پوریا رحیمیسام در گفتوگو با ایلنا:
«زالاوا» به تقابل عقل و جهل میپردازد/ سینمای ما به تنوع در ژانر و مضمون نیاز دارد
پوریا رحیمی سام با اشاره به اینکه فیلم سینمایی «زالاوا» در گونه سینمای کمدی و وحشت قرار میگیرد، تأکید کرد که امروز ریزش مخاطب در سینما یک بحران واقعی است و یکی از راهها برای جلب نظر مخاطبانِ بیشتر تنوع در موضوع، محتوا و قصه فیلمها است.
پوریا رحیمی سام (بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون) که این روزها فیلم سینمایی «زالاوا» با نقشآفرینی او در سینماهای کشور اکران شده است، در گفتگو با خبرنگار ایلنا اظهار داشت: برای من مهمترین وجه این فیلم و کاراکتری که در آن ایفا کردهام، شکل حرکت "آمردان" در مرز باریک سپیدی و سیاهی است. این کاراکتر درحالیکه خیلی مورد اعتماد به نظر میرسد، وجهههایی هم دارد که خیلی از مواقع تماشاگر به او مشکوک میشود.
رحیمی سام خاطرنشان کرد: نگاه او به مسائل مختلف و اعمالی که دارد منجر به تردید در مخاطب میشود و این دوگانگیِ قضاوت درباره کاراکتر "آمردان" علاوه بر فیلمنامه و دیگر موارد، برای من یکی از جذابترین نکات برای حضور در فیلم «زالاوا» بود.
این بازیگر درباره لحن و ادبیاتی که کاراکتر "آمردان" در فیلم «زالاوا» دارد، اظهار داشت: طراحی شخصیت مخصوصاً شخصیتهایی از این دست؛ جدا از نگاه مولف اتفاق نمیافتد. ما در پروسه بلند مدتی با ارسلان امیری به عنوان کارگردان و آیدا پناهنده به عنوان فیلمنامهنویس و مشاور کارگردان، تمرینهای بسیاری داشتیم و این تمرینها به من کمک کرد که به چنین شخصیت خاصی که حتی لحن و ادبیات خاصی هم دارد، نزدیک شوم؛ در واقع این طراحی از جهان مولف پدید آمده که با تمرینهای متعدد در اجرا به شکلی که شاهد هستیم، ظاهر شده است.
رحیمی سام درباره تلفیق دو ژانر کمدی و ترسناک در فیلم «زالاوا» و ایفای نقش در این فضا گفت: فیلمها قاعدتاً از جهان کارگردانشان پدید میآیند. دوگانگیهایی که در دنیای «زالاوا» احساس میشود کاملاً نشأت گرفته از جهان ارسلان امیری مولف این فیلم است. از آنجا که امیری شناخت کامل و درک درستی از قصه و کاراکترهای فیلمش داشت و پیش از تولید، شناخت خود را در اختیار ما میگذاشت کار من به عنوان بازیگر با وجود نقش خاصی که قرار بود بازی کنم، در مرحله اجرا بسیار آسانتر میشد. ما میدانستیم که باید چه مسیری را دنبال کنیم و در واقع خطی که مقابلمان قرار داشت، کاملاً روشن بود. قطعاً اگر یک کارگردان بتواند جهان خود را برای بازیگرش به خوبی تعریف کند، بازیگر در ایفای نقش به ابزارهای کارآمدتری دسترسی دارد و نقش هر چقدر که پیچیده باشد بازیگر میتواند به مختصات آن برای اجرا نزدیک شود.
این بازیگر درباره تلفیق ژانر کمدی و وحشت در فیلم سینمایی «زالاوا» اظهار داشت: ژانر کمدی و وحشت به طور کل ژانر تعریف شدهای در سینما است، فیلمهای زیادی در این ژانر ساخته شدهاند و این فیلم را هم میتوان در ژانر کمدی- ترسناک دانست. پیش از هر چیز در برخورد با فیلم اول ارسلان امیری باید به این نکته توجه کنیم که سالهاست در سینمای ایران فیلمی در یک ژانر متفاوت نداشتهایم و «زالاوا» که اثری کمدی و ترسناک است، از این منظر یک نمونه خاص به نظر میرسد.
