در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
مسئولان تا امروز با حوزه فرهنگ و هنر فقط عکس یادگاری گرفته‌اند/ مدیران غیرفرهنگی و سیاسی سینمای ایران را عقب راندند/ شورای عالی سینما باید با حضور سران قوا تشکیل شود
پس از گذشت ۸ سال از انحلال شورای عالی سینما با روی کار آمدن دولت جدید، سازمان سینمایی تصمیم دارد تا دوباره این شورا را به ریاست رییس جمهور تشکیل دهد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، با روی کار آمدن محمد خزاعی و در دست گرفتن سکان هدایت سازمان سینمایی در دولت سیزدهم، به سرعت تصمیمات و سیاست‌های جدید توسط وی ابلاغ و اجرایی شد. در اولین اقدام خزاعی خبر داد شورای عالی سینما به ریاست رییس جمهور پس از ۸ سال انحلال در دولت گذشته، دوباره تشکیل خواهد شد.
مهر ماه سال ۸۸ بود که جواد شمقدری (معاون سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت محمود احمدی‌نژاد) همزمان با معارفه خود از تشکیل شورای عالی سینما با حضور رییس جمهور تا پایان سال ۸۸ خبر داد. شورای عالی سینما در آخرین روزهای تیرماه سال ۱۳۸۹ با تایید وزیران در جلسه هیات دولت به طور قانونی مصوب شد. دی‌ماه ۱۳۸۹ نخستین جلسه شورای عالی سینما با حضور رییس جمهور وقت برگزار و مصوباتی همچون ضرورت تامین تجهیزات فنی سینما، احداث سالن‌های سینمایی، رفع مشکل بیمه، بازنشستگی و بیکاری هنرمندان و سینماگران و تشکیل سازمان مستقل سینمایی و احداث سالن‌های سینمایی مورد تاکید و موافقت قرار گرفت. حالا سازمان سینمایی در یکی از اولین اقدامات خود تصمیم گرفته است تا دوباره شورای عالی سینما را به ریاست رییس جمهور تشکیل دهد و زنگ تغییرات بنیادین در سینما را از این طریق به صدا درآورد.
علیرضا سبط احمدی (تهیه‌کننده سینما) معتقد است تشکیل شورای عالی سینما به ریاست رییس‌جمهور نشان از این دارد که هنر هفتم تا چه میزان با اهمیت و استراتژیک است که باید در سطح اول و کلان مملکتی مورد بررسی و تصمیم‌سازی قرار گیرد. در ادامه می‌توانید مشروح این گفتگو را بخوانید:
تحولات اخیر در سینما با روی کار آمدن دولت جدید و تغییر رییس سازمان سینمایی خیلی زود آغاز شد. به نظر شما این روند جدید در تصمیم گیری و مدیریت سینما امید بخش شروع شده است؟
سینما در حقیقت یک بخشی از آن فرهنگ و هنر است و بخش دیگر آن صنعت و اقتصاد است. ما باید سینما را به صورت کلان ببینیم زیرا سینما بسیار تاثیرگذار‌تر و جریان ساز‌تر از هنرهای دیگر و مشابه خودش است. اثرگذاری سینما می‌تواند تا سالیان سال ادامه داشته باشد و به نوعی سرآمد جریان فرهنگی در هر کشوری است. به همین دلیل تمام مسئولان و مدیران کشور باید خود را مکلف بدانند که در این حوزه ورود کنند و برای سرنوشت آن حساسیت به خرج دهند.
به نظر شما استفاده از آدم‌های غیرسینمایی و فرهنگی در سینما رویکرد مناسبی است؟
من در روزهای اخیر هم دیدم که بعد از انتخاب هیات امنای بنیاد فارابی، خیلی‌ها به این موضوع نقد داشتند و برخی از اعضای آن را بی‌ارتباط با فرهنگ و سینما می‌دانستند. سوال من از این دوستان این است که در طول سال‌هایی که فارابی به دست مسئولان سینمایی اداره می‌شد چه اتفاق مثبتی برای سینما رقم خورد؟ برای تولید، برای اکران، برای خودِ مجموعه و کارکنان فارابی چه اتفاقی افتاد؟ ما اگر ترکیبی از آدم‌های فرهنگی و اقتصادی را در یک مجموعه فرهنگی نیاز به سرمایه به کار بگیریم آیا تصمیم اشتباهی است؟ من فکر می‌کنم اتفاقا این تصمیم به دلیل آن گرفته شده است که فردی آگاه به مشکلات سینما در جایگاه تصمیم‌سازی قرار دارد. سینما امروز به خاطر مسائل مختلف مانند جسدی شده است که به دلیل بی‌جانی نمی‌شود از زمین بلندش کرد. فرض کنید بازهم آدم‌های سینمایی در فارابی منصوب می‌شدند در نهایت من فیلمساز باید برای ساخت فیلم خودم دنبال همین آدم‌های اقتصادی در دولت می‌رفتم که الان خوشبختانه خودشان در وسط میدان حاضر هستند.
