150 سالن سینما با 10 میلیارد تومان وارد چرخه اکران می‌شوند

سالن سینما به‌عنوان اصلی‌‌ترین مولفه برای نمایش فیلم و رونق سینما مطرح است. در ایران که بسیاری شهرها از داشتن حتی یک سالن سینما محروم هستند؛ فراهم کردن شرایط برای اکران فیلم یک اتفاق مهم به‌شمار می‌رود. این موضوع که باید جزء اصلی‌ترین دغدغه مسئولان سینمایی مدنظر قرار می‌گرفت؛ به ذهن هر آنکه بر مسند مسئولیت نشست؛ سپرده شد. اما آن‌طور که از صحبت‌های یکی از این مدیران دولتی برمی‌آید؛ سال 94 برای شهرستان‌ها خوش‌یمن خواهد بود. طبق برنامه‌ریزی‌های به عمل آمده در این سال مجتمع‌های فرهنگی 150 شهر با اولویت شهرهایی که فاقد سالن سینما هستند؛ برای نمایش فیلم تجهیز خواهند شد. تصمیمی که با دستور و تاکید مستقیم شخص وزیر فرهنگ و ارشاد اتخاذ شده. مسچی‌ هزینه موردنیاز برای تحقق این امر را حدود 10 میلیارد تومان برآورد می‌کند که با عملی شدن آن؛ 45 هزار صندلی به 145 هزار صندلی سینما در سراسر کشور اضافه خواهد شد.

مجید مسچی (مدیرعامل سینماشهر) ما را به دفتر کارش در یکی از کوچه پس‌کوچه‌های خیابان ولیعصر دعوت کرد و با رویی گشاده به سئوالات‌مان درباره هرآن‌چه در سال 93 بر سالن‌سازی سینما گذشت و آن‌چه که در سال 94 پیش‌رو خواهد بود؛ پاسخ داد.

به‌نظر می‌آید مهمترین اتفاق در حوزه سینماسازی در سال گذشته تجهیز سینماهای کشور به سیستم دیجیتال بود، تعداد سالن‌های مجهز شده و هزینه‌‌ای که برای آن شد؛ چه‌قدر بود؟

بیش از ده میلیارد تومان برای تجهیز 310 سالن سینما به سیستم دیجیتال هزینه شد. هیچ سینمای تجیهز نشده‌ای به این سیستم باقی‌نمانده است. این را هم بایداشاره کنم؛ تعداد محدودی از سینماها که از سیستم صوتی مناسب برخوردار بودند که غالبا تعویض یا اصلاح شدند.

تجهیز سینماها به این سیستم چه مقدار صرفه اقتصادی برای پخش‌کننده‌ها داشته؟

در گذشته هر سال حدود 60 فیلم در طول سال اکران می‌شد که متوسط کپی برای هریک از فیلم‌ها برای نمایش در سراسر کشور 30 تا40 کپی بود. هر کپی نیز بین 3.5 تا 4 میلیون تومان برای پخش‌کننده هزینه دربرداشت. باتوجه به اینکه چیزی بالغ بر دو هزار کپی در طول سال چاپ می‌شد؛ این اتفاق صرفه‌جویی حدود 6 تا7  میلیارد تومانی در سال دارد. جدا از صرفه اقتصادی؛ اکران همزمان فیلم در سراسر کشور از دیگر محاسن سیستم دیجیتال بود؛ زیرا پیش از این فیلم‌ها ابتدا در شهرهای بزرگ اکران می‌شد و در یک پروسه یک ساله به شهرهای درجه دو و سه می‌رسید. این کندی در مواقعی؛ زمان نمایش یک فیلم در شهری را با عرضه آن فیلم در شبکه خانگی همزمان می‌کرد.

سرعت ورود تکنولوژی دیجیتال به ایران نسبت به کشورهای دیگر چگونه بوده؟

اولین بار در سال 2001 سینمایی در امریکا تجهیز به این سیستم شد و تا سال 2005 کمتر از 500 سینما از این سیستم برخوردار شدند. رونق تبدیل تولید انبوه سالن‌های سینما به سیستم دیجیتال بعد از سال 2007 بوده؛ البته هنوز سینماهایی در امریکا وجود دارند که از این سیستم برخوردار نیستند. درایران این پروسه بین سال‌های  2013 تا 2014 انجام شد.  

برآوردی دارید که تجهیز سالن‌های سینما به سیستم دیجیتال از نظر ریالی چه میزان به فروش فیلم کمک کرده؟

نمی‌توان به‌طور قطع جواب داد. فروش از نحوه اکران فیلم‌ها ، جذابیت فیلم، وضعیت اقتصادی مردم و همچنین شرایط اجتماعی تاثیر می‌گیرد. آمار فروش فیلم‌ها در سال 93 نشان می‌دهد سینما در این سال افزایش مخاطب  داشته.

