در برنامه «غیرمحرمانه» مطرح شد؛
نظام بانکی کشور حال خوشی ندارد/ بانک‌ها عامل افسارگسیختگی در برخی مناطق
موسوی نماینده پیشین مجلس در برنامه «غیرمحرمانه» گفت: اتفاقاتی که در شبکه بانکی می‌افتد ربطی به اسلام و شریعت و بانکداری اسلامی یا غیراسلامی ندارد بلکه به کج رفتاری ها، عدم نظارت و شرایط خاص اقتصادی کشور مرتبط است.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی برنامه «غیرمحرمانه»، برنامه تلویزیونی غیرمحرمانه با موضوع «بانکداری» با حضور «دکتر ابوالفضل نوفرستی کارشناس امور بانکی»، «دکتر سیدفرید موسوی نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی»، «دکتر محمد خدابخشی نماینده مردم الیگودرز در مجلس شورای اسلامی و نائب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی و رئیس فراکسیون توسعه متوازن کشور» و «امیر شایان مهر خبرنگار اقتصادی خبرگزاری صدا و سیما» به روی آنتن رفت.
موسوی نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی در برنامه غیرمحرمانه اظهار داشت: سال ۵۷ پس از انقلاب حرکت به سوی بانکداری اسلامی یکی از الزامات به شمار می‌رفت بدین منظور قانون بانکدار اسلامی به تصویب رسید و تمام عملیات شبکه بانکی از آن روز به سمت اجرای فرامین اسلام در عملیات بانکی حرکت کرد. اما اینکه به هر حال امروز توانسته‌ایم به تمامی اهداف خود در این قانون دست یابیم یا خیر؛ کارشناسان و صاحبنظران نظرات متفاوتی در این رابطه دارند.
وی افزود: بسیاری از کارشناسان بر این باورند که بانکداری امروز ما بانکداری بدون ربا است و هنوز نتوانسته‌ایم آنچه در بانکداری اسلامی مورد تاکید است، به اجرا درآوریم. در مقابل، بسیاری از صاحبنظران نیز نظر دیگری دارند و معتقدند که بانکداری کنونی طی این سال‌ها به حالت بومی رسیده و همان بانکداری اسلامی است به این دلیل که هم ربا در آن حذف شده و هم عقود مختلف در آن رعایت می‌شود و براساس همان آموزه‌های اسلامی طراحی شده است.
موسوی اضافه کرد: نکته‌ای که باعث ایجاد این تنقاضات شده، این است که در حال حاضر هنوز نتوانسته‌ایم آموزش‌های لازم در خصوص بانکداری اسلامی را در دانشگاه‌ها به صورت آکادمیک و در جامعه به صورت فرهنگسازی تبیین کنیم. تا براساس این آموزه‌ها پیشرفت‌ها و توسعه خود را در بانکداری امروز در کشور به نتیجه برسانیم.
وی خاطرنشان کرد: سعی بر این است که در نظام بانکی و سیاستگذاران حداکثر آنچکه ممکن است، در حوزه بانکداری اسلامی اجرا شود تا بانکداری کشور را متناسب با آموزه‌های اصلی که ریشه در فرهنگ و دین ماست طراحی و اجرا کنیم.
موسوی در پاسخ به این سوال که چه نسبتی از قانون بانکداری اسلامی تحقق یافته است، گفت: مطالعه علمی خاصی در این رابطه صورت نگرفته که بتوان به صورت عدد و درصد اعلام شود و بخشی از انتقاداتی که نسبت به بانکداری اسلامی می‌شود، منتج از شرایط خاص اقتصادی در کشور است. متاسفانه از این شرایطی که به نظام بانکداری کشور تحمیل شده می‌توان این برداشت را داشت که آموزه‌های بانکداری اسلامی اجرا نشده است، ولی تمام این صحبت‌ها یک فرض می‌باشد و به صورت علمی مورد بحث و پژوهش قرار نگرفته تا امروز بتوانیم مشخصا درباره میزان تحقق یافتن قانون بانکداری اسلامی صحبت کنیم. لیکن با توجه به نظارتی که بر تمامی عملکردی که در نظام بانکداری اسلامی وجود دارد، می‌توان گفت که اجرای حداکثری بانکداری اسلامی در کشور صورت گرفته است، لیکن نیاز است که این نکته را به جامعه اعلام کنیم که بانکداری اسلامی کشور و اصولی که در آن اجرا می‌شود مشکل خاصی ندارد و دستورالعمل ها، قوانین و چارچوب‌هایی تعریف شده مبتنی بر بانکداری اسلامی است و شاید مجریان و شرایطی که در اقتصاد کشور حاکم شده، باعث شده تا اجازه اجرای حداکثری آن وجود نداشته باشد و با چنین شرایطی در نظام بانکداری کشور مواجه باشیم.
