شناسنامه‌دار شدن بیش از هزار بنای تاریخی گرگان گامی مهم در حفظ هویت فرهنگی
مدیر پایگاه ملی شهر تاریخی استرآباد (گرگان) با اشاره به تهیه و اجرای طرح ویژه بافت تاریخی گرگان از سال ۱۳۹۶، اعلام کرد شناسنامه‌دار شدن بیش از هزار بنای تاریخی و اختصاص کد حفاظتی به آن‌ها، نقشی کلیدی در جلوگیری از تخریب غیرضروری و حفظ هویت فرهنگی این شهر ایفا کرده است.
به‌گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی وزارت میراث‌فرهنگی، عالیه ملکشاهکویی در گفت‌وگویی درباره طرح‌های حفاظتی بافت تاریخی گرگان، گفت: در دهه ۷۰، طرحی باهدف حفاظت از بافت تاریخی گرگان تهیه شد که در آن این بافت از سایر بخش‌های شهر جدا و فریز شد. اما در دهه ۹۰، با بازنگری این طرح، رویکرد بهسازی و نوسازی جایگزین شد که متأسفانه منجر به تخریب بسیاری از بناهای ارزشمند تاریخی شد.
مدیر پایگاه ملی شهر تاریخی استرآباد (گرگان) افزود: این تغییرات، که ناشی از سیاست‌های جدید وزارت مسکن و شهرسازی و تغییر شرایط ساخت‌وساز در ایران بود، به نفع نوسازی مدرن و به ضرر میراث‌فرهنگی پیش رفت. مالکان نیز باهدف سودآوری، زمین‌ها را برای ساخت‌وساز جدید فروختند و این میان، هویت شهری گرگان دچار آسیب‌های جدی شد.
او با اشاره به اقدامات مثبت در سال‌های اخیر گفت: در سال ۱۳۹۴، شورای عالی معماری و شهرسازی، محدوده شهرهای تاریخی ایران، ازجمله گرگان، را مشخص و ابلاغ کرد. بر این اساس، از سال ۱۳۹۶ طرحی ویژه برای بافت تاریخی گرگان تهیه شد که با تأیید شورای عالی معماری و شهرسازی اجرایی شد. در این طرح، شناسنامه‌ای برای بیش از هزار بنای تاریخی گرگان تهیه و وضعیت حفاظتی آن‌ها مشخص شد. همچنین اصولی برای حفاظت، بازسازی و حتی نوسازی با حفظ هویت تاریخی بناها تعریف شد.
ملکشاهکویی با تأکید بر مزایای این طرح بیان کرد: شناسنامه‌دار کردن بناهای تاریخی باعث شده است هر بنا جایگاه و اهمیت خود را پیدا کند و از تخریب‌های غیرضروری جلوگیری شود. به هر بنا کد حفاظتی اختصاص داده‌شده و برنامه‌هایی برای محافظت از آن‌ها تدوین شده است. حتی ساخت‌وسازهای جدید در مجاورت این بناها نیز باید با رعایت ضوابط حفاظتی انجام شود.
او تصریح کرد: هرچند برخی مالکان به دلیل محدودیت‌هایی در ساخت‌وساز یا افزایش تراکم، اعتراضاتی داشتند، اما این طرح فواید بسیاری برای حفظ هویت تاریخی و فرهنگی گرگان دارد. اگر بتوانیم این بافت را به‌درستی احیا کنیم، علاوه بر حفظ میراث گذشته، این بخش از شهر می‌تواند به جاذبه‌ای گردشگری و اقتصادی تبدیل شود.
مدیر پایگاه ملی شهر تاریخی استرآباد (گرگان) در پایان خاطرنشان کرد: بافت‌های تاریخی نه‌تنها گنجینه‌هایی از گذشته هستند، بلکه نقشی کلیدی در توسعه پایدار شهرها دارند. امیدواریم با همکاری مسئولین و مردم، این میراث ارزشمند برای نسل‌های آینده حفظ شود.
