عباس برزگر گنجی در گفت‌وگو با ایلنا مطرح کرد؛
رکورد کشیدن پرتره بیش از ۱۰ هزار شهید را شکسته‌ام/ نقاشی دیواری یعنی تحمل سرما و گرما بدون حفاظ/ تصویر شاهنامه در میدان فردوسی هفتصد و سی متر مساحت دارد
عباس گنجی که تاکنون پرتره بیش از ده هزار شهید را در سطح شهرهای مختلف ایران کشیده و می‌گوید: تصویری از شاهنامه کشیده‌ام که هفتصد و سی متر مربع مساحت دارد. او همچنین گفت پرتره شهید فخری‌زاده را روی مساحتی دویست و پنجاه و پنج متری کشیده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در دنیای امروز هنر به اتفاقی شهری و پیرامونی تبدیل شده و دیگر هنرهای تجسمی مختلف محدود به گالری‌ها و نگارخانه‌ها و سالن‌های مخصوص محدود نیستند. امروز مبلمان شهری یکی از مولفه‌های مهم در هنرهای شهری است که توسط نقاشی‌ها، تندیس‌ها، سردیس‌ها و آثار حجمی و بصری در سطح شهرها نمود پیدا می‌کند و اگر با نگاهی دقیق‌تر محیط شهری اطرافمان را مورد توجه قرار دهیم، می‌بینیم دیوارهای شهر کم و بیش همچنان مزین به تصاویری از مناظر، شخصیت‌های سیاسی و اجتماعی و شهدا مزین هستند.
عباس برزگر گنجی، از فعالان عرصه تجسمی است که با خلق و ارائه نقاشی‌های دیواری در ابعاد بزرگ، از رکوردداران است. او در پرتره تخصص دارد و آنچه کار او را جلوه می‌بخشد تمایل قلبی‌اش به کشیدن پرتره شهداست. او از اوائل دهه شصت یعنی در بحبوحه جنگ ایران و عراق کشیدن پرتره شهدا را در ابعاد کوچک و بزرگ آغازه کرده و در این زمینه رکورددار است؛ چراکه تاکنون بیشتر از ده‌هزار پرتره شهید کشیده است.
«نور، نگاه، رنگ» آخرین نمایشگاه عباس برزگر گنجی است که اوائل آبان‌ماه امسال در گالری ابوالفضل عالی برگزار شد. با او درباره تجارب و فعالیت‌هایش در زمینه خلق پرتره شهدا و مشکلات نقاشی در ابعاد بزرگ گفتگو کردیم.
شما در خلق پرتره شهدا رکورددار هستید. این رکورد از چه زمانی تا چه مقطعی به ثبت رسیده؟
اینکه می‌گویم ده هزار پرتره کشیده‌ام، غلو نیست. اگر غیر از این باشد مانند افرادی خواهم شد که دو دقیقه در صف نان می‌ایستند و می‌گویند دوساعت است در صف منتظرند. من نزدیک شش سال تمام با سپاه و بنیاد شهید همکاری کردم و طی آن مدت یعنی در دهه شصت که درگیر جنگ ایران و عراق بودیم، رخ داده است. تصاویر شهدا را نقاشی می‌کردم. آن زمان هنوز دستگاه‌های چاپ و امکانات امروزی وجود نداشت.
همچنان به کشیدن پرتره شهدا مشغول هستید؟
نقاشی پرتره شهدا یکی از علاقمندی‌های من بوده و هست. همین چند وقت پیش بود که به سفارش زیباسازی شهرداری قم برای کشیدن سه نقاشی دیواری از شهدا به این شهر رفتم. یکی از نقاشی‌های مذکور تصویری از شهید سردار قاسم سلیمانی به اتفاق شهید ابومهدی المهندس بود و دیگری یار و محافظ شهید سلیمانی بود که شهروز مظفری‌نیا نام داشت. اثر دیگر هم تصویری از شهید محسن فخری زاده بود. این آثار دیواری و در ابعاد بزرگ هستند. هر کدام از این آثار به طور میانگین دویست متر هستند که در سه نقطه مختلف شهر کشیده شده‌اند. جمعا سی روز برای اتمام این سه اثر زمان صرف شد؛ یعنی کشیدن هر اثر تقریبا ده روز زمان برد. همه این‌ها را به اتفاق دوست عزیزم محمدرضا قادری که او را به نام حاج قادری می‌شناسند، انجام دادم. در قم از سال‌های قبل تا الان حدود پانزده نقاشی کشیده‌ام. اصلا مرا با چنین کارهایی می‌شناسند.