بازیگر «قصیده گاو سفید» در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: فضا، ساختار و ژانری که فیلم «زالاوا» در آن تعریف میشود، همگی ابزار و دستاویزی هستند برای بیان حرف مهم و جدی ارسلان امیری که در پس این تصاویر وجود دارد. به نظر من فیلم «زالاوا» نشاندهنده تقابلی از عقل و جهل است که کارگردان بستر مناسبی برای بیان این حرف مهم یافته است. در بسیاری از آثار ادبی از صنایع و گونههای ادبی مختلفی مثل زبان طنز برای بیان بسیاری از مسائل روز استفاده میشود و «زالاوا» هم در مدیوم سینما چنین کاری انجام میدهد.
این بازیگر در پاسخ به این پرسش که آیا «زالاوا» فیلمی علیه خرافات است یا خیر، تأکید کرد: به نظر من میتوان «زالاوا» را فیلمی علیه خرافات دانست. فیلم در این موضوع کاملاً دراماتیزه میشود و درام این اثر از چنین تقابلی شکل میگیرد و میتواند درباره آن حرفهای جدی بزند. باید بگویم که با جان و دل در این فیلم ایفای نقش کردم و به نظر من مضامینی که در این «زالاوا» مطرح میشود دو مقوله عقل و جهل را در مسیر روایتش بارها در مقابل هم قرار میدهد.
رحیمی سام درباره بازی در اقلیم کردستان، گفت: من اصالتاً اهل گیلان هستم و هیچ تجربه زیستهای در کردستان ندارم و طبیعتاً شناخت چندانی هم درباره سبک زندگی و انسانهای این منطقه نداشتم. ارسلان امیری که خود متعلق به این اقلیم است شناخت کافی درباره آن داشت و پیش از فیلمبرداری حدود سه ماه درباره زبان، اقلیم و بومیشناسی آن منطقه تمرین داشتیم که برای شناخت این منطقه و بازی بهتر در فیلم کمک بسیاری کرد. این تمرینها تا حد آموزش زبان هم پیش رفت و واقعاً تنها مربوط به دیالوگگویی نمیشد، ما حتی تا حدی زبان کردی را هم آموختیم. برای ارتباط بیشتر زودتر از شروع فیلمبرداری در روستای مورد نظر حاضر شدیم و فرصت داشتیم که با محیطی که قرار است قصه فیلم در آن روایت شود، آشنایی بیشتری به دست بیاوریم.
این بازیگر درباره مضمون فیلم «زالاوا» و کارکرد امروزیاش گفت: قطعاً آنچه که «زالاوا» بیان میکند محدود به زمان گذشته نیست و امروز هم کارکرد دارد و اتفاقاً آن را تنها مربوط به کشور و در واقع فرهنگ خودمان هم نمیدانم. به نظر من فیلم حاوی مضمونی جهانشمول است و این نگاه و نقد فرهنگی اجتماعی تنها مربوط به کشور خودمان نمیشود. اتفاقاً از نظر من «زالاوا» از این جهت میتواند بسیار مورد توجه باشد که حتی به لحاظ زمانی هم محدود به زمان امروز یا دیروز نمیشود و همیشه میتواند برای مخاطبان حاوی مفاهیمی تأملبرانگیز باشد.
رحیمی سام در پایان تأکید کرد: من فیلم «زالاوا» را با مخاطبان غیر ایرانی، غیر کرد زبان در نقاط مختلف دنیا دیدهام و واکنشهای مثبت بسیاری را شاهد بودهام. به نظر من چنین مضامینی میتوانند مرزهای زمانی و مکانی را رد کنند. حتی اگر در این فیلم نقشی نداشتم بر این عقیده بودم که این شکل از سینما توسط همه رسانههایی که دغدغه دارند میتواند مورد حمایت قرار بگیرد. رسانههای ما بارها به تکراری بودن فیلمهای سینمای ایران و موضوعات و قصههای پیش پا افتاده فیلمها انتقاد میکنند اما به فیلمهایی که از این دایره خارج هستند توجهی ندارند و از نظر من رسانههای دغدغهمند میتوانند توجه ویژهای به اینگونه فیلمها داشته باشند تا تعداد بیشتری از این آثار را در سینمایمان ببینیم. حمایت از «زالاوا» از نظر من حمایت از یک فیلم نیست بلکه حمایت از یک جریان است. فیلمهای اینچنین پیشنهادهای بسیار خوبی هستند تا مخاطب را با سینما آشتی دهند چراکه به هر حال امروز ریزش مخاطب در سینما یک بحران واقعی است و یکی از راهها برای جلب نظر مخاطبانِ بیشتر تنوع در موضوع، محتوا و قصه فیلمها است.
گفتگو: علی ناصری