فستیوال‌های رنگ و نور در حمایت از محیط زیست و بهبود حال زمین
سال‌هاست فستیوال‌های مختلفی در دفاع و حمایت از محیط زیست و شرایط اقلیمی زمین در کشورهای مختلف برگزار می شود، خبرگزاری گاردین به تازگی گزارشی از معتبرترین فستیوال‌های هنری منتشر کرده که طی آنها اتفاقاتی برای بهبود اوضاع زیست محیطی کره زمین ارائه شده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، زمانی که از محیط زیست و حمایت از زمین صحبت به میان می‌آید، معمولا صنعت و مقولات صنعتی و آلاینده‌ها را به یاد می‌آوریم و خواناخواه مقابله با تخریب زمین را در حیطه مسئولیت متولیان این بخش‌ها می‌دانیم اما هنرمندان رشته‌های مختلف هم همواره با ساخت و ارائه آثار هنری، بر معضلات اقلیمی زمین و جلوگیری از امور مضر و مقابله با تخریب‌های موجود تاکید کرده‌اند. این فعالیت‌ها نه تنها طی سالیان اخیر ادامه داشته بلکه جدی‌تر و مستمرتر شده است.
فعالان عرصه تجسمی، تئاتری‌ها، سینماگران و موزیسین‌ها طی سالهای اخیر برای پرداختن به مسائل و مصائب زیست محیطی تلاش کرده‌اند. اما این همه ماجرا نیست و این تاکید و استمرار هنرمندان کشورهای مختلف را بر آن داشته تا به طور سالانه فستیوال‌هایی را با موضوع محیط زیست و مشکلات جغرافیایی و اقلیمی برگزار کنند.
«گاردین» به تازگی گزارشی را منتشر کرده که به فستیوال‌های مهم زیست محیطی می‌پردازد و درباره آنها و زمان برگزاری‌شان در سال ۲۰۲۳ توضیحاتی ارائه کرده است.
«گاردین» طی این گزارش به چند جشنواره پایدار و مستمر در اروپا و بریتانیا پرداخته است؛ رویدادهایی که مخاطبان ایرانی کمتر از آنها اطلاع دارند. به گفته نگارنده گزارش، او تلاش داشته بهترین رویدادهای «سیاره پسند» را انتخاب و معرفی نماید. این رویدادها شامل آثاری هستند که با مواد غذایی محلی، کارد و چنگالهایی قدیمی، چادرهای متروکه، در قالب آثار هنری و موسیقایی ساخته و ارائه شده‌اند. هرکدام از این فستیوال‌ها به طور جدی راهکارها و طرح‌هایی به واقع سیاره پسند را در مورد توجه قرار داده و ارائه کرده‌اند. موسیقی، تئاتر، پرفورمنس و نقاشی و کارناوال‌های هنری و اجتماعی واسطه‌هایی برای پرداختن به کره زمین و مشکلاتی هستند که این سیاره و اقلیم آن را به سمت نابودی سوق داده است.
در ادامه فستیوال‌های مهم و مستمر بریتانیا و اروپا به مخاطبان معرفی می‌شوند.
فستیوال «DGTL» / «آمستردام DGTL»
محل برگزاری: هلند
فستیوال «DGTL» هر سال از هفتم تا نهم آوریل در کشور هلند و شهر آمستردام برگزار می‌شود. مکان دقیق برگزاری این رویداد در اسکله‌های سابق آمستردام است. موسیقی یکی از بخش‌های اصلی این فستیوال است. آنچه اغلب مخاطبان را به حضور در «DGTL» ترغیب می‌کند، اجرای موسیقی زنده آنهم از نوع الکترونیک است.
از دیگری ویژگی‌های فستیوال فستیوال «DGTL» می‌توان به مملو بودن محل برگزاری از گیاهان اشاره کرد. طی روزهای برگزاری غذاها در ظروف ساخته شده از گیاهان و الیاف آنها ارائه می‌شوند. یکی از شعارها و اصول فستیوال آمستردام بدون زباله بودن آن است. مسئولان در تمام ساعات بر این موضوع تاکید دارند و در نهایت زباله‌ای از این رویداد پس از برگزاری، به جای نمی‌ماند.
