رضا مهدوی (دبیر جشنواره موسیقی فجر) در شب بزرگداشت یک هنرمند؛
فضل‌الله توکل با مضرابهایش شعر می‌نوازند
او هنرمندی است که زمانه اش را می‌شناسد/ رودکی خانه بزرگان موسیقی ماست
در چهارمین شب جشنواره موسیقی فجر، یک اجرا واسطه تقدیر از هنرمند پیشکسوت عرصه سنتورنوازی بود. طی این شب فضل‌الله توکل نوازنده سنتور و خواننده پس از صحبت‌های رضا مهدوی دبیر جشنواره به اجرای قطعاتی پرداخت و فرزندش با تنبک او را همراهی کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در روز چهارم جشنواره موسیقی فجر تالار رودکی میزبان دو اجرا بود.
در ساعت ۱۸:۳۰ ارکستر کودکان و نوجوانان غفاری روی صحنه رفت. او به اتفاق اعضای ارکسترس به اجرای آثار دشوار موسیقی کلاسیک جهان پرداخت و چند سولیست نوجوان طی برنامه به نواختن ویلون پرداختند.
شب فضل‌الله توکل/اجرایی متفاوت
سانس دوم به شب فضل الله توکل اختصاص داشت.
فضل الله توکل نوازنده و استاد سنتور را یکی از آخرین بازماندگان نسل طلایی موسیقی ایرانی می‌دانند.
این کنسرت بر خلاف دیگر کنسرت‌ها شروعی با ساز و آواز نداشت. آغازگر این اجرا پخش مستندی درباره زندگی فضل‌الله توکل بود. این هنرمند با حضور جلوی دوربین این فیلم با مخاطبان از موسیقی و خاطراتش گفت. در طول فیلم نریشنی پخش شد که با توضیحاتی درباره توکل، بیوگرافی او را کامل می‌کند.
فضل الله توکل در این فیلم سنتور می‌نوازد و به خوانش تصنیفی می‌پردازد.
صحبت‌های دبیر جشنواره درباره استاد سنتور
در ادامه برنامه رضا مهدوی دبیر جشنواره روی صحنه تالار رودکی رفت و درباره توکل توضیحاتی داد تا او را کامل‌تر به مخاطبان معرفی کند.
رضا مهدوی ضمن خوش آمدگویی به حضار قدوم فضل الله توکل را گرامی داشت و گفت: امشب یکی از پدیده‌های موسیقی به تالار رودکی افتخار حضور داده‌اند و این سالن خانه ایشان است و بزرگان بسیاری را به خود دیده است.
بخشی از اجرای فضل‌الله توکل و فرزندش
مهدوی گفت: فضل الله خان توکل تحصیلات عالیه اقتصاد داشتند؛ اما موسیقی را انتخاب می‌کنند تا در دل مردم رسوخ کنند.
مهدوی در ادامه درباره ویژگی‌های توکل توضیحاتی داد و گفت: ایشان اثری منتشر نکرده‌اند اما نرم و مخملی می‌خواند. ایشان می‌توانند با شش دانگ صدا هم بخوانند اما با اشراف بر بم خوانی با دو دانگ صدا خواندن را انتخاب کرده‌اند.
مهدوی ادامه داد: مضرابهای استاد توکل کلمه‌هایی فراتر از الفبای فارسی خلق می‌کنند.
دبیر جشنواره موسیقی فجر امسال در ادامه گفت: سنتور نمی‌تواند مانند سازهای دیگر احساس را منتقل کند، اما آقای توکل با مضرابهایش شعر می‌سراید و شعر می‌نوازند. ایشان ترانه سرا هستند و بسیاری از آثار هنرمندان مشهور سروده ایشان است.
مهدوی در ادامه بیان کرد: وجه دیگر استاد توکل این است که نسبت به موسیقی جهان‌بینی دارند و با ابراز خلاقیت از شیوه گذر کرده‌اند و به مکتب رسیده اند. ایشان می‌توانند بنوازند و بخوانند و بسازند و زمانه را تشخیص دهند.
وی گفت: فجر به حضور این بزرگان افتخار می‌کند و ما از ایشان یادگار بسیار داریم لذا ایمان دارم امشب ماندنی شده، رودکی خانه توکل بوده و حال او اینجاست.
اجرای چند قطعه توسط فضل‌الله توکل
در ادامه برنامه توکل با همراهی فرزندش و رضا مهدوی روی صحنه رفت.
توکل پس از سلام و احوالپرسی گفت: امیدوارم اجرای امشب به دل شما بشیند.
او سپس به اجرای قطعه‌ای پرداخت و در ادامه فرزندش با تنبک او را همراهی کرد.
پس از اجرای قطعه‌ای بی‌کلام توکل شروع به خواندن و نواختن کرد. او در ادامه گفت: گویا امشب قرار است سر شما را درد بیاورم اما حضور در اینجا با وجود شما مایه مباهات است.
بخشی دیگر از اجرای فضل‌الله توکل/ترانه لحظه‌شمار
این هنرمند در ادامه به تکنوازی سنتور پرداخت و سپس گفت: ترانه لحظه شمار را اجرا می‌کنم که دوستان از من خواستند. این اثر درباره عمر است و کوتاهی آن، که مثل باد می‌گذرد.
وی در ادامه با مضرابهای دلنشینش خواندن و نواختن این اثر را آغاز کرد. در ادامه فرزند او با نواختن پدر را همراهی کرد.
پس از اجرای آثاری دیگر، در پایان کنسرت فضل‌الله توکل با بدرقه دبیر جشنواره، فرزندش و دیگر هنرمندان حاضر در سالن از صحنه پایین آمد.
فضل‌الله توکل، آهنگساز نوازنده سنتور و شاعر متولد ۱۴ آبان ۱۳۲۱ در تهران است. او که از شاگردان علی تجویدی و حسین یاحقی است، در ارکسترهایی همچون ارکستر رادیو و ارکستر گلها به نوازندگی پرداخته است و اجراهای متعدد تکنوازی در برنامه‌های یک شاخه گل، گلهای رنگارنگ، برگ سبز و گلهای جاویدان داشته است. هم‌نوازی‌های سنتور و ویلن فضل الله توکل با پرویز یاحقی و یا اسدالله ملک نقش مهمی در گسترش هم‌نوازی این سازها در موسیقی معاصر ایران داشته است. فضل الله توکل آثار متعددی را با صدای اکبر گلپایگانی ضبط و منتشر کرده است که از جمله آنها می‌توان به قهر و ناز، مست عشق و عقیق اشاره کرد.
در سال‌های اخیر مجموعه «عمری عاشقانه نوشتم» و «عمری عاشقانه نواختم» نیز در قالب کتاب و آلبوم موسیقی به سرپرستی فضل الله توکل روانه بازار شده است. فضل الله توکل دارای مدرک درجه یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
گفتنی است سی و نهمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر به همت دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توسط انجمن موسیقی ایران با همکاری بنیاد رودکی به دبیری رضا مهدوی از ۲۳ تا ۲۸ بهمن، امسال در بخش‌های رقابتی (جایزه باربد) و غیررقابتی همزمان در تهران و استان‌های دیگر در حال برگزاری است و جایزه ترانه، جایزه موسیقی و رسانه، بخش سرود و نشست‌های پژوهشی برنامه‌های دیگر این دوره از جشنواره خواهد بود.
