جشنواره ملی فجر حزبی شده است/ گفتند اول پروانه نمایش بعد جشنواره/ فیلمم را با ممیزی به جشنواره نمی‌دهم

به گزارش خبرنگار ایلنا، بعد از اعلام فیلم‌های برگزیده چهلمین جشنواره فیلم فجر توسط هیات انتخاب، فیلم‌های مطرح زیادی که پیش‌بینی می‌شد جزو آثار منتخب باشند، از جشنواره فجر بیرون ماندند. یکی از این فیلم‌ها «غریزه» به کارگردانی سیاوش اسعدی است که در دوره سی و هفتم با فیلم «درخونگاه» در جشنواره حاضر شده بود. این کارگردان جوان سینما معتقد است با انتخاب‌ها و سیاستی که در این دوره بر جشنواره حاکم شده است، جشنواره فیلم فجر از صورت ملی به شکل حزبی درآمده است. در ادامه می‌توانید این گفتگو را بخوانید.

اسامی فیلم‌های منتخب اعلام شد اما در بین ۲۲ فیلم نهایی نام فیلم شما وجود ندارد، دلیل اصلی‌ این اتفاق چیست؟ 

خیلی ماجرا ساده بود. من همان اول که فیلم را برای جشنواره ارسال کردم به دلیل اینکه به من گفتند امسال شرایط متفاوت شده و فیلم‌ها اول باید برود ارشاد و پروانه بگیرد، بعدا ما آن‌ها را ببینیم و انتخاب کنیم، اعلام کردم که در صورت ممیزی با کمال احترانم فیلمم را به جشنواره نخواهم داد. فیلم ما نسخه کامل و نهایی نبود اما گویا وقتی فیلم را دیدند، مسئله‌ای با فیلم داشتند و من هم طبق قول و قراری که از قبل گذاشته بودم عذرخواهی کردم و گفتم که ترجیح می‌دهم در این جشن حاضر نباشم. درواقع همان موقع که ما فیلم را تحویل جشنواره دادیم به ما اعلام کردند که باید پروانه نمایش بگیرد و من از این موضوع تعجب کردم. زمانی که این موضوع را مطرح کردند من تصور کردم که احتمالا سختگیری‌ها قرار است امسال خیلی زیاد باشد. من همان جا گفتم که اگر قرار به سانسور باشد من حتی یک پلان هم از آن برای نمایش در جشنواره کم نخواهم کرد. این عزیزان احتمالا ممیزی‌هایی روی فیلم داشتند که من هم راضی نشدم. حتی درباره ممیزی‌ها هم هیچ حرفی زده نشد زیرا من خیلی قبل‌تر اعلام کرده بودم که من فیلمم را با این شرایط به جشنواره نخواهم داد. 

به نظر می‌رسد نسبت به اینکه این رویداد جشن یا جشنواره است مسئله دارید؟ 

موضع من از ابتدا با جشنواره موضع موافقی نبوده است. این رویداد برای من همیشه یک گردهمایی و جشن سینمایی بوده است. این جشن مدعی جشن ملی‌ست ولی به باور من به سمتی رفته که دیگر جشن حزبی است نه جشن ملی. یک دورهمی و جشن فامیلی که در ایام خاصی برگزار می‌شود. اینکه ما بیاییم و مثلا اعتراض کنیم هم یک نوع تبلیغات و پروپاگاندا برای گرم کردن تنور جشنواره است که من فقط به مدیران جشنواره عرض کردم که فیلمم را با سانسور به جشنواره نخواهم داد. 

مهمترین دستاورد و جذابیت این جشن برای من به عنوان فیلمساز این بوده که اهالی رسانه و مطبوعات و منتقدان در یک زمان مشخصی فیلم‌ها را می‌بینند و نظر می‌دهند؛ وگرنه جشنواره و جایزه برای من شخصا هیچ جذابیتی نداشته است. برای من همیشه نمایش فیلم در کاخ جشنواره مهم بوده که با یک مخاطب فرهیخته و سینمافهم طرف هستم.

هر جشنواره‌ای به خودی خود که اعتباری ندارد، این فیلمسازها هستند که با دادن فیلم و حضور در آن به جشنواره اعتبار می‌بخشند. وقتی من یک فیلمی به جشنواره می‌دهم و آن‌ها برای ما شرط و شروط می‌گذارند من ترجیح می‌دهم با احترام کامل این شرط و شروط را نپذیرم و هیچ دعوا و درگیری هم با هیچ کسی ندارم. 

من اعتقاد دارم با این مختصاتی که این رویداد دارد یک جشن و دورهمی سینمایی است. همه جشنواره‌های سینمایی دنیا مخاطبان خاص دارد؛ چرا فیلمی که مخاطبان آن جزو مخاطبان حرفه‌ای سینما هستند باید ممیزی بخورد؟ مگر ما فیلمسازان کدام کشور هستیم؟ خود ما ممیزی را از همه بیشتر می‌شناسیم. بعد فیلمی که ما در ایران می‌سازیم صحنه ناجور ندارد که بخواهیم آن را درآوریم. به همین خاطر چرا در جشنواره سینمایی و تخصصی باید فیلم را سانسور کنیم. در اکران عمومی این مسائل تازه قابل طرح است؛ به هر حال ما سال‌هاست که در این مملکت زندگی می‌کنیم و از کودکی با این ممیزی آشنا هستیم. فیلم‌های ما به اندازه کافی بدون حرف و مسئله است و به همین دلیل من نمی‌فهمم که فیلم برای جشنواره یکبار ممیزی شود، برای اکران عمومی یکبار دیگر و برای نمایش خانگی هم یک ممیزی مجزا. به صورت کلی شرایط سینما در حال رفتن به سمتی است که قطعا به نفع سینما نیست. 

از نظر خودتان فیلم شما به لحاظ محتوا و داستان در حد و اندازه‌های جشنواره بود و می‌توانست با رقبا رقابت کند؟ 

«غریزه» پیشنهاد تازه‌ای برای سینمای ایران است و بعد از نمایش خودش را نشان خواهد داد. تقریبا یک سال پروسه فیلمبرداری این فیلم به طول انجامید. دکورهای سنگینی در مکان‌های مختلف برای این فیلم ساخته شد که حدود شش ماه پیش تولید این فیلم را طولانی کرد. همه اینها تمام در بخش خصوصی و با هزینه شخصی بنده تولید شد. در دوران کرونا که همه سریال می‌ساختند، این فیلم سینمایی گران و پرهزینه ساخته شد. هزینه ساخت این فیلم طوری بود که فکر می‌کنم موسسات بزرگ دولتی هم وارد ساخت آن نشوند. من مطمئن هستم منتقدان و اهالی رسانه این فیلم را خواهند دید و متوجه می‌شوند با چه فضای جدید در سینما روبرو هستند.