یکی از تصمیمات تاثیرگذار دیگر در مدیریت جدید سازمان سینمایی احیای شورای عالی سینما به ریاست رییس‌جمهور است. به نظر شما در حال حاضر لزوم این تصمیم چیست و چرا در دولت قبل این شورا منحل شد؟
فکر می‌کنم اولین بار این شورا در زمان ریاست آقای شمقدری تشکیل شد و بعد از ۸ سال در دولت تدبیر و امید این شورا به حاشیه رفت. کارنامه دولت قبل در سینما واقعا کارنامه‌ای بدون پشرفت و چه بسا با عقبگرد زیادی همراه است. شورای عالی سینما می‌تواند به عنوان یک بازوی مشورتی بسیار قوی و قدرتمند در همه زمینه‌ها سینما را از رکود خارج کند و باعث پیشرفت آن در سطح کلان باشد. متاسفانه ما در کشوری زندگی می‌کنیم که با تغییر یک مدیر، لهجه آن مجموعه کاملا دگرگون می‌شود. ما هنوز بر اساس یکسری قوانین مدون حرکت نمی‌کنیم. در تمام سطوح دولتی ما شاهد چنین رویه‌ای هستیم حالا چه برسد به حوزه فرهنگ و هنر که خیلی‌ها فقط با آن عکس یادگاری می‌گیرند و می‌خواهند از قبل آن کسب اعتبار کنند.
به نظر شما این تصمیمات سریع و پشت سرهم که در سازمان سینمایی گرفته می‌شود به نوعی در همان راستای تبلیغی عمل کردن در حوزه سینما نیست؟ فکر می‌کنید واقعا شورای عالی سینما می‌تواند به وضعیت امروز سینمای ایران کمک شایانی کند؟
وقتی شورای عالی سینما در قانون جای دارد و اصطلاحا قانونمند است چرا در این ۸ سال شکل نگرفت که حالا بخواهد با تغییر دولت احیا شود. من فکر می‌کنم بیم این وجود داشت که این شورا قوانین و سیاست‌هایی را تصویب کند که سازمان سینمایی و وزارت ارشاد مکلف به اجرای آن شوند. متاسفانه در سال‌های اخیر سازمان سینمایی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مدیری غیرفرهنگی و سینمایی داشت که بیشتر آغشته به سیاست و دغدغه‌های مربوط به آن بود. شورای عالی سینما می‌تواند پیوندی میان سینما و مجموعه‌های بالادستی برقرار کند که منجر به اصلاح قوانین و ساختارهای فرسوده حاکم بر سینما شود. ما الی ماشاالله شورای عالی در کشور داریم که اما شورای عالی سینما کلا در ۸ سال دولت قبل اصلا تشکیل نشد و حتی آدم‌هایی هم که در سمت‌های فرهنگی و سینمایی مشغول بودند، تاثیرگذار و تصمیم گیر نبودند. سینمای ایران یک زمانی همیشه در جهان می‌درخشید و باعث مباهات بود. در داخل هم سینما یکی از مهمترین تفریحات و سرگرمی‌های مردم به شمار می‌آمد که باعث رشد فرهنگی جامعه می‌شد. الان واقعا ما در حوزه سینما به شدت از جهان عقب هستیم و به نوعی قافیه را واگذار کرده‌ایم.
علت این عقب ماندگی چیست و توسط چه کسانی باید اصلاح شود؟
سینما بدون اغراق یکی از مهمترین حوزه‌هایی است که می‌تواند فرهنگ‌سازی کند و در جامعه یک جریانی را به راه اندازد. در حال حاضر چرا الگوی کودکان و جوانان ما غربی است؟ چرا باید در هرکجا که شما نگاه می‌کنید یک رد پایی از جریان نفوذ نرم فرهنگی در میان اقشار مختلف مردم مشاهده کنید؟ در صورتی که ما سیاست‌ها را در سینما درست و کار ساز تبیین کنیم، می‌تواند به مهمترین ابزاری تبدیل شود که مقابل این جریان قد علم می‌کند. زمانی که این اهمیت را برای سینما قائل شویم آن وقت این نیاز حس می‌شود که باید در سطح کلان و فراتر سازمان سینمایی به سینما پرداخته شود. به نظر من در شورای عالی سینما علاوه بر رییس جمهور، رییس مجلس و رییس قوه قضاییه، تمام مسئولان ارشد کشوری می‌توانند حضور داشته باشند. شورای عالی سینما می‌تواند سالی یک بار جلسه داشته باشد ولی در همان یک جلسه می‌تواند قوانین را به‌روز کند و اثرگذاری محسوسی بر سینما داشته باشند. چرا سینما امروز با مشکلات فراوانی دست به گریبان است زیرا ما همچنان با قوانین و مقررات ۲۰ سال پیش سینما را اداره می‌کنیم. ما در زمینه سیاست‌های کلان سینما و حتی فرهنگ به شدت عقب ماندگی داریم و تا این موارد را اصلاح نکنیم پیشرفتی چشمگیر حاصل نخواهد شد. الان اگر کودک من و شما یک انیمیشن به‌روز و هم سطح با جهان از شما نبیند آنقدر قدرت انتخاب پیدا کرده که به راحتی شما را کنار می‌گذارد و می‌رود سراغ محصول با کیفیت. سینما بودجه نیاز دارد و آدم‌هایی که بودجه در اختیارشان است همه در دولت حضور دارند، پس چه بهتر که آن‌ها نیز با سینما ارتباط مستمر و یا لااقل نزدیکی داشته باشند. این سینما متاسفانه بر اثر بی‌تدبیری پیکر نحیفی پیدا کرده است و تنها با تزریق بودجه و اعمال سیاست‌های کلان و اثرگذار می‌تواند از جایش بلند شود. مطمئن باشید اگر شورای عالی سینما درست عمل کند و به نیاز های جامعه جوان ما اهمیت دهد، سینما متحول خواهد شد.
