رهبر ارکستر چکاوک مطرح کرد؛
وزارت ارشاد به بیش از سه شعر در سال مجوز نمیدهد!/ فراخوان جشنواره سیوهشتم فجر هنوز منتشر نشده
رضا شایسته از اوضاع این روزهای موسیقی گلهمند است. او میگوید هیچ برنامه حمایتی برای اهالی موسیقی طرحریزی نشده و این در حالی است که موسیقی ارکسترال به دلیل عدم حمایتها به شدت مورد تهدید است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، با گذشت چندماه از فروکش کردن پاندمی، خیلی از آموزشگاهداران، مدرسان و هنرمندان بر این عقیدهاند که فضای موسیقی هنوز به حالت عادی بازنگشته و کم کاری و عدم فعالیت افراد و گروهها در آن واضح و مبرهن است. از طرفی، اگر به خروجی فعالیت دستگاههای فرهنگی و تولیدات و اجراهای سالانه نگاهی اجمالی بیندازیم، متوجه میشویم حرف این دسته از فعالان عرصه موسیقی تا حدودی درست است و وضعیت موسیقی هنوز به حالت معمول خود بازنگشته است. موسیقی پاپ که پرطرفدارترین سبک موسیقی است هنوز جدول مشخص و دقیقی برای برگزاری ادامه کنسرتهای سالانه ندارد. موسیقی فاخر اما از موسیقی پاپ اوضاع بدتری دارد. به جز دو «ارکستر ملی ایران»، «ارکستر سمفونیک تهران» و برخی دیگر از ارکسترهای دولتی، باقی ارکسترها با حمایتهای شخصی اداره میشوند و به فعالیت ادامه میدهند. حال با توجه به تعداد کم کنسرتهای برگزار شده طی دو سه سال اخیر و عدم برگزاری رویدادهای موسیقی محور، گروههای موسیقی ارکسترال هم با مشکلات مالی و کاری مواجه شدهاند. موسیقی سنتی هم که تکلیف مشخصی دارد و اغلب گروههای فعال و حرفهای این سبکِ با قدمت و شناسنامهدار با بودجه شخصی هنرمندان اداره میشوند. موضوع مهم درباره فعالیت آنها این است که اگر کنسرت و اجرایی نداشته باشند قاعدتا آلبومی با محتوای جدید هم در کار نخواهد بود. آموزشگاههای موسیقی هم اوضاعی بهتر ندارند. این تشکل مهم و گسترده پس از پاندمی کرونا مدتها به طور کامل تعطیل شد و پس از آن هم طی فعالیتهای نامنظم و مقطعی، اوضاع بیرونق و کسادی را تجربه کرد.
رضا شایسته (نوازنده، مدرس موسیقی و رهبر ارکستر چکاوک) که یکی از فعالان حوزه موسیقی کلاسیک است که نزد استادانی چون اسدالله ملک، وراطان ساهاکیان و نصیر حیدریان آموزش دیده است، گفت: تصورم این است که موسیقی برای دولت و وزارت ارشاد اولویت نیست. به هرحال من الان به عنوان رهبر ارکستر و مدرس موسیقی واقعا نمیدانم چه باید کرد و برای فعالیتها چه مسیری را پیمود!
وی با اشاره به اینکه وضع قوانین جدید گاه به نفع هنرمندان نیست، گفت: وزارت ارشاد قانونی را وضع کرده که قبلا وجود نداشته و به نفع اهالی موسیقی نیست. به واسطه این قانون هر هنرمند در سال فقط میتواند برای سه شعر مجوز دریافت کند. به طور مثال من میخواهم در طول سال کنسرت برگزار کنم و باید برای انجام این کار باید ده، دوازده شعر جدید داشته باشم. افراد و گروههای دیگر هم شرایط مشابهی دارند. به نظرم چنین کارهایی به معنای سنگاندازی است و این تصمیم و وضع چنین قانونی به نفع موسیقی نخواهد بود.
دریافت مجوز برای برگزاری کنسرتهای هنرجویی هم دشوار است
رهبر ارکستر «چکاوک» گفت: از طرفی هم آموزش و اداره آموزشگاه هم مشکلات خود را دارد. مثلا میخواهی کنسرت هنرجویی برگزار کنی و مجوز نمیدهند یا رویه سختی را پیش روی متقاضی قرار میدهند.