تعداد مخاطب در سال 93 نسبت به سال 92 چه میزان رشد داشت؟

در سال 92 تعداد مخاطب سینما شش میلیون و 800 هزار نفر بود که این رقم در سال 93 به حدود سیزده میلیون نفر رسیده. میزان فروش هم به‌طور تقریبی دو برابر  رشد را نشان می‌دهد. میزان فروش در سال 92 حدود 32 میلیارد تومان برآورد شده و این رقم تاکنون به حدود 55 میلیارد تومان رسیده است.

بازسازی سینماها و سینماهای تازه تاسیس چه تعداد صندلی به صندلی‌ها سینماهای کل کشور اضافه کرد؟

در سال گذشته 30 سالن به کل سالن‌های سینمای کشور اضافه شد که نتیجه آن افزایش 5 هزار و 770 صندلی بود.

گزارشی از کارکرد سینماشهر در بازسازی و توسعه سالن‌های سینماهای کشور در سال گذشته در دست دارید؟

در سال 93؛ سینما سروش بعد از دو، سه سال توقف بازسازی شد که در این روند از تک سالن به سه سالن ارتقا پیدا کرد. سینما جام جم یزد از تک سالن به سه سالن، بازسازی سالن یک سینما فرهنگ تهران همچنین تجهیز مجتمع فرهنگی‌های شهرهایی که پیش از این سینما نداشتند؛ مانند مجتمع فرهنگی «تربت حیدریه» در استان خراسان رضوی، سالن «اندیشه» در تربت حیدریه، سینمای «دکتر حسابی» در تفرش، در بوشهر «نیروگاه اتمی» و «پایگاه شکاری» که برای کارکنان و عموم نمایش فیلم دارند؛ تجهیز شدند. در تنکابن سینما «انقلاب» که سال‌ها فعالیت نمی‌کرد؛ فعال شد.

برای بازسازی و توسعه سینماها در سال جاری چه میزان هزینه شد؟

حدود 6 میلیارد تومان هزینه بازسازی و توسعه سینماها شد همچنین تجهیز سینماهای جدید 3.5 میلیارد تومان هزینه در برداشت.

آیا تمام هزینه بازسازی سالن‌ها را سینماشهر متقبل می‌شود؟

بین 50 تا 80 درصد هزینه‌های بازسازی توسط ما پرداخت می‌شود و مابقی را نیز صاحب سینما متقبل می‌شود که البته هر سینما نسبت به سینمای دیگر متفاوت است به‌عنوان مثال سینمای «شهرفیروزه» در شهر نیشابور یک میلیارد و 300 میلیون تومان هزینه بازسازی داشت که 900 میلیون آن توسط ما پرداخت شد یا سینما «عصر جدید» در اراک یک میلیارد هزینه داشت که حدود 400 میلیون آن را ما پرداخت کردیم.

در سالی که پشت سر گذاشتیم چند سالن ساخته شد؟

پردیس سینمایی کوروش با 14 سالن و 2800 صندلی، مجموعه چارسو با 5 سالن و 900 صندلی و سینما پرشین مهرشهر با 4 سالن و 700 صندلی، 3 سینمایی هستند که در سال گذشته ساخته شدند.

آیا دولت دخالتی در سینماسازی دارد یا فعالیت‌ها در این حوزه به بخش خصوصی واگذار شده؟

تمامی سینماهای جدید توسط بخش خصوصی ساخته شده و دولت خودش را وارد پروژه ساخت سینما نمی‌کند اما در حوزه تجهیز کردن سالن‌های تازه تاسیس کمک‌های بلاعوض به سینماداران و صاحبان مجتمع‌های تجاری که دارای سالن سینماست؛ می‌کند.

برخی فعالان بخش خصوصی از اجرایی نشدن مصوبه ماده 161 برنامه سوم ابراز نارضایتی می‌کنند و بر این اعتقادند این قانون به‌صورت سلیقه‌‌ای در مناطق مختلف شهرداری اجرا می‌شود. دلیل این امر چیست؟

در ابتدا در برنامه سوم توسعه ‌ماده‌ای تعریف شد که براساس آن اگر سینمایی در مجموعه تجاری ساخته شود به ازای هر صندلی تا یک متر مربع معاف از عوارض خواهد بود. در برنامه چهارم این قانون در ماده 104 گنجانده شد که در برنامه پنجم حذف شد.  پیشنهاد شده که مجددا در برنامه ششم لحاظ شود. این سلیقه‌ای برخورد کردن به دلیل ابهام  در آیین‌نامه بود؛ چراکه طبق قانون یک متر سقف نهایی برای شهرداری‌ها بود و آنها می‌توانستند این متراژ را به 20 تا 30 سانتی‌متر هم تقلیل دهند.