آیا تغییر و تحولات و انتصاب‌های سینمایی در روزهای اخیر در راستای تحول در سینما گرفته شده است و باتوجه به وضعیت نامطلوب امروزی می‌توان به آینده سینما امیدوار بود؟
شورای عالی سینما و اعضای جدید هیات امنای فارابی اگر در راستای رونق تولید گام بردارند و قوانینی را به تصویب برسانند که سینماگران را در امر تولید یاری نماید قطعا گام نخست در جهت دهی و جا بخشیدن به این سینمای بی‌جان درست برداشته شده است. ما تا زمانی که فرهنگ جامعه را اصلاح نکینم هر کار دیگری به نتیجه و ثمر نخواهد نشست. در تمام سطوح زندگی و جامعه ما نیازمند فرهنگ‌سازی هستیم تا هزینه گزافی بابت تبعات ناهنجاری‌ها پرداخت نکنیم. من اعتقاد دارم حتی مشکلات اقتصادی امروز جامعه را می‌شود با کار فرهنگی برطرف کرد. ما هرچی به فرهنگمان بپردازیم یقینا می‌توانیم در بخش‌های دیگر این هزینه را صرفه جویی کنیم. امروز در همه جای جهان حوزه فرهنگ علی‌الخصوص سینما را یک ابزار بی‌نظیر و بی‌بدیل برای پیشبرد اهداف فرهنگی و سیاسی خود قلمداد می‌کنند و ما نیز نباید از این ظرفیت چشم‌پوشی کینم. احساس من این است که در مدیریت جدید سینما خواست این وجود دارد که سینما به موضوع مهم جامعه و مردم تبدیل شود. البته که باید با گذشت زمان متوجه این موضوع شد و کارنامه کاری مدیریان جدید را بررسی کرد ولی تصمیمات گرفته شده تا این لحظه نویدبخش بوده است.
به نظر شما این دغدغه فرهنگ در بین مدیران ارشد دولتی و کشوری نیز وجود دارد و آیا وضعیت اقتصادی موجود بر تمامی حوزه‌های فرهنگی از جمله سینما سایه نینداخته است؟
ببینید در حال حاضر اقتصاد و فرهنگ دو موضوع اصلی کشور ما هستد که از زبان تمامی مسئولان شنیده می‌شود. هر دو این مسائل به اندازه‌ای اهمیت دارند که می‌تواند حیات و ممات یک جامعه را به چالش بکشند. ما باید کاری کنیم که اهمیت فرهنگ هم در کنار اقتصاد برای همگان روشن شود. این میسر نخواهد شد مگر اینکه این دغدغه به بالاترین سطح تصمیم گیری منتقل شود. شورای عالی سینما یکی از از همان کارگروه‌هایی است که می‌تواند در بالاترین سطح حرف حوزه سینماگران بشنود و برای آن برنامه ریزی کند. من فکر می‌کنم اگر در سال‌های گذشته هم سینما به ابزاری برای نمایش و عکس یادگاری تبدیل نمی‌شد قطعا دولتمردان می‌توانستند وضعیت را بهتر از شرایط موجود اداره کنند. یقینا تشکیل دوباره شورای عالی سینما گامی رو به جلو برای بهبود بخشیدن به شرایط نامطلوب امروز سینماست و باید دید آیا دولت حاضر است برای سینما هزینه کند یا خیر؟ مثال رایجی درباره حوزه فرهنگی وجود دارد که همه دولت‌ها فرهنگ را به عنوان حیات خلوت خود می‌دانند و اهمیتی برای این بخش مهم قائل نیستند. من امیدوارم با همت و اراده مسئولان فرهنگی در دولت این باور جای خودش را به ارزشمند کردن حوزه فرهنگ بدهد و سینما نیز از این ظرفیت ایجاد شده نهایتا استفاده را ببرد.