هنرمندان و رسانه‌ها آنطور که باید به نقاشی دیواری نمی‌پردازند.
بله موافقم. اتفاقا در همین پروژه که در قم آن را به سرانجام رساندم تیمی‌آمده بود و از روند انجام کارها «تایم لپس» می‌گرفت. البته انجام این کار پیشنهاد خودمان بود. من گفتم کار ما ده روز طول می‌کشد و طی این مدت می‌توان با قرار دادن دوربین از روند خلق اثر از اول تا آخر فیلم گرفت؛ یعنی فیلمبردار با شروع کار، صبح دوربینش را روشن کند و با اتمام کار در غروب آن را خاموش کند. در آخر اثر ضبط شده طی ده روز را می‌توان در یک فایل مستقل با سرعت تندتر به سمع و نظر علاقمندان رساند تا ببیند روند خلق یک اثر نقاشی با ابعاد خیلی زیاد به چه شکل است.
نقاشی دیواری همچنان مورد توجه نقاشان و مردم است.
بله درست است. مثلا من پس از پروژه قم به تهران که آمدم بلافاصله پرتره دیگری را در منطقه نوزده، بزرگراه تندگویان پرتره دیگری را در ابعاد بزرگ کشیدم. اتفاقا از ابتدای این پروژه تا آخر را دوستان تصویربرداری کردند که در قالب همان «تایم لپس» ارائه شد.
عمده پرتره‌هایی که می‌کشید مربوط به شهدای جنگ ایران و عراق هستند یا شهدای مقاومت و شهدای مدافع حرم هم مورد توجه شما هستند؟ برایتان تفاوتی دارد که سوژه‌تان چه کسی و شهیدِ کدام جنگ است؟
همه شهدا برایم قابل احترام هستند و کشیدن چهره آن‌ها برایم کاری ارزشی به حساب می‌آید. اما به این نیز معتقدم که این آدم‌ها به نوعی هم زندگی ما را تغذیه می‌کنند. صدقه سر همین شهدا سفره ما هم بالاخره باز است.
تصویری از نبرد رستم و اسفندیار است و هفتصد و سی متر مربع مساحت دارد
شما صرفا به کشیدن پرتره شهدا و ارائه آثاری وسیع با موضوع جنگ می‌پردازید؟
خیر. آثار دیگری را با موضوعات دیگر در کارنامه دارم. مثلا در میدان فردوسی تهران تصویری از شاهنامه کشیده‌ام که مربوط به نبرد رستم و اسفندیار است و هفتصد و سی متر مربع مساحت دارد. این اثر به طور دقیق‌تر هفتصد و بیست و هفت متر مربع است. ارائه اثری با این ابعاد حدودا دو ماه و نیم زمان برد. این اثر به عنوان زیباترین نقاشی دیواری کشور شناخته شد و در همین راستا در موزه هنرهای معاصر از من تقدیر شد.
شغل دیگری جز نقاشی ندارید؟
گاه اگر پیشنهادی و سفارشی باشد کارهای دکوراسیون داخلی هم انجام می‌دهم. البته چنین سفارش‌هایی اغلب از سوی قشر مرفه صورت می‌گیرد. اصولا نقاشی دیواری کار فوق‌العاده دشواری است. تفاوت ما با نقاشانی که روی بوم کار می‌کنند این است که در تمام طول سال باید در فضای باز و اغلب روی داربست کار کنیم. حال این را هم درنظر بگیرد که شهرهای مختلف اقلیم‌های متفاوت دارند در نتیجه ما با انواع آب و هوا مواجهیم. همین اخیرا در شهر قم که کار می‌کردیم برودت هوا به شدت بالا رفت و یکی دو روز سرمای بسیار شدیدی به سر بردیم. این سرما را در نظر بگیرید و کار کردن در ارتفاع و روی داربست را هم تصور کنید. زمانی که روی داربست هستید اینطور نیست که با خودتان بخاری ببرید یا بتوانید دقایقی بنشینید و استراحت کنید. تابستان هم به همین ترتیب است و سختی‌های خود را دارد. من کار در همه فصل‌ها را تجربه کرده‌ام.
