ایلنا گزارش می‌دهد؛
انفجار پاییزی در سینماها؛ ۱۵ فیلم همزمان روی پرده می‌روند/ حق فیلم‌های کم‌برخودار خورده خواهد شد/ موضوع امروز سینمای ایران فیلم‌های توقیفی نیست
پس از دوران رکود در سینما به علت شیوع ویروس کرونا، شورای صنفی نمایش دست به اکران همزمان ۱۵ فیلم در فصل پاییز زده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، از مهمترین مشکلاتی که با شیوع ویروس کرونا گریبان سینما را گرفت، انباشت فیلم‌های سینمایی پشت خط اکران و نمایش است. از اواخر سال ۹۸ که کرونا به صورت موجی غیرقابل مهار در کشور منتشر و باعث تعطیلی تمام مراکز تجمعی از جمله سینماها شد، روند اکران فیلم‌ها در سینما نیز با یک وقفه طولانی همراه گشت. اما در همین زمان روند تولید در سینما همچنان ادامه داشت و فیلم‌های سینمایی حتی با هشدارهای بهداشتی و احتمال خطر ابتلای عوامل به کرونا، همچنان تولید خود را متوقف نمی‌کردند. این موضوع باعث شد تا چرخه تولید تا اکران با یک چالش جدی روبرو شود و فیلم‌های تولید شده بدون نمایش روی دست تولیدکنندگان خود بمانند.
در این مدت vodها با استفاده از خلاء ایجاد شده در جامعه توانستند به سرعت در میان اقشار مختلف مردم نفوذ کنند و با ایجاد انحصار در بازار، پخش فیلم و سریال را محدود به اکران آنلاین کنند. یکی از مهمترین مشکلات اکران آنلاین در پلتفرم‌های داخلی این بود که به دلیل‌عدم رعایت حق کپی رایت، فیلم‌ها به سرعت قاچاق و در فضای مجازی منتشر می‌شد. به همین علت بسیاری از تهیه‌کنندگان سینما راضی به اکران آنلاین فیلم خود نشدند و ترجیح دادند تا اکران فیلم‌هایشان را به آینده موکول کنند.
حالا با گذشت ۲ سال از شرایط پیچیده و دشوار سینما به دلیل تعطیلی‌های مکرر و بی‌رغبتی مردم برای دیدن فیلم‌ها در سالن سینما، بالا رفتن ایمنی نسبی و واکسیناسیون عمومی منجر شده تا دوباره سینما شاهد حضور مردم باشد. چالش اصلی مدیران فرهنگی در وزارت ارشاد و سازمان سینمایی در این دوره این است که تعداد بالای فیلم متقاضی اکران را باید در سالن‌های محدود سینما در کشور اکران کنند. بعد از فروش قابل توجه فیلم کمدی «دینامیت» به کارگردانی سید مسعود اطیابی و فروش بالای هفته اول فیلم «قهرمان» ساخته اصغر فرهادی، ترس سازندگان از شرایط کرونایی ریخته است و متقاضی اکران پاییزی شده‌اند. در همین راستا در روزهای گذشته شورای صنفی نمایش اعلام کرد که ۱۰ فیلم دیگر علاوه بر ۵ فیلم گذشته در پاییز روانه پرده سینما خواهند شد. مرتضی شایسته با اعلام‌ای خبر گفته بود که علاوه بر فیلم‌های «دینامیت»، «تک تیرانداز»، «درخت گردو»، «پوست» و «قهرمان»؛ ۱۰ فیلم دیگر در اکران پاییزی نمایش خود را شروع خواهند کرد. «تومان» ساخته مرتضی فرشباف از ۱۲ آبان، «آپاچی» آرش معیریان از ۲۶ آبان، «شهر گربه‌ها» سید جواد هاشمی از سوم آذر، «آتابای» نیکی کریمی از سوم آذر، «ملاقات با جادوگر» جمشید بهرامیان از ۱۰ آذر، «جوجه تیغی» مستانه مهاجر از ۱۰ آذر، «بندر بند» منیژه حکمت از ۱۲ آذر، «بی همه چیز» محسن قرایی از ۱۷ آذر، «تی‌تی» آیدا پناهنده از ۲۴ آذر، و «عروسی مردم» مجید توکلی از اول دی، فیلم‌هایی هستند که به جمع فیلم‌های اکران پاییزی اضافه خواهند شد.
اکران ۱۵ فیلم همزمان در سالن‌های محدود سینما در کل کشور یکی از بزرگترین دغدغه‌ها و چالش‌های سینمایی محسوب می‌شود که پیش از این در سینمای ایران سابقه نداشته است. برخی از تهیه‌کنندگان و فیلمسازان معتقدند که این تعداد بالای اکران باعث می‌شود تا برخی از فیلم‌ها در کنار رقبای خود نتوانند عرض اندام کنند و به نوعی بازنده این شرایط سخت همزمانی اکران شوند.
حسن کلامی (تهیه‌کننده سینما) با بیان اینکه فیلم‌های قوی در این حجم از اکران حتما فیلم‌های دیگر را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد، گفت: در حال حاضر واقعا چاره‌ای جز اکران فیلم‌ها نیست و هر زمانی که فرصت اکران پیدا شود شما مجبورید که فیلم‌تان را نمایش دهید. شرایط طوری شده است که دیگر معلوم نیست به شما نوبت اکران برسد یا خیر. در حال حاضر دفاتر پخش سینمایی به دنبال فیلم‌هایی می‌روند که امکان فروش را برای آن‌ها متصورند و در این شرایط بر سر فیلم‌های دیگر ریسک نمی‌کنند.