اتفاق دیگر اینکه آب آشامیدنی نیز حین روزهای فستیوال بازیافت می‌شود؛ تا با این حساب این رویداد با جمعیتی کثیر پس از اتمام زباله و دور ریزی را به زمین تحمیل نکند. حمل و نقلی طی روزهای برگزاری وجود ندارد و استفاده از سوختهایی چون گازوییل و بنزین ممنوع است و ماشین‌های دیزلی مانند اتوبوس‌ها و کامیونت‌ها هم در منطقه تردد نمی‌کنند. هنرمندان در این محل با استفاده از سوخت پایدار و کمتر مضر، به دور از وسایل نقلیه زمینی پرواز را تجربه می‌کنند.
در سایت این رویداد درباره اتفاق جدید امسال اینگونه توضیح داده شده است: «در فستیوال امسال مجموعه‌ای از سبک‌های «تکنو»، «هاوس» و تجربی اجرا می‌شود. از دیگر اتفاقات فستیوال امسال هم باید به حضور سوپر گروه آلمانی «MODERAT» اشاره کرد که به اجرای موسیقی الکترونیک می‌پردازند. به جز نورپردازی که یکی از ویژگی‌های این گروه است، مناظر صوتی پیچیده و چند لایه گروه ماهرانه‌ای ساخته شده‌اند و به طرز ماهرانه‌ای اجرا می‌شوند. این اجرا مخاطبان را به دنیایی از ضربات هیپنوتیزمی، ملودی‌های اثیری و اشعار تامل برانگیز مواجه می‌کند.»
«off-grid festival» / «جشنواره گردهمایی سبز»
محل برگزاری: بریتانیا
این رویداد که قالبی خانوادگی دارد از سوم تا ششم اوت هرسال برگزار می‌شود. در سایت این فستیوال درباره آن این توضیح ارائه شده است: «گردهمایی سبز» جزیره‌ای از سلامت عقل، جادو و امید در دنیایی است که با حرص، طمع و قطع ارتباط کهنه و بد شده است. برگزارکنندگان این رویداد تلاش دارند این آنرا به مدت چند روز در منطقه‌ای فوق العاده زیبا برگزار کنند تا به این ترتیب مخاطبان و شرکت کنندگان، طبیعت بکر و لذت زندگی طبیعی و به دور از مخاطرات امروزی را تجربه کنند.
موسیقی یکی از بخش‌های این رویداد است. تئاترهای کمتر اجرا شده، افسانه‌های قدیمی و کارناوال‌های مرتبط، بخش‌های دیگر این رویداد هستند.
فستیوال «Lsle of wight» / «جزیره وایت»
محل برگزاری: انگلستان
فستیوال «جزیره وایت» از پانزدهم تا ژوئن ۲۰۲۳ طبق روال سالهای قبل در جزیره زیبا و جادویی «وایت» برگزار خواهد شد. در این رویداد که به موسیقی و کارناول‌های هنری اختصاص دارد محیط زیست مورد توجه است. موسیقی بخش خیلی مهم این رویداد است.
طی این رویداد، یک شرکت بیوگاز محلی با استفاده از چمن محل برگزاری، به تولید ۹۵۰ هزار کیلووات ساعت برق می‌پردازد که مصرف سالانه بیش از ۳۰۰ هزار خانوار است. در ادامه این روند لوله‌های آب به مزارع محلی اهدا خواهد شد؛ اتفاقی که هر سال در محل برگزاری فستیوال توسط برگزارکنندگان و حامیان انجام می‌شود.
مورد دیگر اینکه برگزارکنندگان فستیوال «جزیره وایت» تعهد داده‌اند که این رویداد را بدون زباله برگزار کنند و برای سرو غذا هم از ظروف قابل بازگشت به طبیعت استفاده می‌شود.
