداقل دلایل دیگری دارد که من نمیدانم. این درحالیست که یک مسئول باید گونههای مختلف هنری را تماشا کند تا در جریان ایدهها و نقطه نظرات گوناگون قرار بگیرد.
بازیگر نمایش «مرد بالشی» گفت: همنشینی اصحاب سیاست با فرهنگ و هنر در تمام نقاط جهان موجب خرسندی و سرافرازی است اما گویا در ایران جریان تفاوت میکند. شما با هر قشری از اهل فرهنگ صحبت میکنید یک چشم اشک است و یک چشم خون؛ و اقتصاد هم برای این افراد در پایینترین درجه اهمیت قرار دارد. پس نباید تصور کنیم مشکل آنها فقط مسائل اقتصادیست.
دهکردی بار دیگر به مذاکرات ایران با دیگر قدرتهای جهانی اشاره کرد و گفت: بزرگترین دستاورد و تجربهای که این گفتگوها به همراه دارد این است که نشان دهیم وقتی گفتگو میشود محالترین امور هم شدنی به نظر میرسد. انجام وظیفه صحیح رادیو، تلویزیون و شهرداریها اینجا اهمیت دارد و آنها باید در این شرایط اهمیت گفتگو را برای مردم تبیین کنند. اما اگر شاهد چنین رویکردی نباشیم، یک اتفاق شورمند در این سطح هیچ تاثیری بر اجتماع نخواهد داشت. تمام این رسانهها و نهادها که امکان رسانهای دارند باید به تبلیغ اهمیت گفتگو بپردازند؛ چون به دلیل مشکلات اقتصادی سالیان اخیر و ضعف در فرهنگسازی مناسب تصور غالب مردم این است که بهسرعت و در لحظه، باید منتظر بهبود یافتن فضای اقتصادی باشند.
این هنرمند به گلایه از آنچه تبلیغات چیپس و پفکی صداوسیما توصیف میکرد؛ پرداخت و توضیح داد: تاثیر اموری از این دست در استمرار است و نمیتوان با اتفاقی که مثلا شهرداری رقم زد بهصورت مقطعی با ماجرا مواجه شد. اینکه ما پایتخت را به گالری تبدیل کنیم ایده خوبی به نظر میرسد اما در هر صورت نباید فراموش کنیم که خیرالامور اوسطها!
بازیگر نمایش «پالتوی پشمی قرمز» تصریح کرد: پیام مذاکرات دو طرف این بود که باید گفتگویی داشته باشیم که نتیجه آن برد – برد باشد نه اینکه فقط یک طرف پیروز از پشت میز بیرون بیاید. گفتگوهای ایران این پیام را در پی داشت که ما میتوانیم با حفظ شئون و باورهای یکدیگر به صحبت بپردازیم و این مسئلهای قابل توجه و نیازمند فرهنگسازی است.
او افزود: تا وقتی گفتگو نباشد من خوب هستم و دیگران همه بد؛ شیوه نمایش من بهترین است و شیوه اجرایی دیگران بدترین که این اظهارات نشاندهنده ضعف فرهنگی است.