وی ادامه داد: فیلمی مثل قهرمان تا امروز ۴ میلیار تومان فروش داشته است در صورتی که اگر این فیلم در شرایط نرمال اکران شده بود قطعا تا امروز ۱۰ میلیارد فروش افتتاحیه می‌کرد. حالا حساب کنید فیلم‌های کم بضاعتی که می‌خواهند در این شرایط اکران شوند چه بلایی سر آن‌ها خواهد آمد. سیاست‌های ارشاد هم هنوز به طور واضح در مورد اکران اعلام نشده است.
تهیه‌کننده «آبادان یازده ۶۰» با بیان اینکه همچنان شرایط مانند سابق است و تغییر محسوسی در مدیریت سینما به وجود نیامده است، عنوان کرد: به نظرم من اولین و بزرگترین چالش برای آقایانی که به تازگی سکان هدایت و مدیریت سینما را در درست گرفته‌اند، همین سیل اکران و فیلم‌های مانده در پشت خط نمایش است. بالاخره نزدیک به ۴۰۰ فیلم اکران نشده در صف قرار دارند و با توجه به این سالن‌های محدود سینما باید دید چه سرنوشتی پیدا خواهند کرد.
وی با اشاره به برجسته شدن موضوع فیلم‌های توقیفی در روزهای اخیر تصریح کرد: واقعا مسئله امروز سینمای ایران این چند فیلم توقیفی نیست و این موضوعات برای تشویش اذهان مطرح می‌شود و کارکرد تبلیغاتی دارند. در حال حاضر ابرچالش جدی سینما همین فیلم‌هایی است که در نوبت اکران خوابیده‌اند و آینده‌ای هم قابل پیش‌بینی نیست که بتوان برنامه‌ریزی درستی انجام داد. الان کاش یک نهاد و سازمانی فیلم‌های اکران نشده را حساب کند و به طور دقیق بگوید که که چه تعداد فیلم هنوز اکران نشده‌اند و سرمایه‌ای که در سینما بالاجبار راکد شده، چقدر است.
کلامی همچنین افزود: برخی فیلم‌ها به دلیل اینکه موضوعات به‌روزی دارند اگر مدت زیادی از زمان تولید آن‌ها بگذرد امکان دارد دیگر کارکرد گذشته را نداشته و بلامصرف شوند. واقعا ضرر و زیانی که کرونا بر پیکره سینما وارد کرد قابل جبران نیست. این موضوع احتیاج دارد تا عده‌ای با کار کارشناسی به فکر چاره باشند. به نظر من چاره کار اکران درهم فیلم‌ها بدون در نظر گرفتن شرایط نیست.
وی تشریح کرد: این موضوع همیشه در سینمای ایران وجود داشته که سود تهیه‌کنندگان و عوامل در تولید بوده است و کسی به فکر بازگشت سرمایه نیست. تعداد محدودی سرمایه‌گذار در سینما هستند که به فکر سود و چرخه تولید در سینما هستند و عده‌ای هم با اهداف دیگر دست به کار تولید در سینما می‌زنند.
وی تصریح کرد: به نظر من باید در گام اول فیلم‌ها دسته‌بندی شوند. فیلم‌هایی در این میان وجود دارند که می‌شود بدون اکران سینمایی یک راست به سراغ اکران نمایش خانگی بروند و در پلتفرم‌ها نمایش داده شوند. برخی فیلم‌ها این قابلیت را دارند که با تعامل و همکاری صداوسیما خریداری و در تلویزیون نمایش داده شوند. به هر حال یک تلفیقی از کارها و ایده‌ها باید تدبیر شود تا این موضوع به بهترین شکل به سرانجام درستی برسد.
کلامی اضافه کرد: واقعا چند سینمای خوب در ایران وجود دارد که بتوان در آن‌ها فیلم اکران کرد. در حال حاضر فیلم قهرمان ۱۵۶ سالن سینما دارد که به طور کامل به این فیلم اختصاص پیدا کرده است. مشخص است وقتی این اتفاق می‌افتد دیگر سالنی نمی‌ماند تا فیلم‌های دیگر هم دیده شوند. یکی از مشکلات اکران بیش از اندازه فیلم‌ها این است که در این وسط حق فیلم‌های کم برخوردار از بین خواهد رفت و فرصتی برای دیده شدن پیدا نخواهند کرد.
تهیه‌کننده فیلم سینمایی «طلاخون» درباره اکران همزمان ۱۵ فیلم در پاییز نیز گفت: این کار یعنی راضی شدن به حداقل‌ها و انتخاب راحت‌ترین راه برای بیرون آمدن از این بحران. مخاطبان سینما در این شرایط به سراغ ۴ ۵ فیلم اول و قوی اکران می‌روند و شرایط اقتصادی و بهداشتی این امکان را از آن‌ها سلب می‌کند که بتوانند همه فیلم‌ها را ببینند. پس در نتیجه فیلم‌هایی که می‌توانستند در یک شرایط عادلانه و نرمال فروش متوسطی داشته باشند قربانی فیلم‌های دیگر می‌شوند. این را هم در نظر بگیرید که ظرفیت سینماها نصف شده است و سینماداران اجازه ندارند بیش از نصف صندلی‌ها را در هر سانس بفروشند.
وی در پایان تاکید کرد: گزینه افزایش بها بلیت سینما نیز در وضعیت فعلی امکان‌پذیر نیست زیرا جامعه و مردم کشش این افزایش قیمت را ندارند. امکان دارد در یک برهه‌ای شاهد افزایش فروش فیلم‌ها باشیم اما با این کار به مرور مخاطبان سینما کاهش پیدا خواهد کرد.