شایسته در پاسخ به این سوال که آیا اوضاع آموزشگاههای موسیقی به شرایط قبل بازگشته یا خیر، گفت: متاسفانه هنوز آموزشگاهها به روال عادی بازنگشتهاند و اصطلاحا جان ندارند و به سختی فعالیت خود را ادامه میدهند. مدتی هم به دلیل شرایط ناآرام جامعه، ما مجبور بودیم آموزشگاه را حدود ساعت پنج و شش عصر تعطیل کنیم. البته این تنها مشکل ما نبود و خانوادهها هم میترسیدند فرزندان خود را به آموزشگاه بفرستند. در دوران کرونا هم والدین از اینکه فرزندانشان را به کلاسها بفرستند هراس داشتند.
رپرتوارها در جشنواره موسیقی فجر پارسال ممیزی شد
این نوازنده و آهنگساز تاکید کرد: باید بپذیریم که درآمد هشتاد تا نود درصد موزیسینها از راه تصویر یا اجرای زنده موسیقی میشود و آنها شغل دیگری ندارند تا با آن امرار معاش کنند.
سرپرست ارکستر «چکاوک» در ادامه درباره کم و کیف جشنوارههای سالانه و اهمیت آنها برای اهالی موسیقی گفت: من و اعضای گروهم در جشنواره موسیقی فجر سال گذشته شرکت کردیم. اذیت شدیم اما صدایمان درنیامد. رپرتوارهایی که ما سالها اجرا میکردیم در جشنواره فجر پارسال به طور سفت و سخت ممیزی شد، اما خب ما از این موضوع گلایهای نکردیم.
چرا فراخوان جشنواره موسیقی فجر منتشر نمیشود؟
شایسته با تاکید بر اینکه جشنواره موسیقی فجر امید تعداد زیادی از هنرمندان کشور است، توضیح داد: از جشنواره موسیقی فجر امسال هم هنوز خبری نیست. در مهرماه هستیم و هنوز فراخوان این رویداد منتشر نشده تا هنرمندان از جزییات آن مطلع شوند. تا آنجا که به یاد دارم فراخوان جشنواره موسیقی فجر در دورههای قبل تا مردادماه منتشر میشد. واقعا کی میخواهند فراخوان را منتشر کنند؟ چه زمانی بازبینیها انجام خواهد شد تا در ادامه شرکتکنندگان مشخص شوند؟ همه اینها زمانبر است و پرداختن به آنها اینطور که به نظر میرسد، نامشخص است!
وی در پاسخ به این سوال که نسبت به کلیت جشنواره چه انتقادهایی دارد، گفت: به نظر من جشنواره هیچ بدی ندارد. تنها رویدادی که در کشور به موسیقی میپردازد، همین جشنواره موسیقی فجر است و باید به آن احترام گذاشته شود.
رهبر ارکستر «چکاوک» اذعان داشت: به هرحال به واسطه جشنواره موسیقی فجر است که هنرمندان کشور از شهرهای مختلف دور هم جمع میشوند و طی هفت، هشت روز در کنار هم زندگی میکنند و با هم تعامل دارند. این ارتباط گرفتن برای ادامه فعالیتها مهم و ضروری است. از طرفی دیگر، همین جشنواره فجر بوده که خیلی از هنرمندان را به جامعه موسیقی معرفی کرده است؛ بنابراین اگر بگوییم خیلی از هنرمندان اعتبارشان را از جشنواره موسیقی فجر کسب کردهاند، بیراه نگفتهایم.
شایسته در ادامه از جشن خانه موسیقی صحبت کرد. او گفت: این رویداد قرار بود پس از مدتها برگزار شود اما این اتفاق رخ نداده و این احتمال وجود دارد که برگزار نشود. اما امیدوارم اینطور نباشد.
این نوازنده و آهنگساز در پایان درباره فعالیت آِینده ارکستر «چکاوک» و هنرجویانش گفت: واقعا مشخص نیست چه خواهد شد و آینده را مبهم میبینم. کلا بلاتکلیفی اتفاق بسیار بدی است که متاسفانه در حال حاضر با آن مواجهیم. ما برای انجام برخی کارها پس از پایان ماه محرم و صفر برنامهریزی کرده بودیم اما الان هم اوضاع نامشخص است و نیمی از بچهها در کلاسها و جلسات حضور نمییابند؛ بنابراین پروژه ما هم نیمه کاره میماند و به سرانجام نمیرسد.