فستیوال «شامبالا» / «بازی‌های شامبالا»
محل برگزاری: بریتانیا
فستیوال «شامبالا» معروف به «بازی‌های شامبالا» که در املاک روستایی نورث همپتون شایر برگزار می‌شود، نوعی رویداد گردشگری هم محسوب می‌شود. فستیوال «شامبالا» سال گذشته از بیست و چهارم تا بیست و هفتم آگوست به مرحله اجرا رسید. زمان دقیقی برگزاری این رویداد در سال ۲۰۲۳ هنوز اعلام نشده است. فستیوال «شامبالا» به طور مرتب هرسال در بریتانیا برگزار می‌شود و به محیط زیست و ارائه راهکارهایی برای حل معضلات امروزی توجه دارد.
موضوعی که در گزارش «گاردین» به آن پرداخته شده چادرهای رها شده پس از فستیوال‌ها هستند که در نوع خود معضل محسوب می‌شوند. گاردین نوشته است: «بر اساس تخمین‌های زده شده سالانه ۲۵۰هزار چادردر جشنواره بخصوص فستیوال‌های موسیقی رها می‌شوند که بیشترشان قابل بازیافت نیستند. با این حالا در فستیوال شامبالای سال گذشته هیچ چادری در محل برگزاری به حال خود رها نشده است.»
گوشت، ماهی و شیر لبنی غذاهایی هستند که سروشان در فستیوال شامبالا ممنوع است. طی مدت برگزاری نیز وسائل نقلیه در املاک روستای نوث همپتون شایر رفت و آمد نمی‌کنند و ترددها بدون خودرو انجام می‌شوند.
فستیوال «پوهودا»
محل برگزاری: کشور اسلواکی
«پوهودا» یکی دیگر از جشنواره‌هایی است که قدمت بسیار دارد و از سال ۱۹۹۷ به طور مرتب برگزار شده و در سال ۲۰۲۳ به تاریخ ششم تا هشتم ژویه میزبان مخاطبان و هنرمندانی خواهد بود که دغدغه محیط زیست دارند.
از جمله ابتکارات زیست محیطی این رویداد می‌توان به طراحی و ساخت سرویس‌های بهداشتی اشاره کرد که در مصرف آب صرفه جویی می‌کنند. برگزارکنندگان «پوهودا» یک ایستگاه متحرک نیز تعبیه کرده‌اند که انرژی خورشیدی تولید می‌کند و کاملا قابل بهره‌برداری است. علاوه بر اینها در محل برگزاری فستیوال «پوهودا» هفده نقطه جداسازی زباله نیز طراحی شده است. مکان فعلی برگزاری فستیوال «پوهودا» در ژویه سال ۲۰۲۳ فرودگاه «ترجین» است که در خارج از شهر قرار دارد.
فستیوال «We love Green» / «دوستداران سرسبزی»
محل برگزاری: فرانسه/ پاریس
فستیوال «We love Green» یا «دوستدران سرسبزی» هر سال دوم تا چهارم ماه ژوئن در پارک پاریس برگزار می‌شود و طرفداران بسیار دارد. این رویداد بیشتر از یک دهه است که روی انرژی‌های تجدیدپذیر کار می‌کند. در این رویداد حتی ظروف و پلاستیک‌های یک بار مصرف هم ممنوع است. غذاهای ارگانیک هم از منابع محلی و اهالی حوالی محل برگزاری تامین می‌شود.
اتفاق دیگری که در فستیوال دوستداران سرسبزی رخ می‌دهد آماده کردن شرکت کنندگان و مخاطبان برای حضوری سازگار با محیط زیست در رویداد است.
سخن پایانی
سخن پایانی که باید بر آن تاکید کرد این است که در کشور ما جای رویدادهای زیست محیطی با موضوع زمین و معضلات آن بسیار خالی است و این در حالی است که ایران در میان کشورهای منطقه و حتی در سطح دنیا یکی از منحصربفردترین آب و هواها را دارد. بدون شک جشنواره‌ها در دنیای امروز جای ابراز خلاقیت‌های بسیار دارند که این امکان حتی با بودجه‌ای کمتر از آنچه تصور می‌کنیم امکان‌پذیر است.