حذف این قانون انگیزه در بخش خصوصی را برای احداث سالن سینما کمتر کرد؟

چند سالنی که در سال گذشته احداث شدند؛ بعد از حذف قانون بود. نسل جدید و شمایل تازه مجتمع‌های تجاری گویای این است که یک مجتمع تجاری به تنهایی پاسخگوی نیاز مردم نیست و نیاز به مجموعه‌ای از خدمات برای جذب مردم دارد. سینما یکی از مجموعه خدمات است. سرمایه‌گذاران می‌توانند از پتانسیل سینما برای کشاندن مردم به مجتع تجاری بهره بگیرند. ضمن اینکه وجود سینما خودش درآمدزاست و تاثیر مثبت در  ارزش افزوده‌ مجتمع تجاری دارد. حتی اگر قوانین تشویقی شهرداری‌ها هم وجود نداشته باشد؛ وجود سینما برای یک مجتمع تجاری جزء ملزومات است. امروز سرمایه‌گذاران در ایران به این نیاز پی برده‌اند.

شما برآوردی از هزینه ساخت تقریبی هر سالن سینما دارید؟

 برای ساخت یک سالن حدود 200 تا 300 صندلی نیاز به یک تا دو میلیارد هزینه است. همچنین بین 150 تا 200 میلیون برای تجهیز هر سالن نیاز است.

هم‌اکنون چند پروژه تجاری دارای سالن سینما توسط بخش خصوصی درحال ساخت است؟

در حال حاضر 27 پروژه در سراسر کشور مشغول به ساخت هستند. این پروژه‌ها دارای 72 سالن سینما و 18 هزار و 820 صندلی هستند. 8 پروژه که دارای 34 سالن و 9 هزار و 200 صندلی است؛ سهم تهران و 38 سالن با تعداد 9 هزار و 620 صندلی سهم استان‌های اصفهان، فارس، قم، هرمزگان و البرز است. در سایر استان‌ها پروژه‌ای در حال ساخت نیست.

چه تعداد از آنها در سال‌جاری به بهره‌برداری خواهند ‌رسید؟

طبق برنامه‌ریزی‌های به عمل آمده در سال 94 از سه پروژه سپنتا در استان البرز با 6 سالن و هزار و 200 صندلی، سیتی سنتر در اصفهان با 7 سالن و هزار و 400 صندلی و اریکه ملل در استان قم با دو سالن و 320 صندلی بهره‌برداری خواهد شد.

سینماشهر برای تجهیز این 15 سالن چه میزان هزینه خواهد کرد؟

برای هریک از این سالن‌ها نیاز به سرمایه 150 میلیون تومانی است که روی هم 2 میلیارد و 500 میلیون تومان سرمایه نیاز است.

در سال‌جاری سهم سینماشهر در افزایش سالن‌های سینما چقدر است؟

تجهیز 150 مجتمع فرهنگی در شهرستان‌ها با اولویت شهرهایی که فاقد سالن سینما هستند از برنامه‌های اصلی سینما شهر در سال آینده است. شخص‌آقای جنتی نیز بر عملیاتی شدن آن تاکید اکید دارند.

چه میزان بودجه برای تجهیز این مجتمع‌های فرهنگی نیاز است؟

سالن‌ اجتماعاتِ مجتمع‌های فرهنگی پتانسیل تبدیل شدن به سینما را دارند. از نظر ساخت سالن نیاز به هزینه‌ای نیست تنها تعبیه مکانی برای لابی سالن سینما کفایت می‌کند. برای بخش تجهیز سالن‌ها 6 تا 7 میلیارد تومان و سیستم صوتی 3 میلیارد تومان نیاز است. به‌طور کل برای تجهیز 150 مجتمع فرهنگی به سالن سینما در سراسر کشور باید 10 میلیارد تومان تخصیص یابد. نظر شخص آقای جنتی این است که اولویت تجهیز این مجتمع‌های فرهنگی با شهرهایی باشد که فاقد سالن سینما هستند.

تجهیز این 150 مجتمع فرهنگی چه میزان به صندلی‌های سینما در کشور اضافه می‌کند؟

هر یک از این مجتمع‌ها به‌طور متوسط دارای 300 صندلی هستند که 45 هزار صندلی به ظرفیت سینماهای کل کشور اضافه می‌کند.

در سال 93 چه میزان بودجه‌به سینماشهر تخصیص داده شد؟

رقم آن را نمی‌توانم بگویم اما به‌طول کل 45 درصد بودجه پیش‌بینی شده تخصیص پیدا کرد. این رقم به نسبت سال‌های گذشته کمترین بودجه تخصیص داده شده بود. در هیچ سالی بودجه تحقق یافته کمتر از 70 درصد نبوده است.

باتوجه به اینکه سینماهای قدیمی زیادی در تهران وجود دارد؛ آیا برنامه‌ای برای بازسازی آنها دارید یا خیر؟

بعضی از این سینماها از نظر مکانی دارای موقعیت مناسبی نیستند و درصورتی‌که بازسازی شوند صرفه اقتصادی نخواهند داشت. حتی ما برای اینکه شائبه‌ای پیش نیاید که چرا اقدام به بازسازی سینماهای قدیمی نکرده‌ایم؛ چند سینما مانند سینما حافظ در جمهوری، ناهید در 17 شهریور و میلاد در میدان شهدا را بازسازی کردیم. اما تجربه نشان داد بازسازی سینماهایی که ازنظر مکانی در بافت تفریحی امروز وجود ندارند؛ ارزش افزوده‌ای نخواهند داشت.