معمولا با چه متریالی کار می‌کنید؟
اغلب کارهای من اکریلیک است. حلال رنگ اکریلیک هم آب است. زمستانی را به یاد دارم که دورتادور قلم‌ها در رنگ یخ زده بود و امکان کار کردن نداشتیم. وقتی حلال رنگ آب است قاعدتا در سرمای زیر صفر یخ می‌زند. و خب ما در ایران بارها این درجه از سرما را تجربه کرده‌ایم. همینطور گرماهای بالای چهل درجه را هم تجربه کرده‌ایم. دریکی از این روزهای گرم دستکشم خیس بود و زمانی که با دستم داربست را می‌گرفتم از آن بخار بلند می‌شد، در این حد داغ بود. واقعا گاه که در تابستان‌های گرم از داربست پایین آمده‌ام آسفالت زیر پای‌ام نرم بوده است.
نمایی دیگر از نقاشی وسیع میدان فردوسی/ اثر عباس گنجی
شما در زمینه خلق نقاشی روی بوم هم به طور حرفه‌ای فعال هستید. ابعاد آثارتان در این فرمت در چه حدودی است؟
ابعاد آثار روی بومم متعارف و در حد استانداردهای معمول است. مثلا در نمایشگاه اخیرم بزرگترین تابلو یک مترو شصت سانت در یک متر بود. کوچکترین آثار هم ابعادشان در حد و حدود A۴ و A۳ بود.
تصویری از آثار نمایشگاه اخیر عباس گنجی
آثار دیواری در کارنامه‌تان چه جایگاهی دارد، آیا آن‌ها را صرفا سفارشی می‌دانید یا ارزش هنری هم دارند؟
نقاشی‌های دیواری‌ام را آثاری «آرتیستیک» می‌دانم و بخشی از این موضوع جدا از اصل اثر و جزییات آن ابعاد و بزرگی آن‌هاست. پرتره شهید فخری زاده را روی مساحتی دویست و پنجاه و پنج متری کشیدم. صورت شهید فخری‌زاده از زیر چانه ایشان تا بالای سرشان تقریبا ده متر ارتفاع دارد. حالا شما حساب کنید من که روی داربست ایستاده‌ام شصت سانتی‌متر با اثر فاصله دارم، چون اختیار عمل ندارم و نمی‌توانم عقب بروم و کار را ببینم. باید از همان فاصله شصت سانتی جزییات را در آن کلیت گسترده و بزرگ به درستی خلق کنم و مراقب تناسبات باشم. وقتی مقابل اثر می‌ایستادم بینی ایشان از قد و قواره من بزرگ‌تر است. خب همه این‌ها سختی‌هایی را ایجاد می‌کند که من نقاش باید بر آن‌ها فائق آیم.
شما برای پرداخت دقیق تناسبات با مشکل مواجه نمی‌شوید؟
خیر، بعد از چهل سال فعالیت می‌دانم چه بکنم. همه موارد و جزییات را با دست طراحی می‌کنم. ابزاری برای این کار وجود ندارد. من صفحه یا همان دیوار را ابتدا شطرنجی می‌کنم و ادامه آن چیزی شبیه بافتن فرش است. یعنی کشیدن اثر را از بالا شروع می‌کنم و تا پایین آن پیش می‌آیم. اتفاقا زمانی که تی‌وی تایم لپس را دیدم به نکته جالبی برخوردم. زمانی که نقاشی می‌کردم انگار که یک پرینتر مشغول چاپ اثر و ایجاد رنگ‌بندی‌هاست و از بالا به پایین می‌آید.
به عنوان سوال آخر از فعالیت‌های اخیرتان بگویید.
مشغول کشیدن اثری در ناحیه دو تهرانم که اصل آن متعلق به هنرمند نقاش ایرانی آقای حسن رزم‌خواه است و پانزده متر در پانزده متر ابعاد دارد. موضوع این اثر مربوط به وداع رزمندگان با خانواده‌های‌شان است.