وی تصریح کرد: توسعه بدون نظام تامین مالی هیچ کجای دنیا شکل نمی‌گیرد، کشور ما نیز از این قائده مستثنی نیست. در کشوری که بیش از ۸۰درصد بار نظام تامین مالی آن بر دوش شبکه بانکی است نمی‌توان توسعه و بانک را از یکدیگر جدا کرد و بدون شک این دو با هم عجین هستند.
موسوی با بیان اینکه آنچکه نقشه راه برای توسعه نداریم، گفت: هنوز آمایش سرزمینی وجود ندارد و اولویت‌ها استخراج نشده است. از طرفی اگر نقشه راه نیز مشخص باشد، نظام بانکی با مجموعه‌ای از چالش‌های مهمی از جمله چالش درون سیستمی و محیطی روبه‌روست.
وی افزود: ادعایی نداریم که آنچه در سیستم بانکی اتفاق می‌افتد صد در صد منطبق است، لیکن در شبکه بانکی تلاش می‌شود تا آنچه رخ می‌دهد مبتنی بر آموزه‌ها و دین باشد.
موسوی اضافه کرد: امروزه اتفاقاتی که در شبکه بانکی می‌افتد، ربطی به اسلام و شریعت و بانکداری اسلامی یا غیراسلامی ندارد. این گونه مسائل به کج رفتاری ها، عدم نظارت و شرایط خاص اقتصادی کشور مرتبط می‌باشد که در شبکه بانکی اتفاق افتاده است.
وی عنوان کرد: ۸۰درصد بار نظام مالی کشور برعهده شبکه بانکی است که خود حال خوشی ندارد و این حال ناخوش یک شبه حاصل نشده است. برخی انفعالات در نظام اقتصادی کشور اتفاق افتاده که بانک نیز در کنار آن متاثر بوده است.
موسوی خاطرنشان کرد: اینکه همه مشکلات بانکی را به بانکداری اسلامی منتصب کنیم، خطاست.
افزایش نقدینگی را نمی‌توان به نظام بانکداری اسلامی نسبت دهیم
نوفرستی کارشناس امور بانکی در ادامه این برنامه اذعان داشت: سیستم بانکی کاملا در چارچوب عقود اسلامی و بانکداری بدون ربا است. بنابراین ایرادات موجود، استثنائاتی است که قاعدتا می‌تواند در هر جایی اتفاق بیافتد.
وی درباره اینکه آیا اجرای قانون و نظام بانکداری اسلامی باعث شده تا نقدینگی افزایش یابد، توضیح داد: تاکید بیشتر نظام بانکداری اسلامی بر این است که پول نباید صرف فعالیت‌های سفته بازی شود. بنابراین؛ قاعدتا افزایش نقدینگی را نمی‌توان به نظام بانکداری اسلامی نسبت دهیم.
نوفرستی افزود: افزایش نقدینگی حاصل سیاستگذاری کل کشور است و تنگناهایی موجود بعضا سبب می‌شود تا نقدینگی از حالت نرمال خود خارج شود.
وی بیان کرد: نظام بانکداری کشور در دوره تحریم، رشادت‌های بسیاری به خرج داد و توانست تمام محدودیت‌های ارزی کشور را به نحوی رفع کند و در حوزه بانکداری‌های تولیدی حمایت‌های بسیار خوبی از تولید داشته باشد و می‌توان گفت که بسیاری از بنگاه‌های تولیدی با حمایت نظام بانکی فعالیت خود را به حداکثر ممکن رسانده‌اند و این موضوع نشان دهنده این است که نظام بانکی کشور حامی فعالین اقتصادی می‌باشد.
نوفرستی تاکید کرد: اسلامی بودن بانک ربطی به خلق پول ندارد و روال بانک خلق پول است. غیراسلامی بدان معنا نیست که نباید نقدینگی ایجاد شود.
سیستم بانکی کشور مولد توسعه افسارگسیخته در برخی از مناطق است
خدابخشی نائب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اظهار خرسندی از توسعه یافتگی برخی مناطق خاطرنشان کرد: قطعا رشد و توسعه این مناطق نباید متوقف شود. لیکن، در حال حاضر بیش از ۴۰درصد از کارگاه‌هایی که بیش از ده نفر کارگر دارند، در ۴شهرستان استقرار یافته اند. براساس نتیجه تصمیمات باعث شده است که جمعیت کشور به پنج استان خاص مهاجرت کند. این جابه جایی جمعیت ومهاجرت ایجاد شده وعدم توسعه یافتگی به دلیل کم توجهی در ادوار گذشته به برخی از مناطق کشور می‌باشد.
وی افزود: در خصوص توسعه و آمایش سرزمین از سال ۱۳۸۳، دولت مکلف بوده که اسناد آمایش سرزمین را تهیه و در شورای آمایش سرزمین کشور تصویب کرده و به مرحله اجرا درآورد. که در این خصوص دولت‌های پیشین کوتاهی کرده و نهایتا در سال پایانی برنامه ششم توسعه، اسناد استانی آمایش سرزمین و همچنین سند ملی در شورای عالی آمایش کشور مصوب شده که البته دارای نواقصی نیز می‌باشد.
خدابخشی تاکید کرد: سیستم بانکی کشور مولد توسعه افسارگسیخته در برخی از مناطق و توقف توسعه در برخی از مناطق است.
وی تصریح کرد: رشد یا توسعه نامتوازان در کشور اتفاق افتاده و تجمیع جمیعت در برخی از لکه‌های جغرافیای کشور دلیل نامتوازن بودن توسعه است و یکی از علت‌های آن تخصیص اعتبارات بانکی می‌باشد. همچنین در ایجاد زیرساخت‌ها به برخی مناطق کم توجهی و به برخی مناطق توجه ویژه‌ای شده است.
خدابخشی همچنین گفت: سالانه جمعیت حاشیه‌نشین کشور افزایش می‌یابد و علت آن نگاه غیرمنصفانه به توسعه کشور است.
ناترازی سبب ایجاد مشکلات موجود در نظام بانکی کشور است
شایان مهر خبرنگار اقتصادی خبرگزاری صدا و سیما نیز در این برنامه می‌گوید: امروز براساس آمار سال ۹۸.۹۷درصد نقدینگی کشور سپرده‌های بانکی است و این بدین معناست که نظام بانکی کشور در حال خلق پول است و شکی در آن نیست.
وی افزود: در حال حاضر عمده مشکل نظام بانکی ناترازی بانک‌های کشور و معوقات آن‌هاست برای اینکه این ناترازی تراز شود، بانک‌ها به خلق پول روی آورده اند.
شایان مهر در ادامه گفت: ناترازی سبب ایجاد مشکلات موجود در نظام بانکی کشور است.
وی همچنین گفت: اگر قانون بانکداری بدون ربا اجرا می‌شد و بانک خود را مکلف می‌دانست که وکیل سپرده گذار باشد، هیچ گاه به خواسته دولت تن نمی‌داد و بانک‌ها با ناترازی روبه رو نمی‌شدند.
گفتنی ست برنامه «غیرمحرمانه» کاری است از گروه اقتصاد و دانش شبکه دو سیما است که به تهیه‌کنندگی و کارگردانی علیرضا ابراهیمی و اجرای محمدجعفر خسروی جمعه‌ها ساعت ۱۷:۴۵ از این شبکه پخش می‌شود.
